LLYFR Y PSALMAU, Wedi Eu Cyfieithu, A'U CYFANSODDI Ar Fesur Cerdd, yn GYMRAEG.
Drwy waith EDMUND PRYS Archdiacon Meirionydd.
Argraphwyd yng Haerlûdd dros Thomas Jones. 1687. Ag ar werth drosto ef Gan
- Mr. Charles Beard, Tan 'Lûn y Trî Adar Duon a'r fôrforwyn yn Watling-street.
- A Mr. John Marsh, Tan Lûn y Llew Côch yn Cateaton-street.
yn Llundain.
Tabl i ddangos pa lê y ceir pôb un o'r Psalmau, wrth eu dechreuad a'i rhifedi.
A.
- AChub fi Dduw yr hwn. Psalm. 69
- Addewais gadw. Psalm. 39
- Ai'r uniondeb, o bobloedd. Psalm. 58
- A ofno'r Arglwydd gwyn. Psalm. 128
- Arglwydd clŷw 'n gweddi. Psalm. 5
- Arglwydd manwl y. Psalm. 139
- Attat-Iôn fy nerth. Psalm. 28
B.
- BArn fi o Dduw, a chlŷw. Psalm. 26
- Barn fi o Dduw. Psalm. 43
- Bendigaid fo'r Arglwydd. Psalm. 144
- Bum yn dyfal ddisgwyl. Psalm. 40
C.
- CAdw fi Dduw, canys. Psalm. 16
- Cenwch, a churwch. Psalm. 47
- Cenwch i'r Arglwydd. Psalm. 149
- Cenwch i'r Arglwydd. Psalm. 98
- Clodforaf fi fy Arglwydd. Psalm. 9 & 111
- Clodfored pawb yr. Psalm. 105
- Clodforwn di dragywyddol. Psalm. 75
- Clŷw di fugail i Israel. Psalm. 80
- Clywsom a'n clustiau. Psalm. 44
- Credaf i'r Arglwydd. Psalm. 11
- Chwi weision Duw. Psalm. 113
D.
- DA gennif wrando o'r. Psalm. 116
- Dangos fy Nuw, fy Nuw. Psalm. 22
- Dadcanaf drugaredd. Psalm. 101
- Datcan y nefoedd fowredd. Psalm. 19
- Da wyd i'th dîr Jehovah. Psalm. 85
- Dedwyddol yw mewn. Psalm. 112
- Diolchaf fi a'm calon. Psalm. 34
- Disgwyliaf o'r mynyddoedd. Psalm. 121
- Duw, buost i'n yn. Psalm. 90
- Duw, dôd i'r brenin. Psalm. 72
- Duw, dy nawdd ym'rhag. Psalm. 56
- Duw fy nghyfiawnder. Psalm. 4
- Duw prysura i'm. Psalm. 70
- Duw y duwiau yr. Psalm. 50
- Duw yn d'enw cadw. Psalm. 54
- Dwedai'r Arglwydd. Psalm. 110
- Dwedai yr ynfyd wrtho i. Psalm. 53
- Dy Babell di mor. Psalm. 84
- Dyma'r amser yn. Psalm. 124
- Dy ras, dy nawdd, fy. Psalm. 57
- Dywed i mi pa ddŷn. Psalm. 15
E.
- ERglŷw fy arch o Arglwydd. Psalm. 143
- Erglŷw o Dduw. Psalm. 61
F.
- F' Arglwydd derchefais. Psalm. 25
- F' Arglwydd, mi. Psalm. 30
- Fy Arglwydd, na cherydda fi. Psalm. 38
- Fe ddywedai'r ynfyd nad. Psalm. 14
- Fy enaid mawl Sanct Duw. Psalm. 103
- Fy enaid mola'r Arglwydd. Psalm. 104
- Fy enaid mola'r Arglwydd. Psalm. 146
- Fy llais ar Dduw, pan. Psalm. 77
- Fy mhobl i gŷd. Psalm. 78
- Fy Nuw gwareda. Psalm. 59
- Fy unig Dduw ydyw. Psalm. 62
G.
- GObaith a nerth i'n. Psalm. 46
- Gostwng o Arglwydd. Psalm. 86
- Gwrandawed fi yr. Psalm. 20
- Gwrandewch chwi y. Psalm. 49
- Gwyn ei fŷd yr ystyriol. Psalm. 41
H.
- HOll farn-wŷr bŷd. Psalm. 82
I.
- I Dŷ'r Arglwydd pan. Psalm. 122
- I'm ing y gelwais. Psalm. 120
- I'r Arglwydd cenwch. Psalm. 100
- I ti O Dduw, y gweddai. Psalm. 65
L
- LLawer cenedl O Dduw. Psalm. 79
- Llawer gwaith. Psalm. 129
M.
- MAwr ei enw'n. Psalm. 48
- Mi a'mddiriedais. Psalm. 31.71
- Mi a'th fawrygaf. Psalm. 145
- Moliannu'r Arglwydd. Psalm. 92
- Molwch Dduw yn. Psalm. 150
- Molwch yr. Psalm. 106, 107, 118, 136, 147.
- Myfyriaf gerdd bŷth. Psalm. 89
N.
- NA ddala ddryg-dŷb. Psalm. 37
- Na ostega na thaw. Psalm. 83
- Nid i ni Arglwydd. Psalm. 115
O.
- O Achub bellach. Psalm. 12
- O achub fi fy Nuw. Psalm. 7
- O Arglwydd amledd. Psalm. 3
- O Arglwydd Dduw. Psalm. 49
- O Arglwydd Dduw. Psalm. 64
- O Arglwydd ein Iôr. Psalm. 8
- O Arglwydd erglyw. Psalm. 102
- O Arglwydd na. Psalm. 6
- O Arglwydd pa'm. Psalm. 10
- O Arglwydd yn dy. Psalm. 21
- O bryssia Arglwydd. Psalm. 14
- O cenwch fawl i Dduw. Psalm. 81
- O cenwch fawl i'r. Psalm. 117
- O cenwch glôd i'r. Psalm. 96
- O clŷw gyfiawnder. Psalm. 17
- O cofia Ddafŷdd. Psalm. 132
- O dowch a chanwn. Psalm. 95
- O Dduw, dy di a'n. Psalm. 60
- O Dduw fy iechyd. Psalm. 88
- O Dduw fy moliant. Psalm. 109
- O Dduw, gwrando. Psalm. 55
- O lôr sy'ngrym, caraf. Psalm. 18
- O molwch enw'r. Psalm. 135
- O molwch yr. Psalm. 148
- O'r dyfnder gelwais. Psalm. 130
P.
- PAham o Dduw. Psalm. 74
- Paham y terfysg. Psalm. 2
- Pa hyd fy Arglwydd. Psalm. 13
- Pa'm y rhodresi yn. Psalm. 52
- Pan ddaeth Israel. Psalm. 114
- Pan ddychwelodd. Psalm. 126
- Pan oeddym gaeth. Psalm. 137
- Pa rai bynnag yn. Psalm. 33
- Parod yw fy'nghalon. Psalm. 108
- Pleidia o Arglwydd. Psalm. 35
- Pob cyfryw ddŷn. Psalm. 119
R.
- RHag y gŵr drŵg. Psalm. 140
- Rhof fowrglod. Psalm. 138
- Rhois weddi ar. Psalm. 142
- Rhowch i'r Arglwydd. Psalm. 29
S.
- SAwl a'mddiriedant. Psalm. 125
- Seilfeini hon. Psalm. 87
T.
- TEyrnasu y mae yr. Psalm. 93
- Traethodd fy'nghalon. Psalm. 45
- Trugaredd dôd i mi. Psalm. 51
- Trugaredd Dduw. Psalm. 67
- Tuedda'ngolwg. Psalm. 123
- Tydi o Dduw yw. Psalm. 63
W.
- WEle, fod brodyr. Psalm. 133
- Wele holl weision. Psalm. 134
- Wrth gamwedd dŷn. Psalm. 36
Y.
- YMgyfoded un Duw. Psalm. 68
- Yn fy nghalon ni bu. Psalm. 131
- Yn Juda ac Israel. Psalm. 76
- Yn Nuw ymlawenhewch. Psalm. 66
- Y ty ni adeilado'r. Psalm. 127
- Yr Arglwydd Dduw. Psalm. 99
- Yr Arglwydd piau'r. Psalm. 24
- Yr Arglwydd ydyw. Psalm. 97
- Yr Arglwydd yw. Psalm. 23
- Yr Arglwydd yw. Psalm. 22
- Yr un wêdd ac y. Psalm. 42
- Y sawl a drigo. Psalm. 91
- Y sawl ni rodia. Psalm. 1
- Y sawl sy deilwng. Psalm. 32
- Ys da Duw i Israel. Psalm. 73
Y Psalmau Canu, fel ag yr ordeiniwyd hwynt iw Canu mewn EGLWYSYDD.
PSALM. I.
Y Sawl ni rodia, dedwydd yw
yn ôl drwg ystryw gyngor,
Ni saif ar ffordd troseddwyr, ffol,
nid eiste 'n stôl y gwatwor.
verse 2 Ond ei holl serch ef fydd yn rhwydd,
ar ddeddf yr Arglwydd vchod:
Ac ar ei ddeddf, rhydd ddydd a nos,
yn ddiddos ei fyfyrdod.
verse 3 Ef fydd fel pren plan ar lan dôl.
dwg ffrwyth amserol arno,
Ni chrina 'i ddalen, a'i holl waith,
a lwydda 'n berffaith iddo.
verse 4 Nid felly bydd y drwg di-rûs.
ond fel yr ûs ar gorwynt:
Yr hwn o'r tir a'i chwŷth a'i chwâl,
anwadal fydd ei helynt.
verse 5 Am hyn y drwg ni saif mewn barn
o flaen y cadarn vniawn:
Na'r pechaduriaid mawr eu bâr,
ynghynulleidfa 'r cyfiawn
verse 6 Canys yr Arglwydd Dduw fel hyn,
a edwyn ffyrdd gwirioniaid:
Ar ef ni âd byth i barhau,
mo lwybrau pechaduriaid.
PSAL. II.
PAham y terfysc gwŷr y bŷd,
a pham y cyfyd rhodres?
Pam mae 'r bobloedd yn cyd-wau,
yn eu bwriadau diles?
verse 2 Codi y mae brenhineodd byd,
a'i bryd yn gyd-gynghorol:
Yn erbyn Duw a christ (ein plaid)
y mae pennaethiaid bydol.
verse 3 Drylliwn eu rhwymau, meddant hwy,
ni wnawn ni mwy vfydd-dod:
Ac ymaith taflwn eu trom iau,
Ni chânt yn frau mo'n gorfod.
verse 4 Ond Duw 'r hwn sydd vwch wybrol len
a chwardd am ben eu geiriau:
Yr Arglwydd nef a wel eu bâr,
efe a'i gwatwar hwythau.
verse 5 Yna y dywaid yn ei lîd,
a hyn fydd rhybrid iddyn:
O'i eiriau ef y cyfyd braw,
a'i ddig a ddaw yn ddychryn.
verse 6 Gosodais innau (meddai ef)
â llaw gref yn dragywydd,
Fy mrenin i, yn llywydd llon,
ar sanctaidd Sion fynydd.
verse 7 Dymma'r ddeddf a ddwedai yn rhwydd,
hon gan yr Arglwydd clywais:
Ti yw fy mab (o'm perffaith ryw)
heddyw i'th genhedlais.
verse 8 Gofyn ym, a mi yt' a'i rhŷdd,
holl wledydd iw 'tifeddu:
Y cenhedlaethau dros y bŷd,
i gyd a gai' meddiannu.
verse 9 Ti a'i briwi hwynt yn dy farn,
â gwialen hayarn hayach:
Ti a'i maluri, hwythau ân
mor fân a llestri priddach.
verse 10 Am hyn yn awr frenhinoedd coeth,
byddwch ddoeth a synhwyrol▪
A chwithau farnwyr cymrwch ddysg,
i ostwng terfysg fydol.
verse 11 Gwasanaethwch chwi yr Arglwydd nef,
ac ofnwch ef drwy oglud:
A byddwch lawen yn Nuw cû,
etto trwy grynu hefyd.
verse 12 Cusenwch y mab rhag ei ddig,
a'ch bwrw yn ffyrnig heibio!
A gwyn ei fŷd pob calon lân,
a ymddiriedan yntho.
PSAL. III.
O Arglwydd, amled ydyw'r gwyr;
y sydd drallodwyr i mi!
A llawer iawn i'm herbyn sydd,
o ddydd i ddydd yn codi.
verse 2 Dwedai lawer o'r gwrthgyrch blaid
yn drwm am f'enaid eisoes:
Nid oes iddo yn ei Dduw lôr,
chwaith mawr ystôr o'i einioes.
verse 3 Tithau O Arglwydd ymhob man,
ydwyd yn darian i mi:
Fy ngogoniant wyt: tu a'r nen,
y codi 'ymhen i fyny.
verse 4 Ar Dduw yr Arglwydd a'm holl lais
y gelwais yn dosturaidd,
Ac ef a'm clybu i ar frys,
o'i vchel freinllys sanctaidd
verse 5 Mi orweddais, ac a gysgais,
ac mi a godais gwedi:
Canys yr Arglwydd oedd i'm dal,
i'm cynnal, ac i'm codi.
verse 6 Nid ofnaf fi, o'r achos hwn,
mo fyrddiwn sydd yn barod,
O bobloedd, o'm amgylch yn dynn,
i'm herbyn wedi dyfod
verse 7 Cyfod ti Arglwydd, achub fi,
drwy gospi fy ngelynion:
Trewaist yr ên, torraist eu daint,
er maint yr annuwiolion
verse 8 I'r Arglwydd byth (o achos hyn)
y perthyn iechydwriaeth:
Ac ar ei bobl y disgyn gwlîth,
ei fendith yn dra helaeth.
PSAL. IV.
DVw fy nghyfiawnder clywaist fi,
i'm cyni pan i'th elwais:
Rhyddheaist fi, dod y'm vn wêdd
drugaredd clyw fy oerlais.
verse 2 O feibion dynion hyd ba hŷd
y trowch trwy gŷd ymgabledd,
Fy mharch yn warth? a hynny sydd
drwy gelwydd a thrwy wagedd.
verse 3 Gwybyddwch ethol o Dduw cûn,
iddo 'i hûn y duwiolaf:
A phan alwyf arno yn hy,
efe a wrendy arnaf.
verse 4 Ofnwch, a thewch, ac na phechwch,
meddyliwch ar eich gwely:
verse 5 Aberthwch, gobeithiwch Dduw nêr,
rhodd cyfiawnder yw hynny.
verse 6 Pwy (medd llaweroedd) y prŷd hyn,
a ddengys yn'ddaioni?
O Arglwydd dercha d' wyneb prŷd,
daw digon iechyd ini.
verse 7 Rhoist i'n calon lawenydd mŵy:
(a hynny trwy dy fendith:)
Nag a fyddai gan rai yn trîn,
amlder o'i gwîn a'i gwenith.
verse 8 Mi orweddaf ac a hunaf,
a hynny fŷdd mewn heddwch:
Can's ti Arglwydd o'th vnic air,
a bair y'm ddiogelwch,
PSAL, V.
ARglwydd clyw'ngweddi yn ddiball,
Duw deall fy myfyrdod:
verse 2 Erglyw fy llais a'm gweddi flin,
fy Nuw, a'm brenin hyglod.
verse 3 Yn forau gwrando fi fy Naf,
yn forau galwaf arnad:
verse 4 Can's nid wyd Dduw i garu drwg,
ni thrîg i'th olwg anfad.
verse 5 Ni saif ynfydion yn dy flaen,
na'r rhai a wnaen anwiredd:
Y rhai hyn sydd gennyt yn gâs,
sef diflas yt bob gwagedd.
verse 6 Y rhai a ddwedant ffŷg a hûd,
a phob gwŷr gwaedlud creulon,
Ti a'i tynni hwyntwy o'r gwraidd,
fel ffiaidd annuwiolion.
verse 7 Dof finnau tu a'th dŷ mewn hêdd,
am dy drugaredd galwaf:
Trwy ofn, a pharch, a goglud dwys,
i'th sanctaidd eglwys treiglaf.
verse 8 I'th gyfiawnder arwain fi, Nêr,
rhag blinder a chasineb
Duw gwna dy ffordd rag ofn eu brâd,
yn wastad rhag fy wyneb.
verse 9 Can's iw genau nid oes dim iawn,
mae llygredd llawn iw ceudod:
Eu gyddfau fel ceulannau bedd,
a gwagedd ar eu tafod.
verse 10 Distrywia hwynt iw camwedd, Iôn,
[Page]o'i holl gynghorion cwympant,
Hwnt a hwy, a'i holl ddrygioni,
i'th erbyn di rhyfelant.
verse 11 A'r rhai a'mddiried ynot ti,
am yt' gysgodi drostynt,
Llawenhant, a phob rhai a'th gâr,
cei fawl yn llafar ganthynt.
verse 12 Can's ti (Arglwydd) anfoni, wlith
dy fendith ar y cyfion:
A'th gywir serch fel tarian gref,
rhoi drosto ef yn goron.
PSAL. VI.
O Arglwydd na cherydda fi,
ymhoethni dy gynddaredd:
Ac na chospa fi 'n dy lid,
o blegid fy enwiredd.
verse 2 O Arglwydd dy drugaredd dôd,
wyf lesg mewn nychdod rhybrudd:
O Arglwydd dyr'd, iachâ fi'n chwyrn,
mae f' esgyrn mewn cystudd.
verse 3 A'm henaid i o'r llesgedd hyn,
y sydd mewn dychryn sceler:
Tithau O Arglwydd, pa ryw hŷd?
rhoi arnaf ddybryd brudd-der.
verse 4 Duw gwared f' enaid, dychwel di,
iachâ fi a'th drugaredd:
verse 5 Nid oes yn angau gôf na hawl,
a phwy ath fawl o'r pridd-fedd?
verse 6 Diffygiais gan ochain bôb nôs,
mewn gwâl anniddos foddfa:
Rwy'n gwlychu drwy y custudd mau,
a'm dagrau fy'ngorweddfa.
verse 7 O ddig i'm cas a goddef drwg,
fy'ngolwg sy'n tywyllu;
A chan y dwfr a rêd yn rhaff,
ŷnt angraff ac yn pylu.
verse 8 Pob vn a wnelo, aed ymhell,
na dichell nac enwiredd,
Can, s clybu yr Arglwydd fy llais,
pan lefais am drugaredd.
verse 9 Yr Arglwydd clybu ef fy arch,
rhof finneu barch a moliant:
Fe dderbyn fy'ngweddi, a'm gwaedd,
am hyn yr haedd ogoniant.
verse 10 Fewradwyddir, fe drallodir,
yn ddîr fy'ngelynion:
Ac fo'i dychwelir drŵy fefl glwth,
hwynt yn ddifymwth ddigon.
PSAL. VII.
O Achub fi fy Nuw, fy Nêr,
can's mae fy hyder ynod:
Rhag fy erlidwyr gwared fi,
can's mae o'r rheini ormod.
verse 2 Rhag llarpio f' enaid fel y llew,
heb un dŷn glew a'm gweryd:
A'm rhwygo i yn ddrylliau mân,
fal dyna amcan gwaedlyd.
verse 3 O Arglwydd Dduw os gwnaethym hyn,
os drwg y fy'n fy nwylaw,
verse 4 Na thrwy ymddiried, dwyll i nêb,
pe bawn wrthwyneb iddaw;
verse 5 I erlid f' oes y gelyn doed,
dalied, a rhoed fi'n isaf:
A sathred f'urddas yn y llwch,
drwy'r diystyrwch eithaf.
verse 6 Cyfod o Dduw, cyfod i'th ddîg,
a gostwng bîg pob gelyn:
A deffro drosof yn y farn,
sef cadarn yw d' orchymyn.
verse 7 Pan ddringych, yr holl bobl yn llu,
a ddaw o'th ddautu attad:
Duw dychwel i'th farn er eu mwyn,
a gwrando'n cwyn yn wastad.
verse 8 Duw dyro i'r bobl y farn dau,
a barn di finnau Arglwydd:
Ac fel yr haeddais dod farn iawn,
yn ol fy llawn berffeithrwydd.
verse 9 Derfydd anwiredd y rhai drwg,
gwna 'n amlwg ffordd y cyfion:
Can's vnion wyd, a chraff, Duw cu,
yn chwilio deutu'r galon.
verse 10 Ac am fod Duw yn canfod hyn,
Duw yw f'amddiffyn innau:
Duw sydd iachadwr i bob rhai,
sydd lân ddifai 'i calonnau.
verse 11 Felly mae Duw byth ar yr iawn,
a Duw yw 'r cyfiawn farnydd.
Wrth yr annuwiol ar bob tro
mae Duw yn digio beunydd.
verse 12 Ac oni thry 'r annuwiol câs,
fo lifa 'i loywlas gleddau:
Ar ynnyl y mae bwa'r Iôn,
a'i barod lymion saethau.
verse 13 Sef arfau angau at y nod,
y maent yn barod ddigon:
Ac ni saetha ef ergyd byrr
at yr erlidwyr poethion.
verse 14 Wele hanes y gelyn drwg,
efe a ymddwg ar draha:
O chwydd ar gamwedd, beichiog fydd,
ar gelwydd yr esgora.
verse 15 Clodiodd ef bwll hyd eigion llawr,
o fwriad mawr i'r truan:
Ac ef a syrthiodd ymron bawdd,
i'r dyfn iw glawdd ei hunan.
verse 16 Fi holl enwiredd ar ei ben,
o vchder nen a ddiscyn:
A Duw a ddymchwyl yr vn wedd,
ei gamwedd ar ei goryn.
verse 17 Im harglwydd Dduw rhof finnau glôd,
câf ganfod ei gyfiownder:
A chanmolaf ei enw yn rhwydd,
yr Arglwydd o'r vchelder.
PSAL. VIII.
O Arglwydd ein lôr ni a'n nerth,
mor brydferth wyd drwy'r holl fyd!
Dy enw, a'th barch, a roist vwch ben
dayar ac wybren hefyd.
verse 2 Peraist yt nerth o enau plant,
a rhai a sugnant beunydd,
Rhag d' elynion: tawed am hyn,
[...] y gelyn a'r dialydd.
verse 3 Wrth edrych ar y nefoedd faith,
a gweled gwaith dy fysedd,
Y lloer, y sêr, a threfn y rhôd,
a'i gosod mor gysannedd.
verse 4 Pa beth yw dŷn yt'iw goffau,
o ddonniau ac anwyl-fraint?
A pheth yw mâb dŷn yr un wedd
lle rhoi ymgeledd cymaint?
verse 5 Ti wnaethost ddŷn o fraint a phrîs,
ychidig îs Angylion:
Mewn mawr ogoniant, parch, a nerth,
rh [...]ist arno brydferth goron.
verse 6 Ar waith dy ddwylo is y n [...]f,
y gwnaethost ef yn bennaeth:
Ga osod pob peth dan ei draed,
iddo y gwnaed llywodraeth:
verse 7 Defaid, gwartheg, a holl dda maes;
a'r adar llaes eu hesgyll,
[...] hediaid nef, a'r pysg o'r don,
sy'n tramwy'r eigion erchyll.
verse 8 O Arglwydd e'n Iôr ni a'n nerth,
mor brydferth wyd drwy'r hollfyd!
Dy enw a'th barch a roist vwch ben
daiar ac wybren hefyd.
PSAL. IX.
CLodforaf fi fy Arglwyddilôn,
o'm calon, ac yn hollawl:
Ei ryfeddodau rhof ar led,
ac mae'n ddylêd eu canmawl.
verse 2 Byddaf fi lawen yn dy glôd,
ac ynod gorfoleddaf:
[...]'th enw (o Dduw) y canaf glod,
wyd hynod, y Goruchaf.
Tra y dychwelir draw'n ei hôl
[...]y holl elynol luoedd,
[...]thra [...]t o'th flaen, difethir hwy,
[...]d [...]n hwy mwy iw lleoedd.
verse 4 Can's rhoist fy marn yn fatter da,
gwnaethost eisteddfa vnion:
Eisteddaist ar y gwir, yn siwr,
tydi yw'r barnwr cyfion.
verse 5 Cerryddaist, a distrywiaist di
y cenhedlaethi cyndyn:
Diwreiddiaist ynfyd yn y bôn,
ni bydd byth sôn am danyn.
verse 6 Distrywiaist dithau (elyn glâs)
do lawer dinas hyfryd:
Darfu dy nerth byth, darfu hyn,
a'r cof o honyn hefyd.
verse 7 Ond yr Arglwydd iw nerth a fydd,
ac yn dragywydd pery:
A pharod fydd ei faingc i farn,
a chadarn ydyw hynny.
verse 8 Can's efe a farna y bŷd,
a'r bobl i gyd sydd yntho,
Trwy gyfiownder, heb ofni nêb,
a thrwy vniondeb rhagddo.
verse 9 Gwna'r Arglwydd hefyd hyn wrth raid,
trueiniaid fo' i hymddiffyn:
Noddfa a fydd i'r rhai'n mewn prŷd,
pan fo celedfyd arnyn.
verse 10 A phawb a'th edwyn rhôn eu cred,
a'i holl ymddiried arnad:
Can's ni adewaist (Arglwydd) nêb,
a geisio 'i wyneb attad.
verse 11 Molwch chwi'r Arglwydd, yr hwn sydd
yn sanctaidd fynydd Sion:
A dwedwch i'r bobl fal yr oedd
ei holl weithredoedd mowrion.
verse 12 Pan chwilio efe am waed neu drais,
fe gofia lais y truain:
Pan eisteddo ar faingc y frawd,
fe glyw y tlawd yn germain.
verse 13 Dy nawdd Arglwydd, dydi ym' sydd
dderchafydd o byrth angau:
A gwel fy mlinder gan fy nghâs,
y sydd o'm cwmpas innau.
verse 14 Fel y mynegwyf dy holl wyrth,
a hyn ymhyrth merch Sion:
Ac fel y bwyflawen a ffraeth,
i'th iechydwriaeth dirion.
verse 15 Y cenhedloedd cloddiasent ffôs,
lle' i suddent, agos boddi:
I arall lle cuddiasant rwyd,
eu traed a faglwyd ynddi.
verse 16 Yr Arglwydd nef fal hyn yn wir,
adwaenir wrth ei farnau:
A'r annuwiol a wnaethai'r rhwyd,
yn hon y daliwyd yntau.
verse 17 Yr annuwiol i uffern aed,
ag yno gwnaed ei wely:
[Page]A'r rhai 'ollyngant Dduw dros gôf,
bydd yno fyth eu lletty.
verse 18 Can's byth y gwirion a'r dyn tlawd
hyd dydd brawd nis anghofir:
Y gweiniaid a'r trueiniaid, hwy,
eu gobaith mwy ni chollir.
verse 19 O cyfod Arglwydd yn dy wŷn,
na âd i ddŷn mo'th orfod:
Barna 'r cenhedloedd gar dy fron,
a'th farn yn vnion gosod.
verse 20 Gyrr arnynt Arglwydd ofn dy rym,
yn awchlym i'th elynion:
Fel y gwybyddont, pe baent mwy,
nad ydynt hwy ond dynion.
PSAL, X.
O Arglwydd pa'm y sefi di,
oddiwrthym ni cyn belled?
Pa'm yr ymguddi di a'th rym,
pan ydym mewn caethiwed?
verse 2 Y drygrai sydd yn blino'r tlawd,
gan drallawd, a chan falchder:
Yn y dichellion a wnai' rhai'n,
hwynt hwy eu hunain dalier.
verse 3 Hoff gan ddyn drŵg ei chwant ei hun,
pawb yn gytûn a'i bechod:
Bendithio mael ydyw eu swydd,
a'r Arglwydd maent iw wrthod.
verse 4 Yr annuwiol ni chais Dduw nêr,
(mae ef iw falchder cyfuwch:)
Ni chred ef, ac ni feddwl fod,
vn fâth awdurdod goruwch.
verse 5 Am fod ei ffyrdd mewn llwyddia nt hîr,
ni wyl mo'th wîr gyfammod:
Bydd dordyn wrth elynion mân,
fel chwythu tân mewn sorod.
verse 6 Fe ddwedodd hyn â'i feddwl syth,
ni ddigwydd byth ym adfyd:
Ni'm symudir o oes i oes,
ni chaf na gloes, na drygfyd.
verse 7 Yn ddichellgar, yn dwyllgar iawn,
a'i safn yn llawn melldithion:
Tan ei dafod y mae camwêdd,
a thraws enwiredd creulon.
verse 8 Mewn cilfechydd y disgwyl fan,
i lâdd y truan gwirion:
Ac ar y tlawd â llygad llym.
yn dangos grym ei galon.
verse 9 Fe orwedd fel y llew iw ffau,
i fwrw ei faglau trowsion:
Y gwan a'r tlawd a dynn iw rwyd,
ac yno y daliwyd gwirion.
verse 10 Fe duchan, fe a'mgrymma ei hun,
fel un ar farw o wendid,
Ac ef yn gryf, â fel yn wael,
ar wan i gael ei ergyd.
verse 11 Yn ei galon, dwedodd am Dduw,
nad ydyw yn gofiadur:
Caddiodd ei wyneb, ac ni wêl
pa beth a wnêl creadur.
verse 12 Cyfod Arglwydd, dercha dy law,
dy fod i'n cofiaw dangos:
Ac nag anghofia, pan fo rhaid,
dy weiniaid a'tn werinos.
verse 13 Paham y cablant hwy wîr Ddûw,
yr enwir annuw lledftrom?
Pam y meddyliant arnat ti
nad ymofynni am danom?
verse 14 Gwelaist hyn: can's canfyddi drais,
a chospi falais anfad:
Tydi yw gobaith tlawd, a'i borth,
a chymorth yr ymddifad,
verse 15 Tor ymaith yr annuwiol rym
yn gyflym, a'r maleisus;
Cais allan eu hanwiredd hwy,
ni chai di mwy'n ddrygionus.
verse 16 Yr Arglwydd sydd yn frenin bŷth,
ef yw'r gwehelyth lywydd:
Distrywiwyd pob cenhedlaeth grêf
o'i dir êf, yn dragywydd.
verse 17 Duw, gweddi'r gwan a glywaist di,
ac a gysuri 'r galon:
Tro eilwaith attom' y glust dau,
a chlyw weddiau ffyddlon.
verse 18 Tros yr ymddifaid y rhoi farn,
a'r gwan fydd cadarn bellach:
Megis nas gall daiarel ddŷn
mo'r pwyso arnyn mwyach.
PSAL. XI.
CRedaf i'r Arglwydd yn ddi-nam:
paham y dwedwch weithian
Wrth f' enaid, hwnt, a hêd i'th fryn,
fel wrth aderyn bychan?
verse 2 Wele'r annuwiol a'i bwâu,
a'i cawell saethau'n barod,
Am wirioniaid yn llechu'n fain,
i saethu 'r rhain o gysgod.
verse 3 Y seilfain oll i lygredd aeth:
ond beth a wnaeth y gwirion?
verse 4 Mae'r Arglwydd yn ei ddinas grêf,
fe weryd êf y cyfion.
Yr Arglwydd o'i orseddfa frŷ
at y tlawd trŷ ei olwg,
Gweithredoedd holl hiliogaeth dŷn,
iw lygaid ydyn amlwg.
verse 5 Mae'r Arglwydd o'r naturiaeth hon,
prawf gyfion er ymgeledd:
[Page]Ond câs yw gan ei enaid fo
ddyn drwg a hoffo wagedd.
verse 6 Ar bechaduriad marwor tân,
a brwmstan a ddaw'n gawod,
A gwynt tymestlog vchel iawn,
fal dyna lawn wialennod.
verse 7 Can's cyfion ydyw'r Arglwydd nêr,
cyfiownder mae'n ei garu,
A'i wŷneb at yr vnion trŷ,
a hynny iw ymgleddu.
PSAL. XII.
O Achub bellach Arglwydd cu,
fe ddarfu'r trugarogion:
A'r holl wirionedd ar ball aeth,
o blica hiliogaeth dynion.
verse 2 A gwefus gweniaith dwedant ffûg:
er twyll a hûg i'r eiddyn:
A chalon ddy blyg yr vn wêdd
y cair oferedd ganthyn.
verse 3 Yr Arglwydd torred o'i farn faith
wefusau'r gweniaith diles:
A'r holl dafodau ffrostus iawn
a fytho llawn o rodres.
verse 4 Gallwn orfod o nerth tafod,
dwy wefus y sydd eiddom:
Fal hyn y dwedant hwy yn rhwydd,
a phwy sydd Arglwydd arnom?
verse 5 Yntau ein Duw a ddwedodd hyn
rhag llethu'r gwaelddyn codaf:
Y dŷn gofidus, tlawd, a'r caeth,
mewn iechydwriaeth dodaf.
verse 6 Pûr iawn yw geiriau'r Arglwydd nef,
a'i 'ddewid ef sydd berffaith,
Fel arian o ffwrn, drwy aml dro
wed'i goeth buro seithwaith.
verse 7 Ti Arglwydd, yn ôl dy air di,
a'i cedwi mewn hyfrydwch
Byth rhag y ddrwg genhedlaeth hon,
dy weision i gael nedwch.
verse 8 Pan dderchafer y trywsion blîn,
da ganthyn drîn anwiredd:
Felly daw dynion o bob parth
i fwyfwy gwarth o'r diwedd.
PSAL. XIII.
PA hyd fy Arglwydd, Dduw dilŷth?
a'i bŷth yr wyf mewn angof?
Pa guddio 'r wyd, (o Dduw) pa hyd,
dy lân wynebpryd rhagof?
verse 2 Pa hyd y rhêd meddyliau tro
bob awr i flino 'nghalon?
Pa hyd y goddefaf y dir?
[...]ra codir fy nghaseion.
verse 3 O Arglwydd edrych arnaf fi,
a chlyw fy 'ngweddi ffyddlon,
Egor fy llygaid, rhag eu cau
ynghysgfa angau ddigllon.
verse 4 Pe llithrwn ddim, (rhag maint yw'r llid)
fo ddwedid fy 'ngorchfygu:
A llawen fyddai fy holl gâs:
dal fi o'th râs i fy nu.
verse 5 Minnau'n dy nawdd a rois fy ffydd,
a'm holl lawenydd eithaf:
Canaf i'm Duw am helpodd i,
gwnaf greddi i'r Goruchaf.
PSAL. XIV.
FE ddwedai'r ynfyd nad oes Dduw,
ac felly byw drwy goegni:
Ymly gru'n ffiaidd, ni chais gêl:
nid oes a wnêl ddaioni.
verse 2 O'r nef yr edrychodd yr Iôn
ar holl drigolion dayar,
A roddai neb ei goel ar Dduw,
a cheisio byw'n ddeallgar.
verse 3 Fe giliodd pawb at lygredd byd,
ymdroent i gyd mewn brynti:
Nid oes vn a wnêl well nâ hyn,
nâc vn a fyn ddaioni.
verse 4 Eu gwddf sy fedd agored cau
maent â thafodau 'strywgar:
A gwenwyn lindis sy'n parhau
dan eu gwefusau twyllgar.
verse 5 A'i genau llawn (fel gwenwyn llîth)
o felldith, ac o fustledd:
Ac anian esgud yw eu traed,
i dywallt gwaed a dialedd.
verse 6 Distryw ac anhap sy'n eu ffyrdd
ni'dwaenant briffyrdd heddwch,
Nid oes ofn Duw'n eu golwg hwy
ni chesiant mwy 'difeirwch.
verse 7 Pam? oni wyddant hwy eu bod
drwy bechod, y modd yma,
Yn ysu fy mhobl a'i cildroi,
vn wedd a chnoi y bara?
verse 8 Gweddio'r Arglwydd hwy ni wnânt,
yn hyn dychrynant luoedd,
Am fod Duw'n dala gydâ 'r iawn,
yn vn a'r cyfiawn bobloedd.
verse 9 Gwradwyddech gynt gyngor y tlawd
fal y gwnewch drallawd etto:
Am i'r tlawd gredu y doe llwydd
oddiwrth yr Arglwydd iddo.
verse 10 Pwy â all roi i Israel,
o Sion vchel iechyd?
Pwy ond ein Duw? yr hyn pan wnêl,
bydd Iago ac Israel hyfryd.
PSAL. XV.
DYwaid i mi pa ddyn a drig,
i'th lys barchedig, Arglwydd,
A phwy a erys ac a fydd
ym mynydd dy sancteiddrwydd?
verse 2 Yr hwn a rodia'n berffaith dda,
yr hwn a wna gyfiawnder:
A'r hwn a draetha o 'i galon wir,
a drig ar dir vchelder.
verse 3 Yr hwn ni ddywaid, ac ni wna
ddim ond o'rda bigilydd:
Ac ni chynnwys y rhai a rôn
iw cymydogion gwilydd.
verse 4 Y'r hwn sydd isel yn ei fryd,
yn caru'i gyd gristnogion,
Yr hwn sy'n ofni 'r Arglwydd Dduw,
ac sydd yn byw yn ffyddlon.
verse 5 Yr hwn ni thyng ddim ond y gwîr,
er dîr neu niwed iddo:
Ac ni ro ei arian yn llog,
er dwyn cymydog dano.
verse 6 Na gobr, na rhodd, yr hwn ni fyn,
er dal yn erbyn gwirion.
verse 7 A wnelo hyn ni lithra fyth,
fe gaiff y ddilyth goron.
PSAL. XVI.
CAdw fi Duw, can's rhois fy mhwys
a'm coel yn dradwys arnad:
verse 2 Fy Arglwydd wyd: mae dan fy mron,
y gyffes hon yn wastad:
Nad lles yt yw, na'm da, na'm rhin:
verse 3 Ond i drin sainct daiarol;
I lesu'r rhai'n fy 'wyllys yw,
y rhai sy'n byw'n rhinweddol.
verse 4 l'r rhai a redant at Dduw gau,
y daw gofidiau amlder:
Eu diod offrwm o waed, ni
offrymaf fi un amser.
verse 5 Ni henwaf chwaith. Yr Arglwydd yw
fy modd i fyw, a'm phiol:
A thydi Iôr, sy'n rhoi 'mi ran,
a chyfran yn ddigonol.
verse 6 A thrwy Dduw syrthiodd i mi ran,
o fewn y fan hyfrydaf:
Digwyddodd imi, er fy maeth,
yr etifeddiaeth lanaf.
verse 7 Bendithiaf finnau Dduw fy Iôr,
hwn a roes gyngor i mi:
F'arennau hefyd ddydd a nos,
sydd ym yn dangos hynny.
verse 8 Rhois fy Nêr (bob awr) gar fy mron:
o'r achos hon ni lithraf,
Can's mae ef ar fy nehau law,
yma na thraw ni syflaf.
verse 9 O herwydd hyn, llawn a l'on
yw fy nghalon: ac eilwaith
Hyfryd yw fy mharch a di-ddig,
a'm cnawd a drig mewn gobaith.
verse 10 Can's yn vffern ni edi di
mo'm henaid i, i aros:
Na'th anwyl sanct (drwy naws y bedd)
i weled llygredd ceuffos.
verse 11 Dangosi ym lwybr i fyw 'n iawn,
dy fron yw'r llawn llawenydd:
Can's yn dy nerth, nid yn y llwch,
mae digrifwch tragywydd.
PSAL. XVII.
O Clyw gysiownder Arglydd mâd,
ystyr fy nâd i'th grybwyll,
Clust ymwrando a'r weddi fau
sydd o wefusau didwyll.
verse 2 Disgwilia 'marn oddiwrthyt ti,
can's da y gweli'r vnion:
Profaist a gwyddost ganal nos
mor ddiddos ydyw' nghalon.
verse 3 Pan chwiliaist fi (da yw dy gof)
ni chefaist ynof gamwedd,
Fy myfyr mâd na'm meddwl llaes,
na ddoed i faes o'm dannedd.
verse 4 I ochel cydwaith dynion drwg,
drwy d'air a'th amlwg cyngor,
Ffordd y dyn trawsgryf haerllyd llym,
fe ddysgwyd ym ei hepgor.
verse 5 Ond yn dy vnion lwybrau di,
Duw, cynal fi yn wastad,
Rhag llithro allan o'th iawn hwyl,
Duw disgwyl fy ngherddediad.
verse 6 Galw yr wyf arnad, am dy fod
yn Dduw parod i wrando,
Gostwng dy glust, a chlyw yn rhodd
fy holl ymadrodd etto.
verse 7 Cyfranna dy ddaionus râd,
(ti rhwn wyt geidwad ffyddlon)
I'r rhai sy'n ymroi dan dy law,
verse 8 rhag broch, a braw y trowsion.
Cadw fi'n anwyl rhag eu twyll,
fel anwyl ganwyll llygad:
Ynghysgod dy adenydd di,
o cadw fi yn wastad:
verse 9 Rhag yr annuwiol a'i mawr bwys,
a rhag fy'nghyfrwys elyn,
Y rhai a gais fy enaid i,
gan godi yn fy erbyn.
verse 10 Maent hwy mor dordyn ac mor frâs,
ac yn rhy gás eu geiriau:
Ac yn rhoi allan ffrost ar led,
gan falched eu para blau.
verse 11 Maent hwy yn amgylchu yn flin
lle yr ym ni'n cyniwer,
Ac a'i golygon tua'r llawr
mewn gŵg a thramawr hyder.
verse 12 Maent hwy fel llew, dan godi gwrŷch
a fai'n chwennych ysglyfaeth:
Neu fel llew ifaingc (er iles)
a geisiai locheshy faeth.
verse 13 Cyfod Arglwydd, o'i flaen ef sâf,
dy help a gafi'm henaid,
A tharo i lawr à'th gleddyf noeth
yr enwir fflamboeth tanbaid.
verse 14 Rhag gwŷr dy law, rhag gwŷr y bŷd,
[...] 'ai rhan i gyd oddiymma,
Gan lenwi eu boliau, a rhoi iw plant
yn fawr eu chwant a'i traha.
verse 15 Minnau mewn myfyr, f [...]l mewn hun
a welaf lun d'wynebpryd,
A phan ddihunwyf o'r hun hon
y byddaf ddigon hyfryd.
PSAL. XVIII.
O lôr fy 'ngrym caraf di 'n fawr
fy'nghreiglawr, tŵr fy'mwared:
verse 2 Fy Nâf, fy nerth, fy nawdd, fy Nuw,
hwn yw fy holl ymddiried.
verse 3 Pan alwyf ar fy Iôr hynod,
i'r hwn mae clôd yn gyfion,
Yna i'm cedwir yn ddiau
rhag drygau sy'nghaseion.
verse 4 Gosidion angau o bob tu
oeddynt yn cyrchu i'm horbyn,
A llifodd atonydd y fall
yn ddiball, er fy nychryn.
verse 5 Pan ydoedd fwyaf oth y bedd,
a gwaedlyd ddiwedd arnaf,
Ag arfau angau o bob tu,
a'm câs yn nefu attaf:
verse 6 Yna y gelwais ar fy Nêr,
ef o'r vchelder clywodd,
A'm gwaedd a ddaeth hyd gar ei fron,
a thirion y croesafodd.
verse 7 Pan ddigiodd Duw, daeth dayar grŷn,
a sail pob bryn a siglodd:
A chyffro drwy'r wlâd ar ei hŷd,
a'r hôll fyd a gynhyrfodd.
verse 8 O'i enau tân, o'i ffroenau tarth,
yn nynnu pob parth wybren:
verse 9 A chan gymylau dan ei draed,
du y gwnaed y ffursafen.
verse 10 Ac fal yr oedd ein Iôr fel hyn,
vwch Cherubyn yn hedeg:
[...] vwch law adenydd y gwynt,
mewn nefol helynt hoywdeg.
verse 11 Mewn dyfroedd a chymylau frŷ,
mae'i welu heb ei weled:
verse 12 Ac yn eu gyrru'n genllysg man,
a marwor tân i wared.
verse 13 Gyrrodd daranau, dyna 'i lef,
gyrrodd o'r nef gennadon.
verse 14 Cenllysg, morwor tân, mellt yn gwau,
fal dyna'i faethau poethion,
verse 15 Distrywied dy gâs: felly gynt
gan chwythiad gwynt o'th enau,
Gwasgeraist di y moroedd mawr,
gwelwyd y llawr yn olau.
verse 16 Felly gwnaeth Duw a mi'r un modd,
anfonodd o'r vchelder,
Ac a'm tynnodd o'r lle yr oedd
i'm hamgylch ddyfroedd lawer.
verse 17 Fe a'm gwaredodd Duw fal hyn,
oddiwrth fy'ngelyn cadarn,
Yn rhydrwm i mi am ei fod:
rhof finnau glod hyd ddydd farn.
verse 18 Safent o'm blaen ni chawn ffordd rŷdd,
tra fum yn nŷdd fy'ngofid:
Ond yr Arglwydd ef oedd i'm dal,
a'm cynal yn fy ngwendid.
verse 19 Fy naf ei hun a'm rhoes yn rhydd,
se fy waredydd i mi:
Ac o draserch i mi y gwnaeth,
na bawn i gaeth ond hynny,
verse 20 Yr Arglwydd am gobrwya'n ôl
fy ngwastadol gyfiawnder.:
Ac yn ôl glendîd fy nwy law,
tâl i'm a ddaw mewn amser.
verse 21 Can's ceisiais ffyrdd fy Arglwydd nêr,
ni wneuthym hyder ormod,
Na dimsceler erbyn fy nuw
gochelais gyfryw bechod.
verse 22 Can's ei ddeddfau, maent ger fy mron
a'i hollawl gyfion farnau:
Ac ni rois heibio'r vn or rhai'n,
hwy ŷnt fy nghoel fain innau.
verse 23 Bum berffaith hefyd o'i flaen, ag
ymgedwais rhag byw'n rhyddrwg,
verse 24 A'r Arglwydd gobrwyodd fi'n llawn
yr hyn fu'n iawn iw olwg.
verse 25 I'r trugarog trugaredd rhoi,
i'r perffaith troi berffeithrwydd:
verse 26 A'r glân gwnei lendid, ac i'r tyn
y byddi gyndyn Arglwydd.
verse 27 Can's mawr yw dy drugaredd di,
gwaredi'r truan tawel:
Ac a ostyngi ga [...] dy fron,
rai a golygon vchel.
verse 28 Ti a olem'nghanwyll i,
am hynny ti a garaf,
[Page]Tydi a droi fy nôs yn ddŷdd,
a'm tywyll fŷdd goleuaf.
verse 29 Oblegid ynot ti, fy Naf.
y torraf trwy y fyddin:
le yn fy Nuw y neidia'n llwyr,
bo tros y fagwyr feinin.
verse 30 Os perffaith ydyw ffordd Duw nef,
a'i air ef sydd buredig:
Ac i bôb dyn yntho a gred
mae'n fwccled bendigedig.
verse 31 Can's pwy sydd Dduw? dwedwch yn rhwydd,
pwy ond yr Arglwydd nefol?
A phwy sydd graig onid ein Duw?
sef, disigl yw'n dragwyddol.
verse 32 Duw a'm gwregysodd i â nerth,
a rhoes ym brydferth lwybrau.
verse 33 Fo roes fy' nrhaed ar hy-lwybr da,
gorseddfa'r vchel fannau.
verse 34 Efe sy'n dysgu rhyfel ym
gan roi grym i'm pawennau:
Fel y torrir bwa o ddur
yn brysur rhwng fy mreichiau.
verse 35 Daeth o'th ddaioni hyn i gyd,
rhoist darian iechyd ymy:
A'th law ddeau yr wyd i'm dwyn,
o'th fwynder yr wy'n tyfy.
verse 36 Ehengaist i mi lwybrau têg,
i redeg buan gamrau:
Nid oes ynof vn cymal gwan,
di weggian fy mynyglau.
verse 37 Erlidiais i fy nghâs yn llym,
a daethym iw goddiwedd:
Ac ni throis vn cam i'm hôl mwy
nes eu bod hwy'n gelanedd:
verse 38 Gwnaethym arnynt archollion hyll
fel sefyll nas gallasant:
Ond trwy amarch iw cig a'i gwaed,
i lawr dan draed syrthiasant.
verse 39 Gwregysaist fi â gwregys nerth,
at wres ac angerth rhyfel:
A'r rhai a ddaeth i'm herbyn i,
a gwympaist di'n ddiogel.
verse 40 Fal hyn y gwnaethost imi gau
ar warrau fy ngelynion,
A'm holl gâs a ddifethais i,
rhois hwynt i weiddi digon.
verse 41 Ac er gweiddi drwy gydol dŷdd
ni ddoe achubydd attynt,
Er galw'r Arglwydd▪ ni ddo [...] nêb
a [...]dda [...] [...]
verse 42 Malur [...] [...] mewn gwynt,
[...]
[...] yn ffrom,
fel pridd neu dom heolydd.
verse 43 Gwaredaist fi o law fy nghâs,
rhoist bawb o'm cwmpas danaf:
Doe rai ni welsent fi erioed
a llaw, a throed, hyd attaf.
verse 44 Addaw vfydd-dod, ond fo gaid,
gan blant estroniaid gelwydd:
verse 45 a phlant estroniaid twyll a wnant,
ond crynant iw stafellydd.
verse 46 Eithr byw yw'r Arglwydd ar fy mhlaid,
fy nghraig fendigaid hefyd,
Derchafer Duw: yntho ef trig
fy nerth a'm vnig Iechyd.
verse 47 Fy Nuw tra fo a'i nerth i'm dal,
rhoi dial hawdd y gallaf:
A rholi pobloedd: can's efo
sydd yn eu twyso attaf.
verse 48 Fy ngwaredydd, a'm derchafydd,
o chyfydd rhai i'm herbyn,
Wyt ti o Dduw: a'm dug ar gais
rhag drwg a thrais y gelyn.
verse 49 Am hyn canmolaf di yn rhwydd▪
o Arglwydd, Dduw y lluoedd:
Canaf dy glod: a hyn fydd dysg,
ymysg yr holl genhedloedd.
verse 50 Duw sydd yn gwneuthyr (o'i fawr râd)
fawrhâd i frenin Dafydd,
Ac iw eneiniog ei wellâd,
ac iw hâd yn dragywydd.
PSAL. XIX.
DAtgan y nefoedd fowredd Duw,
yr vnrhyw gwna'r ffurfasen:
verse 2 Y dydd i ddydd, a'r nos i nos,
sy'n dangos cwrs yr wybren
verse 3 Er nad oes ganthynt air nac iaith,
da y dywaid gwaith Duw lywydd,
Diau nad oes na môr na thir,
na chlywir eu lleferydd.
verse 4 Aeth eu sain hwy drwy yr holl fyd,
a'i geiriau hyd eithafoedd.
Yr haul teg a'i gwmpas sydd bell,
a'i babell yn y nefoedd.
verse 5 O'r hon y cyfyd ef yn rhôd,
fel priod o'i orweddfa,
Iw gwrs cyrch drwy lawenydd mawr,
fel cawr yn rhedeg gyrfa.
verse 6 O eithaf hyd eithafoedd nef
y mae ef a'i amgylchiad:
Ac ni all dim (lle rhydd ei dro)
ymguddio o'i oleuad.
verse 7 Dysg yr Arglwydd sydd berffaith ddawn
a dry i'r iawn yr enaid,
Felly rhydd ei wir dystiolaeth
wy bodaeth i'r ffyddloniaid.
verse 8 Deddfau Duw lôn ydynt vnion,
llawenant galon ddiddrwg,
A'i orchymyn sydd bur diau,
a rydd olau i'r golwg.
verse 9 Ofn yr Arglwydd sydd lân, ac byth
y pery'n ddilyth hyfrydd,
Barnau'r Arglwydd ynt yn wîr llawn
i gyd, a chysiawn hefyd.
verse 10 Mwy deisyfedig ŷnt nac aur,
ie na choethaur lawer,
Melysach hefyd ŷnt na'r mêl,
sef dagrau terfel tyner.
verse 11 Can's ynthynt dysgir fi, dy wâs,
ar addas, a'r vnionder:
A'r holl gamp sy o'i cadw nhwy,
felly ceir go brwy lawer.
verse 12 Er hynny i gyd, pwy a all
iawn ddeall ei gamweddau?
O gwna fi'n lân, (a bydd ddidddig)
o'm holl guddiedig feiau.
verse 13 Duw attal feiau rhyfig, chwant,
na thyfant ar fy' ngwarthaf;
Yno byddaf wedi 'nglanhau
o'm holl bechodau mwyaf.
verse 14 O Arglwydd, fy mhrynwr a'm nerth,
bydded yn brydferth gennyd
Fy'madrodd, pan ddêl gar dy fron,
a'm myfyr calon hefyd,
PSAL. XX.
GWrandawed di yr Arglwydd Nêr,
pan ddêl cyfyngder arnad,
Enw Duw Iacob, ein Duw ni,
a'th gadwo di yn wastad.
verse 2 O'i gysegr rhoed yt help a nerth,
a braich o brydferth Sion:
verse 3 Cofied dy offrwm poeth a'th rôdd,
bo'rhain wrth fodd ei galon.
verse 4 Rhoed ytty wrth dy fodd dy hûn,
dy ddymun a'th adduned:
Dy fwriad iach a'th arfaeth tau,
a'th weddiau gwrandawed.
verse 5 Yn enw ein Duw gorfoleddwn
yn hyf, a chodwn faner:
A'th ddeisyfiadau gwnaed yn rhwydd,
yr Arglwydd o'r uchelder.
verse 6 Yr Arglwydd gweryd (felly gwn)
o'i gysegr drwn ei eneiniog:
Gwrendy ei arch, gyrr iddo rym,
yn gyflym ac yn gefnog.
verse 7 Rhai ar gerbydau rhônt eu pwys,
rhai ar feirch ddwys ymddiried:
Minneu ar enw'r Arglwydd Dduw,
mai hwnnw yw'n ymwared.
verse 8 Hwy a'mroesant-a syrthiasant,
yn eu nerth eisoes yno:
Codasom a safasom ni,
o Dduw, a thi i'n llwyddo,
verse 9 Cadw ni Arglwydd a'th law gref,
boed brenin y nef drosom:
Gwrandawed hwnnw arnom ni,
a'n gweddi pan y llefom.
PSAL. XXI.
O Arglwydd, yn dy nerth a'th rîn,
mae'r brenin mewn llawenydd:
Ac yn dy iechyd, yr un wedd,
mae ei orfoledd beunydd.
verse 2 Holl ddeisyfiad ei galon lân,
iddo yn gyfan dodaist:
Cael pob dymuniad wrth ei fodd,
ac o un rhodd ni phellaist.
verse 3 Can's da'r achubaist ei flaen ef,
a donniau nef yn gyntaf:
Ac ar ei ben, (ddaionus Iôn,)
rhoist goron aur o'r puraf.
verse 4 Ef a ofynnodd gennyd oes,
a rhoddaist hiroes iddo:
A hon dy rodd, dros byth y bydd,
nid a'n dragywydd heibio.
verse 5 I'th iechydwriaeth y mae 'n byw,
a mawr yw ei ogoniant:
Gosodaist arno barch a nerth,
a phrydferth yw ei lwyddiant.
verse 6 Rhoist dy fendithion vwch pob tawl,
yn rhodd dragwyddawl iddo:
A llewyrch d'wyneb byth a fydd,
yn fawr lawenydd arno.
verse 7 Am fod y brenin yn rhoi 'i grêd,
a'i 'mddiried yn yr Arglwydd:
Dan nawdd y Goruchaf tra fo,
gwn na ddaw iddow dramgwydd.
verse 8 A thydi Arglwydd a'th law lân,
cei allan dy elynion;
Rhag dy ddeheulaw (er a wnant)
ni ddiangant dy gaseion.
verse 9 Di a'i gosodi 'n nydd dy ddig,
fel ffwrnais ffyrnig danllyd:
Yr Arglwydd iw lid a'i difa,
a'r tân a'i hysa 'n enbyd.
verse 10 Diwreiddi di eu ffrwyth o'r tir,
a'i had yn wir ni thyccian:
verse 11 Am fwriadu yt ddrwg ddilen:
heb ddwyn i ben mo'i hamcan.
verse 12 Ti a'i gosodi hwy 'r naill du,
a thi a'th lu iw herbyn:
Ac a lefeli dy fwau,
at eu hwynebau cyndyn.
verse 13 Ymddercha dithau f' Arglwydd gûn,
i'th nerth dy hûn a'th erfid:
Ninnau a ganwn, o'n rhan ni,
i foli dy gadernid.
PSAL. XXII.
DAngos fy Nuw, fy Nuw, a'm grym,
ba achos ym gadewaist:
Pell wyd o'm iechyd ac ô nâd
fy mloeddiad, llwyr i'm pellaist.
verse 2 Fy Nuw'rwy 'n llefain, tithau heb
roi ym' mor atteb etto,
Bob dydd a nos mae'nghri'n ddi-ffael.
a heb gael mo'm dihuddo.
verse 3 A thi wyd sanct, sanct i barhau,
Ile daw gweddiau 'n wastad:
A holl dŷ Israel a'i clod,
a'i pwys a'i hystod attad.
verse 4 Ynot gobeitheiai'n tadau ni,
a thydi oedd eu bwccled:
Ymddiried ynot, Arglwydd hael,
ac felly cael ymwared.
verse 5 Llefasant drwy ymddiried gynt,
da fuost iddynt, Arglwydd:
Eu hachub hwynt a wnaethost di
rhag cyni, a rhag gwradwydd.
verse 6 Fo'm rhifir innau megis pryf,
nid fel gwr cryf ei arfod:
Fel dirmyg dynion, a gwarth gwael,
a thybiant gael eu hystod.
verse 7 Pawb a'm gwelent, a'm gwatworent,
ac a'm min-gamm [...]nt hefyd,
Ysgwyd eu pennau yn dra hy,
a chwedi hynny dwedyd,
verse 8 Ar yr Arglwydd rhoes bwys a chrêd,
doed ef iw wared allan,
Os myn ei ollwng ef ar lêd,
cymmered iddo ei hunan.
verse 9 Duw tynnaist fi o groth fy mam,
rhoist ynof ddinam obaith,
Pan oeddwn i yn sugno hon,
ac o'i dwy fron a'm harchwaith.
verse 10 Arnat ti bwriwyd fi o'r bru,
arnat ti bu fy'mddiried:
Fy Nuw wyt ti o groth fy mam,
ffyddiais yt am fy'ngwared.
verse 11 Oddiwrthif fi yn bell na ddos,
tra fo yn agos flinder:
I'm cymorth i, gan nad oes neb
a drotho'i wyneb tyner.
verse 12 Busty ch lawer, a chrysion iawn,
deathant yn llawn i'm gogylch:
A theirw Balan o bob parth,
yn codi tarth o'm hamgylch.
verse 13 Egorant arnaf enau rhwth
i'm bygwth, fel y llewod,
A faent yn thuo eisiau maeth,
o raib ysclyfaeth barod.
verse 14 Fel dwfr rwyfi 'n diferu'n chwyrn,
a'm hesgyrn, figla'r rheini:
Fy'nghalon o'm mewn darfu'n llwyr,
fel cwyr a fai yn toddi.
verse 15 Fel priddlester mae fy nerth mor swrth
ynglyn wrth fy ngorchfanau
Mae fy'nhafod, yr wyf mor drwch,
fy nghyfle yw llwch angau.
verse 16 Can's cŵn cylchasant fi, fy Nêr,
a chadfa sceler ddiffaith:
Cloddiasant fy nwy law a'm traed,
ac felly gwnaed fy artaith.
verse 17 A rhifo fy holl esgyrn i,
gan gulni hawdd y gallaf,
Maent hwythau'n gweled hynny'n wych,
bob tro yn edrych arnaf.
verse 18 Rhyngthynt iw mysg y dillad mau
yn rhannau dosbarthasant,
A hefyd ar fy mrhif-wisc i
coelbrenni a, fwriasant.
verse 19 Tithau fy nerth a'm Harglwydd da'
nac ymbellâ oddiwrthy,
O bryssia tydi yw fy mhorth,
a thyr'd, a chymorth i mi.
verse 20 O dyr'd ac achub, yr oes fau,
rhag ofn y cleddau ffyrnig,
A gwared o feddiant y ci
fy enaid i sy'n vnig.
verse 21 Ymddiffyn fi rhag y llew glwth,
dwg o'i safn rhwth fy enaid,
Achub a gwrando fi yn chwyrn
rhag cŷrn yr vnicorniaid.
verse 22 Mynagaf finnau d'enw yn bur
i'm brodur yn yr orsedd,
Lle mwya'r gynn ulleidfa lân,
dy glod a wna'n gyfannedd.
verse 23 Hâd Iaco ac Israel, chwychwi
rhai ych yn ofni'r Arglwydd,
Drwy ofn y rhowch iddo foliant,
a rhowch ogoniant ebrwydd.
verse 24 Can's ni'ch llysodd, ni'ch dirmy godd,
ni chuddiodd ei wynebpryd,
Eithr gwrandawodd weddi y gwan,
a'i duchan yn ei adfyd.
verse 25 Honot ti bŷdd, ac i ti gwêdd
mewn aml orsedd fy moliant.
I Dduw rhof f'addunedau'n llon
gar bron y rhai a'i hofnant.
verse 26 Diwellir y tlodion: a'r rhai
a geisiai at yr Arglwydd,
[Page]A'i molant ef, fe gaiff (gwir iw)
eich enaid fyw'n dragywydd.
verse 27 Trigolion bŷd a dront yn rhwydd
at yr Arglwydd pan gofiant:
A holl dylwythau 'r ddaear hon
dônt gar ei fron, ymgrymant.
verse 28 Can's yr Arglwydd biau'r deyrnas,
a holl gwmpas y bydoedd:
Ac vwch eu llaw, ef vnig sydd
ben llywydd y cenhedloedd.
verse 29 Y cyfoethogion a fwytânt,
addolant yn eu gwynfyd:
Rhai a ânt i'r llŵch gar ei fron,
a rhai, braint meirwon hefyd,
verse 30 Y rhain oll a'i hâd, yn vn frŷd
gwnânt iddo gŷd wasanaeth:
A'r rhain ir Arglwydd drwy'r holl dîr
a rifir yn genhedlaeth.
verse 31 Dônt, dangosant ei vniondeb
y rhai sydd heb eu geni:
Hyn a addawodd, ef a'i gwnaeth,
hynny a ddaeth o ddifri.
PSAL. XXIII.
YR Arglwydd yw fy mugail clau,
ni âd bŷth eisiau arnaf:
verse 2 Mi a gâf orwedd mewn porfa frâs,
ar lan dwfr gloywlas araf.
verse 3 Fe goledd f'enaid, ac a'mdŵg
rhyd llwybrau diddrwg cyfion,
Er mwyn ei enw mawr dilŷs
fo'm tywys ar yr vnion.
verse 4 Pe rhodiwn (nid ofnwn am hyn)
yn nyffryn cysgod angau,
Wyd gyda mi, a'th nerth, a'th ffon,
ond tirion ydyw'r arfau?
verse 5 Gosodaist fy mwrdd i yn frâs,
lle'r oedd fy'nghâs yn gweled:
Olew i'm pen, a chwppan lawn,
daionus iawn fu'r weithred.
verse 6 O'th nawdd y daw y donniau hyn
i'm canlyn bŷth yn hylwydd:
A minnau a breswyliaf bŷth
a'm nŷth yn nhŷ yr Arglwydd.
PSAL. XXIV.
YR Arglwyd piau'r ddaiar lawr,
a'i llownder mawr sy'n eiddo:
Yr Arglwydd biau yr holl fŷd,
a'r bobl i gyd sydd ynddo.
verse 2 Can's force; ei sail hi a'i gwedd
yn rhyfedd vwch y moroedd
Ac a'i gosododd hi yn lân,
yn drigfan vwch llif-ddyfroedd.
verse 3 Er hyn: pwy a ddringa yn hy
i gysegr fry yr Arglwydd?
A phwy a saif â theilwng wêdd,
yngorsedd ei sancteiddrwydd?
verse 4 Dŷn â llaw lân, a meddwl da,
ac yn ddidraha ei enaid,
Diorwag, ac ni roes un tro
er twyllo 'i gyfneseifiaid.
verse 5 Gan yr Arglwydd y caiff hwn wlîth
ei raslawn fendith helaeth,
A chyfiawnder i bob cyfryw
gan Dduw yr iechydwriaeth.
verse 6 Hon sy gan Dduw'n genhedlaeth grêf,
a'i ceisiant ef yn effro,
A geisiant d'wyneb, dyma eu maeth,
sef gwîr genhedlaeth Iago.
verse 7 Derchafwch chwi byrth eich pennau,
a chwithau ddorau bythol,
Can's brenin mawr daw i'ch mewn chwi,
sef pen brî gogoneddol.
verse 8 Pw [...] yw'r brenin hwn gogonedd
Arglwydd rhyfedd ei allu:
Yr Arglwydd yw, cyfion ei farn,
a chadarn i ryfelu.
verse 9 Derchefwch chwi byrth eich pennau,
ehengwch ddorau bythol,
Can's brenin mawr daw ich mewn chwi,
brenin o fri gogonol,
verse 10 Pwy meddwch ydyw'r brenin hwn,
a gofiwn ei ogoniant?
Iôr y lluoedd yw, brenin hêdd,
a gogonedd, a ffyniant,
PSAL. XXV.
F' Arglwydd derchefais f'enaid i
hyd attad ti yn vnion.
verse 2 Fy Nuw, fy ngobaith, gwarth ni cha,
na lawenhâ 'ngelynion.
verse 3 Sawl a obeithiant ynot ti,
y rheini ni wradwyddir,
Gwarth i'r rhai a wnêl am i ham
ryw dwyll neu gam yn ddihir.
verse 4 Arglwydd dangos ym' dy ffordd di,
a phâr i mi ei deall:
Dysg ac arwain fi yr vn wedd
yn dy wirionedd diball.
verse 5 Can's tydi ydwyd Dduw fy maeth,
a'm iechydwriaeth vnig:
Dy ddisgwyl yr wyf rhyd y dydd,
a hynny sydd im diddig.
verse 6 O cofia dy nawdd a'th serch di,
a'th fawr dosturi Arglwydd:
Cofia fod ynot ti crioed,
lawn ddioed drugarogrwydd.
verse 7 Na chofia yr enwiredd mau,
na llwybrau fy ieuenctyd:
Ond Arglwydd, coffa fy'nghûr i
er dy ddaioni hyfryd.
verse 8 Yr Arglwydd sydd vnion a da,
a'i ffyrdd ym noddfa ydynt:
Fe arwain (fel y mae yn rhaid)
y pechaduriad ynthynt.
verse 9 Fe ddysg ei lwybrau mewn barn iawn.
i'r rhai vfyddiawn ystig,
Hyddysg yw ei ffyrdd i bob rhai
a fyddai ostyngedig.
verse 10 I'r sawl a gatwo ddeddfau'r lôn,
a'i vnion dystiolaethau,
Gwirionedd, a thrugaredd fydd
ei lywydd yn ei lwybrau,
verse 11 Er mwyn dy enw (o Arglwydd mau)
Duw maddau fy enwiredd,
Can's fy'nrhoseddiad i mawr yw,
mwy ydyw dy drugaredd.
verse 12 Mae, pa ryw ŵr yn ein mysg nî
sydd yn pûr ofni'r Arglwydd:
Fe ddengys y ffordd iddaw fo,
hon a ddewiso'n ebrwydd,
verse 13 O hyn y caiff fy enaid cu
le i letteu yn esmwyth:
A'r holl ddaear hon a'i gwellâd,
a gânt ei hâd a'i dylwyth.
verse 14 Ei holl ddirgelwch a ddysg fo
i'r sawl a ofno'r Arglwydd:
Ac o'i holl gyfanneddau glân,
efe a'i gwna'n gyfarwydd.
verse 15 Tueddu'r wyf fy Arglwydd mâd,
yn wastad a'm golygon:
Can's ef yn ynic, (yn ddioed)
rhydd fy nau droed yn rhyddion.
verse 16 Tro attaf, dod y'm nawdd diddig,
can's vnic wyf, a rhydlawd.
verse 17 Gofidiau'nghalon ynt ar lêd.
Duw gwared fi o'm nychdawd.
verse 18 Duw, gwêl fy mlinder, a'm poen fawr,
a madde'n awr fy mhechod:
verse 19 Gwêl fy 'ngelynion a amlhânt,
ac a'm casânt yn ormod.
verse 20 Cadw f' enaid, ac achub fi,
na wnelo'r rheini'm wradwydd:
Rhois fy mhwys arnat ti fy Nâf,
a rhodiaf mewn perffeithrwydd.
verse 21 Cadwed, fi fy uniondeb maith,
can's rhois fy ngobaith ynod.
verse 22 Duw, cadw di holl Israel,
gwared, a gwêl ei drallod.
PSAL. XXVI.
BArn fi (O Dduw) a chlyw fy llais,
mi rodia is mewn perffeithrwydd,
Ac ni lithraf, am ym' roi 'mhwys,
yn llownddwys ar yr Arglwydd.
verse 2 Prawf dify muchedd Arglwydd da,
a hola ddull fy mywyd,
A manwl chwilia r' galon fau,
a phrawf f' arennau hefyd,
verse 3 O flaen fy llygaid, wyf ar lêd
yn gweled dy drugaredd:
Gwnaeth dâl ar hynny ar bob tro,
y'm rodio i'th wirionedd.
verse 4 Nid cyd eistedd gydâ gwagedd,
neu goegwyr yn llawn malais:
verse 5 Câs gennif bob annuwiol rîth,
ac yn eu plîth ni steddais.
verse 6 Mi olchaf fy nwy law yn lân.
can's felly byddan, f' Arglwydd:
Ac a dueddaf tua'th gôr,
ac allor dy sancteiddrwydd.
verse 7 Y modd hyn teilwng yw i mi,
luosogi dy foliant:
Sef, addas i mi fod yn lân,
i ddat can dy ogoniant.
verse 8 Arglwydd cerais drigfan dy dŷ,
lle'r ery'dy anrhydedd:
verse 9 N'âd f'enaid i a'm hoes ynghŷd
â'r gwaed lyd llawn enwiredd.
verse 10 Eu dwylaw hwynt sy sceler iawn,
y maent yn llawn maleisiau.
A dchau law yr holl rai hyn:
sy'n arfer derbyn gwobrau.
verse 11 Minnau'n ddiniwed, (felly gwêdd)
ac mewn gwirionedd rhodiaf:
Gwared fi drwy dy ymgeledd,
cymer drugaredd arnaf.
verse 12 Fe saif fy nhroed i ar yr iawn
ni syfl o'r vniawn droedfedd:
Mi a'th glodforaf, Arglwydd da,
lle by tho mwya'r orsedd.
PSAL. XXVII.
YR Arglwydd yw fy ngolau'gyd,
a'm iechyd: rhag pwy'r ofnaf?
Yr Arglwydd yw nerth f'oes: am hyn,
rhag pwy doe ddychryn arnaf?
verse 2 Pan ddaeth rhai anfad, seffy nghâs,
o'm cwmpas er fy llyngcu,
Llithrasant a chwymyasant hwy,
ni ddaethont mwy i fynu.
verse 3 Ni ddoe ofn ar fy nghalon gu,
pe cyrchai llu i'm herbyn:
Neu pe codai gâd y modd hwn,
mi ni wanffyddiwn ronyn.
verse 4 Vn arch a erchais ar Dduw nâf,
a hynny a archaf etto:
Cael dyfod i dŷ'r Arglwydd glân,
a bod a'm trigfan yntho:
I gael ymweled a'i Deml deg,
a hyfryd osteg ynthi
Holl ddyddiau f'einioes: sef wyf gaeth
o fawr hiraeth am dani.
verse 5 Can's y dydd drwg fo'm cûdd efe
iw Babell neu ddirgelfa:
Iw breswylfod, fel mewn craig gref,
caf gantho ef orphwysfa.
verse 6 Bellach fo'm codir vwch fy nghâs,
sydd mewn galanas i mi:
Aberthaf, caraf, mola'r Iôn
yn flyddlon byth am hynny.
verse 7 Gwrando arnaf fy Arglwydd byw,
bryssia a chlyw fy oernâd:
Trugarhâ wrthif, gwêl fy nghlwyf,
y pryd y galwyf arnad.
verse 8 Fel hyn mae 'nghalon o'm mewn i
yn holi ac yn atteb,
Ceisiwch fy wyneb ar bob tro:
fy Nuw rwy'n ceisio d'wyneb,
verse 9 Na chudd d'wyneb, na lŷs dy wâs,
fy mhorth a'm urddasfŷost:
Duw fy iechyd na wrthod fi,
o paid a sorri'n rhy dost.
verse 10 O gwrthyd fi fy nhâd a'm mam
a'm dinam gyfneseifiaid:
Gweddia'r Arglwydd. ef er hyn
o'i râs a dderbyn f'enaid.
verse 11 Duw dysg i mi dy ffordd yn rhwydd
o herwydd fy'ngelynion,
Ac arwain fi o'th nawddol râd
yn wastad ar yr vnion.
verse 12 Ac na ddyro fi, er dy râs,
wrth fodd yr atcas elyn,
Can's Ceisiodd fy nghaseion mau
dystion gau yn fy erbyn.
verse 13 Oni bai gredu honof fi,
bum wrth-fron torri 'nghalon,
Y cawn i weled da Duw'n rhâd
o fewn gwlâd y rhai bywion.
verse 14 Disgwyl di ar yr Arglwydd da,
ymwrola dy galon:
Ef a rydd nerth i'th galon di,
os iddo credi'n ffyddlon.
PSAL. XXVIII.
A Tad (Iôn fy nerth) y rhof lêf,
Duw nêf na fydd di fyddar:
Os tewi, rhag fy mynd mor drîst,
a bôd mewn cîst dan ddaiar.
verse 2 O Arglwydd, erglyw fy llais i;
a derbyn weddi bruddaid:
Pan gottwyf fy nwy law o bell,
Duw, tua'th gafell sanctaidd.
verse 3 Ac na ddarostwng fi, fy Iôr,
dan ddwylo'r annuwolion:
Y rhai sy'n arwain mînau mêl,
a rhyfel yn eu calon.
verse 4 Yn ôl bwriad eu calon gau,
a'r twyll ddyfeisiau eiddynt,
Yn eu drŵg weithredoedd hwy,
Duw tâl eu gobrwy iddynt.
verse 5 Am na 'styriant weithredoedd Duw,
ef a wna ddistryw arnynt:
Am na welent ei wŷrth a'i râd,
ni wnâ adeilad honynt.
verse 6 Bendigaid fytho'r Arglwydd nêf,
fe glybu lef fy'ngweddi:
verse 7 Yr Aaglwydd yw fy nerth, a'm rhan,
a'm tarian, a'm daioni.
Ymddiriedais iddo am horth
a chefais gymorth gantho:
Minnau o'm calon, drwy fawr chwant,
a ganaf foliant iddo.
verse 8 Yr Arglwydd sydd nerth i bob rhai,
a ymddiriedai'n hylyn;
A'i eneiniog ef a fydd maeth,
ac iechydwriaeth iddyn.
verse 9 Gwared dy bobl dy hun yn dda,
bendithia d'etifeddiaeth:
Bwyda, cyfod hwy, am ben hyn
dôd iddyn dragwyddolfaeth.
PSAL. XXIX.
RHowch i'r Arglwydd, a rhowch yn chwyrn,
chwi blant y cedyrn, foliant:
Cydnabyddwch ei barch,, a'i nerth,
mor brydferth, a'i ogoniant.
verse 2 Rhoddwch i enw yr Arglwydd glod,
heb orfod mwy mo'ch cymmell,
Addolwch Arglwydd yr holl fyd,
mor hyfryd yw ei Babell!
verse 3 Llais yr Arglwydd sydd vwch dyfroedd,
Duw cryf pair floedd y daran:
Vwch dyfroedd lawer mae ei drwn;
nid yw ei swn ef fychan.
verse 4 Llais yr Arglwydd, pan fytho llym,
a ddengys rym a chyffro:
[Page]A llais yr Arglwydd a fydd dwys,
fel y bo cymwys gantho.
verse 5 Llais yr Arglwydd a dyr yn fân
y Cedrwydd hirlân vnion,
Yr Arglwydd a'dyr yn vswydd,
y Cedrwydd o Libânon.
verse 6 Fel llwdn vnicorn neu lo llon
fe wna'i Libanon lammu,
verse 7 A Sirion oll: llais ein Iôr glân
a wna'i fflam dân wasgaru.
verse 8 Llais yr Arglwydd, drwy ddyrys lyn,
a godai ddychryn eres:
Yr Arglywydd a wna ddychryn fflwch
drwy holl anialwch Cades,
verse 9 Llais yr Arglwydd piau'r glod,
pair i'r ewigod lydnu:
Dinoetha goed: iw deml iawn yw
i bob rhyw ei foliannu.
verse 10 Yr Arglwydd gynt yn bennaeth oedd,
ar y llif-ddyfroedd cethin:
Yr Arglwydd fu, ef etto sydd,
ac byth a fydd yn frenin.
verse 11 Yr Arglwydd a rydd iw bobl nerth,
drwy brydferth gyfanneddwch.
Yr Arglwydd a rydd ei bobl ymhlith
ei fendith, a hir heddwch.
PSAL. XXX.
F' Arglwydd mi a'th fawry gafdi,
can's myfi a ddyrchefaist,
A'm gelynion i yn llawen
vwchlaw fy mhen ni pheraist.
verse 2 Fy Nuw, pan lefais arnat ti
y rhoddaist i mi iechyd,
verse 3 Cedwaist fy enaid rhag y bedd:
a rhag diwedd anhyfryd.
verse 4 Cenwch i'r Iôn chwi ei holl sainct,
a maint yw gwrthiau'r Arglwydd:
A clodforwch ef gar ei fron,
drwy gofion o'i sancteiddrwydd.
verse 5 Ennyd fechan y sai 'n ei ddig,
o gael i fodd trig bywyd:
Heno brydnawn wylofain sydd,
y horau ddydd daw iechyd.
verse 6 Dywedais yn fy llwyddiant hir,
ni'm syflir yn dragywydd:
O'th ddaioni dodaist, Dduw Nêr,
sail cryfder yn fy mynydd.
verse 7 Cuddiaist dy wyneb ennyd awr,
a blinder mawr a gefais.
verse 8 Arnad (O Arglwydd) drwy lef ddir,
fy Arglwydd, i'r ymbiliais.
verse 9 Pa fudd (O Dduw) sydd yn fy ngwaed,
pan fwyf dan draed yn gorwedd?
A phwy a gân yt yn y llawr,
dy glod a'th fawr wirionedd?
verse 10 Clyw si Arglwydd, a thrugarhâ,
dod gymorth da i'm bywyd,
verse 11 Canys yn rhâd y troist fy mâr,
a'm galar, yn llawenfyd.
Am iti ddattod fy sâch grys,
rhoist wregys o lawenydd:
verse 12 Molafa chanaf â'm tafod,
i'm Arglwydd glod dragywydd.
PSAL. XXXI.
MI a'mddiriedais ynod Nêr,
fel na'm gwradwydder bythoedd;
Duw o'th gyfiawnder gwared fi,
a chlyw fy'nghri hyd nefoedd.
verse 2 Gogwydd dy glust attaf ar frys,
o'th nefel lys i wared,
verse 3 A bydd ym yn graig gadarn fiwr,
yn dŷ a thwr i'm gwared.
verse 4 Sef fy'nghraig wyd, a'm castell cryf,
wyf finnau hyf o'th fowredd:
Er mwyn dy enw tywys fi,
ac arwain i drugaredd
verse 5 a thynn fy fi o'r rhwyd i'r lann,
a roesan er fy maglu:
Gan's fy holl nerth sydd ynot ti,
da gelli fy'ngwaredu.
verse 6 Dodaf fy yspryd yn dy law,
ac âf gar llaw i orwedd,
Da y gwaredaist fi yn fyw,
(O Arglwydd Dduw 'r gwirionedd)
verse 7 Llwyr y caseis y neb a fâg,
iw galon orwag aflwydd,
Ac mi a osodais yn llwyr faith
fy'ngobaith yn yr Arglwydd.
verse 8 Mi a'mhyfrydaf ynot ti,
canfuost fi mewn amser,
Ac adnabuost, wrth fy rhaid
fy enaid mewn cyfyngder.
verse 9 Llawen fyddaf finnau am hyn,
i'm gelyn ni'm gwarcheaist;
Eithr fy nrhaed i yn eang rydd
da beunydd y sefydlaist.
verse 10 O dangos dy drugaredd Dduw,
can's cyfyng ydyw arnaf,
Fy llygaid, f' enaid, a'm bol sydd
yn dioddef cystydd gwaelaf.
verse 11 Fy mywyd ym' gwir ofid oedd,
fy holl flynyddoed, blinion,
verse 12 Fy nerth a ballodd o'm drwg cynt,
a'm esgyrn ydynt bydron.
verse 13 A gwatwor i'm gelynion wyf,
fy'nghydblwyf a'm gwatworent:
[...] [...] [...] [...][Page]Fy holl gymdogion, a phob dŷn,
gan ddychryn a'm gochelent,
verse 14 Fe a'm gollyngwyd i dros gôf,
fal marw a fo esgeulus:
A hawdd yw hepgor y llestr twn,
o byddai'hwn drwgflasus.
verse 15 Can's clywais ogan llawer dŷn
o'm dautu, dychryn oerloes;
Hwy a'mgynghorent a'r bob twyn,
bwriadent ddwyn fy einioes.
verse 16 Ond yn fy'ngobaith (Arglwydd byw)
y dwedais fy Nuw ydwyd,
Y mae f' amseroedd ar dy law,
nid oes na braw nac arswyd.
verse 17 Dyred a gwared fi dy wâs,
oddiwrth fy' nghâs a'm herlid:
verse 18 A dangos d'wyneb ym'oth râd,
rhag brâd y rhai sy'm hymlid.
verse 19 O Arglwydd, na wradwydder fi,
a rois fy ngweddi arnad:
Ond i'r annuwiol gwarth a wêdd,
yn fud i'r bedd o lygriad,
verse 20 Cae gelwyddog wefusau y rhain
y sydd yn darstain crasder,
O ddi ystyrwch, a thor tynn,
yy erbyn y cyfiawnder.
verse 21 O mor fawr ydw dy râd di-drai,
a roist i'r rhai a'th ofnant!
Cai o flaen meibion dynion glôd,
ac ynod ymddiriedant.
verse 22 Oddiwrth syth feilchion (o'th flaen di)
y cuddi-hwynt yn ddirgel,
Cuddi yn dda i'r babell dau
rhag sen tafodau vchel.
verse 23 Mi a fendigaf Dduw yn hawdd,
dangosawdd vm' ei gariad,
A gwnaeth ryfeddod dros ei wâs,
mewn cadarn ddinas gaead.
verse 24 Ofnais i gynt o'm gobaith drwg
fy'nrhoi o'th olwg allan;
verse 25 Eîthyr pan lefais arnat ti
y clywaist fi yn fuan.
verse 26 O cerwch Dduw ei holl sainct cf,
da y clyw lef ffyddloniaid:
Ac ef a dâl yn helaeth iawn,
i'r beilch anghyfiawn tanbaid,
verse 27 Cymmerwch gysur yn Nuw Iôn,
ef a rydd galon ynoch:
Ac os gobeithiwch ynddo ef,
ei law yn gref bydd drosoch.
PSAL XXXII.
YSawl sy deilwng, gwyn ei fyd,
drwy fadde i' gyd ei drosedd,
Ac y cysgodwyd ei holl fai,
a'i bechod, a'i anwiredd.
verse 2 A'r dŷn â gwnfyd Duw a'i llwydd,
ni chyfri'r Arglwydd iddo
Mo'i gamweddau: yr hwn ni châd
dim twyll dichellfrâd yntho.
verse 3 Minnau, tra celwn i fy mai
yn hêu yr ai 'mhibellion:
A thrwy fy rhuad i bob dydd,
cystuddio y bydd fy'nghalon.
verse 4 Dy law dithau, y dydd a'r nôs
sydd drom drwy achos arnaf:
Troi ireidd-dra fy esgyrn mêr
fel sychder y gorphennaf.
verse 5 Yna y trois innau ar gais,
addefais fy anwiredd:
verse 6 Tyst yn fy erbyn fy hûn fum,
meddeuaist ym' fy'nghamwedd.
verse 7 Amserol weddiau am hyn,
a rydd pob glanddyn arnad:
Rhag ofn mewn ffrydau dyf roedd maith,
na chaer mo'r daith hyd attad.
verse 8 Rhyw loches gadarn wyd i mi,
thag ing i'm cedwi 'n ffyddlon:
Amgylchyni fy fi ar lêd,
â cherdd ymwared gyson.
verse 9 Dithau (O ddyn) dysg geni fi
y ffordd y rhodi'n wastad,
Mi a'th gynghoraf di rhag drwg.
y mae fy ngolwg arnad.
verse 10 Fel y march neu y ful na fydd,
y rhai y sydd heb ddeall:
Mae yn rhaid genfa neu ffrwyn den,
i ddal eu pen yn wastad.
verse 11 Caiff annuwolion, a wnant gam,
fawr ofid am eu traha:
A ffyddloniaid Duw, da y gwêdd,
trugaredd a'i cylchyna,
verse 12 Chwithau'r cyfion yn dirion ewch
a llawenhewch yn hylwydd,
A phob calon sydd vnion syth,
clodforwch fyth yr Arglwydd.
PSAL. XXXIII.
PA rai bynnag, yn Nuw yr Iôn,
sy gyfion, llawenychwch:
I bawb sydd yn iawn yn byw
gweddus yw diolchgarwch.
verse 2 A thannau telyn molwch ef.
rhowch hyd y nef ogoniant:
Ar y nabyl gywair ei thôn,
ac ar y gyson ddegtant.
verse 3 Cenwch i'r Iôn fawl a mawrhâd,
wiw gerdd o ganiad newydd:
[Page]Cenwch iddo yn llafâr glôd,
bid parod eich lleferydd.
verse 4 Am mai vnion ydyw ei air,
ffyddlon y cair ei weithred:
verse 5 Cyifownder a barn, ef a'i câr,
a'r ddaiar llawn o'i nodded,
verse 6 Gair yr Arglwydd a wnaeth y nêf,
a'i Yspryd ef eu lluoedd:
verse 7 Casclai efe ynghŷd y môr,
a'i drysor yw'r dyfnderoedd.
verse 8 Yr holl ddaiar ofned ein Duw,
a phôb dŷn bŷw a'i preswyl:
verse 9 Ei arch a saif, a'i air a fŷdd,
a hynny sŷdd i'w ddisgwyl.
verse 10 Ef a ddirymmodd, (fy Nuw Iôr)
holl gyngor y cenhedloedd:
A thrwy lyfiant gwnai yn ddi rym,
amcanion llym y bobloedd.
verse 11 Ond ei, gyngor ef oddi frŷ,
a bery'n dragwyddoliaeth:
A'i galon-frŷd efe ei hun,
vwch pôb rhyw vn genhedlaeth.
verse 12 A phôb cenhedloedd, dedwydd ŷnt,
os Duw iddynt sydd Arglwydd:
A'i etholion, efe a'i gwnaeth
yn etifeddiaeth hylwydd.
verse 13 O'r nefoedd frŷ yr edrych Duw,
ar lwybrau pôb rhyw ddynion,
Ac o'i breswylfa edrych ar
y ddaiar a'i thrigolion.
verse 14 Yr hwn a luniodd galon dŷn,
a edwyn ei weithredoedd:
verse 15 Ac ni chedwir vn bydol gûn,
o'i nerth ei hun na'i luoedd.
verse 16 A pheth palledig ydyw march,
i gael parch ac ymwared:
Ac ni all achub o law'r Nêr,
mo'i farchog er ei gryfed.
verse 17 Wele lawn olwg Duw a'i wawl,
maent ar y sawl a'i hofno:
A'i drugaredd ef sydd ar lêd,
i'r sawl a'mddiried yntho.
verse 18 Er mwyn gwared, pan fo yn rhaid,
rhag angau enaid adyn:
Ac i borthi y tlawd yn glau,
rhag eisiau, a rhag newyn.
verse 19 Ein henaid gan yr Arglwydd hael,
sy'n disgwyl cael ei bywyd:
Efe a byrth ein henaid gwan,
efe yw'n tarian hefyd.
verse 20 Sef yn vnig yn Nuw yr Iôn,
mae'n calon yn llawenu:
Ac yn ei Enw sanctaidd êf,
mae hon yn grêf yn credu.
verse 21 Duw dy drugaredd dôd i ni,
sef ynot ti y credwn:
Dy drugaredd a'th nawdd i'n dôd,
Canys ynod ymddiriedwn.
PSALM. XXXIV.
DIolchaf fi â chalon rwydd,
i'r Arglwydd bôb amserau:
Ei foliant êf, a'i wîr fawrhâd,
sy'n wastad yn fy' ngenau.
verse 2 Fy enaid sŷdd yn bostio'n rhwydd,
o'm Harglwydd, ac o'm perchen:
A phôb difalch hynny a glŷw,
ac a fydd bŷw yn llawen.
verse 3 Molwch fy Arglwydd gyd â mi,
cydfolwn ei enw ef:
verse 4 Criais arno yn fy ofn caeth,
a gwrando wnaeth fy ynglef.
verse 5 Y sawl a edrych arno ef,
â llewyrch nêf eglurir:
Ni wradwyddir o honynt nêb,
a'i hwyneb ni chwilyddir.
verse 6 Wele, y truan a roes lêf,
a Duw o'r nêf yn gwrando
A'i gwaredodd ef o'i holl ddrŵg,
a'i waedd oedd amlwg iddo.
verse 7 Angel ein Duw a drŷ yn gylch,
o amgylch pawb a'i hofnant:
Ceidw ef hwynt: a llawer gwell
na chastell yw eu gwarant.
verse 8 O profwch, gwelwch, ddaued yw
yr Arglwydd bŷw i'r eiddo:
A gwŷn ei fŷd pôb dŷn a grêd,
roi ei ymddiried yntho.
verse 9 Ofuwch Dduw ei holl sainct (heb gêl)
ai gwnêl ni bŷdd pall arnyn:
verse 10 Nag eisiau dim sydd dda: er bôd,
ar gnawon llewod newyn.
verse 11 Chwychwi feibion deuwch yn nês,
gwrandewch hanes ystyriol:
Dowch a dysgaf i chwi yn rhwydd
ofni yr Arglwydd nefol.
verse 12 Y sawl a chwennych fywyd hîr,
a gweled gwîr ddaioni:
Cae dy enau rhag drŵg di bwyll,
a'th safn rhag twyll a gwegi.
verse 13 Gwrthod ddrŵg, gwna dda, a chais hêdd,
hon hyd y diwedd dylyn:
A chadw'r heddwch wedi ei chael,
fal dyna ddiwael destyn.
verse 14 Y mae yr Arglwydd a'i olwg
ar y dŷn diddrwg cyfion:
A'i glustiau ef o'i lawn wîr fôdd,
egorodd i'r rhai gwirion.
verse 15 Wyneb yr Iôn a'i guwch sy dynn,
yn erbyn gweithwyr diffaith:
Y coffa o honynt êf a'i tyr
ar fyrr o'r ddaiar ymmaith
verse 16 Hawdd y clybu fy Nâf o'r nêf,
leserydd llêf y cyfion:
A thra buan (o'i râd a'i rôdd)
y tynnodd o'i trallodion.
verse 17 Agos iawn yw ein Duw at gûr
y galon bur ddrylliedig:
A dâ y ceidw ef bôb prŷd
yr yspryd cystuddiedig.
verse 18 Trŵch, ie ac aflwyddiannus iawn,
a fŷdd gŵr cyfiawn weithiau:
Ei ddrygau oll, Duw oddi frŷ
a'i tyn, a'i trŷ i'r gorau.
verse 19 Ceidw ei escyrn êf ei hun
O honynt vn ni ddryllir:
A drŵg a laddo y drŵg wâs,
â ffrwyth ei gâs y lleddir.
verse 20 Eithr holl wasanaethwyr Duw ei hun,
yr Arglwydd gun a'i gwared:
I'r Sawl a'mddiried yntho êf,
ni all llaw grêf mo'r niwed.
PSALM. XXXV.
PLeidia (ô Arglwydd) yn fy hawl,
â'r sawl a dery'n f'erbyn:
Lle'r ymrysonant â myfi,
ymwana di a'r gelyn.
verse 2 Mae dy gymmorth? o moes ei gael,
ymafael yn y tarian:
O cyfod, cais dy astalch gron,
a dŵg dy waywffon allan.
verse 3 Argaua ar y rhai f' ar gam,
i'm herlid am fy mywyd:
Wrth fy enaid dywaid fel hyn,
fy fi a fyn yt'iechyd.
verse 6 Gwarth a gwradwydd fo i bôb grâdd,
a geisio lâdd fy enaid:
A thrwy gywilydd troed iw hôl.
y ffals niweidiol gablaid.
verse 5 Fel yr ûs o flaen gwynt y bôn,
Angel yr Iôn i'w chwalu:
verse 6 A rhyd ffordd dywyll lithrig lefn,
a hwn wrth gefn iw gyrru.
verse 7 Cloddio pwll, a chuddio y rhwyd,
a wnaethbwyd ym heb achos:
Heb achlysur, maglau a wnaid
i'm henaid yn y cyfnos.
verse 8 O deued, cwymped yn ei rwyd,
yr hon a guddwyd allan:
Syrthied a glyned iw delm rwyll,
a'i drapp o'i dwyll ei hunan.
verse 9 Eithr am fy enaid i (Amen)
bid llawen yn yr Arglŵydd:
Fe a fŷdd hyfryd gantho hyn,
lle daw i'r gelyn aflwydd.
verse 10 O Arglwydd dywaid f'esgyrn i,
pwy sŷdd a thi vn gyflwr?
Rhag ei drêch yn gwared y gwan,
a'r truan rhag ei speiliwr.
verse 11 Tystion gau a godent yn llym,
a holent ym'bêth anfad:
verse 12 Drŵg ym'dros ddâ talent heb raid,
a'm henaid braint ymddifad.
verse 13 Ond fi, trâ fyddent hwy yn glâf,
rhown i'm nesaf liein-sach:
Drwy hîr ymostwng ac ympryd,
cymrais fy mŷd yn bruddach.
Yr vn dosturiol weddi fau,
a ddaeth o'm genau allan,
A droes eilwaith (er fy llês)
i'm mynwes i fy hunan.
verse 14 Mi a ymddygais mor brudd dlawd,
fel am fy mrawd neu'nghymmar:
Neu fel arwyl dŷn dros ei fam,
ni cherddai gam heb alar.
verse 15 Hwythau yn llawen doent ynghŷd,
pan bwysodd adfyd attaf:
Ofer ddynion, ac echrys Iû
fŷth yn mingammu arnaf.
verse 16 Rhai'n rhagrithwyr, rhai'n watworwyr,
torrent hwy eiriau mwysaidd:
Hwy a'fgyrnygent arnaf fi,
bôb daint, a'r rheini'n giaidd.
verse 17 Arglwyd edrych, ow pa ryw hŷd
yw'r prŷd y dôf o'i harfod?
Gwared fy enaid rhag y bêdd,
f'oes o ewinedd llewod.
verse 18 Minneu a ganaf i ti glôd,
lle bô cyfarsod lluoedd:
Ac a folaf dy enw a'th ddawn,
wrth lawer iawn o bobloedd.
verse 19 Na fydded lawen fy'nghâs ddŷn,
i'm herbyn heb achossion:
Ac na throed (er bwriadu'mrâd)
mo gwrr ei lygad digllod.
verse 20 Nid ymddiriedant ddim mewn hêdd
dychmygant ryfedd gelwydd:
Dirwyn dichell, a gosod cryw
i'r rhai sy'n byw yn llonydd.
verse 21 Lledu safnau, taeru yn dyn,
dwedyd hyn yn vnblaid,
Ffei ffei o honot, hwnt a thi,
nî a'th welsom di â'n llygaid,
verse 22 Tithau (O Arglwydd) gwelaist hyn,
mor daer yn f'erbyn fuon:
[Page]Ac na ddôs oddiwrthif ymhell,
rhag dichell fy nghaseion.
verse 23 Cyfod, deffro, fy Nuw i'm barn,
yn gadarn gyd a'm gofid:
verse 24 Dydi a fynni 'r vniondeb,
ni watwar nêb o'm plegid.
verse 25 Na âd i'r gelyn calon wael
ddiweddu cael ei wynfyd:
Na rhodre [...]u fy llyngcu'n grwn,
llyngcasom hwn yn ddybryd.
verse 26 Gwarth a gwradwydd iddynt a ddêl
sy'n codi vchel chwerthin:
Gwiscer hwynt â mefl ac â châs,
sŷdd ym alanas ryflin.
verse 27 Llawen fo'r llaill a llawn o glôd,
sy'n coelio 'môd yn gyfion.
Dwedant, bid i'n Duw ni fawrhânt,
am roi llwyddiant iw weision.
verse 28 Minnau sy Arglwydd gyda'r rhain,
myfyriaf arwain deunydd
Dy gysiownder di, a'th fawr-glôd
á'm tafod yn dragywydd.
PSALM. XXXVI.
WRth gamwedd dŷn annuwiol sur
mae'n eglur yn fy nghalon:
Nad oes ofn Duw, na'i farn, na'i ddrŵg
o flaen ei olwg trowsion.
verse 2 Mae yn cŷd ddwyn â'i fai ei hun,
ni wŷl mo'i wrthun drosedd:
Nes cael yn eglur i'r hollfŷd
ei gâs-wyd, a'i anwiredd.
verse 3 Os ei ymadrodd, mae heb wîr,
ei enau dihir hydwyll
Ni fyn wneuthur dim dâ, ychwaith,
yr adyn diffaith dibwyll:
verse 4 Ef yn ei wely ni chais hûn,
ond gosod llun ar gelwydd:
Os yn effro, neu yn ei waith,
ni ochel daith annedwydd.
verse 5 Dy drugaredd (fy Arglwydd Iôn)
sŷdd hyd eithafon nesoedd:
A'th wirionedd di sŷdd yn gwau,
hyd y cymylau dyfroedd.
verse 6 Dy vniondeb fel mynydd mawr,
dy farn fel llawr yr eigion:
Dy nerth fŷth selly a barhâ,
i gadw dâ, a dynion.
verse 7 O mor werthfawr (fy Arglwydd Dduw)
i bawb yw dy drugaredd!
I blant dynion da iawn yw bôd,
ynghysgod dy adanedd.
verse 8 Cyflawn o frasder yw'r tŷ tau,
lle llenwir hwythau hefyd:
Lle y cânt ddiod gennyt Iôn,
o flasus afon hyfryd.
verse 9 Gyda thi mae y loywffrwd hon,
a dardd o ffynnon einioes:
A'th dêg oleuni, ac â'th râd,
y cawn oleuad eisoes.
verse 10 O ystyn etto i barhâu,
dy drugareddau tirion:
Ni a'th adwaenom di, a'th ddawn,
i'r rhai sŷdd vniawn galon.
verse 11 O Duw im herbyn i na ddoed,
na ffyrdd, na throed y balchffol,
A llestair attaf, fel na ddaw
na gwaith, na llaw'r annuwiol.
verse 12 Felly y syrthiodd gynt, yn wir,
y rhai enwir a'i drygwaith,
Felly gwthiwyd i lawr hwŷnt-hwy,
heb godi mwy yr eilwaith.
PSALM. XXXVII.
NA ddala ddrygdyb yn dy ben,
nac o gynfigen ronyn,
Er llwyddo'r enwir, a wnai gam:
cai weled llam yn canlyn.
verse 2 Sêf hwy a dorrir fel gwellt glâs,
neu lysiau diflas gwywon:
A hwy a grinant yn ddilwydd,
a hynny 'n ebrwydd ddigon.
verse 3 Crêd yn yr Arglwydd, a gwna ddâ,
gobeithia yr hyn gorau:
Bŷdd ymarhous yn y tîr,
di a borthir yn ddiau.
verse 4 Bŷdd di gysurus yn dy Dduw,
di a gei bôb gwiw ddymuniad:
verse 5 Dy ffyrdd cred iddo, yn ddilŷs
fe rŷdd d'ewyllys attad.
verse 6 Crêd yntho êf, fo'th ddŵg i'r Ian,
myn allan dy gyfiownder:
Mor olau a'r haul hanner dŷdd,
fal hynny bŷdd d'eglurder.
verse 7 Ymddiried i Dduw, disgwyl, taw,
a heb ymddigiaw gronyn:
Er llwyddo i ddrygddyn ei fawr fai,
yr hwn a wnai yn gyndyn.
verse 8 Paid â'th ddig, na ofidia chwaith:
gâd ymaith wyllt gynddaredd:
Rhag i hynny dyfu i fôd,
yn bechod yn y diwedd.
verse 9 O herwydd hyn disgwil yr Iôn,
gwŷl ddiwedd dynion diffaith:
A disgwyl êf: meddianna'r tîr,
a'r drŵg fo'i torrir ymaith.
verse 10 Goddef y drygddyn dros drô bich,
ni welir mwyach honaw,
[Page]Ti a gai weled y lle y bu,
heb ddim yn ffynnu ganthaw.
verse 11 Ond y rhai ufudd a hawddgâr,
y ddaiar a feddiannant:
A'r rheini, â thangnhefedd hîr,
diddenir yn eu meddiant.
verse 12 Bwriada'r drygddyn o'i chwerw ddaint
ar ddrygu braint cyfiownddyn:
verse 13 Duw yn ei watwar yntau a fŷdd,
sy'n gweled dŷdd ei derfyn.
verse 14 Ynnylu bwa, tynnu clêdd,
yw trowsedd yr annuwiol,
Er llâdd y truan: fel dŷdd brawd,
i'r tlawd a'r defosionol.
verse 15 Ei fwa torrir yn ddellt mân,
a'i glêdd a â'n ei galon:
verse 16 Mawr yw golud yr ysceler,
ond gwell prinder y cyfion.
verse 17 Yr Arglwydd a farn bôb rhyw fai,
tyr freichiau'r rhai annuwiol,
Ac ef a gynnal yn ddi ddîg,
y cyfion, ystig, gweddol.
verse 18 Sêf edwyn Duw ddyddiau a gwaith,
pôb rhai o berffaith helynt:
Ac yn dragywydd Duw a wnaeth,
dêg etifeddiaeth iddynt,
verse 19 Efe a'i ceidw hwynt i gŷd,
na chânt ar ddrygfyd wradwydd,
Amser newyn hwntwy a gânt,
o borthiant ddigonolrwydd.
verse 20 Y rhai traws enwir, heb ddim cŵyn
fel brasder ŵyn a doddant:
C [...]seion Duw fŷdd dynion drŵg,
hwy gyda'r mŵg diflannant.
verse 21 Y gŵr annuwîol a fyn ddwyn
yn echwyn, bŷth ni thalai:
A'r gŵr cyfion trugarog fŷdd,
ac a rŷdd, nis gommeddai.
verse 22 Sawl a fendigo Duw (yn wîr)
y tîr a etifeddan:
A'r rhai a felldithio, o'r tîr
i gŷd a fwrir allan.
verse 23 Duw a fforddia, ac a hoffa,
hyffordd y gŵr calonnog:
verse 24 Er ei gwympo efe ni friw,
fo'i deil llaw Dduw'n sefydlog.
verse 25 Aethym i bellach yn ŵr hên,
bum fachgen, rwy'n cydnabod:
Ni welais adu hâd gŵr dâ,
na cheisio'i bara'ngherdod.
verse 26 Echwyn a benthyg cair bôb dŷdd,
trugarog fŷdd y cyfion:
A'i hâd ef drwy y nefol wlith,
a gaiff o'i fendith ddigon.
verse 27 Arswyda ddrŵg, a gwna di ddâ,
a chyfannedda rhag llaw:
verse 28 Can's Duw a gâr y farn ddidwn,
ninnau a roddwn arnaw.
Nid ymedŷ efe a'i Sainct,
ceidw heb haint y rheini:
Ond hâd yr annuwolion gau
a ddônt i angau difri.
verse 29 Y ddaear caiff y cyfion gwyl,
lle y perswyl bŷth mewn iawndeb:
verse 30 A'i enau mynaig wybodaeth,
a'i dafod traeth'ddoethineb.
verse 31 Deddf ei Dduw y sŷdd yn ei fron,
a'i draed (gan hon) ni lithrant:
verse 32 Dŷn drŵg a ddisgwil lâdd y dâ,
ond ni chaiff yna ffyniant.
verse 33 Ni âd yr Arglwydd (er ei gais,
nac er ei falais lidiog:)
Y gwirion yn ei waedlyd lâw,
i hwn ni ddaw barn euog.
verse 34 Gobeithia yn yr Arglwydd tau,
a chadw ei lwybrau'n gywir:
Cei feddiannu, cei uwch o râdd,
a gweled llâdd yr enwir.
verse 35 Gwelais enwlr yn llym ei bîg,
a'i frîg fel gwyrddbren lawri:
verse 36 Chwiliais a cheisiais yr ail trô,
'r oedd efo wedi colli.
verse 37 Ystyria hefyd y gŵr pûr
ac edrych du'r cyfiownedd:
Di a gei weled cyfryw ddŷn,
ma'i derfyn fŷdd tangnefedd.
verse 38 A gwêl y rhai drwy drais sy'n byw,
ynghŷd i ddistryw cwympant:
Fe a ddiwreiddir plant y fall,
i ddiwedd gwall, a methiant.
verse 39 Iechyd y cyfion sy o Dduw Nêr,
a'i nerth mewn amser cyffro:
verse 40 Cymmorth, ceidw. o ddrŵg y tynn,
a hyn am gredu yntho.
PSAL. XXXVIII.
FY Arglwydd, na cherydda fi,
ym mhoethni dy gynddaredd:
Ac na chosba fi yn dy lîd
oblegid fy enwiredd.
verse 2 Can's glŷn dy saethau ynof fi,
a phennau'r rheini'n llymmion:
A dodaist arnaf y llaw dau,
a rhoist ddyrnodi [...]u trymmion.
verse 3 Nid oes mo'r iechyd gan dy lîd,
i'm cnawd, ond gofid creulon:
Ac nid oes (gan fy mhechod chwyrn)
mor hêdd i'm hesgyrn sychion.
verse 4 Can's fy'nghamweddau aent i'r nen
a thros fy mhen tyfasant,
Vn wêdd a baich rhŷ drwm o bwys
fel hyn mor ddwys i'm llethant.
verse 5 Fy'nglheifiau sŷdd fal yn bwdr ddu
yn llygru gan f'ynfydrwydd:
verse 6 Crymmais, a phellais bêth bôb dŷdd,
sef galar sŷdd ac aflwydd.
verse 7 Can's mae fy lwynau'n llawn o wrês,
a'm cnawd heb lês nac iechyd:
verse 8 Llêsg wan ac ysig, yw fy mron,
lle gwaedda calon nychlyd,
verse 9 Clyw Arglwydd fi, herwydd o'th flaen
yn hollawl mae'nymuniad,
Ni chuddiwyd mo'm oêhenaid i,
oddiwrthit di fy'ngheidwad.
verse 10 Llamma'nghalon. palla fy nerth,
a'm golwg prydferth hefyd,
verse 11 Cyfnesaf, cyfaill, câr, nid gwell,
hwy aent ym mhell i'm hadfyd.
verse 12 A'm caseion i yn nessâu,
a'i maglau ffug a'i dichell,
Safai fy'ngheraint i yn synn,
i edrych hyn o hirbell.
verse 13 Minnau fel dŷn byddar a awn
megis pe bawn heb glywed:
Neu fel y mudan (dan dristâu)
heb enau yn egored.
verse 14 Yn fud fel hyn y gwn fy môd,
fel vn a thafod efrydd;
Heb ddwedyd vnwaith air o'm pen,
i dalu sen a cherydd.
verse 15 Gan ym'gredu i ti yn rhwydd,
O Arglwydd Dduw goruchaf,
Rhwydd a hyspys iawn gennif fi
yw, y gwrandewi arnaf.
verse 16 Mi a ddymunais arnat hyn,
rhag bôd i'm gelyn wowdio.
O llithrai fy nhroed ronyn bâch,
fo fŷdd llawenach gantho.
verse 17 Cloffi yn barod rwyf yn wîr,
a dolur hîr sy'm poeni:
verse 18 Addefyr wyf mai iawn ym'fôd,
fy mhechod sy'n ei beri.
verse 19 A'm gelynion i sŷdd yn fŷw
yn aml ei rhŷw, a chryfion,
Sydd yn dwyn câs i mi ar gam,
sêf am fy môd yn gyfion.
verse 20 Y rhai a dalant ddrŵg dros ddâ
a'm gwrthwyneba'n efrydd,
A hyn am ddylyn honof i
y pur ddaioni beunydd.
verse 21 Duw, nac ymâd, na fŷdd ym mhell.
pen ddelo dichell ffyrnig,
verse 22 Bryssia, cymorth fi yn y bŷd.
fy Nuw, a'm iechyd ynig.
PSALM. XXXIX.
ADdewais gadw'ngenau'n gu,
rhag pechu yn fy'ngeiriau,
verse 2 Y dŷn annuwiol lle y bô
bwriedais ffrwyno 'ngenau.
verse 3 Tewais, tewais fel y dŷn mud,
rhag dwedud pêth daionus,
Pan y cyffroais o hîr ddal,
ymattal oedd ofidus:
verse 4 Yn fy'nghalon y cododd 'gwrês,
a'm mynwes o'm myfyrdod,
Fel y tân enynnu a wnaeth,
a rhŷdd yr aeth fy nhafod.
verse 5 O dangos ym' (fy Arglwydd nêr)
pa amser y diweddaf,
Rifedi'nyddiau: a pha hŷd,
o fewn y bŷd y byddaf.
verse 6 Rhoddaist fy nyddiau fel llêd llâw:
i'm henioes daw byr ddiwedd:
Diau yn d'olwg di (ô Dduw)
fôd pôb dŷn bŷw yn wagedd.
verse 7 Sêf mewn cysgod y rhodia gŵr,
dan gasclu pentwr ofer,
Odid a ŵyr wrth dyrru dâ,
pwy a'i mwynhâ mewn amser.
verse 8 Bêth bcllach a obeithiaf fi,
Duw rhois i ti fy'nghalon.
verse 9 Tyn fi o'm camweddau yn rhŵydd,
n'âd fi'n wradwydd i ffolion.
verse 10 Yn fudan gwael yr aethym i,
a hyn tydi a'i parodd:
verse 11 O tyn dy gosp oddiwrthif swrn,
sef pwys dy ddwrn a'm briwodd.
verse 12 Pan gosbech di am bechod ŵr,
fo wywa'n siŵr ei fowredd,
Fel y gwyfyn: gwelwch wrth hyn
nad yw pôb dŷn ond gwagedd.
verse 13 Clyw fyngweddi ô Dduw o'r nêf,
a'm llêf: a gwêl fy nagrau:
Dy wâs caeth wyf (ô clŷw fy mloedd)
ac felly'r oedd fy nheidiau.
verse 14 O paid a mi gâd ŷm gryfnâu,
cyn darfod dyddiau 'mywyd.
verse 15 O gwna â mi sy'mron fy mêdd
drugaredd a syberwyd.
PSALM. XL.
BVm yn dyfal ddisgwyl fy Nêr,
ef o'r vchelder clybu,
Clustymwrandawodd ef fy llais
pan lefais ar i fynu.
verse 2 Cododd fyfi o'r pydew blîn,
a'r pridd tra gerwin tomlyd,
A rhoes ar graig fy nrhoed i wau,
a threfn fy'nghamrau hefyd.
verse 3 A newydd gerdd i'm genau rhoes,
clôd iddo troes yn hylwydd.
verse 4 Pawb ofnant pan y gwelant hyn,
a chredant yn yr Arglwydd.
verse 5 Pôb gŵr yn ddiau dedwydd yw
a rotho ar Dduw ei helynt:
A'r beilch, a'r ffeils a'r chwedlau tro
nid edrych efo arnynt.
verse 6 Aml (ô Dduw) yw y gwrthiau tau,
fel dy feddyliau ynny,
A heb vn dŷn yn dysgu i ti,
nac yn blaenori hynny.
verse 7 Y rhai pe ceifiwn i drwy grêd,
eu rhoi ar lêd, a'i canu,
Mwy amlach ydynt nag y gall
vn dŷn heb pall eu traethu.
verse 8 Ni fynnaist offrwm rhôdd, na gwerth,
na chwaith vn aberth cenny;
Er hyn fy'nghlustiau i mewn prŷd,
hwy a egoryd i mi.
verse 9 Hyn pan wrthodaist dwedais i
Duw wele fi yn dyfod:
verse 10 Megis o honof mae gwîr pur
yn dy ysgrythur hynod:
verse 11 Y rhyngwn i dy fôdd yn llawn,
(ô Dduw) rwy'n fodlawn ddigon:
Dy ewyllys di a'th lân ddeddf
sy'n greddf yn nautu'r galon.
verse 12 Mi a bregethais dy air cu
ynghanol llu mawr anian:
Ac ni thawaf fy Arglwydd gwŷn,
ti wyddost hyn dy hunan.
verse 13 Dy iownder, iechyd, a'th air gwîr
ni bum chwaith hîr i'w celu,
Na'th drugaredd, na'th roddion dâ
rhag vn gynlleidfa meithlu.
verse 14 Dithau (ô Dduw) rhagof na chêl
dy dawel drugareddau,
Dy nawdd a'th wîr gosod ar lêd,
bônt bŷth i'm gwared innau.
verse 15 Dagrau o'm hamgylch fŷdd vwch rhîf,
a throso'n llîf mae pechod,
Amlach ydynt nâ'm gwallt i'm brîg,
a'm calon ddîg sy'n darfod.
verse 16 Tyred (fy Arglwydd) helpa'n rhôdd,
a rhynged bôdd yt'hynny:
Bryssia i'm gwared, na thrîg yn hwy,
a bŷdd gynhorthwy i mi.
verse 17 A chydwradwydder hwynt ar gais
a fyn drwy drais fy nifa:
A throer iw hôl y rhai y sy
yn chwennych i mi ddirdra,
verse 18 Bônt hwy annedd-wâg yn lle tâl
y rhai a dyfal dafod.
Er gwradwydd ym' a ddywedant hyn
ffei, ffei, ar deftyn dannod.
verse 19 Y rhai a'th geifiant di bôb prŷd
bônt lawen hyfryd hylwydd,
A dweded a'th gâr di (Dduw nêr)
mawryger enw'r Arglwydd.
verse 20 Cofia (ô Dduw) fy môd yn wan,
ac yn druan, a dyred,
(O Dduw fy nerth) na thrîg yn hîr,
dyrd rhag y dîr i'm gwared.
PSALM. XLI.
GWŷn ei fŷd yr ystriol frawd,
a wnêl a'r tlawd syberwyd:
Yr Arglwydd ystyriol o'r nêf
a'i ceîdw êf rhag drŷgfyd.
verse 2 Duw a'i ceidw, a byw a fŷdd
yn ddedwydd yn ddaiarol:
O na ddyro efo yn rhôdd
wrth fôdd y rhai gelynol.
verse 3 Yn ei wely pan fo yn glâf
rhŷdd y Goruchaf iechyd:
A Duw a gweira oddi frŷ
ei wely yn ei glefyd.
verse 4 Dywedais innau yna'n rhwydd,
dôd f' Arglwydd dy drugaredd,
Iachâ di'r dolur sy dan f'ais,
lle pechais mewn anwiredd.
verse 5 Traethu y gwaethaf a wnai' nghâs
am danaf, arcas accen:
Pa brŷd y bŷdd marw y gwan,
a'i enw o dan yr wybren?
verse 6 Os daw i'm hedrych, dywaid ffug,
dan gasglu crug iw galon,
Ac a'i traetha pan êl ei ffwrdd
i gyfwrdd a'i gyfeillion.
verse 7 Fy holl gafeion doent ynghŷd,
i fradu 'i gŷd yn f' erbyn:
Ac i ddychmygu i mî ddrŵg,
a minneu'n ddiddrwg iddyn.
verse 8 Yna dywedent hwy yn rhwydd
tywalldwyd aflwydd arno,
Mae êf yn gorwedd yn ei nŷth,
ni chyfyd bŷth oddiyno.
verse 9 F'anwyl gyfaill rhwym y'm wrth grêd,
fy'mddiried a'm dewis-ddyn,
A fu yn bwyta' mara erioed,
a godai'i droed yn f'erbyn.
verse 10 Eithyr dy hunan cyfod fi
o'th ddaioni Duw o'r nêf,
[Page]Felly y gallaf fi ar hunt
gael talu iddynt adref.
verse 11 Dâ gwn fy môd i wrth dy fôdd,
wrth hyn, na chafodd cas-ddŷn,
A gwna na chaiff vn gelyn glâs
ddim vrddas yn fy erbyn.
verse 12 Felly y gwn am danaf fi,
di a'm cynheli'n berffaith:
Gan fy rhoi i bŷth gar dy fron
ô fŷsg y dynion diffaith.
verse 13 I Dduw Israel boed yn flîth
y fendith (Iôr goruchaf)
Yn oes oesoedd: a thrwy air llen,
Amen, Amen a draethaf.
PSALM. XLII.
YR un wêdd ag y brêf yr hŷdd
am yr a fonydd dyfroedd:
Felly y mae fy hiraeth i
am danat ti Duw 'r nefoedd.
verse 2 Fy enaid i sychedig yw,
am fy Nuw byw, a'i gariad:
Pa brŷd y dôf fi gar dy fron,
fy Nuw a'm cyfion ynad?
verse 3 Fy nagrau oeddynt ddŷdd a nôs
yn fwyd ym', achos gofyn
Ym am fy Nuw bôb pen awr bâch,
ple mae fo bellach? meddyn,
verse 4 O gofio hyn wrchyf fy hûn
fel tywallt ffun fy enioes:
Ynghŷd a theulu Duw yr awn,
be cawn fy meddwl eisoes.
Hyd at dŷ Dduw yn ystig iawn
yr awn dan ganu clodydd,
Fel tyrfa a fai'n cadw gŵyl.
hyn bum iw ddisgwyl beunydd.
verse 5 Trwm wyd f' enaid o'm mewn: paham
y rhoi brudd lam ochenaid?
verse 6 Disgwyl wrth Dduw, a doi gar bron
ei wyneb tirion cannaid.
verse 7 Fy enaid o'm mewn pan so prŷdd,
a â yn rhŷdd o'th gofion,
A chofio yr Iorddonen iâch,
a'r mynydd bâch o Hermon,
verse 8 Dyfnder îs dyfnderau y sŷdd,
ac ar eu gilydd galwant;
A dŵfr pôb ffrwd, pôb llîf, pôb ton,
hwy dros fy mron a aethant.
verse 9 Fy Nâf a roes y dŷdd ym'hêdd,
a'r nôs gyfannedd ganu,
I ganmawl fy Nuw, hwn a roes
ym' einioes iw foliannu.
verse 10 Paham im gedyt dros gôf cŷd?
Duw, wrthyd yr achwynaf:
Er gorthrymder y gelyn cam,
mewn galar pa'm y rhodiaf?
verse 12 Trwy f' esgyrn taro cleddyf llym
mewn gwarthlid ym, oedd edliw
Ym 'om gelynion er fy'ngwae,
dy Dduw p'le mae fo heddiw?
verse 13 Trwm wyd f enaid o'm mewn: paham
y rhoi brudd lam ochenaid?
verse 14 Disgwyl wrth Dduw, a doi gar bron
ei wyneb tirion cannaid.
PSAL. XLIII.
BArn fi (ô Dduw) a dadleu'n dynn
yn erbyn pobloedd enwir,
Rhag y gŵr twyllgar gwared fi,
a rhag drygioni'r dihir.
verse 2 Can's ti yw Duw fy nerth i gŷd,
paham ym'bwrryd ymmaith?
A pha'm yr âf mor drwm a hyn,
gan bwys y gelyn diffaith?
verse 3 Gyr dy olau, a moes dy wîr,
ac felly twysir finnau,
Arweiniant fi i'th breswylfydd
l'th fynydd, ac i'th demlau.
verse 4 Yna yr âf at allor Duw,
sef goruchel Dduw hyfryd,
Ac ar y delyn canaf fawl,
Duw, Duw, fy hawl a'm gwnfyd.
verse 5 Trwm wyd f'enaid o'm mewn: paham
y rhoi brudd lam ochenaid?
Disgwyl wrth Dduw, a doi gar bron
ei wyneb tirion cannaid.
PSAL. XLIV.
CLywsom â'n clustiau (ô Dduw cu)
a'n tadau fu'n mynegy
I ni, dy wyrthiau gynt a oedd
yn yr amseroedd hynny.
verse 2 Sêf y cenhedloedd tynnaist hwy,
a'th bobl yn fwyfwy plennaist.
Llâdd estroniaid heb ado vn,
a'th bobl dy hûn a gedwaist.
verse 3 Can's nid â'i clêdd eu hun yn wîr.
y cowsant dîr na thyddyn,
Nid â nerth eu breichiau yn fflŵch,
y cadwyd heddwch iddyn:
Ond dy law ddeau, a'th fawr nerth,
a'th olwg prydferth effro,
O herwydd yt'eu hoffi: hyn
a barodd iddyn lwyddo.
verse 4 Ti Dduw, fy mrenin ydwyd; ô
Duw, pâr i Iago lwyddiant:
verse 5 Lladdwn a fathrwn yn d'enw di
y rheini a'n cassaant.
verse 6 Nid yn fy mwa mae fy ngrym,
na'm cleddyf llym f'amdiffyn,
verse 7 Ond tydi Dduw, achubaist fi,
a rhoist warth frî i'r gelyn.
verse 8 Am hynny molwn di bôb dŷdd,
Cai yn dragywydd fowredd,
Canwn i'th enw gerdd gan dant,
o glôd a moliant ryfedd.
verse 9 Ond ti a giliaist ymaith bêth,
daeth arnom fêth a gwradwydd;
Nad ait ti allan gyd â'n llu,
cyfagosfŷ i dramgwydd.
verse 10 Gwnaethost i ni droi heb drefn,
ein cefn ac y gelynion:
Felly yr aeth ein dâ o'n gwlâd
yn sclyfiad i'n caseion.
verse 11 Rhoist ni yn fwyd (fel defaid gwâr)
ar wasgar i'r cenhenloedd,
verse 12 A gwerthaist dy bobl ar brîs bâch.
nid hytrach dy oludoedd.
verse 13 Rhoist ni yn watwar (ô Dduw Iôn)
i'n cymydogion gwrthrym,
A diystyrwch oll a gwarth,
i bawb o bobparth ydym.
verse 14 Dodaist ni yn ddihareb chwîth
ymlhîth yr hôll genhedloedd:
Ac yn arwydd i ysgwyd pen,
a choeg gyfatcen pobloedd.
verse 15 Fy'ngwarth bŷth o'm blaen daw yn hawdd,
fy chwŷs a dawdd fy rhagdal,
verse 16 Gan lais gwarthruddwr, cablwr câs,
a gwaith galanas dial.
verse 17 Er dyfod arnom hynny i gŷd
ni throes na'n brŷd na'n cofion,
Ac ni buom i'th air (ô Nêr)
un amser yn anffyddlon.
verse 18 Ein calon yn ei hôl ni throed,
ni lithrai'n troed o'th lwybrau:
verse 19 Er ein gyrru i ddreigiaidd gell
a'n toi â mantell angau.
verse 20 Os aeth enw ein Duw o'n cô,
ac estyn dwylo i arall:
verse 21 Oni wêl Duw y gau-grêd hon?
ein calon mae'n ei deall.
verse 22 O herwydd er dy fwyn yn wîr
ô Dduw i'n lleddir beunydd,
Fal y defaid ymron eu llâdd,
fal dyna râdd y llonydd.
verse 23 O deffro cyfod Dduw, mewn prŷd
pa'm yr wyd cŷd yn gorwedd?
A dihuna, a chlŷw fy'nghrî,
a chofia fi o'r diwedd.
verse 24 Paham y cuddi d'wyneb-prŷd?
o darbod hyd ein blinder,
Ein henaid mathrwyd yn y llŵch,
gan dristwch a gorthrymder.
verse 25 Wrth y llŵch mae ein bol ynglŷn
fal dyna derfyn gwagedd.
verse 26 Duw cyfod cymorth, gwared ni
o egui dy drugaredd.
PSAL. XLV.
TRaethodd fy'nghalon bethau dâ,
i'r brenin gwnâ fyfyrdod:
Fy'nhafod fel y pin, y sŷdd
yn llaw scrifennydd parod.
verse 2 Vwch meibion dynion tegach wyd,
tywalldwyd rhâd i'th enau,
Herwydd i Dduw roi arnat wlîth
ei fendith bŷth a'i radau.
verse 3 Gwîsg dy gleddau yngwâsg dy glûn,
ô ga larn gûn gogonedd:
A hyn sydd weddol a hardd iawn,
mewn llwydd a llawn orfoledd.
verse 4 Marchog ar air y gwîr yn rhwydd,
lledneriswydd a chyfiownedd,
A'th law ddeau di a â drwy
bethau ofnadwy rhyfedd.
verse 5 A thanat ti pobloedd a syrth,
gan wyrth dy saethau llymmion;
Briwant hwy, a glynant yn glau
ym mronnau dy elynion.
verse 6 Dy lân orseddfaingc (ô Dduw frŷ)
pery i dragwyddoldeb,
Awdurfaingc dy deyrnas y sŷdd
awdurol, rhŷdd uniondeb.
verse 7 Ceraist uniondeb, case'ist gam,
o achos pa'm, Duw lywydd,
Dy Dduw rhoes arnat ragor fraint,
sêf ennaint y llawenydd.
verse 8 Aroglau myrrh, ac aloes dâ,
a chasia sy ar dy ddillad,
Pan ddelych di o'th Ifyrn dai,
lle i'th lawenai'r hollwlad.
verse 9 Sêf merched brenhinoedd yn gwau
gyda'th garesau cywir,
O'th du deau'r frenhines doeth,
mewn gwîsg aur coeth o Ophir.
verse 10 Clŷw hyn, ô ferch, a hefyd gwêl,
ac a chlust isel gwrando:
Mae'n rhaid yt ollwng pawb o'th wlâd,
a thŷ dy dâd yn ango.
verse 11 Yna'i bŷdd (gan y brenin) wŷch
gael edrych ar dy degwch:
Dy Arglwydd yw, gwna iddo foes,
i gael i'th oes hyfrydwch.
verse 12 Merched Tirus oedd â rhôdd ddâ:
a'r bobloedd appla ô olud,
A ymrysonent gar dy fron,
am roi anrhegion hefyd.
verse 13 Ond merch y brenin, glân o fewn,
anrhydedd llawn sŷdd iddi,
[Page]A gwîsg o aur a gemmau glân
oddiallan sŷdd am dani.
verse 14 Mewn gwaith gwê nodwydd y daw hon
yn wŷch gar bron ei harglwydd.
Ac a'i gwyryfon gyda hi
daw attad ti yn ebrwydd.
verse 15 Ac mewn llawenydd mawr a hêdd,
ac mewn gorfoledd dibrin,
Hwyntwy a ddeuant wrth eu gwŷs
i gyd i lŷs y brenin.
verse 16 Dy feibion yn attegion tau
yn lle dy dadau fyddant,
Tywysogaethau drwy fawrhâd,
yn yr hôll wlâd a feddant.
verse 17 Coffìf dy enw di ymhôb 'oes,
tra caffwyf einioes i mi:
Am hyn y bobloedd a rŷdd fawl,
bŷth yn dragwyddawl iti.
PSALM. XLVI.
GObaith a nerth i'n yw Duw hael;
mae help iw gael mewn cyfwng.
verse 2 Daiar, mynydd, aent hwy i'r môr:
nid ofnaf, f' angor deilwng.
verse 3 Pe ymgymysgai'r tîr a'r dwfr,
nid ofnwn gynwrf rhuad,
Ped ai'r mynyddoedd i'r môr mawr,
ar brynnieu i lawr y gwastad.
verse 4 Dinas Duw lle llawen a fŷdd,
cyfagos glennydd a fon,
Cyssegr preswylfa y rhâd,
gan ddyfal rediad Cedron.
verse 5 Duw sŷdd yn trigo o'i mewn hi
ni âd hi scogi unwaith:
Duw a'i cymyrth ar y wawr ddŷdd,
a phreswylfeydd perffaith.
verse 6 Y cenhedloedd pan fyddent ddîg,
a ffyrnig y teyrnesydd,
Toddai y ddaiar o'i flaen êf
pan glywid llêf Duw ddofydd.
verse 7 Y mae yr Arglwydd gydâ ni,
Iôr anifeiri luoedd:
Y mae Duw Iago yn ein plaid,
gyr help wrth raid o'r nefoedd.
verse 8 Y wlâd, ô dowch i gŷd yn rhwydd,
a gwaith yr Arglwydd gwelwch,
Y môdd y gosododd ef ar
y ddaiar anniddanwch.
verse 9 Gwna i ryfeloedd beidio 'n wâr
hyd eitha'r ddaiar lychlyd:
Dryllia y bŵa, tyr y ffon,
llŷsg y cerbydon hefyd.
verse 10 Peidiwch, gwybyddwch mai fi yw
eich unig Dduw a'ch gwanar,
Ymŷsg cenhedloedd mi gâf barch,
a'm cyfarch ar y ddaiar.
verse 11 Y mae yr Arglwydd gydâ ni,
Iôr anifeiri luoedd,
Y mae Duw Iago yn ein plaid,
gyr help wrth raid o'r nefoedd.
PSAL. XLVII.
CEnwch, a churwch ddwylo'nghŷd
holl bobl y bŷd cyfannedd,
A llafar genwch i Dduw nêf,
gan leisio â llêf gorfoledd.
verse 2 Sef ofnir Duw vwch daiar gron.
ef sydd dros hon yn frenin,
verse 3 Dŵg bobloedd danom, a phôb gwaed,
a than ein traed fo'i disgin.
verse 4 Fe a rŷdd ini feddiant siŵr,
gwlad Iago, gŵr a garai.
verse 5 Duw a dderchafodd wrth y sain,
yr vtgorn gain pan leisiai.
verse 6 O cenwch, cenwch, glôd ein Duw,
ein brenin yw, o cenwch,
verse 7 Duw dros y bŷd sy Frenin call,
drwy ddeall ym hyfrydwch.
verse 8 Brenin yw ef a da y gwnaeth
lywodraeth ar wŷr bydol,
Ac y mae'n eistedd yn ei drwn,
gorseddfa sŵn sancteiddiol.
verse 9 Ymgasglant bendefigion bŷd,
ynghŷd â llu Duw Abra'm,
Duw biau tariannau y tîr,
drwy foliant hîr yn ddinam.
PSALM. XLVIII.
MAwr ei enw'n ninas ein Duw,
a hynod yw yr Arglwydd;
A'i drigfan ef yno y sŷdd,
ym mynydd ei sancteiddrwydd.
verse 2 Tegwch b [...]ô, a llawen ydd gwlâd,
Yw Sion lathriad fynydd,
Yn ystlysau y gogledd lawr,
tre'r brenin mawr tragywydd.
verse 3 Adweinir Duw ymhlasau hon
yn gymorth digon hynod.
verse 4 Ac wele nerth brenhinoedd bŷd
doent yno i gŷd-gyfarfod.
verse 5 A phan welsant, rhyfedd a fu,
ar frŷs brawychu rhagor:
verse 6 Dychryn a dolur ar bôb ffaig,
fel dolur gwraig wrth esgor.
verse 7 Ti â dwyreinwynt drylli'n frau
eu llongau ar y moroedd.
verse 8 Fel y clywsom y gwelsom ni,
yn ninas rhi' y lluoedd:
[...] [...][Page]Sef hyn yn ninas ein Duw nî,
sicrha Duw hi byth bythoedd.
verse 9 Duw disgwiliasom am dy râs
i'th deml, ac addas ydoedd.
verse 10 Duw, fel yr aeth dy enw o hŷd,
Felly drwy'r bŷd i'th folir:
Dy law ddeau y sydd gyflawn,
a chyfiawn i'th adweinir.
verse 11 A bryn Sion a lawenhâ,
a merched Iuda hefyd:
A'i llawenydd hwy yn parhâu
O ran dy farnau hyfryd.
verse 12 Ewch, ewch oddiamgylch Sion sail,
a'i thyrau adail rhifwch,
Ei chadarn fur a'i phlasau draw
i'r oes a ddaw mynegwch.
verse 13 Can's ein Duw ni byth yw'r Duw hwn,
hyd angau credwn yntho,
A hyd angau hwnnw a fydd,
yn dragywydd i'n twyso.
PSALM. XLIX,
GWrandewch chwi y bobloedd i gŷd,
trigolion bŷd deellwch,
verse 1 Gwerin, tlawd, bonheddig, a chrŷf
cyfoethog hŷf ystyriwch.
verse 3 O'm genau daw doeth-air didŵyll,
â'm calon pwyll fyfyriaf,
verse 4 A'm clust gwrandawaf ddammeg ddwys
â'm llais cerdd fwys a ganaf.
verse 5 Pa ham yr ofnaf ddrygau'r bŷd
yn amser adfyd atcas?
Pan fo anwiredd wedi cau,
wrth fy sodlau o'm cwmpas.
verse 6 Mae llawer rhai o wŷr y bŷd,
mewn golud a'mddiriedant,
A thrwy siarad am werth, a rhi
y rhei'ni y rhodresant.
verse 7 Ond ni wareda neb mo'i frawd,
ni thâl yn ddidlawd drosto,
Ac ni chymer Duw y fâth dâl,
nac iawn mor sâl am dano.
verse 8 Sef pryniad enaid dŷn drud fŷdd,
a hyn byth gorfydd peidio,
verse 9 Fel y gallo efe fyw bŷth,
heb fynd i nŷth yr amdo.
verse 10 Gwelir mai'r bêdd yw llettŷ'r doeth,
y ffôl a'r anoeth unwedd:
Marw yw'r naill, a marw yw'r llall,
i arall gâd ei annedd.
verse 11 Meddwl am ei hadeilad bŷth,
yn ddilyth y parhâant,
Am hyn wrth eu henwau yn wîr
henwau eu tîr a alwant.
verse 12 Ni phery dŷn o gnawdol drâs,
mewn vrddas er ei adail
Diau pôb dŷn, pan ddêl ei ddŷdd,
a dderfydd fal anifail.
verse 13 Dyma eu ffordd, ffordd ffoledd fŷdd,
na welant ddŷdd yn passio:
Er hyn eu hîl a ddêl iw hôl,
fydd yn eu canmol etto.
verse 14 Angeu yw terfyn pob dŷn byw,
i hwn nid yw ond tammaid:
Myned sydd raid o'r tŷ i'r bêdd,
yn rhwym vn wêdd a'r defaid.
verse 15 Daw dŷdd i'r cyfion dranoeth têg,
daw ym'ychwaneg ystyn:
Daw ym'o'r bêdd godiad i fyw,
deheulaw Duw a'm derbyn.
verse 16 Er codi o ŵr mewn parch neu ddâ,
nac ofna di vn gronyn:
Ei olud êf, na'i barch, na'i ddâ,
i'r bêdd nid â iw ddylyn.
verse 17 Hwn tra fu fyw yn rhodio llawr,
gwnai'n fawr o hono'i hunan,
Gwna honot ti dy hûn yn fwy,
a hwynt hwy a'th ganmolan.
verse 18 At oes ei dadau hwn pan ddêl,
â i'r bêdd dirgel efrydd.
verse 19 Dŷn mewn anrhydedd heb ddeall
(fal llwdn ô wall) a dderfydd.
PSAL, L.
DVw y duwiau, yr Arglwydd cû,
gan lefaru â alwodd,
O godiad haul hyd fachlud hwn,
yr hollfyd crwn cyffrôodd.
verse 2 O fryn Sion y daeth Duw nâf,
hon sydd berffeithiaf ddinas,
Mewn tegwch a goleuni mawr,
a llewyrch gwawr o'i gwmpas.
verse 3 Doed rhagddo'n Duw, na fid fel mud,
o'i flaen fflam danllud yssed,
A mawr dymestloedd iw gylch êf,
pan ddêl o nêf i wared.
verse 4 Geilw êf am y nefoedd frŷ,
a'r ddaiar obry isom,
I gael barnu ei bobloedd êf,
fal hyn rhydd lêf am danom.
verse 5 O cesglwch attaf fi fy Saint,
y rhai drwy ryddfraint brydferth,
A wnaethan ammod a myfi,
a'i rhwymo hi drwy aberth.
verse 6 A phan ddangoso mintai nêf
ei farnau êf yn union,
Sef Duw fydd yn barnu ei hûn,
yr vnic gûn sydd gyfion.
verse 7 Clyw di fy mhobl; traethaf yn ffraeth
dystiolaeth yn dy erbyn,
Dithau Israel: ac iawn yw,
Duw, sef dy Dduw a'th ofyn.
verse 8 Ni chei di am yr ebyrth tau,
na'th boeth offrymau gerydd;
Nac am na baent hwy gar fy mron,
y cyfryw roddion beunyd.
verse 9 Ni chymeraf o'th dŷ vn llô!
na hyfr a fô'n dy gorlan,
verse 10 Mi biau'r da'n y maes sy'n gwau
ar fil o frynniau allan,
verse 11 Pob aderyn erbyn ei ben.
a adwen ar y mynydd,
Pob dâ maesydd, y lle y maen,
y maent o'm blaen i beunŷdd.
verse 12 Nid rhaid ym ddangos i ti hyn,
pe delai newyn arnaf,
Ac yn eiddo fi yr holl fyd,
a'i dda i gyd yn llownaf.
verse 13 A'i cîg teirw fydd fy mwyd?
na thŷb: nid wŷd ond angall:
Ai gwaed hyfrod y niod fŷdd?
dysg ô newydd ddeall.
verse 14 Dod dy oglud ar Dduw yn drwm,
a thâl yr offrwm pennaf;
Cân ei fawl ef: a dôd ar lêd
d'adduned i'r Goruchaf:
verse 15 Galw arnaf yn dy ddŷdd blin,
yno cai fi'n waredydd:
Yna y ceni i mi glôd
am droi y rhôd mor ddedwydd.
verse 16 Duw wrth yr enwir dywaid hyn:
ai 'ti perthyn fy neddfau?
Paham y cym'ri di, na'm clôd,
na'm hamod yn dy enau?
verse 17 Sef, câs fu gennyt ti iawn ddysg,
ac addysg ni chymeraist,
A'm geriau i (fel araith ffôl)
i gyd o'th ôl a deflaist.
verse 18 A phan welaist leidr rhedaist
a rhwydaist ran oddiwrtho:
Ac os gordderchwr brwnt aflân,
mynnaist ti gyfran gantho.
verse 19 Gollyngaist di dy safn yn rhŷdd
yn efrydd ar ddrygioni,
A'th dafod a lithrai ym mhell
at ddichell a phôb gwegi.
verse 20 Eisteddaist di, dwedaist ar gam
ar fab dy fam er enllib.
verse 21 Pan wnaethost hyn, ni'th gosbais di,
a thybiaist fi'n gyffelyb.
verse 22 Ond hwy na hyn tewi ni wnaf,
mi a'th geryddaf bellach,
Mi a ddangosaf dy holl ddrwg
o flaen dy olwg hayach.
verse 23 Gwrandewch: a pheidiwch tra fo'ch byw
a gollwng Duw yn angof;
Pan ni bô nêb i'ch gwared chwi,
rhag ofn i mi eich rhwygo.
verse 24 Yr hwn abertho i mi fawl
yw'r sawl a'm gogonedda.
I'r neb a drefno'i ffordd yn wiw
gwîr iechyd Duw a ddysgaf.
PSAL. LI.
TRugaredd dôd i mi,
Duw o'th ddaioni tyner;
Ymaith tyn fy enwiredd mau
o'th drugareddau lawer.
verse 2 A golch fi yn llwyr ddwys
oddiwrth fawr bwys fy meiau:
Fy Arglwydd, gwna'n bur lân fyfi,
rhag brynti fy'nghamweddau.
verse 3 Can's adwen fŷ nghamwedd,
a'm brwnt anwiredd yssig,
Sef bennydd maent gar fy mron î.
verse 4 Yn d'erbyn di yn vnig,
Y gwneuthym hŷn oedd ddrwg,
yn dy lân olwg distrych,
Fel i'th gyfiowner yn ôl d'air,
yn burair pan y bernych.
verse 5 Mewn pechod lluniwyd fi,
ac mewn drygioni dygas,
Felly yr ŵyf o grôth fy mam
yn byw bob cam yn atgas.
verse 6 Ac wele ceri'r gwir
o fewn y gywir galon:
Am hyn dysgaist ddoethineb iach
y'm o'th gyfrinuch ffyddlon.
verse 7 Ag Isop golch fi'n lân.
ni byddaf aflan mwyach,
Byddafi o'm golchi mal hyn,
fel eira gwyn neu wynnach.
verse 8 Pâr i mi weled hêdd,
go foledd a llawenydd,
I adnewyddu f'esgyrn i
a ddrylliaist di â cherydd.
verse 9 O cuddia d'wyneb-prŷd
rhag fy mhechodau i gyd,
Fy anwireddau tyn eu lliw,
o Arglwydd bid wiw gennyd.
verse 10 Duw, crea galon bûr
dôd i mi gysur beunydd,
I fyw yn well tra fwy 'n y bŷd,
dôd ynof yspryd newydd.
verse 11 O Dduw na ddyro chwaith,
fi ymmaith o'th olygon,
[Page]Ac na chymer dy Yspryd glân
oddiwrthif, druan gwirion.
verse 12 Gorfoledd dŵg i mi,
drwy roddi ym dy iechyd,
A chynnal a'th ysprydol ddawn
fi, i fyw'n vniawn hefyd.
verse 13 A dysgaf dy ffordd wîr
i'r enwir, a'th addoliad:
A phôb pechadur trŷ i'r iawn,
a chyrch yn vniawn attad,
verse 14 Rhag gwaed gwared fi Dduw,
sef Duw fy iechydwriaeth,
A'm tafod o'th gyfiawnder dî
a gân gerdd wisgi hyffraeth.
verse 15 Duw, egor y mîn mau,
â'm genau mi a ganaf
O Arglwydd, gerdd o'th fawl a'th nerth,
fal dyna'r Aberth pennaf.
verse 16 Can's Aberth ni's ceisi,
ac ni fynni offrwm poeth:
Pe y mynasyt cowsyt hyn,
nid rhaid yt dderbyn cyfoeth.
verse 17 Aberthau Duw i gŷd,
yw yspryd pur drylliedig,
Ac ni ddistyri (o Dduw Iôn)
y galon gystuddiedig.
verse 18 Bŷdd dda wrth Sion fryn,
o Arglwydd, hyn a fynni,
Ac wrth Gaerselem dy dre-tâd,
a gwna adeilad arni.
verse 19 Cei aberth iownedd coeth,
cei offrwm poeth yn rhagor,
Cei aberth llôsg, a bodlon fŷch,
cei fustych ar dy allor.
PSALM. LII.
PA'm y rhodresi yn dy frâd,
â'th ddrŵg fwriad (o gadarn?
A maint trugaredd Duw bob dŷdd,
a felly bydd hyd dydd-farn.
verse 2 Dychymyg drŵg yw'r fyfyrdawd,
a gwaith dy dafawd sceler,
Hwn sydd fel ellyn llym o ddur,
a'i swydd yw gwneuthur ffalsder.
verse 3 Ni hoffaist dda, gwnait ddrŵg yn haws,
a'r traws, yn fwy nâ'r vnion,
verse 4 Hoffaist eiriau distryw a bâr,
ti golyn twyllgar, creulon.
verse 5 Duw a'th ddistrywia dithau bŷth,
fo dyn dy chwŷth o'th gaban:
Ac a dyn dy wraidd di i gŷd,
o dîr y bywyd allan.
verse 6 Rhai a'i gwelant a arswydant,
can's hwy a ydynt gyfion,
A hwy a chwarddant am ei ben,
pan welont ddiben greulon.
verse 7 Gwelwch y gŵr ni rôdd yn ddwys
ar Dduw na'i bwys na'i oglud,
Ond ar ddrygioni yn rhoi nerth,
a rhif a gwerth ei olud.
verse 8 Minnau fel oliwydden werdd
yn nhŷ Dduw, cerdd a ganaf,
Ymddiriedaf iddo yn hawdd,
bŷth dan ei nawdd y byddaf,
verse 9 Mi a'th folaf, a'th obeithiaf,
bythoedd drwy ymddiried.
Da yw dangos gar bron dy Saint
dy enw, a maint dy weithred.
PSALM. LIII.
DWedai'r ynfyd wrtho 'i hûn
nad oes vn Duw na dial:
Ei ddrŵg ffieidd-dra a'i drais tynn,
a ddengys hyn yn ddyfal.
verse 2 Edrychodd Duw i lawr or Nêf,
ar ddynion êf a graffodd,
Oedd nêb yn deall, oedd vn bŷw
yn ceisio Duw oi wirfodd?
verse 3 Ciliasai bawb yn ôl ei gefn,
a hwy drachefn cydlygrynt:
Nid oedd nêb a wnelai yr iawn,
nac vn yn gyflawn honynt.
verse 4 Pa'm na'styria gweithwyr traha
eu bod yn bwyta 'mhobloedd,
Fel y bara? ac heb ddim brî;
ni alwent fi o'r nefoedd.
verse 5 Ofn heb achos arnynt a ddaeth,
y rhai a'ch caeth warchaeodd:
Can's trwy eu gwasgar i bôb parth,
mewn gwarth Duw a'i gwasgarodd.
verse 6 Och fi na roid i Israel,
o Sion vchel iechyd:
Pan roddo Duw ei bobl ar lêd
o drom gaethiwed adfyd:
verse 7 Yna y bŷdd Iago yn iâch,
ac Israel bâch yn hyfryd:
Yna y bŷdd Iago yn iâch,
ac Israel bâch yn hyfryd.
PSALM. LIV.
DVw yn d'enw cadw fi'n dda,
a barna i'th gadernid,
verse 2 Duw clŷw fy ngweddi, gwrando 'nghwyn
a'm llêf yn achwyn wrthyd.
verse 3 Can's codi'm herbyn i yn chwyrn
mae cedyrn ac estroniaid:
[Page]Ac heb osod Duw gar eu bron,
mor greulon ŷnt i'm henaid.
verse 4 Wele Duw sŷdd ym cymorth rhag
pwy bynnag a gais ddial;
Duw sŷdd gyda'r rhai sy ar blaid
fy enaid, er ei gynnal.
verse 5 Efe a dâl o'r achos hon
i'm gely nion eu drygedd:
O torr di ymaith hwynt (fy Iôn)
yn eigion dy wirionedd.
verse 6 Rhof aberth yt o wllys dâ,
a chlodfora dy enw:
Fy Arglwydd cymmwys ydyw hyn,
sef ti wyd yn fy nghadw.
verse 7 Gwîr yw, Duw a'm gwaredodd i
o'm cyni a'm trallodion,
A'm llygad a gafodd ei frŷd,
a'i wynfyd o'm caseion.
PSALM. LV.
O Dduw gwrando fy'ngweddi brûdd,
nac ymgudd rhag fy nghwynfan,
verse 2 Erglyw a gwêl fy'ngwael ystâd,
a llais fy nâd a'm tuchan.
verse 3 Hyn rhag rhuadaidd lais fy'nghâs,
a phwys dŷn llym-ias enwir:
Y rhai a daerant arnaf ddrŵg,
a'i llîd yn amglwg gwelir.
verse 4 Gofid calon sy'n dwyn fy oes,
daeth angau loes hyd attaf:
verse 5 Mae ofn ac arswyd arnaf caeth,
a dychryn daeth ar f'uchaf.
verse 6 O dra ofn dwedwn yn fy'nghri,
gwae fi am esgyll clommen,
Yna'r ehedwn i le rhŷdd,
i gael ym lonydd amgen.
verse 7 Wele, awn i grŵydro ym mhell,
lle cawn ystafell fachog:
verse 8 Yna y bryssiwn ar fy hynt,
rhac rhuad gwynt tymestlog.
verse 9 Dinistria di hwynt (Arglwydd dâ)
gwahana eu tafodau.
Sef yn y ddinas amlwg drais
a welais, a chynennau,
verse 10 Dŷdd a nôs ei chylchu yn drô,
a rhodio rhyd ei chaerau,
O'i mewn y mae enwiredd mawr,
ac ar ei llawr bechodau.
verse 11 Gan faînt ei henwireddau hi,
a maint drygioni beunydd,
Nid ymâd twyll na dichell chwaith
fŷth ymaith o'i heolydd.
verse 12 Ac ni wnaeth fy'nghâs y gwaith hyn;
pe gel yn, goddefaswn:
A phe dŷn atgas yn ei rôch,
yn hawdd y gochelaswn.
verse 13 Ond tydi ŵr, fy'nghyfaill gwâr,
fy nghymmar a'm cynabod,
verse 14 A fu mewn cyd-gyfrinach ddwys
yn eglwys Dduw'n cyfarfod.
verse 15 Terfysg angau arnaw y dêl,
i'r pwll yr êl yn lledfyw:
Sef ymherfedd eu cartref cau
nid oes ond drygau distryw.
verse 16 Minnau gweddiaf ar Dduw bŷw
yr hwn a'm clŷw mewn amser,
verse 17 Hŵyr â borau, â chanol dŷdd,
a hyn a fŷdd drwy daerder.
verse 18 Gwaredodd Duw yr enioes fau
mewn hêdd yn nyddiau drygnaws,
Lle'r oedd or blaen yn f'erbyn lu,
sef ar fy nhu troes liaws.
verse 19 Duw a'i gostwng hwynt, ac a'm clŷw,
sef brenin yw er cynnoes:
Hwythau heb ymado â'i chwant,
fy Nuw nid ofnant eisoes.
verse 20 Ef wedi cymmod, a rhoi llaw,
drwy godi braw a frochodd,
Ef â'r vn llaw (yn erbyn hêdd)
yr un glyfaredd torrodd.
verse 21 Ei eiriau fal ymenyn gwyrf,
a'i fwriad ffyrf am rysel:
Pan fo oel ar ei dafod doeth
tyn gleddyf noeth yn ddirgel.
verse 22 O bwrw d'ofal ar dy Dduw,
o mynni fŷw heb syrthio:
Duw a geidw y cyfion bŷth,
a'r drŵg fo'i chwŷth i gwympo.
verse 23 Sef pôb dŷn gwaedlyd bradog dro
nid oesa fo hyd hanner,
(Fy Arglwydd Dduw) ond ynot ti
mae'ngobaith i bôb amser.
PSALM. LVI.
DVw dy nawddd ym rhag marwol ddŷn
hwn yn ei wŷn a'm llyngcai:
Sef ymryfelu a mi bŷdd,
a beunydd i'm gorthrymmai.
verse 2 Llyngcent fi beunydd o dra châs,
(dy râs o Dduw goruchaf)
Rhai beilch rhy dynnion maent yn llu
yn poeth ryfelu arnaf.
verse 3 Y dŷdd y bai mwyaf fy ofn
rhown ynot ddofn ymddiried.
verse 4 Molaf, credaf, nid ofnaf gnawd,
doi yn ddidlawd i'm gwared.
verse 5 Yn fy ymadrodd i fy hun,
y ceisiant lun i'm maglu:
[Page]Ac ar bob meddwl a phob tro
y maent yn ceisio' nrygu.
verse 6 Ymgasglu, llechu, dirgel hŵyl,
a disgwyl fy holl gerdded,
Drwy ymfwriadu i mi loes,
a dwyn i'm heinioes niwed.
verse 7 A ddiangant hwy? Duw tâl y pwyth,
dôd iddynt ffrwyth 'i enwiredd;
Disgyn y bobloedd yn dy lîd,
Duw felly bid eu diwedd.
verse 8 Duw rhifaist bob trô ar fy rhôd,
fy nagrau dôd i'th gostrel:
Ond yw pob peth i'th lyfrau di
a wneuthym i yn ddirgel?
verse 9 Y dydd y llefwyf, gwn yn wir
dychwelir fy ngelynion:
Am fôd drofof fy Nuw a'i law
mi wn y daw yn vnion.
verse 10 Gorfoleddaf yngair fy Nuw,
gair f' Arglwydd byw a folaf,
verse 11 Yn Nuw y rhôf ymddiried siŵr,
beth a wnêl gŵr nid ofnaf.
verse 12 O Duw mae arnaf fi yn ddlêd
lawer adduned ffyddlon,
Ac mi a'i talaf hwynt yn rhŵydd
i ti fy Arglwydd cyfion.
verse 13 Am yt ludd dwyn fy oes a'm gwaed,
a llestair i'm traed lithro,
Fel y rhodiwyf fi gar dy fron
yngolau'r bywion etto.
PSALM. LVII.
DY râs, dy nawdd (fy Nuw) ym'dod
sêf ynod ymddiriedaf;
Nes myned heibio'r aflwydd hyn
dan d'edyn ymgyscodaf.
verse 2 Ymddiried f' enaid ar Dduw sydd,
ar Dduw drwy ffŷdd y galwaf,
Ac a gwblhâf ei air yn iawn,
sef cyfiawn yw'r Goruchaf.
verse 3 O'r nêf yr enfyn geidwad ym,
rhag nerth dŷn llym a'm llyngcai:
Enfyn fy Nuw ei nawdd. a'i hêdd,
a'i lân wirionedd didrai.
verse 4 Ym mysg y llewod mae fy oes,
plant dynion poethfoes eiriau.
Eu dannedd sŷdd fel gwayw neu saeth,
a'i tafod gwaeth nâ'r cleddau.
verse 5 Ymddercha Dduw y nêf uwchlaw,
oddi yno daw d'arwyddion,
A bydded dy ogoniant ar
y ddaiar, a'i thrigolion.
verse 6 O flaen fy'nhraed y rhoesant rwyd,
ac felly'm rhwymwyd weithian,
Ar fy ffordd y cloddiasant glawdd,
i'r hwn yn hawdd syrthiasan.
verse 7 Parod yw fy'nghalon (ô Dduw)
ô Parod yw fy'nghalon.
Canaf yt' a datcanaf wawd
ô fawl fy nhafawd cyson.
verse 8 Deffro dafod, a deffro dant,
a chân ogoniant beunydd,
Nabl a thelyn, eb ado ûn,
deffrof fy hun ar lâs-ddydd.
verse 9 Mawl yt (ô Arglwydd) pan ddeffrôf
a rôf ymysg y bobloedd,
A chlodfori dy enw a wnâf
lle amlaf y cenhedloedd.
verse 10 Can's cyrhaeddyd y mae dy râs
hŷd yn 'nhyrnas y nefoedd,
A'th wirionedd di hyd at len
yr wybren, a'i thyrnasoedd.
verse 11 Ymddercha (Dduw) y nêfvwchlaw,
oddiyno daw d'arwyddion,
A bydded dy ogoniant ar
y ddaiar a'i thrigolion.
PSALM. LVIII.
A l'r uniondeb (ô bobloedd wych)
yr ydych yn ei ddwedyd?
A ydych chwi, ô blant dynion,
yn barnu 'r vnion hefyd?
verse 2 Hyttrach malais sy yn eich bron
ac ystryw calon dwyllgar:
A gwaith eich dwylo trowsder blin,
tra foch yn trin y ddaiar.
verse 3 Y rhai annuwiol aent ar gam,
o groth eu mam newidient,
Ac ar gyfeiliorn mynd o'r bru,
a chelwydd fu a draethent.
verse 4 Vn wedd a gwenwyn y sarph yw
y gwenwyn bŷw sydd ynddyn:
Neu 'r neidr fyddar yn trofau
dan gau ei chlustiau cyndyn:
verse 5 Yr hon ni wrendŷ ddim ar lais
na'r wers a gais y rhinwyr,
Nac vn gyfaredd a'r a wna
y cyfarwydda'o sŵyn-wyr.
verse 6 Duw, torr eu dannedd yn eu safn,
diwreiddia'r llafn o dafod:
Duw dryllia'r bonau, a gwna'n donn
bôb grûdd i'r c'nawon llewod.
verse 7 Todder hwynt fel dŵr ar y tîr,
felly diflennir hwythau:
Os mewn bwa rhoesant saeth gron,
boed torri hon yn ddrylliau.
verse 8 Boent hwy mor ddiffrwyth, ac mor hawdd
a malwen dawdd y todder:
[Page]Neu fel rhai bâch ni welai'r bŷd,
o eisiau prŷd ac amser.
verse 9 Tâl Duw iddynt ffrwythau eu llîd,
cynt nac y llosgid ffagldan:
Tynn hwyntwy ymaith yn dy ddîg
cyn twymnai cîg mewn crochan.
verse 10 A phan weler y dial hyn,
fo chwardd y glanddyn cyfion:
Pan fo rhŷdd iddo olchi ei draed
yngwaed yr annuwolion.
verse 11 Yna dywaid dynion fôd iawn,
a ffrwyth i gyfiawn bobloedd,
A bod ein Duw yn farnwr ar
y ddaiar a'i therfynoedd.
PSALM. LIX.
FY Nuw gwareda fi rhac brâd
a rhac twyll fwriad gelyn,
Derbyn di drosof rhac y rhai
a godai yn fy erbyn.
verse 2 Ac ymddiffyn fi yn bybyr
oddiwrth weithredwyr camwedd,
Achub fyfi rhac câs y bŷd,
a rhac gwŷr gwaedlyd hygledd.
verse 3 Ac wele, maent hwy i'm cynllwyn,
amcanent ddwyn fy mywyd,
Nid ar fy mai yr haeddais hyn,
ond tynder gelyn gwaedlyd.
verse 4 Duw rhedent hwy yn barod iawn,
a dim ni wnawn iw herbyn:
Edrych dithau, fy Arglwydd rhêd,
a thyred i'm hymddiffyn.
verse 5 Ti Dduw y llu, Duw Israel,
ô deffro, gwêl enwiredd,
I 'r cenhedloedd na âd di'n rhâd.
lle gwnant drwy frâd e [...] trawsedd.
verse 6 Maent hwy yn arfer gydâ'r hwyr,
o'mdroi ar ŵyr o bôb parth,
A thrwy y ddinas clywch eu sŵn,
vn wêdd a'r cŵn yn cyfarth.
verse 7 Wele maent a thafodau rhŷdd,
awch clêdd a fŷdd iw genau,
Pwy meddant hwy all glywed hyn,
ac a wna i'n herbyn ninnau?
verse 8 Ond tydi fy Arglwydd a'm Duw,
a'i gwêl, ai clyw, a'i gwatwar,
Am ben eu gwaith y chwerddi di
y cenhedlaethi twyllgar.
verse 9 Ti a attebi ei nerth êf,
a'th law grêf a'm hamddiffŷn?
verse 10 Duw a'm rhagflaena innau chwyp,
câf weled trip i'm gelyn.
verse 11 Na lâdd hwynt rhag i'm pobloedd î
anghofi dy weithredoedd:
Gwasgar, gostwng hwy yn dy nerth,
Duw darian prydferth lluoedd.
verse 12 Am bechod eu tafodau hwy,
a'i geiriau, mwyfwy balchedd,
Telir iddynt, ni rônt air têg
ond celwydd. rhêg, a choegedd.
verse 13 Duw difa, difa hwynt i'th lîd,
a bŷth na fîd vn mwyach,
Gwybyddant, mai Duw Iago sŷdd
drwy 'r bŷd yn llywydd hyttrach.
verse 14 Maent hwy yn arfer gydâ'r hwyr
o'mdroi yn llwyr o bobparth,
A thrwy y ddinas clywch ei sŵn,
vn wêdd a chŵn yn cyfarth.
verse 15 I gael ymborth crwydro a wnânt,
ac oni chânt eu digon,
Nes cael byddant ar hyd y nôs
yn aros dan ymryson.
verse 16 Minnau a ganaf o'r nerth tau,
a'th nawdd yn forau molaf:
Nerth ym' a nawdd buost (ô Nêr)
pan fu gorthrymder arnaf.
verse 7 I ti canaf, ô Dduw fy nerth,
a'm hymadferth rymusol,
Sêf tydi yw fy Nuw, fy Nâf,
fy'nhŵr, fy'noddfa rasol.
PSALM. LX.
O Dduw, dydi a'n gwrthodaist,
ar wasgar gyrraist ymaith:
O sorraist wrthym yn ddi-gêl,
tro attom, dychwel eilwaith.
verse 2 Dycrynaist di y ddaiar gron
a holltaist hon yn ddrylliau,
Can's o'th lîd ti siglo y mae,
iachâ, a chae ei briwiau.
verse 3 Dangosaist i'th elynion di
o bwys caledi ormod,
A'r ddiod a roist yn eu mîn,
oedd megis gwîn madrondod.
verse 4 Rhoddaist faner, er hyn i gŷd,
i bawb o'r bŷd a'th ofnant,
I faneru drwy dy air gwîr,
dros lu y tîr lle trigant:
verse 5 Fel y gwareder drwy lân hwyl,
bôb rhai o'th anwyl ddynion:
O achub hwynt âth law ddeau,
a gwrando finnau 'n ffyddlon.
verse 6 Yn ei sancteiddrwydd dwedodd Duw
llawen yw fy'nghyfammod,
Mi a rannaf Sichem rhyd y glyn,
mesuraf ddyffryn Succod.
verse 7 Myfi biau y ddwy dref-tâd,
sef Gilead, a Manasse,
[Page]Ephraim hefyd yw nerth sy mhen,
ac Juda wen f'anneddle.
verse 8 Ym Moab ymolchi a wnâf.
dros Edom taflaf f' esgid,
A chwardded Palestina gaeth,
a'i chwerthin aeth yn rhybrid.
verse 9 Duw, pwy a'm dŵg i'r ddinas grêf,
pwy a'm dŵg i drêf Edom?
verse 10 Er yt ein gwrthod, pwy ond ti.
ô Dduw a'mleddi drosom?
Ynot yn vnig mae'n coel ni,
perhon i ti a'n gwrthod,
Er nad aethost o flaen ein llu,
bŷdd ar ein tu mewn trallod.
verse 11 O vnig Dduw, bŷdd di 'ni'n borth,
ofer yw cymorth vndyn.
verse 12 Yn Nuw y gwnawn wroliaeth fawr,
fo sathra'i lawr y gelyn.
PSALM. LXI.
ERglyw (ô Dduw) fy llefain i
ac ar fy'ngweddi gwrando:
verse 2 Rhôf lêf ô eitha'r ddaiar gron,
a'm calon yn llysmeirio.
Dŵg fi i dalgraig vwch nâ mi,
ac iddi bŷdd i'm derbyn:
verse 3 Can's craig o obaith, tŵr difôst,
ym fuost rhag y gelyn'
verse 4 O fewn dy Babell y bŷdd bŷth,
fy'nrhigfan dilyth dedwydd:
A'm holl ymddiried a fyn fôd
ynghysgod dy adenydd.
verse 5 Sef tydi Dduw clywaist yn glau,
fy addunedau puraidd:
Rhoist etifeddiaeth i bôb rhai
a ofnai d' enw sanctaidd.
verse 6 Rhoi oes i'r brenin: nld oes ferr,
fo fŷdd fyw lawer blŵyddyn,
verse 7 (Duw) gar dy fron y trîg yn hîr:
dôd nawdd a gwîr iw ganlyn.
verse 8 A thrwy y rhai'n y molaf fi
dy enw di 'n dragywydd.
Ac felly peri i mi gwplâu
fy addunedau beunydd.
PSAL. LXII.
FY vnig Dduw ydyw fy' mlhaid,
mae f'enaid yn ei ddisgwyl,
O honaw êf, a thrwy ei rym,
daw iechyd ym' o'm han-hwyl.
verse 2 Duw yw fy nghraig, a'm vnig nerth,
ac ymadferth fy einioes,
Ac am hyn drwy ymddiffyn hîr
mi ni'm ysgogir eisoes.
verse 3 Pa hŷd y mae'n eich brŷd barhâu,
i fwrw eich maglau aflwydd?
Lleddir chwi ôll: gwthir yn llwyr
fel magwyr ar ei gogwydd.
verse 4 Ymgasglent, llunient gelwydd mawr
iw roi i lawr o'i fowredd,
Ar eu tafodau rhoi bendith
a melldith dan eu dannedd.
verse 5 Fy enaid dôd (er hyn i gŷd)
ar Dduw dy frŷd yn ddyfal,
Yntho gobeithiaf fi er hyn,
efo a'm tyn o'm gofal.
verse 6 Sêf craig ymddiffyn yw êf ym,
fy 'uhŵr, a grym fy mywyd,
Am hynny y credaf yn wîr
na'm mawr ysgogir ennyd.
verse 7 Yn Nuw yn vnig mae i gŷd,
fy iechyd, a'm gogoniant,
Fy'nghraig yw, a'm cadernid maith,
a'm gobaith yn ddilyssiant.
verse 8 Gobeithiwch yntho, gar ei fron
ty welltwch galon berffaith,
Ac ymddiriedwch tra fo'ch bŷw:
a dwedwch, Duw yw'n gobaith.
verse 9 Plant Adda, gwagedd ŷnt i gŷd,
plant gwŷr sŷdd nûd a gwegi,
Gwagach na gwagedd yn eu tawl,
mewn mantawl wrth eu codi.
verse 10 Na rowch eich coel ar gam na thrais,
rhaid yw i falais drwccio:
Os cynnydda cyfoeth y bŷd,
na rowch mo'ch goglyd arno.
verse 11 Duw a lefarodd hyn vnwaith,
mi glywais ddwywaith hynny,
Sêf, mai Duw biau 'r nerth i gŷd,
gostyngiad [...]ŷd, neu ffynnu.
verse 12 O Arglwydd, ti hefyd a fêdd
drugaredd a daioni,
I bawb dan gwmpas ŵybren faith,
yn ôl ei waith y teli.
PSALM. LXIII.
TYdi ô Dduw yw y Duw mau,
mi a geifia'n forau attad:
Y mae fy enaid yn dra sŷch,
a'm cnawd mewn nŷch am danad.
verse 2 Mewn llê heb ddwfr, mewn crinder crâs,
ceisiais o'th râs dy weled,
Mal i'th welswn yn y deml gynt,
ar helynt nerth gogoned.
verse 3 Can's dy drugaredd (ô Dduw bŷw)
llawer gwell yw na'r bywyd,
A'm gwefusau y rhôf yt fawl,
a cherdd ogonawl hyfryd.
verse 4 Felly tra fwyf fi fŷw y gwnâf,
ac felly'th folaf etto,
Ac yn dy enw di sydd gû
y câf dderchafu'n wylo.
verse 5 Digonir f' enaid fel â mêr
a chyflawn frasder hefyd.
A'm genau a gân y moliant tau,
â phur wefusau hyfryd.
verse 6 Tra fwy fi yn fy ngwely olŷd,
câf yn fy mrŷd dy gofio,
Ac yngwiliadwriaethau 'r nôs
câf achos i fyfyrio.
verse 7 Ac am dy fôd yn gymmorth ym.
drwy fawr rym dy drugaredd,
Fy holl orfoledd a gais fôd
dan gysgod dy adanedd.
verse 8 Y maef' enaid wrthyd ynglŷn
dy ddeau sŷ'n ynghynnal:
verse 9 Elont i'r eigion drwy drom loes,
y rhai a'm rhoes mewn gofal.
verse 10 Syrthiant hwyntwy ar fin eu harf,
sy noeth er tarf i'r gwirion.
A chwedi eu meirw hwyntwy dôd
yn fwyd llwynogod gwylltion.
verse 11 Ond y brenin yn enw ei Dduw
boed tra fo bŷw yn llawen:
A phawb a dyngo iw fowredd
a galff or foledd amgen.
verse 12 Ond o'r diwedd y dawyn wîr,
fe a dywelldir tywod,
I gau safnau y rhai y sydd
yn tywallt celwydd parod.
PSALM. LXIV.
O Arglwydd Dduw, erglyw fy llêf,
a chlŷw, o'r nêf fi'n erfyn:
O Dduw cadw fy einioes i
y sydd yn ofni'r gelyn.
verse 2 A chuddia fi dros eunyd bâch
rhag cyfrinach y rhai drŵg:
A rhag terfysg y rhai sŷ'n gwau,
i wneuthur cammau amlwg.
verse 3 Hogi tafodau fel y clêdd,
a dwedyd bustledd ddigon,
Saethant ergydion i'm sarhâu,
a'r rhai'n oedd eiriau chwerwon.
verse 4 I faethu'n ddirgel bigau dûr,
yn erbyn pûr ei galon,
Yn ddisymmwth heb ofni nêb,
a thrwy gasineb creulon.
verse 5 Ymgryfnânt hwy yngwaith y fall,
gan guddio'n gall eu rhŵydau,
Yna y dwedant pwy a'n gwêl
yn bwrw dirgel faglau?
verse 6 Gan chwilio dyfnder drygau trŵch,
o fewn dirgelwch eigion.
A phawb iw gilydd yn rhoi nôd
o geuedd gwaelod calon.
verse 7 Ond y mae Duw a'i saeth ynghûdd,
rhŷdd yn ddirybudd ergyd,
Ef a dâl adref yr hawl hon,
yn ddyfn archollion gwaedlyd.
verse 8 Gwaith y tafodau drŵg lle bô,
a fynn lwyr syrthio arnynt,
Pôb dŷn a'i gwêl a dybia'n well
gilio ymhell oddiwrthynt.
verse 9 Yna y dywaid pawb a'i gwêl,
gwaith y Goruchel yw hyn,
Can's felly y deallant hwy
y cosbir fwyfwy'r gelyn.
verse 10 Ond yn yr Arglwydd llawenhî,
ac y gobeithia'r cyfion,
A gorfoledda yntho'n iawn
pôb dŷn ag vniawn galon.
PSALM. LXV.
ITi (O Dduw) y gweddai mawl
yn y sancteiddiawl Sion,
verse 1 ti y telir drwy holl grêd,
bôb gwîr adduned calon.
verse 2 Pawb sŷdd yn pwyso attad ti,
a wrendy weddi dostur,
Ac attad ti y daw pôb cnawd,
er mwyn gollyngdawd llafur.
verse 3 Pethau trowsion, a geiriau mawr,
myfi i'r llawr bwriasant,
Ond tydi Dduw rhoi am gamwedd
drugaredd a maddeuant.
verse 4 Dy etholedig dedwydd yw,
caiff nesnes fyw i'th babell,
Trîg i'th gynteddau, ac i'th lŷs,
a'th sanctaidd weddus gangell.
verse 5 Duw'n ceidwad attebi i ni
o'th ofni i'th gyfiownedd,
Hôll obaith ŵyd drwy'r ddaiar hon,
a'r môr cynhyrfdon rhyfedd.
verse 6 Hwn a fiecrhâ bôb vchel fryn
â'i wregys yn gadernyd,
verse 7 Hwn a ostega'r môr, a'r don,
a rhuad eigion enbyd.
verse 8 A holl bresŵylwyr eithaf bŷd
sy'n ofni' gŷd d'arwyddion,
Iti gan forau, a chan hŵyr,
y canant laswyr ffyddion.
verse 9 Dyfrhâu y ddaiar sêch yr ŵyd,
afon Duw llanwyd drosti,
Darperaist lifddyfr rhyd ei l'awr
iw thramawr gyfoethogi.
verse 10 Pôb rhŷch yr wyd yn ei ddyfrhâu.
a'i chwysau'r wyd iw gostwng:
A'i rhoi ym mwyd mewn cafod wlîth,
iw chnŵd rhoi fendith deilwng.
verse 11 Coroni 'r ydwyd ti fal hyn
y flwyddyn a'th ddaioni,
Y ffordd hyn a'r môdd (Duw fy nêr)
diferaist frasder arni.
verse 12 Ef a ddifera ffrwyth dy serch
ar bôb rhyw lannerch ddyrys,
Pôb mynydd sŷch yn vchder gwlâd
o ffrwyth dy râd y dengys.
verse 13 Drwy dy fendith y gwastad dir
a guddir ôll â defaid,
Crechwennant, canant bawb ynghŷd,
a'r wlâd ag ŷd ei llonaid.
PSALM. LXVI.
YN Nuw ymlawenhewch i gŷd,
yr hollfyd, a datcenwch
verse 2 Ogoniant ei enw hyd y nêf,
a'i foliant grêf a draethwch.
verse 3 Wrth Dduw dwedwch fo bair dy law
i'th elyn oerfraw anfad,
Rhag amled yw nerth y llaw hon
â dy gaseion danad.
verse 4 Felly 'r holl fŷd i gŷd a'i rhî
i ti a ymostyngant,
Canant ŷt' fawl, ac ânt hyd lawr,
i'th enw mawr y canant.
verse 5 O dowch, edrychwch ofnus yw
gweithredoedd ein Duw cyfion,
Ofn ei weithredoedd a rŷdd ddŷsg
ymŷsg hôll feibion dynion.
verse 6 Fo droes y môr côch yn dîr sŷch,
ai wŷr yn droed-sych drwyddo,
A thrwy yr afon: llawen fu,
ei bôd heb wlychu yno.
verse 7 Ef bŷth bŷdd lywydd cadarn gwych,
a'i olwg edrych beunydd
At y cenhedloedd drwy 'r holl fŷd,
ni chyfyd rhai anufydd.
verse 8 O bobloedd molwch Dduw ar gais,
a moeswch lais ei foliant;
verse 9 Hwn sy'n dal bywyd yn y gwaed,
a ddeil ein traed na lithrant.
verse 10 O Dduw, profaist a choethaist ni
vn wêdd a choethi arian.
verse 11 Yn gaeth y dygaist ni i'th rwyd,
ein cyrph a wasgwyd weithian.
verse 12 Aethom drwy ddwfr a thân yn gaeth,
bu rai'n marchogaeth arnom;
O peraist hyn: ni bu chwaith hîr,
i ddiwall dîr y daethom.
verse 13 Ag offrwm poeth i'th dŷ yr âf,
talaf fy addunedau,
verse 14 Y rhai mewn cyfwng, rhag mwy trais,
addewais â'm gwefusau.
verse 15 Poeth ebyrth breifion ŷt a rôf,
aroglaeth côf cyfammod,
Ychen, hyrdd, offrymmv a wnâf,
ac etto rhoddaf fychod.
verse 16 O dowch yn nês, a gwrandewch chwi
sy'n ofni Duw tragfythoes,
Mi a fynegaf i chwi'n ffraeth
pa lês a wnaeth i'm heinioes.
verse 17 Llefais i arno â'm genau,
a'r tafod mau a'i molâwdd;
verse 18 Pe troeswn fy nghalon at fai,
Duw a'm gwrandawsai'n anawdd:
verse 19 Diau Duw a'm clybu yn hawdd,
gwrandawawdd ar fy ngweddi,
Bendigaid yw: fo a'm clywawdd,
ni throes mo'i nawdd oddiwrthi.
PSALM. LXVII.
TRugaredd Duw i'n plîth,
a rhoed ei fendith drosom,
A thywynned ei wynebprŷd,
a'i nawdd; a'i iechyd arnom.
verse 2 Fel y gwyper dy ffyrdd
drwy'r ddaiar gydwyrdd gnydoedd,
A'th jechydwriaeth di (ô Dduw)
y'mŷsg pôb rhŷw genhedloedd.
verse 3 Duw, moled pobloedd di,
rhônt fawl a bri drwy'r hollfyd:
verse 4 A'r holl genhedloedd îs ŵybren,
byddant lawen a hyfryd.
Can's ti a ferni'n iawn
y bobl drwy lawn wybodaeth,
Ac a roi'r hôll gehedloedd ar
y ddaiar mewn llywodraeth.
verse 5 Duw, moled pobloedd di,
rhônt fawl a bri drwy'r hollfyd:
verse 6 Yna rhŷdd y tîr ffrwyth î'n plîth,
a Duw ei fendith hefyd.
verse 7 A Duw, sêf Duw ein tâd,
a rotho ei râd a thycciant,
A therfynau y ddaiar gron,
a phawb ar hon a'i hofnant.
PSALM. LXVIII.
YMgyfoded vn Duw ein Nêr,
gwasgarer ei elynion,
Vn drygddyn honynt nag arhoed,
o'i flaen ffoed ei gaseion.
verse 2 Os chwalu mŵg mewn gwynt sy hawdd,
os tawdd cŵyr wrth eiriasdan,
[Page]Fel hynny o flaen Duw (yn wîr)
yr enwir a ddiflannan.
verse 3 Ond llawenycher ger bron Duw
y cyfion, iw orfoledd;
A'i hyfrydwch hwyntwy a fŷdd
yn llawenydd cyfannedd.
verse 4 Cenwch, a molwch enw Duw,
sêf hwn yw vwch y nefoedd
Yn marchogaeth, megis ar farch,
iw enw rhowch barch bŷth bythoedd.
verse 5 A gorfoleddwch gar ei fron,
Duw tirion, tâd ymddifaid,
Ac i'r gweddwon mae'n farnwr dâ
yn ei bryswylfa gannaid.
verse 6 Duw a wna rai mewn tŷ'n gytûn,
ei hun mae'n gollwng gefyn,
Ac yn rhoi trigfan mewn tîr crâs,
i ddynion atcas cyndyn.
verse 7 Pan aethost (Dduw) o flaen dy lu,
dy daith a fu drwy ddrysni:
verse 8 Y ddaiar crynodd o flaen Duw,
a'r nêf rhoes amryw ddefni:
Ac Felly Sinai o flaen Duw,
(sêf vnduw Israel howddgar)
verse 9 Ar d'etifeddiaeth hidlaist law,
i ddiflinaw y ddaiar.
verse 10 Gwrteithiaist hon, dy bobloedd di
sŷdd ynthi yn preswylio:
Oth râd darperaist Dduw i'r tlawd.
i gael digondawd yno.
verse 11 Yr Arglwydd Dduw a roddai'r gair,
mawr mintai'r cantoressau:
verse 12 Cilient gedyrn: gweiniaid arhônt,
yr ysbail rhônt yn rhannau.
verse 13 Pes ymdroech mewn parddu a llŵch,
chwi fyddwch fel y glommen,
A'i phlu ŷn aur ac arian têg,
yn hedêg îs yr wŷbren.
verse 14 Hon, pan wasgarodd Duw yn chwyrn
bôb cedyrn o'i gaseion,
Oedd mor ddisgleirwych, ac mor wenn,
ac eira'r ben bryn Salmon.
verse 15 Mynydd Duw (sêf Sion) y sŷdd
fel Basan fynydd tirion:
Mynydd Basan vchel ei grîb
cyffelib yw i Sion
verse 16 Chwychwi fynyddoedd cribog pam
y bwriwch lam mewn cyffro?
Duw ar Sion ei serch a roes,
lle myn ef eisoes drîgo.
verse 17 Rhîf vgain mîl o filoedd yw
angylion Duw mewn cerbyd:
Ynghyssegr Sinai y bu ei wlîth,
bŷdd Duw iw plîth hwy hefyd,
verse 18 I'r vchelder y derchefaist,
a chaethgludaist gaethiwed,
Cymraist, dodaist ddonniau, Duw Iôn,
i ddynion oedd ddiniwed.
verse 19 Bendigaid fŷth fo'r Arglwydd mau
am ddonniau ei ddaioni:
A'i iechydwriaeth i ni'n llŵyth
o berffrwyth ei haelioni.
verse 20 Efe 'i hun yw'n Duw ni i gŷd,
sef Duw ein iechyd helaeth,
Drwy'r Arglwydd Dduw cawn yn ddi swrth
ddiangc oddiwrth farwolaeth.
verse 21 Duw yn ddiammau a dyrr ben,
a thalcen ei elynion,
A choppa walltog y rhai a fô
yn rhodio mewn drŵg creulon.
verse 22 Dygaf fy mhobloedd (meddai êf)
hyd adref fel o Basan,
A dygaf hwynt iw hôl drachefn,
fel o'r môr donlefn allan.
verse 23 Fel y gwlychech ditheu dy draed
yn llif gwaed dy ddigassau,
Ac y llyfo dy gŵn heb gêl
y gwaed a ddêl o'i briwiau.
verse 24 Gwelodd pawb (ô Dduw) dy ystâd,
yn dy fynediad sanctaidd,
Mynediad fy Nuw frenin frŷ,
fel hyn iw dŷ cysegraidd.
verse 25 Y cantorion, hwy o'r blaen,
cerddorion aen ôl ynol,
Yna'r gweryfon, beraidd gân,
a'r tympan yn y canol.
verse 26 Clodforwch Dduw, hynny sŷdd ddâ
ym mhôb cyn'lleidfa ddiwael,
A chlodforwch yr Arglwydd Iôn,
chwi sŷdd o ffynnon Israel.
verse 27 Doed Benjamin y llywydd bâch,
doed bellach dugiaid-Iuda,
Doed Nephtali, a Zabulon,
a'i tywysogion yna.
verse 28 Dy Dduw a drefnodd i ti nerth,
a'i law sŷdd brydferth geidwad,
Duw cadarnhâ etto yn faith
arnom ni waith dy gariad.
verse 29 Er mwyn Câersalem adail dêg,
rhŷdd cedyrn anrheg iti.
verse 30 Difetha dyrfa y gwaywffyn,
a'r rhai a fyn ryfely.
Dewr fel teirw, nwyfus fel lloe,
y rhei'ni a roe yr arian:
Delont i'r iawn, tyn nerth a nwy,
a gostwng hwy yn fuan.
verse 31 Y pendefigion o'r Aipht draw
a ddaw, ac Ethiopia,
[Page]At Dduw yn brysur i roi rhôdd,
ac aberth gwirfodd yna.
verse 32 Hôll dyrnasoedd y ddaiar lawr,
i Dduw mawr cenwch foliant,
Cenwch, cenwch ei glôd yn rhwydd,
sêf Arglwydd y gogoniant.
verse 33 Hwn a farchogodd y nêf frŷ,
a hynny o'r dechreuad:
Wele, daw nerthol sain ei lêf
o eitha 'r nêf i wastad.
verse 34 Rhoddwch gadernid i Dduw nêr,
sef vchder ei ragoriaeth,
Y sŷdd ar Israel, a'i nerth
vwch wybrau prydferth gywaeth.
verse 35 Duw, o'th gysegr i'th ofnir di,
Duw Israel dodi nerthoedd,
A chadernid mawr wyd i'th blaid,
bendigaid fy'ch oes oesoedd.
PSALM. LXIX.
A Chub fi Dduw (yr hwn a'm gwnaeth)
tros f' enaid daeth llîf-ddyfr-loes,
verse 2 Yr wyf mewn dyfnder tom ynglŷn,
heb le i'mddiffyn f' einioes.
O'r dyfnder daethym fel ar fawdd,
a'r ffrŵd a lifawdd vchod:
verse 3 Sychodd fy nghêg, blinodd fy llais,
a'm llygaid pellais ganfod.
verse 4 A hyn wrth ddisgwyl Duw a'i râs,
wele fy nghâs yn amlach
Nâ'r gwallt ar ben fy nghoppa frŷ,
a'r trowsion sy'n gadarnach.
Y rhai c [...]lwyddog, taerion ŷnt,
rhois îddynt bêth ni chelais.
verse 5 Adwaenost (Dduw) f'ynfydrwydd mau,
a'm beiau fi ni chuddiais.
verse 6 O'm plegid i dim gwarth ni chânt,
y rhai a goeliant arnad,
Na âd (Dduw'r lluoedd) fefi na thrais
i'r rhai a ymgais attad.
verse 7 (Duw Israel) sêf er dy fwyn,
yr wŷf yn dwyn gwarthrudd-deb,
A thrwy gywilydd y marhois,
mewn chwŷs y tois fy wyneb.
verse 8 I bobl ddieithr wyfi, (gwn pa'm)
i blant fy mam fel estron:
verse 9 A'm fôd fy serch a'm zêl i'th dŷ
i'm hysu hyd 'fy nghalon.
Can's cabl y rhai a'th gablant di
ar f'ucha i mae 'n disgyn.
verse 10 Fy nagrau, cy studd, a'm hun-prŷd,
ŷnt warth i gŷd i'm herbyn.
verse 11 A phan wisgwn i liain sâch,
bum ddiystyrach lawer,
verse 12 Bum chwedyl drŵs i grŷf a thlawd,
i'r meddw yn wawd iw harfer.
verse 13 Ond f' Arglwydd Dduw, gwnâf attad ti
fy ngweddi yn amserol.
O gwrando fi i'th wirfawr hêdd,
ac i'th wirionedd grasol.
verse 14 Duw, gwared fi, a gwna fi'n rhŷdd.
o'r dom y sydd i'm suddo.
Sêf caseion, dyfroedd dyfnion,
a mi nid ofnaf gyffro.
verse 15 Na lifed dwfr drosof yn ffrŵd,
na'm ll ngced amrwd ddyfnder,
Na chaued pydew arnaf chwaith,
mo'i safn diffaith ysceler.
verse 16 Gwrando fi bellach Arglwydd Dduw,
can's da yw dy drugaredd,
Yn amlder dy dosturi mawr
edrych i lawr rhag trowsedd.
verse 17 O'm cyfyngder oddiwrth dy wâs
na chudd mo râs dy wyneb,
Rwyf yn gweddio yn fy ngloes,
Duw bryssia moes y'm atteb.
verse 18 Neshâ at f'enaid Arglwydd mau,
er fy rhyddhâu a'm gwared,
Moes ymddiffyn, rhag cael o hon
gan fy ngelynion niwed.
verse 19 Duw di a weli o bôb parth
fy ngwradwydd, gwarth, a'm cwilydd,
O herwydd rhodio gar dy fron
mae fy ngelynion beunydd.
verse 20 Mewn gorthrwm ofid yr wyf fi
a gwarth yn torri'nghalon:
Disgwyl cymhorthwyr, ni ddoe nêb,
ni chawn gysurdeb tirion.
verse 21 Bustl a roesan yn fwyd i mi,
finegr i dorri syched.
verse 22 Eu bwrdd boed iddynt fagl aflwydd,
a'i llwydd yn dramgwydd bydded.
verse 23 Ar eu llygaid dallineb doed,
iw lwynau boed crynfeydd.
verse 24 Tywallt arnynt dy ddîg a'th lîd,
doed iddynt ofid beunydd.
verse 25 Boed eu palasau'n wâg heb wêdd,
ac anghyfannedd iddyn.
Na allo nêb na dŷdd na nôs
mo'r aros yn eu tyddyn.
verse 26 Can's yr hwn a darawsyd ti
mae 'rhei'ni yn ei erlid,
A'r doluriau y sydd o'th friw
y maent iw hedliw hefyd,
verse 27 Dôd gamwedd ar eu camwedd hwy,
na ddônt mwy i'th gy fiownder,
verse 28 Ymaith o lyfr y bywyd llawn,
o fysg y cyfiawn tynner.
verse 29 Finneu pan fwyf ofidus wan,
a phan fwyf druan hefyd,
Dy iechydwriaeth di (O Dduw)
eilchwyl i fŷw a'm cyfyd.
verse 30 Moliannaf d'enw Dduw ar gân,
fal dynaf' amcan innau.
verse 31 A hyn fŷdd gwell gan Dduw deyrn
nag ŷch â chyrn a charnau.
verse 32 A phôb truan, pan weler hyn,
a ennyn o lawenydd,
A'ch calon chwi sy'n ceisio Duw
cyfyd i fŷw o newydd.
verse 33 Duw gwrendy dlawd, ni ddirmyg lêf
ei gaethwas êf sy fethiant.
verse 34 Nêf, a daiar, a môr, a hyn
a ymlysg ynthyn, molant.
verse 35 Can's Duw a geidw Sion dêg,
a threfna'n chwaneg Juda,
Adeilada ddinasoedd hon,
i ddynion yn breswylfa.
verse 36 Ie ei weision êf a'i hîl,
a'i heppil a'i meddiannant,
A'r rhai a hoffa 'i enw fô,
yn honno a breswyliant.
PSALM. LXX.
DUw prysura i'm gwared i,
Iôn, bryssia di i'm cymmorth:
verse 2 Gwarth a gwradwydd a ddêl i'r blaid,
a gais i'm henaid ammorth.
Drwy wradwydd troer y rhai a ddŵg
i mi ddim drŵg ewyllys:
verse 3 Mefl fo'i gwobr, a draeth hâ hâ,
am danaf yn ddirmygus.
verse 4 Y sawl a'th gais calonnog fydd,
o dra llawenydd ynod,
Dweded sawl a'th gâr bôb amser,
mawryger ein Duw hynod.
verse 5 Minnau'n dlawd, ac yn druan sŷdd,
Duw bryssia, bŷdd yn agos:
Fy mhorth a'm ceidwad wŷd yn wîr,
(O Arglwydd) na hîr aros.
PSALM. LXXI.
MI a'mddîriedais ynod Nêr,
na'm gwradwydder bŷth bythoedd,
verse 2 Duw o'th gyfiownder gwared fi,
a chlŷw fy nghrî hyd nefoedd.
verse 3 Duw bŷdd yn graig o nerth i mi
i gyrchu atti 'n wastad,
A phâr fy nghadw i yn well,
ti yw fy'nghastell caead,
Duw gwared fi o law'r trahâus,
a'r gŵr trofâus, a'r trows ddŷn.
verse 5 Ynot ti Dduw bu'ngoglud maith,
â'm gobaith er yn grynddyn.
verse 6 O grôth fy mam y tynnaist fi,
rhoist ynof egni etto:
I tithau fŷth, am hyn o hawl,
y canaf fawl heb peidio.
verse 7 I lawer dŷn bum anferth iawn,
ti yw fy nerthlawn lywydd,
verse 8 Fy safn bŷdd lawn o'th fawl gan dant,
ac o'th ogoniant beunydd.
verse 9 Nac esceulusa fi na'm braint
yn amfer henaint truan:
Er pallu'r nerth, na wrthod fi,
Duw edrych di ar f' oedrau.
verse 10 Mêdd fy nghaseion'r ŵyfyn wann,
hwy a ddisgwilian f' anaf:
Ymgynghorasant yn ddisynn,
gan ddywedyd hyn am danaf:
verse 11 Duw a'i gwrthododd, (meddant hwy)
erlidiwch fwyfwy bellach,
A deliwch êf, nid oes drwy'r bŷd
yr vn a'i gweryd haiach.
verse 12 Er hyn o frâd, (Duw) bŷdd di well,
na ddôs ymhell oddiwrthy,
Fy Nuw prysura er fy mhorth,
ac anfon gymmorrh immy.
verse 13 Angau gwarthus pôb rhai a gânt
a wrthwynebant f' enioes,
Gwradwydd a gwarth iddynt a drîg,
a gynnig i mi ddrygloes.
verse 14 Fy ngo baith innau a saif bŷth
ynddilyth a safadwy,
Ymddiried ynot (Dduw) a wnâf,
ac a'th foliannaf fwyfwy,
verse 15 Dy iechydwriaeth f' im genau,
yr hwn ni thau fynudyn,
A'th gyfiawnder, ac ni wn i
ddim o'r rhifedi armyn.
verse 16 Ynghadernid yr Arglwydd Dduw
tra fwy fi bŷw y credaf:
A'th gyfiownder di hyd y brîg,
yn vnig hyn a gofiaf.
verse 17 Duw, di a ddyscaist i mi hyn,
do, er yn blentyn bychan:
A hyd yn hyn 'r wyf yn parhâu
i osod d'wrthiau allan.
verse 18 O Dduw na wrthod fi yn hên,
a'm pen, a'm gen yn llwydo,
Nos i'm ddangos i'r rhai sy'n ôl
dy wrthiau nerthol etto.
verse 19 Dy gyfiownder yn vchel aeth,
yr hwn a wnaeth bôb mowredd:
Duw pwy y sŷdd debyg i ti?
nid ydym ni ond gwagedd.
verse 20 Duw gwnaethost di ym' fŷw yn brudd,
a gweled cystudd mynych,
Troist fi i fŷw, dychwelaist fi,
drwy'nghodi o'r feddrod-rych.
verse 21 Mwy fydd fy mawredd nag a fu,
troi i'm diddanu innau.
verse 22 Yna y molaf dy air am hyn.
ar Nabl offeryn dannau,
O Sanct Israel canaf hyn,
âr delyn, ac â'm genau:
verse 23 Am ytty wared f' enaid i,
gwnâf i ti hyfryd leisiau.
verse 24 Canaf yt' hefyd gyfion glôd
â'm tafod: wyt iw haeddu,
Am yt warthâu a gwarthruddiaw,
fy nghâs sy'n ceisiaw'nrygu.
PSALM. LXXII.
DVw dôd i'r brenin farn o'r nêf,
dôd iw fâb êf gyfiowndeb,
verse 2 Yna y rhŷdd rhwng pobl iawn frawd,
ac i'r dŷn tlawd vniondeb.
verse 3 Hêdd a chyfiownder yn ôl hyn,
cair ymhôb bryn a mynydd.
verse 4 Y gwan a'r llêsg achub a wnâ,
fe ddryllia y gorthrymmydd.
verse 5 Hwy a'th ofnant bŷth ar bôb trô.
tra treiglo haul a lleuad,
verse 6 Fo ddisgyn fel glâw ar wêllt glâs,
neu gafod frâs ar wastad.
verse 7 Iw ddyddiau êf cerir yr iawn,
a'r cyfiawn a flodeua,
Ac aml fŷdd hêdd ar ddaiar gron,
tra fo'r lloer hon yn para.
verse 8 Llwydda efe o fôr hyd fôr,
o'r ffrŵd hyd oror tiredd,
verse 9 Ei gâs ymgrymmant, llyfant lŵch,
hyd yr anialwch cyrredd.
verse 10 Cedyrn o Tharsus frenhinoedd,
ac o'r ynysoedd canol,
O Seba ac Arabia dêg,
doe pawb â'i anrheg reiol.
verse 11 Yr hôll frenhinoedd doent yn llu,
a than ymgrymmu atto,
A'r hôll genhedloedd, fel yn gaeth,
a wnânt wasanaeth iddo.
verse 12 Can's y dŷn rheidus, a'r gŵr gwan,
fo'i gweryd pan weddio,
Bŷdd i bôb dŷn yn nerthol dŵr,
a'r ni bo pleidiwr gantho.
verse 13 Ef a erbyd y tlawd mewn rhaid,
fo achub enaid glanddyn:
verse 14 Fo a'i gweryd rhag twyll a drŵg
gwerthfawr iw olwg ydyn.
verse 15 Felly bŷdd bŷw: rhoir iddo dda,
sef aur O Seba ddedwydd,
Hwy a weddiant arno fo,
gan ei fendithio beunydd.
verse 16 Rhyd pen y mynydd ŷd a gân,
fel brig coed Liban siglant,
A'r plant cyn amled a'r gwêllt glâs,
o'r ddinas a flagurant.
verse 17 Os haul cylch ŵybren bŷth a drŷ,
bŷth pery enw iddaw,
Pawb a'i bendithia êf yn wîr,
pawb a fendithir ynthaw.
verse 18 Bendigaid fo yr Arglwydd Dduw
(sêf Duw yr Israel dirion)
Efe'n vnig bŷth sy'n parhâu,
i wneuthur gwrthiau mowrion.
verse 19 Bendigaid fytho'i enw bŷth,
gogonedd dilyth iddo,
A'i glôd llenwir y ddaiaren:
Amen, Amen, hyn fytho.
PSALM. LXXIII.
YS da Duw i Israel,
wrth bawb a wnêl yn vnion:
verse 2 Minnau llithrais, braidd na syrthiais,
swrth-wael fu fy amcanion.
verse 3 Can's cynfigennais wrth y ffol,
ar dŷn annuwiol dihir,
Braidd na chwympais pan y gwelais
eu hêdd a'i golud enwir:
verse 4 Gan nad oedd arnynt rwymau caeth,
i gael ma [...]wolaeth ddynol:
Lle maent yn bŷw yn heini hŷf,
yn iraidd grŷf ddigonol,
verse 5 Ac ni ddoe arnynt lafur blin
hyd y bawn i'n eu deall,
Na dim dialedd na dim gwŷn,
f [...]l y doe ar ddŷn arall.
verse 6 Am hynny fŷth maent yn ymddwyn,
fel o fewn cadwyn balchder,
A gwiscant am danynt yn dynn
(megis dilledyn) drowsder.
verse 7 A'i llygaid hwyntwy wrth dew-hâu
doent yn foglymmau drosodd,
A'i golud hwy, er hyn o wŷn,
vwch meddwl dŷn a dyfodd.
verse 8 Treuthu eu trowsder, bôd yn dynn,
a bostio hyn ar wasgar;
verse 9 Egori safn at wybren fry,
a thafod crŷ' drwy'r ddaear.
verse 10 Am hyn rhai o'i bobl ef â chwant
a ymddychwelant yma,
Yn gweled y dwfr yn loyw lân,
a thybio y cân eu gwala.
verse 11 Can's ymresymmant hyn yn fŷw,
pa'm? ydyw Duw yn canfod
Pwy sydd yu ddrŵg, a phwy sy'n dda?
ydyw'r gorucha'n gwybod?
verse 12 Wele y drygddyn mwya 'i chwant
caiff fwyaf llwyddiant gwastad;
Yn casglu golud a mawr ddâ,
hwnnw sŷdd fwya'i godiad.
verse 13 Ofer iawn fu i mi warhâu,
a llwyr lanhâu fy nghalon:
Golchi fy nwylo, caru gwîr,
a bôd yn hîr yn gyfion:
verse 14 Cael fy maeddu ar hŷd y dŷdd:
ond trwstan fŷdd vniondeb,
Os y borau, ac os prŷd-nawn,
myfi a gawn wrthwyneb.
verse 15 Hyn os dwedwn, a feddyliwn,
o rŷw feddalaidd ammau.
Wele, a'th blant di y gwnawn gam,
i ddwyn vn llam a minnau.
verse 16 Pan geisiwn ddeall hyn yn llwyr,
o nerth fy synwyr ddynol,
Hynny i'm golwg i oedd flîn,
nes cael rhŷw rîn ysprydol.
verse 17 Ond pan euthym i gysegr Duw,
lle cefais amryw olau,
Yna deallais i pa wêdd,
y bŷdd eu diwedd hwythau.
verse 18 Gwybum i ti eu gosod hwy,
lle caent lam mwy'n y diwedd,
Sef mewn lle llithrig rhwydd-gwymp trŵch
anialwch anghyfannedd:
verse 19 Ond gwedi dodaist iddynt ŵth,
disymmwth y pallasant,
Mynd o'r bŷd heb na lliw na llun,
o'i hofn eu hun darfyddant.
verse 20 Fel breuddwyd pan ddîhunai vn,
y gwnai di iddun f' Arglwydd,
O'r newid hon y caiff fy nghâs,
drwy yr holl ddinas wradwydd.
verse 21 Bum i ddîg wrthyf fi fy hun,
ac oerni fu'n fy nghalon,
verse 22 Nas deallaswn hyn yn gynt,
bum ffôl vn hynt ac eidion.
verse 23 Er hyn etto bum gydâ thi,
lle im twyfi 'n ddilyfiant
verse 24 Wrth fy llaw ddeau: wedi hyn
fy nerbyn i ogoniant.
verse 25 Pa'm? pwy (O Dduw) sŷdd gennyf fi
ond tydi yn y nefoedd?
Dim ni ddymunwn gydâ thi,
wrth weini daiar leoedd.
verse 26 Fynghalon i, a'm nerth, a'm cnawd,
y sŷdd mewn palldawd beu nydd,
Ond tydi Dduw sŷdd ar fy rhan,
a'm tarian yn dragywydd.
verse 27 A elo ymhell oddiwrthyd ti,
y rheini gwnaent yn ddiffaith:
Ac a butteiniant rhagot ti,
y rhei'ni torrir ymairh.
verse 28 Ond mi ddôf nesnes at fy Nuw,
fy ngobaith ŷw i'm calon,
verse 29 Y traethaf fi ei nerth, a'i wyrth,
o fewn dy byrth, merch Sion.
PSAL. LXXIV.
PAham (O Dduw) oddiwrthym ni
y cili yn dragywydd?
Paham y digi mor danbaid
wrth ddefaid dy borfeydd?
verse 2 Cofia y bobl a brynaist gyne,
rhoist iddynt etifeddiaeth,
Mynydd Sion, dy breswylfa,
i'r rhai'n yn drigfa helaeth.
verse 3 Ymddercha (Arglwydd) taro'n drwm,
pôb gelyn gorthrwm difa
Yn dragywydd, a wnaeth na thrais,
na dyfais i'th gysegrfa.
verse 4 Dy elynion daethant i'n mŷsg,
rhuasant derfysg greulon:
A gosodasant dan gryfhâu,
finerau yn arwyddion.
verse 5 Iw cherfio'r saeri gorau gynt,
a roesant wynt iw bŵyill:
verse 6 Drylliant i'r llawr gerfiadau hon
ag eirf, gyfeillion e [...]chill.
verse 7 Llosgasant ôll dy eglwys lân,
a'i phyrth â thân yn vlw,
A halogasant mewn dull dîg,
y noddfa lle trîg d' enw.
verse 8 Awn, gwnawn gyd-artaith meddant hwy
a dinystr drwy yr hollwlad:
Llosgasant hôll demlau y tîr,
gwnaethant yn wir eu bwriad.
verse 9 Nid oes vn arwydd in' iw gael,
na phrophwyd diwael destyn,
Na gwybedydd, a ŵyr pa hŷd,
y pery'r bŷd in herbyn.
verse 10 Dywaid di [...]a hŷd (ô Dduw Iôn)
y gwna d'elynion warthrudd?
A rŷdd dy gâs ei gabledd fri
arnat ti yn dragywydd?
verse 11 Paham y tynni'n ôl dy law,
(sêf dy ddeheulaw berffaith,
Hon sŷdd i'th fynwes) allan tynn,
a difa d'elyn diffaith.
verse 12 Can's o'r dechreuad Duw ei hun
ydyw fy nghun a'm brenin,
[Page]Fe a wna iechydwriaeth hîr,
i bawb trwy'r tîr a'i dilin.
verse 13 Parthu a wnaethost d â'th nerth
y môr, a'i anferth donnau,
Gwahenaist, torraist, vwch y don,
bennau y blinion ddreigiau.
verse 14 Drylliaist di ben, (nid gorchwyl gwan)
y Lefiathan anferth:
I'th bobl yn fwyd dodaist efô,
wrth dreiglo yn y ddiserth.
verse 15 Holltaist graig, tarddodd ffynnon,
ac aeth yn afon ffrŵd-chwyrn,
A diysbyddaist yn dra sŷch
afonydd dyfr-grych cedyrn.
verse 16 Di biau'r dŷdd, di biau'r nôs,
golau a haul-dlos geinwedd:
verse 17 Seiliaist y ddaiar, lluniaist hîf;
a gauaf, o'th ogonedd.
verse 18 Fy Arglwydd bellach cofia hyn,
i'r gelyn gynt dy gablu,
Ac i'r ynfydion roi drŵg frî,
a'th enw di dirmygu.
verse 19 Oes dy durtur na ddôd ar gawdd,
dan nawdd anifail creulon,
Na âd o'th gôf (O Arglwydd dâ)
dy dyrfa, y rhai tlodion.
verse 20 Duw, edrych ar dy gyfammod,
a gwŷl waelod y gwledydd:
Mae ym-mhôb man drigfa dŷn traws,
mae honynt liaws efrydd.
verse 21 Na ddychweled y truan tlawd
mewn difrawd ac mewn gwradwydd,
Y dŷn anghenus, llêsg, a gwan,
a ddatcan d' enw, Arglwydd.
verse 22 Cyfod, dadlau dy ddadl (ô Dduw)
dy enw yw 'n drgywydd:
Coffa gabled, yr hon drwy'r bŷd
a gayt gan ynfyd beunydd.
verse 23 Duw, nac anghofia lais a sôn
d'elynion y cenhedloedd,
Eu sŵn, a'i rhodres, a'u dadwrdd
a ddring i gwrdd â'r nefoedd.
PSALM. LXXV.
CLodforwn di (dragwyddol Dduw)
a'th enw yw yn agos.
Maint yw dy enw a'th nerth i'th hynt
dy wrthiau ŷnt iw ddangos.
verse 2 Dwedaist, pan dderbyniwyf y llu
mi rôf farn gu ac vnion:
verse 3 Fel y nerthais sylfeini'r bŷd,
oedd rŷdd, a'i gŷd-trigolion.
Minnau a ddwedais hyn o'm brŷd,
verse 4 wrth y rhai ynfyd, peidiwch,
Wrth annuwiolion poethion chwyrn,
eich mebcyrn na dderchefwch.
verse 5 O'ch, na dderchefwch chwi mo'ch cyrn
na figlwch rychwyrn ragdal,
Ac na ddwedwch chwi yn warr-sŷth
nid rhaid yn' fŷth mo'r gofal.
verse 6 O herwydd, nid o'r dwyrain draw
i ddŷn y daw derchafiad,
Nid o'r gorllewin, na'r deau,
y daw i chwithau godiad:
verse 7 Can's ar law Duw y mae y farn,
na fid gŵr cadarn rygry,
Gostwng heddyw y naill heb pall,
a chodi'r llall y fory.
verse 8 Can's yn llaw'r Arglwydd phiol sŷdd
cymysgwin hyd-wŷdd ynthi,
Tywalldodd hwn; drwg ddynion bŷd,
yfant i gŷd o honi.
verse 9 Mynegaf finnau, ac i'm côf,
ei gerdd (Duw Iagof) canaf:
Torraf gyrn yr annuwiolion,
a phen y cyfion codaf.
PSAL. LXXVI.
YN Juda ac Israel dîr
adweinir ein Duw cyfion,
verse 2 Ei babell ef yn Salem sŷdd,
a'i breswylfydd yn Sion.
verse 3 Yno y drylliodd y bwa a'r saeth,
a'r frwydr a wnaeth yn ddarnau:
A thorodd ef yn chwilfriw mân
bôb tarian, a phôb cledau.
verse 4 Trawsion fy cedyrn mynydd gynt,
mewn yspail helynt u chel,
Vwch a chryfach wyt na hwyntwy,
nid rhaid bŷth mwy mo'i gochel.
verse 5 Pôb cadarn galon a ymroes,
ac ni ddeffroes o'i gyntyn:
Pawb a ddiffrwythodd pan ddaeth braw,
ni chae vn llaw ei dderbyn.
verse 6 O'th waith (Duw Iagof) a'th amharch,
cerbyd a'r march rho'i huno.
verse 7 Ofnadwy ŵyd pwy i'th lîd ŵg,
a saif i'th olwg effro?
verse 8 Pan ddaeth o'r nefoedd dy farn di,
yr wyd yn peri ei chym'ryd,
Y ddaiar ofnodd, a'i holl lu,
rhoist i ostegu ennyd.
verse 9 I farnu pan gyfododd Duw
i gadw yn fŷw y gwirion,
A'r rhai oedd lonydd yn y tir,
yr oeddyn gowir galon,
verse 10 Can's poethder dŷn yw dy sawl di,
felly gostegi drallod:
[Page]Eu gwrês i'r da a fâg grêf ffŷdd,
i'r drŵg a fŷdd yn ddyrnod.
verse 11 Eich rhôdd i'r Arglwydd Dduw addewch
a llawn gwblhewch eich gobrwy,
Pawb sŷdd o amgylch Sion dêg,
rhowch anrheg i'r ofnadwy.
verse 12 Ef a ostyngodd vchel frŷd,
ac yspryd gwŷr rhyfelgar:
Fo â yrr ofn ynghanol hêdd,
ar holl frenhinedd daiar.
PSALM. LXXVII.
FY llais at Dduw, pan roddais lêf,
fy llais o'r nêf fo'i clybu;
A'm llais gweddiais ar Dduw Nêr,
pan oedd blinder yn tarddu.
verse 2 Y dŷdd y rhedai 'mriw a'r nôs
ni pheidiai achos llafur,
Mewn blîn gyfyngder gwn fy môd,
a'm hoes yn gwrthod cysur.
verse 3 Yna y cofiwn Dduw a'i glôd,
pan syrthiai drallod enbyd:
Yna gweddiwn dros fy mai,
pan derfysgai fy yspryd.
verse 4 Tra fawn yn effro, ac mewn sann,
heb allel allan ddwedyd,
verse 5 Ystyriais yna'r dyddiau gynt,
a'r helynt hên o'r cynfyd.
verse 6 Cofiwn fy ngherdd y nôs fy hun:
heb gael amrantun, chwiliwn,
A chalon effro, genau mud,
â'm hyspryd ymddiddanwn.
verse 7 Ai'n dragywydd y cilia'r Iôn?
a fŷdd ef bodlon mwyach?
verse 8 addarfu bŷth ei nawdd a'i air?
a gair ei addaw bellach?
verse 9 A anghofiodd Duw drugarhau?
a ddarfu cau ei galon?
A baid efe bŷth (meddwn i)
fal hyn â sorri'n ddigllon?
verse 10 Marwolaeth ym'yw'r meddwl hwn?
a throis yn grwn i gofio
Ei fawr nerth gynt: cofio a wnâf
waith y Gorvchaf etto.
verse 11 Cosiaf dy weithredoedd (f' Arglwydd)
a'th wrthiau hylwydd cosiaf,
verse 12 Am bôb rhyfeddod a phôb gwaith,
â myfyr maith y traethaf.
verse 13 O Dduw, pa Dduw sŷdd fal ti Dduw?
dy ffordd di yw'n sancteiddiol:
verse 14 Dy waith dengys dy nerth i'r bŷd,
pair yn' i gŷd dy ganmol.
verse 15 Dy nerth fawr hon a ro'ist ar lêd,
wrth wared y r hên bobloedd,
Iagof, a Joseph, a fu gaeth,
a'i holl niliogaeth luoedd.
verse 16 Y deifr gwelsant, ofnasant hyn,
a dychryn cyn eu symmud:
verse 17 Cymylau dwfr cylch wybr yn gwau,
a mellt fal saethau enbyd.
verse 18 Dy daran rhuodd frŷ'n y nen,
dy fellt gwnaent wybren olau,
Y ddaiar isod a gyffrôdd,
ac a ddychrynodd hithau.
verse 19 Yn eigion môr mae y ffordd dau,
a'th lwybrau mewn deifr fugnedd,
Ac ni adweinir bŷth mo'th ôl,
yn dy anfeidrol fowredd.
verse 20 Dy bobloedd a dywysaist di
drwy anial ddrysni efrydd,
Gan law Moses, a'i frawd Aaron,
fel defaid gwirion llonydd.
PSALM. LXXVIII.
FY mhobl i gŷd gwrandewch fy neddf,
a boed fy ngreddf i'ch calon,
Clust ymostyngwch a'm genau,
i ystyr geiriau ffyddlon.
verse 2 Mewn diharebion, i barhâu,
fy ngenau a egoraf:
A hên ddamhegion oedd ar hŷd
y cynfyd a ddangosaf.
verse 3 Y rhai a glywsom gynt eu bôd,
ac ŷm yn gwybod hefyd,
Ac a fynegodd yn ddiau
ein tadau er y cynfyd.
verse 4 Heb gêl mynegwn ninnau'n ffraeth,
hyn iw hiliogaeth hwythau:
Canmolwn Dduw i'r oes a ddêl,
ei nerth a'i vchel wrthiau.
verse 5 Felly gorchmynnodd ef fôd côf,
yn Iagof: ac i'r hynaf
Yn Israel ddysgu iw blant,
ogoniant y Gorvchaf.
verse 6 Fel y gwypid ô oes i eos,
y rhoes ef ei dystiolaeth:
O Dâd i fâb, o fâb i ŵyr,
i gadw llŵyr wybodaeth.
verse 7 Gobeithio 'n Nuw, cofio ei waith,
y sŷdd mal rhaith eneidiol:
I gael cadw ei orchymmyn,
rhoes Duw'r wers hyn yn rheidiol.
verse 8 Rhag ofn mynd o'r genhedlaeth hyn
yn gyndyn ac anyfydd:
A chalon wan ac yspryd gwael
heb afael gyda 'i llywydd.
verse 9 Eu tadau, fel plant Ephraim,
yn arfog lym er saethu.
[Page]Troesant eu cefnau yn y gâd,
ymroi a dadynylu.
verse 10 Cyfammod Duw a wrthodent.
ni rodient yn ei Gyfraith,
verse 11 Anghofio'i wyrth a welsent gynt.
a'i ddeddfau oeddynt berffaith.
verse 12 Yn nhîr yr Aipht, ym maes Zoan,
gwnaeth Duw gyflafan fwyfwy:
verse 13 Rhoi dwfr y môr yn ddau dwrr crŷch
a'r llawr yn sŷch i drammwy.
verse 14 Y dŷdd mewn niwl, y nôs a thân,
tywysai'n lân ei bobloe id:
verse 15 Holldi'r creigiau a'i troi'n llynniau,
a llenwi ei lu a dyfroedd.
verse 16 Er tynnu dwfr o'r garreg Iâs,
er llithro'n loywlad-ffrydau:
verse 17 Yn yr anialwch digient Dduw,
chwanegent amryw feiau.
verse 18 Yn y diffaethwch profent Dduw,
oes fŵyd i fŷw? meddylient:
verse 19 A all Duw gael i'n ymma fŵyd
mewn cyfryw lochwyd? dwedont.
verse 20 Er taro'r graig a rhedeg dŵr
yn ffrydau cyflwr diball:
All ef roi i'n fara a chîg,
i'n cadw yn ddiddig ddiwall?
verse 21 Pan glybu Duw yr araith hon,
fel tân yn wreichion nynnodd,
Yn lago ac yn Israel,
gan lìd yn vchel digiodd.
verse 22 A'i ddig oedd am na chredent hwy,
i Dduw a'i fywiol fowredd,
Ac na welent pa iechyd oedd
yn ei weith edoedd rhyfedd.
verse 23 Gorchymmyn wybren, a'i gwarhâu,
egoryd drysau'r nefoedd:
verse 24 A Manna 'n fŵyd, fel gwenith nêf,
a lawiodd êfiw luoedd.
verse 25 Rhoi i ddŷn gael rhŷw luniaeth dâ
sêf bara yr Angylion:
verse 26 Gyrrurhyd wybron ddwyrain-wynt,
gyda'r deheuwynt nerthlon.
verse 27 Fel y llŵch y rhoes gîg iw hel,
ac adar fel y tywod:
verse 28 Ynghylch eu gwersyll a'i trigfŷdd,
y glawiai beunydd gawod.
verse 29 Bwyta digon o wlêdd ddiwael,
a chael eu bwyd dymunol:
verse 30 Ac heb ommedd dym ar eu blŷs,
nac mo' [...] hewyllys cnawdol.
verse 31 A'i tameidiau hwy iw safnau,
( [...]s ofnwn y Goruchaf:)
Yn [...]srael lladdodd iw ddig
wyr etholedig brasaf.
verse 32 Er hyn pechent, ac ni chredent,
iw iâch radau rhyfedd:
verse 33 Treuliodd Duw eu hoes hwy am hyn,
mewn dychryn ac oferedd.
verse 34 Tra fyddai Duw yn eu llâdd hwy,
os ceisient dramwy atto:
Os doent drwy hiraeth at ei râs,
yn forau glâs iw geisio.
verse 35 Os cofient fôd Duw iw holl hynt,
graig iddynt a gwaredydd:
verse 36 (Er ceisio siommi Duw 'n y daith,
â'u gweiniaith. ac â'u celwydd:
verse 37 Er nad oedd eu calon yn iawn,
na ffyddlawn iw gyfammod:)
verse 38 Er hyn trugarhaei Duw o'r nêf,
a'i nodded ef oedd barod.
Rhag eu difa, o'i lîd y troes,
ac ni chyffroes iw hartaith:
verse 39 Cofiodd ddŷn, os marw a wnai,
nâs gallai ddychwel eilwaith.
verse 40 Pa sawl gwaith y cyffroesant hwy
wrth fyned trwy'r anialwch?
Gan ddigio Duw a'i lwyr dristhâu,
ynghreigiau y diffeithwch.
verse 41 Troesant, profasant Dduw â'u chwant,
gan demptio Sanct yr Israel?
verse 42 Anghofio eu cadw hwynt fal hyn,
rhag cael o'i casddŷn afael.
verse 43 Rhoesai'n yr Aipht arwydd o'i râs,
a'i wyrth yn ninas Zoan.
verse 44 Y môdd y troes eu dwfr yn waed,
ni chaed dim glan-ddwfr allan.
verse 45 Rhoes Duw yngwlâd y r Aipht iw plau,
waed, gwybed, llau, a llyffaint:
verse 46 Lindys, locust, i ddifa'u ffrwyth,
a chenllysg lwyth, a mall-haint.
verse 47 Distrywiodd Dûw eu hŷd, gwellt, gwŷdd
verse 48 Eu coedydd, a'i han'feiliaid:
A chenllysg cossair, mêllt a roes,
bu wrth eu heinioes danbaid.
verse 49 Rhoes arnynt bŵys ei lîd, a'i fâr,
ac ing anghreugar digllon:
Ffrwyth ei lidiowgrwydd ef, a'i ŵg,
anfonodd ddrŵg angylion.
verse 50 Rhŷw ffordd a hon iw lîd a droes
heb ludd iw heinioes angau,
Ond dwyn eu bywyd hwy drwy haint,
yn ei ddigofaint yntau.
verse 51 Yna tarawodd vn Duw Nâf
y plant cyntaf anedig:
Yn nhîr yr Aipht, a phebyll Cam,
sef am ei fôd yn llawnddig.
verse 52 Ond (gan droi at ei bobl yn hawdd,)
foi twysawdd drwy'r anialfan,
[Page]Fel arwain defaid, lwybrau pell,
yn wael ddiadell fechan.
verse 53 Arweiniodd hwyntwy yn ddiofn,
drwy'r môr (ffordd ddofu) heb wlychu,
A'i holl elynion heb fwy stôr,
fe wnaeth i'r môr eu llyngcu.
verse 54 Rhoes hwy i etifeddu'n rhŷdd,
ym mynydd ei sancteiddrwydd:
Yr hwn a ddarfu ei warhâu,
â llaw ddeau yr Arglwydd.
verse 55 Rhoes êf y wlâd i ddwyn pôb ffrwyth
rhoes i bôb llwyth ei gyfran
O Israel, ac yn eu Plaid,
rhoi'r hên drigoliaid allan.
verse 56 Er hyn temptient, a digient Dduw
hwn vnig yw sancteiddiol:
Ac ni fynnent mo'r vfyddhâu,
iw dystiolaethau nefol.
verse 57 Ond mynd ar gîl ac ymlaccâu,
fal eu holl dadau twyll-naws:
Megis bwa a fai mewn câd,
ac yntho dafliad gŵyrdraws,
verse 58 Hwyntwy yn fynych a'i cyffroent,
mewn camwedd troent oddiwrtho
At ŵylfa nôs, a delw o bren,
fal hyn y digien êfo.
verse 59 Ond y Gorucha'n gweled hyn,
a ddigiodd wrthyn hwythau:
Felly dirmygodd Israel,
a gadel ei ammodau.
verse 60 Yna'r ymadawodd efo,
â chysegr Shilo dirion:
Ei bebyll a'i brif ysgol ddŷsg,
lle'buasai' mŷsg ei ddynion.
verse 61 Ei nerth a roes i garchar caeth,
dan elyn daeth eu mowredd:
verse 62 Ei bobl eî hûn i'r cleddau llym,
(fal dyna rym ei 'ddigedd:
verse 63 Ei wŷr ieuaingc fo'i rhoes i'r tân,
gweryfon glân rhoes heibio:
verse 64 Ei offeiriaid i'r cleddyf glâs,
a'r weddw ni chafas ŵylo.
verse 65 Yr Arglwydd gwedi hyn deffroe,
fal vn a ddoe o gysgu:
Neu fal gŵr cadarn wedi gwîn,
yn erwin yw dychrynu.
verse 66 Taflodd y gelyn yn ei ôl,
rhoes mewn tragwyddol wradwydd.
verse 67 Rhoes ŵyrion Ioseph dan vn pwyth
ac Ephraim lwyth i dramgwydd.
verse 68 Gwedi cwlio y rhai'n i gŷd,
fo roes ei frŷd ar Iuda:
Ar fynydd Sion (ei dretâd)
o gariad iw breswylfa.
verse 69 Yna yr ad [...]iladodd êf:
adeilad grêf a howddgar,
Yn gysegr lŷs bŷch i barnâu,
fel hên seiliadau 'r ddaiar.
verse 70 Etholodd ef Ddafydd eî wâs,
yr hwn oedd ddisas fugail:
Ac a'i dug êf ir maes yn lân,
o'i gorlan a'i ddefeid-gail:
verse 71 O borthi defaid mammau ŵyn,
iw ddwyn i borthi dynion:
Iagof, ac Israel, a'i plant,
dyna ei feddiant ffyddlon.
verse 72 Yntau a'i porthodd hwynt yn ôl
ei berffaith reiol galon:
Ac a'i trinodd hwy yn brydferth,
O nerth ei ddwylaw cyfion.
PSAL. LXXIX.
LLawer cenedl (ô Dduw) a ddaeth
i'th etifeddiaeth vnig:
Rho ed Caerselem a'i chyssegr hî,
yn garneddi o gerrig.
verse 2 Rhoi cyrph dy weision, wrth eu rhaid
i hediaid y ffurfafen:
I'nfeiliaid maes rhoi cig dy saint,
fel dyma fraint aflawen.
verse 3 Fel ffrydau dwfr tywallt a wnaed,
eu gwaed o amgylch dinas
Caerselem. heb roî corph, mewn bêdd,
fel dyna ddiwedd atgas.
verse 4 Yn ddirmyg, gwradwydd, ac yn warth,
î bawb o'n pôb parth ydym.
verse 5 O Dduw pa hŷd? ŵyd bŷth yn ddîg?
ai fel tân ffyrnig poethlym?
verse 6 Tywallt dy lîd ar bobl estron,
rhai nid adwâenon monot:
Ac ar dyrnasoedd ni eilw,
(Duw) ar dy enw hynod.
verse 7 Can's ŵyrion Iagof (bobl oedd gu)
y maent iw hysu 'n rhyfedd:
Ac a wnaethant i'r rhei'ni fôd
preswylfod anghyfannedd.
verse 8 Na chofia'n camwedd gynt i'n hoes,
Duw bryssia moes drugaredd:
Dy nodded a'n rhagflaeno ni
sy' mewn trueni n gorwedd.
verse 9 O Dduw ein iechyd cymorth ni,
er mwyn dy fri gogonol:
A gwared er mwyn dy enw tau,
ni rhag pechodau marwol.
verse 10 Pan y gofynnant ple mae'n Duw
dôd arnynt amryw ffonnod:
I ddial gwaed dy ddwyfol blant,
ac yno cânt hwy wybod.
verse 11 Duw, doed ochenaid ger dy fron
dy garcharorion rhygaeth:
Ac yn dy ddirfawr ogoniant,
ymddiffyn blant marwolaeth.
verse 12 Ein cymdogion a'th gablodd di,
tâl i'r rhei'ni yn gwblol
Eu cabledd iw mynwesau i' hun,
ô Arglwydd gun gorchestol.
verse 13 Ninnau dy bobl a'th ddefaid mân,
a wnawn yt gân ogonawl,
O oes i oes bŷth i barhâu,
ac i'th fawrhâu 'n dragwyddawl.
PSAL. LXXX.
CLŷw di fugail i Israel,
sy'n arwain fel y defaid,
Hîl Iagof, a llewyrcha di,
a'steddi ar Gerubiaid.
verse 2 Fel y gwelo Ephraim hyn,
Benjamin a Manasses:
Cyfod, cymorth a gwared ni,
o'th fawr ddaioni cynnes.
verse 3 Llewyrcha d'wyneb, dychwel ni,
Duw di a'n cedwi'n gyflym:
verse 4 Duw y lluoedd, clŷw ein gweddi,
pa hŷd y sorri wrthym?
verse 5 Llewa'i bara drwy wylo yn dôst
a wnaethost di i'r eiddod:
A rhoi iddynt ddagrau bôb awr,
drwy fesur mawr yn ddiod.
verse 6 Duw i'n gelynion o bôb parth
rhoist ni yn warth i'n gwatwar:
verse 7 Llewyrcha d' wyneb, dychwel ni,
felly i'n cedwi'n gynnar.
verse 8 Dugost o'r Aipht winwydden ir,
rhoist iddi dîr i dyfu:
A'r holl genhedloedd o bôb man,
troist allan cyn ei phlannu.
verse 9 Arloesaist y tîr o'i blaen hi,
a pheraist iddi wreiddio:
verse 10 Llanwodd, cuddiodd bôb bryn a llawr,
fel cedrwydd mawr yn brigo.
verse 11 A'i hiraidd frîg ystyn yr oedd
hyd foroedd ac afonydd:
verse 12 Pam y rhwygaist gae'r fâth bêr lwyn
i bawb i ddwyn ei ffrwythydd?
Pawb ai heibio yn tynnu ei grawn,
pan oedd hi'n llawn ffrwyth arni:
verse 13 A'r baedd o'r coed yn tirio 'i llawr,
a'r bwystf [...]l mawr iw phori.
verse 14 O Dduw y lluoedd, edrych, gwŷl,
a dychwyl i ymgleddu
Y winllan hon a blennaist di,
â'th law, a'i rhoddi 'dyfu.
verse 15 Lle cadarnheist i ti dy hun,
dy brîf blanhigyn dedwydd:
verse 16 Llygrwyd â'r clêdd, a'r tân yn faith,
a hyn o waith dy gerydd:
verse 17 I gryfhâu gŵr dy ddehau law,
boed drostaw dy fraich nerthol:
Hwn a sicchreist i ti dy hun,
sef dros fâb dŷn dewisol.
verse 18 Tros hwn tra rhoddych di dy law,
oddiwrthaw ni ddychwelwn:
O Dduw, dadebra, bywhâ ni,
ar d'enw di y galwn.
verse 19 A dadymchwel nyni i fŷw,
ô Arglwydd Dduw y lluoedd:
Tywynna arnom d' wyneb prŷd,
ni a gawn iechyd bythoedd.
PSALM. LXXXI.
O Cenwch fawl i Dduw, ein nerth,
cerdd brydferth cenwch iddo:
A llafar lais, a genau ffraeth,
gerddwriaeth i Dduw Iago.
verse 2 Cymerwch gathl y psallwyr lân,
a moeswch dympan hefyd:
A cheisiwch ganu gyd â hyn
y nabl a'r delyn hyfryd.
verse 3 Cenwch vdcyrn ar loer newydd,
y prŷd sŷdd nodol iddo:
verse 4 Sef deddf yw hon ar ŵyl vchel,
Duw Israel ac Iago.
verse 5 Yn Ioseph clymmodd hyn yn ddŷsg,
pan ddaeth o fŷsg yr Aipht-wŷr:
Lle clywais iaith ôedd ddieithr im',
heb ddeall dim o'i hystyr.
verse 6 Dwedodd fy Nuw: drwy nerth fy mraich
tynnais faich eich ysgwyddau:
Ac felly tynnais eich dwy law,
i'm madaw a'r ffwrneisiau.
verse 7 I'th flinder gelwaist arnaf fi,
gwaredais di sut yma:
Wrth lais taran fy mrhofiad oedd,
ynglan dyfroedd Meribba.
verse 8 Fy mhobl Israel gwrando fi,
os ystyri yn ffyddlon:
verse 9 Na fid ynot arall yn Dduw,
na chrymma I gaudduw estron.
verse 10 Myfi yr Arglwydd Dduw a'th ddug
o'r Aipht dîr sarrug allan:
Llanwaf dy fol hêb ddiffyg dafn,
lleda dy safn yn llydan.
verse 11 Ni choeliai Israel fy rhybudd,
ni fyddent vsudd ymy:
verse 12 Gollyngais hwynt iw ffyrdd eu hun,
iw cyngor cyndyn hynny.
verse 13 Och na wrandawsai Israel,
gan rodio 'n ffel fy llwybrau:
verse 14 A phwys fy llaw llethaswn fron
eu holl elynion hwythau.
verse 15 Caseion ein Duw, yn ei lîd,
a ostyngesid iddaw.
Ac êf a roesai yn y tîr
ammodau hîr i'r eiddaw.
verse 16 Ein Duw a roesai îddynt borth,
drwy frasder cymorth rhadol:
Rhoi mêl o'r graig, rhoi llaeth yn flîth,
a gwenith yn ddigonol.
PSAL. LXXXII.
HOll farnwyr bŷd mae Duw'n eu mŷsg,
pe cymrent addysg gantho:
Duw yw ymŷsg y duwiau mân,
a i farn fy lân heb ŵyro,
verse 2 Pa hŷd y rhoddwch farn ar drô,
gan bleidio gydâ'r trowsion?
verse 3 I'r tlawd, ymddifad, rheidus trwch,
paham na fernwch vnion?
verse 4 Gwrandewch chwi ar ŷ gwan a'r gwael
a'r tlawd heb gael mo'i gyfraid:
(Pan ddel y rhei' ni gar eich bron)
o ddwylo'r trowsion diriaid.
verse 5 Gwŷr heb wybod heb ddeall chwaith
sy'n rhodio taith tywyllni:
Ni syflent hwy, pe siglai'nghŷd,
yr hollfyd a'i sylfeini.
verse 6 Dwedais mai duwiau ŷ'ch yn siŵr,
a phlant i'r Gŵr goruchaf:
Er hyn mal dŷn marw a wnewch,
vn gwymp a gewch a'ch hynaf.
verse 7 Duw cyfod, a dyro farn ar
y ddayar a'i thyrnasoedd:
Can's mawr yw d'etifeddiaeth, di
a feddi'r holl genhedloedd.
PSALM. LXXXIII.
NA ostega, na thaw, na fŷdd
di lonydd Duw y lluoedd:
verse 2 Wele, d'elynion yn cryfhâu,
gan godi' pennau i'r nefoedd.
verse 3 Ymgyfrinachu dichell ynn,
y lle mae ganthyn fwriad,
A dychymygu diben brudd,
i ni sy'n ymgudd danad.
verse 4 Dwedasant, dewch difethwn hwynt
na byddo honynt genhedl:
Ac na byddo bŷth (meddant hwy)
am Israel mwy mor chwedl.
verse 5 Ymgynghorasant bawb ynghŷd,
ac yn vn frŷd i'th erbyn.
verse 6 Edom, Ismael, Moab blaid,
a'r holl Hagariaid cyndyn.
verse 7 Gebal, Ammon, Amalechiaid,
Philistiaid a gwŷr Tirus:
verse 8 Assur, yn gydfraich â phlant Lot,
fal dyna gnot maleisus.
verse 9 Tâl dithau adref yn y man,
megis i Madian greulon,
I Sisera, ne'i Iabin swrth,
a laddwyd wrth lan Cizon.
verse 10 Yn Endor gynt bu laddfa fawr,
ar hyd y llawr ar wasgar:
Gwna honynt hwythau laddfa ail,
a'i cyrph yn dail i'r ddaiar.
verse 11 Gosod eu bonedd hwy fel Zeb,
ac Oreb yr vn diwedd:
A'i tywysogion fel Zeba,
a Salmunna i orwedd.
verse 12 Dwedent y mynnent yn eu bŷw
gysegrfa Duw i'w meddiant:
verse 13 Fel troad rhôd, neu wellt mewn gwynt,
dyna yr hynt a gaffant.
verse 14 Fal y llŷsg tân bôb pren crîn,
a'r fflam yr eithin mynydd:
verse 15 Felly a'th'storm, ymlid hwy'n gynt
nâ dychryn corwynt efrydd.
verse 16 Llanw eu tâl o warth a chwŷs,
ceifiant ar frŷs yr Arglwydd.
verse 17 Ac yn dragwyddol iddynt bŷdd,
gywilydd, mefl, a gwradwydd.
verse 18 Difether hwynt: gwyped dŷn bŷw
mai d' enw di yw Iehovah:
Ac mai ti vnig Dduw sŷdd ar
y ddaiar yn oruchaf.
PSALM. LXXXIV.
DY Babell di mor hyfryd yw
(ô Arglwydd bŷw y lluoedd)
verse 2 Mynych chwenychais weled hon,
rhag mor dra-thirion ydoedd.
Mae f' enaid i (fy Iôn) mewn blŷs,
i'th gyssegr lŷs dueddu:
Fy nghalon i, a'm holl gnawd yw,
yn Nuw bŷw'n gorfoleddu.
verse 3 Aderyn y to cafodd dŷ,
a'r wennol frŷ iw chywion
Lê wrth dy allor di iw trîn,
fy Nuw a'm brenin tirion.
verse 4 Gwyn ei fŷd a drîg yn dy dŷ,
caiff dy foliannu ddigon:
verse 5 Ac ynot ti sy'n cadaruh [...]u,
a'th lwybrau yn eu calon.
verse 6 Pe rhôn a gorfod ar y rhai'n
rhyd glyn ŵylofain dramwy:
[Page]Gosodant ffynnon iddyn nhw,
a'r glâw a leinw fwyfwy.
verse 7 Ant rhagddynt bawb o nerth i nerth
nes cael yn brydferth ddyfod:
I'mddangos i Dduw gar ei fron,
Yn Sion ei breswylfod.
verse 8 Arglwydd Dduw y lluoedd clŷw fi,
a'm gweddi O Dduw Iagof:
verse 9 Gwêl wyneb d'eneiniog, ai stâd,
Duw'n tari an nâd fi'n angof.
verse 10 Gwell yw nâ mil, vn dŷdd l'th dŷ,
am hynny mwy dewisol
Ym fôd ar riniog y drŵs tau,
nî phlasâu yr anuwiol.
verse 11 Sef, haul a tharian yw Duw mâd,
a rŷdd râd a gogoniant:
Ni lestair ef ddaioni maith,
i'r rhai a beiffaith rodiant.
verse 12 O Arglwydd Dduw y lluoedd mawr
anfon i lawr dy gymmod:
Dedwydd yw'r dŷn a rotho'i grêd,
a'i holl ymddiried ynod.
PSALM. LXXXV.
DA ŵyd i'th dîr (Iehovah Nêr)
dychwelaist gaethder Iago:
verse 2 Maddeuaist drowsedd dy bobl di,
mae 'i camwedd wedi 'i guddio.
verse 3 Tynnaist dy lîd oddiarnom ni,
troîst di ddiglloni awchlym:
verse 4 O Dduw ein nerth tro ninnau'n well,
a'th lîd bid bell oddiwrthym.
verse 5 Ai bŷth y digi wrthym ni?
a sorri di hyd ddiwedd?
A saif dy lîd o oes i oes?
Duw gwrando, moes drugaredd.
verse 6 Pam? oni throi di a 'n bŷwhâu,
a llawenhâu yr eiddod?
verse 7 O dangos in'dy nawdd mewn prŷd,
felly cawn iechyd ynod.
verse 8 Bêth a ddywaid Duw am danaf
mi a wrandawaf hynny:
Fe draetha hêdd iw bobl, a'i Sainct,
rhag troi ym mraint ynfydu.
verse 9 I'r rhai a ofnant Arglwydd nêf,
mae 'i iechyd ef yn agos:
Felly y caiff gogoniant hîr,
o fewn ein tîr ni aros.
verse 10 Ei drugaredd, a'i wirionedd,
ar vnwaith cyfarfuant:
Ei vniondeb, a'i hêdd ynghŷd,
drwy'r tîr a'mgŷd gusanant.
verse 11 Gwirionedd o'r ddaiar a dardd,
vniondeb chwardd o'r nefoedd:
verse 12 Duw a ddenfyn ŷn'ddaioni,
a'n tîr i roddi cnydoedd.
verse 13 Vniondeb oedd o flaen Duw nêf,
a'r cyfion êf aed rhagddo:
A Duw a rodia yn ei waith,
fel i'r vn daith ac efo.
PSAL. LXXXVI.
GOstwng ô Arglwydd y glust dau,
clŷw fy ngweddiau trymion:
Gwrando fi sy druan a thlawd,
o'th barawd drugareddion.
verse 2 Cadw fy oes, gŵr cynnwys ŵy,
ac ytti 'r ydwy'n credu:
Duw bŷdd achubwr da i'th wâs,
o'th râs dyrd i'm gwaredu.
verse 3 Trugarhâ wrthif Arglwydd mâd,
can's arnad llefa'n ddibaid:
verse 4 Einioes dy wâs Duw llawenhâ,
can's attad coda f'enaid:
verse 5 Can's ti o Arglwydd ydwyd dda
i'th bobloedd a thrugarog,
I'r rhai a alwant arnat ti,
mae dy ddaioni 'n bleidiog.
verse 6 O Arglwydd clŷw fy llais, mor llym,
a'm gweddi y'm myfyrdod:
verse 7 Clywi fy llais, gweli fy nghlwyf,
y dŷdd y bwyf i'm trallod.
verse 8 Ymŷsg y Duwiau nid oes vn,
fel dydi gûn gogoned:
Ymŷsg gweithredoedd cymmain hûn,
nid oes yr vn vn weithred.
verse 9 Y bobloedd oll a wnaethost (Iôn)
o'th flaen dôn ac addolant:
A pha le bynnag ar y bônt
i'th enw rhônt ogoniant.
verse 10 Can's tydi ydwyd fawr a phur
yn gwneuthur rhyfeddodau:
A thydi'n vnig ŵyd yn Dduw,
ni cheisiwn amryw dduwiau.
verse 11 Dŷsg imi dy ffordd (O Arglwydd)
câf yn rhwydd dy wirionedd:
Gwna fy nghalon yn vn â thi,
ac ofnaf fi dy fawredd.
verse 12 Fy Arglwydd Dduw moliannaf di
â holl egni fy nghalon:
Ac i'th fawr enw bŷth gan dant,
y rhôf ogoniant cyson,
verse 13 Can's mawr yw dy drugaredd di,
tuag attaf fi yn barod,
Gwaredaist f' enaid i o'r bêdd,
ac o'r gorddyfnedd isod.
verse 14 Duw, daethant arnaf fi wŷr beilch,
fel llu o weilch ewin-ddrud?
[Page]Ceisient ddwyn f'einioes o'r bŷd hwn,
iw golwg gwn nad oeddud.
verse 15 Ond tydi'n vnîg ŵyd hawddgâr,
a chlaear dy drugaredd.
Hŵyr i'th lîd, ac i gymmod hawdd,
llawn o nawdd a gwirionedd.
verse 16 O edrych arnaf, moes dy râs
i'th wâs y sŷdd i'th orllwyn:
Dôd ŷm' dy nerth, cadw fal hyn
'fi, plentyn dy lawforwyn.
verse 17 O Dduw dôd o'th serch ym arwydd,
er gwradwydd i'm caseion:
Pan welant dy fôd yn rhoi nerth
ŷm', ac ymadferth ddigon.
PSALM. LXXXVII.
SAilfeini hon (sêf Sion) sŷdd,
ar gyssegr fynydd vcho':
verse 2 Ac ar dy byrth rhoes Duw ei serch,
vwch pôb trig-lannerch Iago.
verse 3 O ddinas Duw, preswylfa'r Iôn,
mawr ydyw'r sôn am danad:
A gogoneddus air yt'sŷdd,
vwch trigfennydd yr holl-wlad.
verse 4 Rahab, Babel, a Phalestin,
a Thirus flin, a'r Mwriaid,
A fu i'th blant elynton gynt,
mae rhai o honynt vnblaid.
verse 5 Ond dwedir hyn am Sion bêr,
fo ânwyd llawer ynthi,
Nid ymbell vn: can's succwr dâ
yw Duw goruchaf iddi.
verse 6 Fe rŷdd yr Arglwydd yn ei rif,
y nêb cyfrif hono:
Efe a esyd hyn ar lêd
sêf, Hwn a aned yno.
verse 7 Cantor tafod, a cherddor tant,
pôb rhai yt' canant fawr-glôd:
A thrwy lawenydd mae'n parhâu,
fy holl ffynhonnau ynod.
PSAL. LXXXVIII.
O Dduw fy Iechyd, nôs a dŷdd
mae 'ngweddi 'n vfydd arnad,
verse 2 Gostwng dy glust, ô Arglwydd nêf,
a doed fy llêf hyd attad.
verse 3 Can's mae fy enaid mewn dull caeth,
a'm heinioes aeth i'r beddrod:
verse 4 Fel gŵr marw y rhifwyd fi,
a'm nerth oedd wedi darfod.
verse 5 Mor farw a rhai wedi eu llâdd,
a'i taflu 'nghlâdd mewn angof,
A laddyt di mor siŵr a hyn,
na bai bŷth honyn atgof.
verse 6 Gosodaist fi mewn dyfnder trŵch,
ac mewn tywyllwch eithaf,
verse 7 Rhoist bŵys dy ddîg ar y corph mau,
a'th holl fôr-donnau arnaf.
verse 8 Pellheist fy holl gydnabod dâ,
'rwyf yn ffieidd-dra iddyn:
Ni châf fi fyned at vn câr,
yr wyf mewn carchar rhydyn.
verse 9 Y mae fy ngolwg (gan dy lîd)
mewn gofid o fawr gystydd.
Duw llefais arnad yn fy mraw.
gan godi'nwylaw beunydd.
verse 10 Ai i'r meirw dangosi wyrth?
a ddônt i'th byrth i'th foli?
verse 11 A draethir dy fawl yn y bêdd,
a'th lân wirionedd heini?
verse 12 Ai mewn tywyll y mae dy râd?
a'th iowndeb yngwlâd angof?
verse 13 Fal hyn (Duw) llefais arnat ti,
ô clŷw fy'ngweddi etto.
verse 14 Pam (O f' Arglwydd a'm Duw) i'm rhaid
y rhoi f' enaid ar wrthod?
Ac y cuddi dy wyneb-prŷd?
fynghoel i gŷd sŷdd ynod.
verse 15 Truan ymron marwolaeth ŵyf,
mewn trymglwyf o'm ieuenctyd:
A'th ofni bum yn nychbeth gwael,
gan ammau cael mo'r iechyd.
verse 19 Dy ddîg a lifodd drosof fi,
d'ofn sŷdd i'm torri'n efrydd,
Fel deifr y daethant yn fy nghyloh,
do, do, o'm hamgylch beunydd.
verse 17 Ymhell oddiwrthyf rhoist bôb câr,
pôb cyfaill hygar heibio,
A'm holl gydnabod a fu gynt,
yr ydynt yn ymguddio.
PSAL. LXXXIX.
MYfyriaf gerdd bŷth i barhâu,
o drugareddau 'r Arglwydd:
A'i wirionedd i'm genau fŷdd.
hyd dragywydd yn cbrwydd.
verse 2 Sêf dwedais hyn: cair bŷth yn wîr,
adeiledir trugaredd:
I barhâu bŷth cair yn y nêf
dy gadarn grêf wirionedd.
verse 3 Fal hyn (ô Dduw) attebaist ym,
mi wneuthym rwym gan dyngu
I Ddafydd f' etholedig wâs,
a'r gair o'm grâs yn tarddu.
verse 4 Fal hyn sicrhâf dy hâd di bŷth,
a gwnâf wehelyth drefniad.
I'th gadarn faingc o oed i oed,
mi 'a rôf bôb troed yn wastad.
verse 5 Am hyn y siccrwyd tragwyddawl
y nêf o fawl dy wyrthiau:
Yngorsedd Sainct, ynghyrchfa hêdd,
am bur wirionedd d'eîriau.
verse 6 Pwy sŷdd cystal â'n harglwydd cu,
pe chwilid llu'r wybrennau?
Ymŷsg Angylion pwy mal Iôn,
sef ymhlîth meibion duwiau?
verse 7 Drwy gynulleidfa ei Sainct êf,
Duw o'r nêf sŷdd ofnadwy:
A thrwy'r hollfŷd o'n hamgylch ni,
ei ofni fydd ddyladwy.
verse 8 Pwy sŷdd debig i ti Dduw bŷw,
ô Arglwydd Dduw y lluoedd?
Yn gadarn Iôr, a'th wîr i'th gylch,
o amgylch yr holl nefoedd.
verse 9 Ti a ostyngi y môr mawr,
a'r don hyd lawr yn ystig:
verse 10 A north dy fraich curi dy gâs,
yr Aipht, fal gwâs lluddiedig.
verse 11 Eiddod nêf a daiar i gyd,
seiliaist y bŷd a'i lanw:
verse 12 Gogledd, deau, Tabor, Hermon,
sy dirion yn dy enw.
verse 13 I'th fraich mae grym, mae nerth i'th law
a'th grê [...] ddeheulaw codi:
verse 14 Nawdd a barn yw dy orsedd hîr,
a nawdd a gwîr a geri.
verse 15 Eu gwnfyd i'r holl bobl a fŷdd,
a fo'i llawenydd ynod:
Ac yn llewyrch dy wyneb glân
y rhodian i gyfarfod.
verse 16 Yn d' vnig enw di y cânt,
fawl a gogoniant beunydd,
Yn dy gyfiownder codi wnânt,
ac felly byddant ddedwydd.
verse 17 Can's ti wyd gryfder eu nerth hwy,
lle caffent fwy o dycciant:
Dydi a ddarchefi eu cyrn,
ac felly cedyrn fyddant.
verse 18 Can's o'r Arglwydd a'i ddaioni,
y daw i ni amddiffin:
O Sanct Israel drwy ei law,
oddi yno daw ein brenin.
verse 19 I'th sanct y rhoist gynt wybodaeth,
drwŷ weledigaeth nefol:
Gosodais gymorrh ar gryf gun,
derchefais vn dewisol.
verse 20 Cefais (eneiniais êf yn ôl)
fy ngwâs dewisol Dafydd
verse 21 Ag olew sanct: Braich a llâw grêf,
rhoist gyd ag êf yn llywydd!
verse 22 Ni chaiff gelyn ei orthrymmu,
na'i ddrygu vn mâb enwir:
verse 23 O'i flaen y coetha 'i elynion,
a'i holl gaseîon dihir,
verse 24 Fy ngwirionedd, a'm trugaredd,
rhôf fi trwy gariad iddo,
Ac yn fy enw i yn ddiorn,
dyrchefir ei gorn efo.
verse 25 Gosodaf ei law ar y môr,
ac o'r goror bwygilydd:
A gosodaf ei law ddeau,
hyd terfynau'r afonydd.
verse 26 Ef a weddia arnaf fi
iw galedi, gan ddwedyd,
Ti yw fynhâd, fy Nuw, fy ngharn,
yn gadarn o'm ieuenctyd.
verse 27 Minnau gwnaf yntau im yn fâb,
yn gynfab ac etifedd,
Ar frenhînoedd y ddaiar lâs,
yn vwch ei râs a'i fowredd.
verse 28 A chadwaf iddo (yr vn wêdd)
drugaredd yn dragwyddol:
A'm cyfammod iddo yn llawn,
yn ffyddlawn, ac yn nerthol.
verse 29 Gosodaf hefyd bŷth i'w hâd,
nerth a mawrhâd vwch bydoedd:
A'i orsedd-faingc ef i barhâu,
vn wêdd a dyddiau 'r nefoedd.
verse 30 Ond os ei blant êf (drwy afrôl)
nid ânt yn ôl fŷ nghyfraith.
Os hwy ni rodiant, gan barhâu,
i'm beirn a'm llwybrau perffaîth.
verse 31 Os fy neddfau a halogant,
ni chadwant fy holl eirchion,
verse 32 Yna ymwelaf a'i cam gwrs,
â gwiail scwrs, neu goedffon.
verse 33 Ond ni thorraf ag ef vn nôd,
o'm hammod a'm trugaredd:
Ac ni byddaf fi ddim yn ôl,
o'm ystyriol wirionedd.
verse 34 Ni thorraf fy nghyfammod glân,
a ddaeth allan o'm genau,
Ac ni newidiaf air o'm llŵ,
mi a rois hwnnw 'n ddiau.
verse 35 Yn fy sancteiddrwydd tyngais im
na phallwn ddim i Ddafydd,
verse 36 Bŷdd ei hâd a'i drwn, yn ddi draul
o'm blaen fel haul tragywydd.
verse 37 Yn dragywydd y ficcrheir êf,
fel cwrs (îs nêf) planedau
Haul neu leuad, felly y bŷdd
ei gwrs tragywydd yntau.
verse 38 Ond ti a'n ffieiddiaist ar fyrr,
ac yn ddiystyr lidiog
Di a gyffroaist yn drâ blîn.
wrth dy frenin eneiniog.
verse 39 Diddymmaist di dy air i'th wâs,
a'th râs, a'th addewidion:
Ac a'i halogaist êf yn fawr,
gan daflu 'i lawr ei goron.
verse 40 A dryllîaist ei fagwyrydd êf,
a'i gaer grêf rhoi'st yn adwy,
verse 41 Yn egored felly y mae
yn brae i bawb sy'n tramwy.
verse 42 Iw gym'dogion gwarthrudd yw êf,
a than law grêf ei elyn,
A llawen iawn y codent floedd,
bôb rhai a oedd i'w erbyn.
verse 43 Troist hefyd fîn ei gleddâu êf,
a'i law oedd grêf a blygaist:
verse 44 Darfu ei lendid êf a'i wawr,
a'i drwn i'r llawr a fwriaist.
verse 45 Prŷd ei ieuenctyd heibio 'r aeth,
a thi a'i gwnaeth cyn fyrred,
A bwriaist drosto wradwydd mawr,
o nen hyd lawr y torred.
verse 46 Pa hŷd fy Nuw y byddi 'nghudd?
ai bŷth, fy llywydd nefol:
A lŷsg dy lid ti fel y tân
yn gyfan yn dragwyddol?
verse 47 O cosia f' oes ei bôd yn ferr,
ai'n ofer gynt y gwnaeuthost
Holl blant dynion? ô dal dy law,
ac yn' ni ddaw yn rhydost.
verse 48 Pa ŵr y sydd a'i oes dan sêl,
na ddêl marwolaeth atto?
Pwy a all ddiangc, ac ni ddaw
y caib a'r rhaw i'w guddio?
verse 49 O mae dy nodded Arglwydd gynt?
mae helynt dy drugaredd?
Mae dy lŵ, ô ystyrîol ffŷdd,
i ddafydd i'th wirionedd?
verse 50 Cofia Arglwydd yn wradwydd llym
lle'r ydym ni, dy weision:
Yr hwn a dawdd i'm monwes i,
gan ffrôst y Cowri mowrion.
verse 51 Yr hwn warth 'r oedd d'elynion di
yt' yn ei roddi 'n llidiog,
(Fy Arglwydd Dduw) a'r vn sŷr-hâd
i droediad dy eneinog.
verse 52 Moler yr Arglwydd bŷth, Amen,
a bŷth Amen, hyn fytho.
Moler yr Arglwydd bŷth, Amen,
a byth Amen, hyn fytho.
PSALM. XC.
DVw! buost in yn Arglwydd dâ,
ac yn breswylfa i drigo,
O brŷd i brŷd, felly yr aeth
bôb rhyw genhedlaeth heibio.
verse 2 Er cyn rhoi sail y mynydd mawr,
cyn llunio llawr cwmpas-fyd,
Duw! o dragwyddol ŵyd cyn nêb,
hyd dragwyddoldeb hefyd.
verse 3 Weithiau i ddinistr y troi ni,
troi dithau wedi'n rhydda;
A dwedi cyn ein mynd i'r llŵch,
dychwelwch meibion Adda.
verse 4 Can's dec can mlynedd fel doe ŷnt,
pan elo 'i helynt heibio,
O'th flaen di, megis gwylfa nôs,
ni chaiff ymddangos etto.
verse 5 Nid yw dŷn ond fel hun, neu ail
i addail, neu lifeiriant.
Neu megis glâs lysieun gwan,
mor fuan y newidiant.
verse 6 Yr hwn y borau gwyrddlas fŷdd,
a gwawr o newydd arno:
Ond pan y torrer êf brydnawn,
ŷn fuan iawn mae'n gwywo.
verse 7 Can's yn dy lid difethwyd ni
gan ofni dy ddigofaint,
verse 8 Rhoist di ein beiau, gar dy fron,
a'n holl ddirgelion ddryghaint:
verse 9 Can's drwy dy ddîg mae 'n dyddiau nî
a'n tegwch gwedi darfod,
A'n holl flynyddoedd ŷnt ar ben,
fel gorphen hên-chwedl gorfod.
verse 10 Ein holl flynyddoedd yw saith ddêg,
dau bump chwaneg os bŷdd grym:
Yna ein nerth ae'n boen blin iawn,
i ffordd yr awn yn gyflym.
verse 11 Ond pwy a edwyn nerth dy lîd?
mawr ofid sydd o'th forri:
Sef fel y mae dy ofn di'n fawr,
dy ddig sŷdd ddirfawr inni.
verse 12 Dŷsg felly i'n rifo'n dyddiau gwael,
i'n calon gael doethineb,
verse 13 Duw pa hŷd? dyrd a dôd yd hawdd
i'th weision nawdd ac vndeb.
verse 14 Yn forau iawn diwalla ni
â'th fawr ddaioni eisoes,
Fel y caffom ni lawen fŷd
yn hyfryd dros ein heinioes.
verse 15 Gwna ni yn llawon, buom brudd
Pan oedd yn gystudd dybryd:
A chwedi llawer blwyddyn drom,
y rhai y gowsom adfyd.
verse 16 O Dduw, gwna weled dy fawr waith,
a'th wrthiau maith i'th weision,
A'th odidowgrwydd, a'th ffyniant,
ymysg eu plant a'i hwyrion.
verse 17 Arnom ni doed rhâd Duw a'i nerth,
ei allu prydf [...]rth weithiaw,
[Page]Duw dôd ein gwaith mewn trefnid ddâ
Duw trefna waith ein dwylaw.
PSALM. XCI.
Y Sawl a drigo, doed yn nês,
yn lloches y Goruchaf,
Ef a ymerys i gael bôd
ynghysgod hwn sŷdd bennaf.
verse 2 Fy holl ymddiffyn ŵyd a'm llwydd,
wrth fy Arglwydd y dwedaf,
A'm holl ymddiried tra fwi fŷw
sŷdd yn fy Nuw Goruchaf.
verse 3 Can's êf a weryd yr oes dau,
oddiwrth faglau yr heliwr,
A hefyd oddiwrth blâ, a haint,
echrysaint, ac anghyflwr.
verse 4 Ei esgyll drosot êf a rŷdd,
dan ei adenydd byddi
Yn ddiogel: a'i wiredd grêd
fŷdd gylch a bwccled itti.
verse 5 Ni ddychryni er twrf y nôs,
na'r dŷdd o achos hedsaeth,
verse 6 Er haint, neu blâ, mewn tywyll sŷdd,
neu hanner dŷdd marwolaeth.
verse 7 Wrth dy ystlŷs y cwympa mîl,
a dengmil o'th law ddeau:
Ac ni ddaw drŵg yn dy gyfŷl
a thi a'i gwŷl yn ddiau:
verse 8 A'th lygaid y gweli di dâl
i'r enwir gwammal anian.
verse 9 Sêf fy holl obaith ŵyd (ô Dduw)
ac vchel yw dy drigfan.
verse 10 Ni ddigwydd niwed yt', ond dâ,
na phlâ, na dim echryslon,
I'th Eglwys a'th gynlleidfa nawdd,
verse 11 can's archawdd iw Angylion,
I'th ffyrdd dy gadw, a'th gynllwyn,
a'th ddwyn â'i dwylaw hardd-deg.
verse 12 Rhag digwydd yt ddrŵg (hyd yn oed)
taro dy droed wrth garreg.
verse 13 Dy sangfa fŷdd ar y llew dîg,
a'r asp wenwynig sethri:
Ar greulon genau'r llew o'r graig,
ac ar y ddraig y sengi.
verse 14 Mi a'i gwaredaf êf rhag brâd,
am roi ei gariad arnaf,
Am adnabod fy enw mau,
yn ddiau y derchafaf.
verse 15 Geilw arnaf, mi a'i gwrandawaf,
mewn ing y byddaf barod,
Gwaredaf hefyd rhag ei gâs,
a chaiff drwy vrddas fowrglod.
verse 16 Fo gaiff fŷw yn ddigon o hŷd,
caiff yn y bŷd hir ddyddiau.
Dangosaf iddo radlawn faeth,
a'm iechydwriaeth innau.
PSAL. XCII.
MOlian nu 'r Arglwydd dâ iawn yw,
a chyfarch Duw yn bennaf:
A chanu î'th enw di fawl,
a'th ganmawl (y Goruchaf.)
verse 2 Y borâu am dy drugaredd,
a'th wirionedd sôn y nôs,
verse 3 Ar ddectant, nabyl, a thelyn,
myfyrio hyn a'i ddangos.
verse 4 Sêf drwy dy weithred llawen wyf,
ynnyn rŵyf yn fy Nuw Nâf,
Yngwaith dy ddwylaw fy Nuw Iôr,
be unydd y gorfoleddaf.
verse 5 Dy weithredoedd ond mawrion ŷnt?
verse 6 Dy helynt nis gŵyr anghall:
Dy feddyliau o ddyfn iawn frŷd,
hyn nis gŵyr ynfyd ddeall.
verse 7 Pan flodeuo yr enwir ddŷn,
megis llyseuyn iraidd.
Pan fo drygweilch yn grêf eu plaid,
Duw yno rhaid eu diwraidd,
Y drŵg flagur vchel yr ânt,
a hwy a syrthiant beunydd:
verse 8 Tithau yr Arglwydd yn ddi gel,
wyt vchel yn dragywydd.
verse 9 O Arglwydd wele d'elynion,
dy gaseion difethir;
A holl weithredwyr ttais a cham,
yn ddinam a wasgerir.
verse 10 Tydi a derchefi fy nghorn,
fel yr vnicorn perffaith,
Hefyd â gwerthfawr olew ir,
i'm taenellir i eilwaith.
verse 11 Fy llygaid a welant hefyd,
fy ngwynfyd o'm gelynion.
A'm clustiau a glywant ar frŷs
f' ewyllys am ddrŵg ddynion.
verse 12 Y cyfion blodeua i'r nen,
fal y balmwydden vnion,
Cynnyddu yn iraidd y bŷdd,
fel cedrwydd yn Libanon.
verse 13 Y rhai a blannwyd yn nhŷ Dduw,
yn goedwydd bŷw y tyfant,
Ac ynghynteddau ein Duw ni
y rhei'ni a flodeuant.
verse 15 A dwyn eu ffrwyth a wnant o faint,
yn amser henaint etto,
Tirfion, iraidd, a phrofadwy
a fyddant hwy yn hilio.
verse 15 I ddangos nad traws, ac nad cam
yw f' Arglwydd a'm cadernyd,
[Page]Ac nad oes yntho na chamwedd,
na dim anwiredd hefyd.
PSALM. XCIII.
TEyrnasu y mae yr Arglwydd,
mewn ardderchowgrwydd gwisgodd:
Ymwisgodd f' Arglwydd yn brydferth,
a nerth yr ymwregysodd.
verse 2 Fe a sicrhâodd sail y bŷd
heb syflyd, yn ddihareb,
Dy faingc erioed a ddarparwyd,
ti wyd er tragwyddoldeb.
verse 3 Y llifeiriant, (fy Arglwydd) faint
y llifeiriaint yn codi,
Tyrfau a llif yn rhwygo'r llawr
a thonnau mawryn coethi.
verse 4 Cadarn yw tonnau y moroedd,
gan dyrfau dyfroedd lawer,
Cadarnach yw yr Arglwydd mau,
yn nhyrau yr vchelder.
verse 5 Dy dystiolaethau ŷnt siwr iawn
sêf cyfiawn yw sancteiddrwydd,
A gweddus yn dy dŷ di fŷdd,
bŷth yn dragywydd f' Arglwydd.
PSALM. XCIV.
O Arglwydd Dduw, Duw mawr ei rym,
dialwr llym pôb traha,
O Dduw y nerth, ti biau'r tâl,
a'r dial. ymddisgleiria.
verse 2 Ymddercha di farnwr y bŷd,
a thâl i gŷd eu gobrwy,
I'r beilchion a'r trahaus dôd
y tâl a fo-dyladwy.
verse 3 Ba hyd? (ô Arglwydd) ô ba hŷd,
y chwardd gwŷr bŷd drigionus?
verse 4 Yr ymfalchiant yn eu drŵg,
gan fygwth amlwg ffrostus?
verse 5 A'th bobl di Arglwydd a faeddant,
a chystuddiant dy dretâd,
verse 6 Y weddw, a'r dieithr a laddant,
lliasant yr amddifad.
verse 7 Dwedasant hyn heb geisio cêl,
ein gwaith ni wêl yr Arglwydd:
Ac ni ddeall Duw lago hyn,
i ni ddisgyn aflwydd.
verse 8 Ymŷsg y bobloedd difraw dôn,
ystyriwch ddynion angall,
Chwithau ynfydion, ô ba brŷd
y rhowch eich brŷd ar ddeall?
verse 9 Hwn a wnaeth y glust i bôb bŷw,
oni chlyw êf yn amlwg?
Ac oni wŷl hwnnw yn hawdd
a luniawdd i ni olwg?
verse 10 Oni cherydda hwnnw chwi
sy'n cosbi pôb cenhedlaeth?
Ac oni ŵyr hwnnw y sŷ'n
dysgu i ddŷn wybodaeth?
verse 11 Gŵyr yr Arglwydd feddyliau dŷn
mai gwagedd y dyn diffaith,
verse 12 Duw, dedwydd yw a gosbech di,
a'i fforddi yn dy gyfraith:
verse 13 Yr hon a ddysg i ddŷn warhâu,
i fwrw dyddiau dihir,
Tra foer yn darparu y clawdd,
y fan y bawdd yr enwir.
verse 14 Can's ein Iôr ni ei bobl ni âd,
a'i wir dretâd ni wrthyd,
verse 15 Ef at iawn farn a gadarnhâ,
a phôb dŷn dâ a'i dilyd.
verse 16 Pwy a gyfyd gyda myfi,
yn erbyn egni trowsedd?
Pa rai a safant ar fy nhû
yn erbyn llû anwiredd?
verse 17 Oni bai fôd Duw imi yn borth,
ac ystyn cymorth i mi,
Braidd fu na ddaethai ym' y loes
a roesai f' oes i dewi.
verse 18 Pan fawn yn cwyno dan drymhâu,
rhag bôd i'm camrau lithro.
Fy Arglwydd, o'th drugaredd drûd,
di a'm cynhelud yno.
verse 19 Pan fo ynof' amlaf yn gwau,
bôb rhyw feddyliau trymmion,
Doe dy ddiddanwch di ar dro,
i gyfuro fy nghalon.
verse 20 A oes gyfeillach i ti Dduw,
a maint yw'r annuwolion?
Hwn a lunia enwiredd maith
yn lle y gyfraith vnion.
verse 21 Y rhai sŷ'n ymdyrru ynghŷd.
ar frŷd dwyn oes y cyfion:
Ac yn eu cyngor yr ymwnaed
i geisio gwaed y gwirion.
verse 22 Ond yr vnic Iôr sŷdd er hyn,
yn llwyr âmddiffyn f' enaid:
Efe yw fy nerth o'm hôl a'm blaen,
a seilfaen fy ymddiriaid.
verse 23 Efe a dâl i bôb dŷn drŵg,
yn amlwg am ei gamwedd:
Y maleisus tyn Duw o'r bŷd,
am ei chwŷd o enwiredd.
PSAL. XCV.
O Dowch a chanwn i'r Arglwydd,
efe yw llwydd ein bywyd:
Ac yml awenhawn yn ei nerth,
êf yw ein prydferth iechyd.
verse 2 O down yn vn-fryd gar ei fron,
â chalon bûr ddiolchgar:
Bryssiwn at Dduw dan lawenhâu,
a chanwn psalmau 'n llafar.
verse 3 Herwydd yr Arglwydd nêf a llawr,
y sy Dduw mawr yn ddiau:
Tywysog mawr yw êf mewn trin,
a brenin yr holl dduwiau.
verse 4 Efe blau'r holl ddaiar gron,
a'r dyfnder eigion danaw:
Vchelder hefyd, eithafoedd,
mynyddoed sŷdd yn eiddaw.
verse 5 Ef biau 'r moroedd vwch pôb traeth,
ac ef a'i gwnaeth i ruo:
Ei ddwylaw ffurfiasant yn wir
y sych-dir ac sŷdd yntho.
verse 6 O dowch, addolwn, cŷd-ymgrymmwn,
ac ymostyngwn iddaw:
Ef yw ein Arglwydd vn-ben rhi'
ef a'n gwnaeth ni â'i ddwylaw.
verse 7 Can's êf i ni sŷdd Dduw dâ,
a phobl ei borfa ydym:
A'i ddefaid ŷm, os chwi a glyw
ei air êf heddyw'n gyflym.
verse 8 Meddyliwch fôd eich bai ar lêd,
na fyddwch galed galon:
Fel yn nŷdd prawf, mewn anial dir,
lle' cofir bôd ymryson.
verse 9 Y lle temtiedd eich tadau fi,
a'm profi i'm adnabod:
Faint ydoedd y gweithredoedd mau,
yn ddiau cawsant wybod.
verse 10 Dros ddeugain mlynedd â'r llîn hon
drwy fawr ymryson, dwedais,
Pobloedd ŷnt cyfeiliornus iawn,
a'i calon yn llawn n' alais.
Can's nid adwaenent y ffyrdd mau,
onid amlhâu eu tuchan:
verse 11 Wrthynt i'm llid y tyngais hyn,
na ddelyn, i'm gorphwysfan.
PSALM. XCVI.
O Cenwch i'r Arglwydd mâd,
a moeswch ganiad newydd:
Yr holl ddaiar dadcenwch fawl,
yr Arglwydd nefawl heunydd.
verse 2 Cenwch chwi glôd i'r Arglwydd nêf,
a'i enw êf bendigwch,
A'i iechy dwriaeth drwy grefydd,
ô ddŷdd i ddŷdd cyhoeddwch,
verse 3 Datcenwch bŷth ei glôd a'i râd,
yr gwlad y cenhed laethoedd,
A'r ryfeddodau êf ym mhlith,
pôb amryw, amrith bobloedd.
verse 4 Can's ein Arglwydd ni sŷdd Dduw mawr,
a rhagawr canmoladwy,
Vwch yr holl dduwiau y mae ef,
yn frenin nêf ofnadwŷ.
verse 5 Duwiau y bobl eulynnod ŷnt,
ni ellynt mwy na chysgod:
A'n Duw ni a wnaeth nêf a llawr,
fal dyna ragawr gormod
verse 6 Can's mawr ydyw gogoniant nêf,
ac o'i flaen êf mae harddwch,
Yn ei gyssegr ef y mae nerth,
a phrydferth yw 'r hyfrydwch.
verse 7 Chwi dylwythau y bobloedd, trowch,
yn llawen rhowch i'r Arglwydd,
I'r Arglwydd rhowch ogonedd frŷ,
a nerth, a hynny 'n ebrwydd.
verse 8 Rhowch ogoniant iw enw êf,
yr Arglwydd nef byth bythoedd,
A bwyd offrwm iddo a rowch,
a chwi dowch iw gynteddoedd.
verse 9 Addolwch f' Arglwydd gar ei fron
iw gyssegr, digon gwoddol:
A'r ddaiar rhagddo, hŷd, a llêd,
dychryned yn aruthrol.
verse 10 I'r holl genhedloedd dwedwch hyn
yr Arglwydd sy'n teyrnasu:
Nid ysgog y bŷd sy'n ficcr iawn,
ef a ŵyr vnfawn sarnu.
verse 11 O llawenhaed nofolaidd dô,
i'r ddaiar bô gorfoledd:
Rhued y môr a'i donuan llawn,
a'r pŷsg sy' mown ei annedd.
verse 12 A gorfoledded y maes glâs,
ei dŵf, a'i addas ffyniant:
A phôb pren gwŷrdd sŷdd yn y coed,
i'r Arglwydd rhoed ogoniant.
verse 13 Am ei ddyfod, am ei ddyfod,
a'i farn sŷdd hynod iownwedd:
Barna yn gyfion yr holl fŷd,
a'r bobl â'i gŷd-wirionedd.
PSALM. XCVII.
YR Arglwydd ydyw ein pen-rhaith,
bô perffaith y ddaiaren:
Ynysoedd cedyrn yr holl fŷd,
bônt hwy i gŷd yn llawen.
verse 2 Niwl a thywyllwch sy iw gylch êf,
hyfrydwch nêf gyfanned:
Iawnder a barn ydynt yn sail,
ac adail maingc ei orsedd.
verse 3 Tân o'i flaen êf, ac a lŷsg
ym mŷsg ei holl elynion:
verse 4 A'i fêl t yn fflamio trwy'r holl fŷd,
oedd olwg enbyd ddigon.
verse 5 O flaen Duw, fel y tawdd y Cŵyr,
y bryniau 'n llwyr a doddent:
O flaen hwn (sêf yr Arglwydd) ar
y ddaiar y diflannent.
verse 6 Yr holl nefoedd yn dra hysbys
a ddengys ei gyfiownedd,
A'r holl genhedloedd a welsant
ei fawr ogoniant rhyfedd.
verse 7 Gwradwydd i'r rhai a wasnaethan
y delwau mân cerfiedig:
Addolwch êf (nid eulun cau)
holl dduwiau darfodedig,
verse 8 Dy farnedigaeth (ô Dduw Iôn)
a glybu Sion ddedwydd:
Merched Iuda (o herwydd hyn)
sy'n ynnyn o laweuydd.
verse 9 Can's ti (ô Arglwydd) yw fy Nâf,
oruchaf dros y ddaiar:
Rhagorol yw'r derchafiad tau
vwchlaw'r holl dduwiau twyllgar.
verse 10 Pôb drygioni chwi a gasewch.
caru a wnewch yr Arglwydd,
Hwn sydd yn cadw oes ei Sainct,
i'w dwyn o ddrygfraint afrwydd.
verse 11 Mewn daiar yr egina 'i hâd,
goleuad daw i'r cyfion,
Yn ôl tristwch fo dru y rhôd,
i lân gydwybod vnion.
verse 12 Yn yr Argîwydd, o'r achos hon,
chwi gyfion lla wenychwch,
Drwy goffa ei sancteiddrwydd êf.
a llais hŷd nêf moliennweh.
PSALM. XCVIII.
CEnwch i'r Arglwydd newydd gân,
ei wa ith su lân ryfeddod:
Ei law ddeau a'i fraich a wnaeth,
i'n iechydwrîaeth parod.
verse 2 Yr Arglwydd hysbys in' y gwnaeth
ei iechydwriaeth gyhoedd,
A'i gyfiownder ef yn dra hawdd
datguddiawdd i'r cenhedloedd.
verse 3 Fe gofiodd ei drugaredd hir,
a'i wir i dŷ Israel,
Fel y gwelodd terfynan'r byd
ei iechyd yn ddiymgel.
verse 4 I'r Arglwydd â chaniad llafar,
chwi yr holl ddaiar Cenwch.
A llafar lais, ac eglur lef,
fry hyd y nef y lleisiwch.
verse 5 Cenwch i'r Arglwydd Dduw fel hyn
a'r delyn, a chywirdant:
A chydâ'r delyn lais a thôn,
rhowch iddo gyson foliant.
verse 6 Canu yn llafar ac yn rhwydd,
o flaen yr Arglwydd frenin:
Ar yr vdcyrn, a'r chwythgyrn prês,
fêl dyna gyffes ddibrin.
verse 7 A rhued y môr mawr i gyd,
a'r byd, ac oll sydd ynthynt,
verse 8 Y llifddy froedd, a'r mynyddoedd,
y mae yn addas iddynt.
verse 9 Curant, canant, o flaen Duw cu,
yr hwn sy'n barnu'r bydoedd.
I'r bŷd y rhŷdd ei farn yn iawn,
ac yn vniawn i'r bobloedd.
PSAL. XCIX.
YR Arglwydd Dduw yw ein brenin,
er maint yw trin y bobloedd:
Mae'n eistedd rhwng dau gerubyn,
fe grŷn pôb daiar-leoedd.
verse 2 Canys brenin mawr ydyw 'r Iôn
yn Seion o'i dderchafel:
Ac vwchlaw pobloedd yr holl fŷd,
y sŷdd o rydid vchel.
verse 3 Cydfoliannant o'r nêf i'r llawr,
dy enw mawr rhagorol:
Ofnadwy, sanctaidd, yw i'w drin.
verse 4 Tithau (ô frenin nerthol)
A geri farn, darperi iawn:
yn gyfi [...]wn heb draws-osgo,
A barnedigaeth bûr ddidôst,
a wnaethost di yn Iago.
verse 5 Derchefwch yr Arglwydd eîn Duw,
sef sanctaidd yw i'w fawredd:
Ymgrymmwch o flaen ei stôl draed,
felly parhaed ei fowredd.
verse 6 Moses, ac Aaron sanctaidd blaid,
ymhlith offeiriaid gyrrodd:
Samuel galwai ei enw êf,
yntau o'r nêf attebodd.
verse 7 Mewn colofn o niwl y bu wiw,
gan Dduw lefaru wtthynt,
Tra fuant hwy yn cadw ei fôdd,
a'r ddeddf a roddodd iddynt.
verse 8 Gwrandewaist arnynt, dodaist gêd,
a'i harbed, gan ymattal:
Duw ein Nâf, dy nawdd parod fu,
a hwythau 'n haeddu dial.
verse 9 Derchefwch ein Duw Iôr am hyn;
yn Sion fryn cyssegraidd,
Ymgrymmwch iddo yn eich bŷw,
sêt vnig Dduw sydd sanctaidd.
PSALM. C.
I'R Arglwydd cenwch lafor glôd,
a gwnewch vfydd-dod llawen frŷd,
verse 2 Dowch o flaen Duw a pheraidd dôn,
trîgolion y ddaear i gŷd.
verse 3 Gwybyddwch mai'r Arglwydd sŷdd Dduw
a'n gwnaeth ni'n fŷw fel hyn i fôd,
Nid ni n hunain, ei bobl ym ni,
a defaid rhi' ei borfa a'i nôd.
verse 4 O ewch i'w byrth a diolch brau,
yn ei gynteddau molwch êf,
Bendithiwch enw Duw hynod,
rhowch iddo glôd drwy lafar lêf.
verse 5 Can's dâ yw 'r Arglwydd, awdur hêdd,
dâ ei drugaredd a dilŷth,
A'i wirionedd i ni a roes,
o oes, i oes, a bery bŷth.
PSALM. CI.
DAtcanaf drugaredd a barn,
i'r Arglwydd cadarn canaf.
verse 2 Byddaf ddeallus mewn ffordd wŷch,
hyd oni ddelych attaf.
A thodiaf yn fy nhŷ yn rhwydd,
a thrwy berffeithrwydd calon.
verse 3 Pôb peth drŵg sŷdd gennif' yn gâs,
a childyn ddyras ddynion.
verse 4 Calon gyndyn ynof ni bŷdd,
drŵg weithydd ni 'dnabyddaf.
verse 5 Sclandrwr dirgel, a'r balch vchel
o'r achos ni oddefaf.
verse 6 Ar ffyddloniaid mae 'ngolwg i,
fe lŷn y rhei'ni wrthi:
verse 7 A'r hwn a rodio mewn ffordd ddâ,
hwn a wasnaetha i mi.
verse 8 Ni chaiff aros o fewn fy nhŷ,
vn dŷn ac sy dwyllodrus,
Yn fy ngolwg vn dŷn ni bŷdd,
a lunio gelwydd trefnus.
verse 9 Holl annuwiolion fy ngwlâd faith,
yn forau ymaith torraf:
Fel na ddelont i ddinas Dduw,
y cyfryw a ddiwreiddiaf.
PSALM. CII.
O Arglwydd, erglyw fy ngweddi,
a doed fy nghri hyd attad:
verse 2 Na chudd d'wyneb mewn ing tra fŵyf,
clŷw, clŷw, pan alwyf arnad.
verse 3 Fy nyddiau aethant fel y mŵg,
sef cynddrwg im cystuddiwyd:
Fy esgyrn poethant achos hyn,
fel tewyn ar yr aelwyd.
verse 4 Fy nghalon trawyd â chrŷn iâs,
ac fel y gwelltglas gwywodd:
Fel y [...] anghofiais fwyta mwyd
dirmy gwyd fi yn ormodd.
verse 5 Glynodd fy esgyrn wrth fy nghroen,
gan faint fy mhoen a'm tuchan:
verse 6 Fel vn o'r anialwch, lle trig
y pelig, neu'r dylluan.
verse 7 Neu fel vn o adar y tô,
a fai yn gwilio 'i fywyd,
Yn rhodio 'n vnig ben y tŷ:
ŵyf anhŷ ac anhyfryd.
verse 8 Fy ngelynion â thâfod rhŷdd,
hwy beunydd a'm difenwant:
A than ynfydu yn ei gwŷn,
i'm herbyn y tyngasant.
verse 9 Fel llŵch a lludw yn fy mhiâ,
fu 'r bara a fwyteais.
Yr vn wêdd yn y ddiod fau
fy nagrau a gymysgais.
verse 10 A hyn fu o'th ddigofaint di,
am yt' fy nghodi vn waith:
Ac herwydd bôd dy ddig ynfawr,
i'r llaw i'm teflaist eilwaith.
verse 11 Fy nyddiau troesant ar y rhôd,
ac fel y cysgod ciliant;
A minnau a wywais achos hyn,
fel y glaswelltyn methiant.
verse 12 Ond tydi Dduw, fy Arglwydd dâ,
a barhei yn dragwyddol,
O oes î oes dy Enw a aeth
mewn coffadwriaeth grasol.
verse 13 O cyfod bellach trugarhâ,
ô Dduw bŷdd ddâ wrth Sion:
Mae 'n fadws wrthi drugarhâu,
fel dyma'r nodau'n vnion:
verse 14 Can's hôff iawn gan dy weision di,
ei meini a'i magwyrau,
Maent yn tosturio wrth ei llŵch,
a'i thristwch, a'i thrallodau.
verse 15 Yno yr hôll genhedloedd bŷw
yr Arglwydd Dduw a ofnant,
A'r holl frenhinoedd trwy y bŷd,
a rônt yt gŷd ogoniant.
verse 16 Pan adeileder Sion wŷch,
a hon yn ddrŷch i'r gwledydd;
Pan weler gwaith yr Arglwydd nêf,
y molir e'n dragywydd.
verse 17 Edrychodd hwn ar weddi'r gwael,
rhoes iddynt gael-ei harchau:
verse 18 Scrifennir hyn: a'r oes yn ôl
a gaiff ei ganmol yntau.
verse 19 Can's Duw edrychodd o'r nêf fry,
ar ei gyssegr-dŷ, Sion:
verse 20 Clybu ei griddfan, er rhyddhâu
plant angau 'i garcharorion.
verse 21 Fel y cydleisient hwy ar gân,
yn Sion lân, ei foliant;
[Page]Ac ynghaer Salem yr vn wêdd,
ei fowredd a'i ogoniant.
verse 22 Hyn fŷdd pan gasglo pawb ynghŷd,
yn vnfryd iw foliannu:
A'r holl drynasoedd dônt yng ŵydd
yr Arglwydd, iw wasnaethu.
verse 23 Duw ar y ffordd lleihâdd fy nerth,
byrrhâdd fy mrhydferth ddyddiau,
A mi'n disgwyl rhydhâd ar gais,
verse 24 yno y dywedais innau;
O Dduw na thorr fy oes yn frau,
ynghanol dyddiau f' oedran:
Dy flynyddoedd di sydd erioed,
o oed î oed y byddan.
verse 25 Di yn y dechrau dodaist sail.
odd' isod adail daiar:
A chwmpas ŵybren vwch ein llaw,
yw gwaith dy ddwylaw hawddgar.
verse 26 Darfyddant hwy parhei di bŷth,
treuliant fel llŷ [...] trwssiadau.
verse 27 Troi hwynt fel gwisg, llygru a wnânt
felly newidiant hwythau:
Tithau Argiwydd, yr vn wyt ti,
a'th flwyddau ni ddarfyddant.
verse 28 Holl blant dy weision gar dy fron,
a'i hŵyrion a bresswyliant.
PSAL. CIII.
FY enaid mawl Sanct Duw yr Iôn,
a chwbl o'm eigion ynof.
verse 2 Fy enaid n'âd fawl f' Arglwydd nêf,
na'i ddoniau êf yn angof.
verse 3 Yr hwn sy'n maddau dy holl ddrŵg,
yr hwn a'th ddŵg o'th lesgedd;
verse 4 Yr hwn a weryd d'oes yn llon,
drwy goron o'i drugaredd.
verse 5 Hwn a ddiwalla d'enau di
â'i lawn ddaioni pybŷr:
Drwy adnewyddu yt' dy nerth,
mor brydferth a'r hên eryr.
verse 6 Yr Iôn cysiawnder, barn a wnai
i'r rhai sydd orthrymedig.
verse 7 Dangos a wnaeth ei brif ffyrdd hên
i Foesen yn nodedig:
Ac i Israel ei holl ddawn,
verse 8 Duw llawn yw o drugaredd:
Hŵyr yw ei lîd, parod ei râd,
fal dyna gariad rhyfedd.
verse 9 Nid ymryson ef â ni bŷth,
nid beunydd chwŷth digofaint.
verse 10 Nid yn ôl ein drygau y gwnai
â ni: ni'n cosbai cymmaint.
verse 11 Cyhyd ac yw'r ffursafen fawr
oddi er y llawr o vchder,
Cymmaint i'r rhai a'i hofnant êf,
fŷdd nawdd Duw nef bôb amser.
verse 12 Os pell yw'r dwyrain olau hîn
oddiwrth orllewin fachlud;
Cyn belled ein holl bechod llym,
oddiwrthym êf a'i symmud.
verse 13 Ac fel y bŷdd nawdd, serch, a chwant,
tâd dâ iw blant naturiol,
Felly cawn serch ein tâd o'r nêf,
os ofnwn êf yn dduwiol.
verse 14 Efe a'n hedwyn ni yn llwyr,
fe ŵyr mai llwch yw 'n defnydd:
verse 15 Oes dŷn fel gwellt-glâs sy'n têghâu
neu ddail, neu flodau maesydd.
verse 16 Yr hwn, cyn gynted ac y dêl
y gwynt â'i awel drosodd,
A chwythir ymmaith felly o'i lê,
na wyddis plê y tyfodd,
verse 17 Ond graslawn drugaredd a fŷdd,
yn lân dragywydd feddiant,
O oes i oes heb drangc, heb drai,
gan Dduw i'r rhai a'i hofnant.
verse 18 A'i gyfiownder i blant y plant
a gadwant ei gyfammod:
O chofiant ei orchmynion êf,
mae tŷrnas nêf yn barod,
verse 19 Yno mae ei ôrseddfa êf,
sef yn y nêftragwyddol:
A llywio y mae ef bôb pêth,
drwy ei frenhinieth nefol.
verse 20 Bendithiwch chwi yr Arglwydd Iôn,
angylion, a'i holl gedyrn:
Ei lân orchymmyn êf a wnewch,
a'i lais gwrandewch yn drachwyrn.
verse 21 Bendithiwch chwî yr Arglwydd nêf,
ei luoedd tyner tirion.
Ei wyllys gwnewch, canlynwch wîr.
chwychwi ei gywir weision.
verse 22 Bendithiwch chwi yr Arglwydd nêf,
ei holl waith êf sy hylwydd:
Ymmhôb man oll o'i drefn a'i hawl.
O f' enaid mawl di'r Arglwydd.
PSALM. CIV.
FY enaid mola'r Arglwydd bŷw;
ô f' Arglwydd Dduw y mawredd,
Mawr wyt, gogoniant a gai di,
ymwisgi ag anrhydedd.
verse 2 Megis ei ddillad y gwisg fô
am dano y goleuad:
Rhŷdd yn ei gylch yr wybr ar dân,
yn llydan, fel llen wastad.
verse 3 Ar ddeifr rhoes sail ei stefyll cau,
gwnaeth y cymylau iddo
[Page]Yn drwn olwynog: mae ei hynt
vwch esgyll gwynt yn rhodio.
verse 4 Gwnaeth bôb chwythad iddo'n gennad,
gogonedd y ffurfafen;
A'i weinidogion o fflâm dân,
a wibian rhŷd yr wybren.
verse 5 Crêf y rhoes fail y ddaiar gron,
fel na sufl hon oddiy no:
Yr hon a bery fel y rhoes,
o oes i oes heb siglo:
verse 6 Tydi (Dduw) a ddilledaist hon
â'r eigion yn fantellau;
Ac oni baî dy ddehau law,
ai'r deifr vwchlaw y brynniau.
verse 7 Gan dy gerydd maent hwy yn ffô,
fel pan y synio taran:
Drwy fraw a brŷs ar hŷd y ddôl,
y deifr iw hôl a lithran.
verse 8 Weithiau y codai'r deifr yn fryn:
weithiau fel glyn panylent,
Lle y trefnaist îddynt baunwl cau,
ac weithiau y gorphwysent.
verse 9 Gosodaist derfyn lle yr arhônt,
ac fel nad elont dr [...]sto:
Ac na ddelont hwy fŷth dros lawr
y ddaiar fawr, iw chuddio.
verse 10 Rhoes Duw ffynnon i bôb afon,
a phawb a yfant beunydd:
A rhêd y ffrydau rhyd y glynn,
a rhwng pôb hryn a'i gilydd.
verse 11 Yfant yno anifeiliaid maes,
assynnod myng-laes gwylltion,
Heb ymadael a llawr y nant,
hyd onid yfant ddigon,
verse 12 Ac adar awyr dônt gar llaw,
i leifiaw rhwng y coedydd:
yn canu ei fawl o bren i bren,
cethlyddiaeth lawen yfydd.
verse 13 Dwfr ar fynyddoedd lle ni ddaw,
fo wlŷch â glaw oddiarno:
A'r gwastad tir efe a'i gwlŷch,
bôb grwn a rhŷch i ffrwytho.
verse 14 Parodd i'r gwellt dyfu wrth raid
anifeiliaid: a'r llysiau,
I'r da i ddŷn: Lle rhoes o'r llawr,
ymborthiant mawr rhag angau.
verse 15 A gwîn llawena calon dŷn,
ag olew tywyn wyneb.
A bara nerthir calon gŵr,
mewn cyflwr digonoldeb.
verse 16 Prenniau 'r Arglwydd o sugn llawn,
o'i vnîc ddawn y tŷfan.
Sêf y coed cedrwydd brigog mawr,
a roes e'n llawr y Liban.
verse 17 Lle y mâe nythôd yr adar mân,
mewn prenniau glân cadeir-ir:
Lle mewn ffŷnnidwŷdd glwyswŷdd glyn
mae tŷ'r aderyn trwynhir.
verse 18 Y mynydd vchel a'r hryn glâs,
yw llwybr y danas fychod:
Ogof y doll-graig a wnâ lês,
yn lloches i'r cwningod.
verse 19 Fe roes i'r lleuad i chwrs clau,
a'i chyfnewidiau hefyd:
A'r haul o amgylch y bŷd crwn,
fo edwyn hwn oi fachlyd.
verse 20 Tywyllwch nos a roed wrth raid
i fwystfiliaid y coedydd.
verse 21 Y llewod rhuant am gael maeth,
gan Ddvw, ysclyfaeth beunydd.
verse 22 A chwedi cael yr ymborth hyn,
pan ddêl haul attyn vnwaith,
Ymgasglant hwy i fynd iw ffau,
ac iw llochesau eilwaith.
verse 23 Y prŷd hwn cyfyd dŷn iw waith,
ac iw orchwyliaeth esgyd;
Ac felly yr erys tan yr hŵyr,
lle y caiff yn llwyr ei fywyd.
verse 24 O Dduw, mor rhyfedd yw dy waith
o'th synwyr berffairh dradoeth:
Gwnaethost bôb pêth ô doethder dawn,
a'r tîr sy lawn o'th gyfoeth.
verse 25 A'r llydan for, y deifr ymmŷsg,
lle aml yw pŷsg yn llemmain:
Lle yr ymlusgant, rif yr ôd,
bwystrilod mawr a bychain.
verse 26 Yno yr â y llongau glân
dros y Levlathan heiblo.
Yr hwn a osodaist di, lle y mae
yn cael ei chwarae yntho?
verse 27 Hwynt oll disgwiliant yn ei brŷd
am gael oddiwrthyd borthiant:
I gael dy rôdd ymgasglu ynghŷd,
ie am ei bywyd byddant.
verse 28 Duw, pan agorech di dy law,
oddi yno daw daioni:
Pob anifail a phôb rhyw bêth,
a ddaw yn ddifeth ini.
verse 29 Pad guddiech di dy wyneb-prŷd,
a chasglu d'yspryd allan,
Crynant, trengant, ac ânt iw llŵch,
mewn diwedd trŵch a thwrstan,
verse 30 Duw, pan ollyngech di dy râd,
fel rhoddi cread newydd,
Y môdd hyn wyneb yr holl dîr
a adnewyddir beunydd.
verse 31 Ir Arglwydd gogoneddus fŷdd
drwy fawr lawenydd bythoedd.
[Page]Yr Arglwydd yn ddiau a fêdd,
orfoledd yn y nefoedd.
verse 32 Ein Duw o'r nêf a edrych ar
y ddaiar, a hi a ddychryn,
Os cyffwrdd a'r mynyddoedd draw,
y mŵg a ddaw o honyn.
verse 33 Canaf i'r Arglwydd yn fy myw,
canaf i'm Duw tra fythwyf:
verse 34 Mi a lawen hâf yn fy Iôn,
bŷdd ffyddlon hŷn a wnêlwyf.
verse 35 Y trawsion oll o'r tîr ânt hwy,
ni bŷdd mwy annuwolion:
Fy enaid, mola Dduw yn rhôdd
mae hyn wrth fôdd fy nghalon.
PSALM. CV.
CLodfored Pawb yr Arglwydd nêf,
ar ei enw êf y gelwch,
A'i weithredoedd ymmŷsg probloedd,
yn gyhoedd a fynegwch.
verse 2 Cenwch ei gerdd, clodforwch hwn,
â'i ddidwn ryfeddodau.
verse 3 Y rhai a gais ei enw, (y Sanct)
llawenant â'u calonnau.
verse 4 Ceisiwch yr Arglwydd a'i nerth mawr,
a'i fôdd bôb awr yn rhadlon,
verse 5 Cofiwch ei holl ryseddodau,
a barn ei enau cyfion.
verse 6 O hâd Abraham ei wâs fô,
ô feibion Iaco 'r ethol:
verse 7 Ef yw'n Duw, a'i farn êf aeth
dros holl diriogaeth fydol.
verse 8 Bôb amser cofiodd ei gyngrair,
ei air, a'i rwym ammodau
verse 9 Ag Abraham, Isaac. a'i hîl,
a mîl o genhedlaethau.
verse 10 Fe roes i Iaco hyn yn ddeddf,
ac yn rwym greddf dragywyddol.
verse 11 Ac i Israel y rhoês lân
wlâd Canaan yn gartrefol.
verse 12 Pan oedd yn ana ml iawn eu plaid,
a hwy yn ddieithraid ynddi;
verse 13 Ac yn rhodio o'r wlâd i'r llall,
yn dioddef gwall a chyni:
verse 14 Llesteiriodd iddynt gam yn dynn:
o'r achos hyn brenhinoedd
A gery ddodd êf yn eu plaid:
a'i air a gaid yn gyhoedd.
verse 15 A'm eneiniog na chyffyrddwch:
na ddrygwch fŷ mhrophwydi.
verse 16 Galwodd am newyn ar y tîr.
yn wîr dug fara'honi.
verse 17 O flaen ei blant y gyrodd râs,
Joseph yn wâs a werthwyd.
verse 18 Ar ei draed y rhoed hayarn tynn,
mewn gefyn y cystuddiwyd.
verse 19 Gŵsgodd y gefyn hyd y bŷw,
nes i air Duw amseru:
Drwy Dduw y Cafas êf ryddhâd,
a phrifiad er ei garu.
verse 20 Yna y gyrrwyd iw gyrchu fo
gar bron hên Pharo frenin:
Ac y gollyngwyd êf ar lêd,
o'i gam gaethiwed ryflin:
verse 21 O hyn ei osod êf a wnaeth
yn bennaeth ar ei deuly,
Ac o'i holl gyfoeth êf a'i wlâd,
os da fawr-hâd oedd hynny.
verse 22 I ddysgu rheolwyr ei lŷs
ei wllys a'i fodlondeb:
I fforddio henuriaid y wlâd,
yn wastad mewn doethineb.
verse 23 Daeth Israel i'r Aipht tîr Cham,
lle'r oedd yn ddinam estron;
verse 24 Lle llwyddodd Duw hîl Iago bâch
yn amlach nâ'i caseion.
verse 25 Yna y troes ei calon gau,
i lwyr gasâu ei bobloedd:
Iw weision êf i wneuthur twyll,
a llid (nid amwyll) ydoedd.
verse 26 Duw gyrrodd Foesen ei wâs hên,
ac Aaron llen dewisol,
verse 27 Yn nhîr Ham i arwyddoccâu
ei nerth a'i wrthiau nodol.
verse 28 Rhoes Duw dywyllwch dros y wlâd,
er hyn ni châd vsydd-dod.
verse 29 Eu dyfroedd oll a drôed yn waed,
a llâdd a wnaed eu pysgod.
verse 30 Iw tîr rhoes lyffaint, heidiau hyll
yn stefyll ei brenhinoedd:
verse 31 Daeth ar ei air wŷbed, a llau,
yn holl fannau eu tiroedd.
verse 32 Fe lawiodd arnynt genllysc mân,
a'i tîr â thân a ysodd;
verse 33 Eu gwinwydd a'i ffigyswydd mâd,
a choed y wlâd a ddrylliodd.
verse 34 Ceiliog rhedyn, a lindys brŵd,
yn difa cnŵd eu meusydd,
verse 35 Vwchlaw rhîf, drwy ŷd, gwellt a gwair
a hyn drwy air Duw ddafydd.
verse 36 Cyntaf anedig pôb pen llwyth,
a'i blaenffrwyth êf a drawodd;
Ymhôb man drwy holl dîr ei gâs;
a'i bobl o'i râs a gadwodd:
verse 37 Aca'i dug hwynt yn rhŷdd mewn hêdd
o'winedd eu caseion,
Heb fôd o honynt vn yn wan,
ac aur ac arian ddigon.
verse 38 A llawen fu gan wŷr y wlâd,
o'r Aipht pan gâd eu gwared:
Daeth arnynt arswyd y llaw grêf,
a ddaeth o'r nêf i wared,
verse 39 Rhoes Duw y dŷdd gwmwl vwchben,
fel mantell wen y tôodd,
A'r nôs goleuodd hwynt â thân,
fal hyn yn lân y twysodd.
verse 40 Fo a roes iddynt ar y gair
gîg sofl-iâir iw bodloni:
A bara, o'i orchymmyn êf,
a ddaeth o'r nêf iw porthi.
verse 41 Holltodd y graig, daeth deifr yn llîf,
fel be baent brîf afonydd:
Cerddodd yr hedlif, a rhoes wlŷch
rhyd pôb lle sŷch o'r gwledydd.
verse 42 Cofio a wnaeth ei air a'i râ [...],
i Abram ei wâs ffyddlon.
verse 43 A thrwy fawr nerth yn rhŷdd o gaeth
y gwnaeth ei ddewisolion.
verse 44 Tir y cenhedloedd iddynt rhoes,
a'i llafur troes iw meddiant:
verse 45 Er cadw ei air a'i gyfraith êf,
rhowch hyd y nêf ei foliant.
PSALM. CVI.
MOlwch yr Arglwydd, can's dâ yw
moliennwch Dduw y llywydd:
O blegid ei drugaredd frŷ
a bery yn dragywydd.
verse 2 Yr Arglwydd pwy all draethu ei nerth
a'i holl dirionferth foliant?
verse 3 A wnêl gyfiownder gwyn eu bŷd,
ei farn i gŷd a gadwant.
verse 4 O Arglwydd, cofia fi dy wâs,
yn ôl dy râs î'r eiddod:
Ymwel â mi i'm cystudd caeth.
â'th iechydwriaeth barod.
verse 5 Fel y gwelwyf ac y chwarddwyf,
wŷch vrddas d'etifeddiaeth.
Ac y cŷdganwyf fawl vn dôn,
a'th ddweisolion odiaeth.
verse 6 Pechod, camwedd, ac annoethedd,
gwnaethom gyda'n tadau:
Fe a gaed arnom ormodd gwall,
heb ddeall dy fawr wrthiau.
verse 7 Ynglwâd yr Aipht wrth y môr côch
yn gyndyn grôch anufydd:
Heb gofio amled fu dy râs
haeddasom atgas gerydd.
verse 8 Etto er mwyn ei enw ei hun,
Duw cun a ddaeth i'n gwared:
I beri i'r bŷd gydnabod hyn,
ei fôd ef cyn gadarned.
verse 9 Y dyfnfor côch a'i ddyfrllyd wlŷch,
a wnaeth e'n sŷch a'i gerydd:
Trwy ddyfnder eigion aent ar frŷs,
fel mynd rhyd ystlys mynydd.
verse 10 Fel hyn y dug hwynt trwodd draw,
o ddwylaw eu caseion:
Ac y tywysodd êf ei blant
o feddiant eu gelynion.
verse 11 Y deifr a guddiodd yr Airht rŷw,
nid oedd vn bŷw heb foddi:
verse 12 Yna y credent iw air êf,
a'i gerdd hyd nêf ai 'n wisgi.
verse 13 Er hyn tros-gôf mewn amser byrr,
y rhoent ei bybyr wrthiau:
Heb sefyll wrth air vn Duw Iôr,
na'i gyngor, na'i ammodau.
verse 14 Ond cododd arnynt chwant a blŷs
yn nyrys yr anialwch:
Gan demptio Duw â rheibus fol,
ynghanol y diffaethwch.
verse 15 Rhoes iddynt lenwi ei holl flŷs,
rhoes an-nhycciannus aflwydd.
verse 16 Lle digient Foses wrth eu chwant,
ac Aaron Sant yr Arglwydd:
verse 17 Egorai'r ddaiar yn y man,
a llyngcai Ddathan ddybryd:
Ac a gynhullodd i'r vn llam.
holl lu Abiram hefyd.
verse 18 Ac yn ei ddîg enynnodd tân,
yn fuan yn eu canol:
Llosgi y rhai'n, eu terfyn fu,
yn vlw, y llu annuwiol.
verse 19 Yn Horeb gwnaethant dawdd-lûn llô
ac iddo ymgrymmasant:
verse 20 I lûn llô a borai wellt mân,
y troesan eu gogoniant.
verse 21 Anghofient wrthiau Duw ar hynt,
(a fuasei gynt achubwr
verse 22 Yngwlâd yr Aipht. Môr côch, tîr Ham)
heb feddwl am eu cyflwr.
verse 23 Dwedodd mai eu difetha wnai
oni bai iw was Moesen
Drwy sefyll o'i blaen iw lîd maith
droi ymaith eu drŵg ddiben.
verse 24 Dirmygent hwy y prydferth dîr,
ac iw air gwîr ni chredent:
verse 25 Ond yn eu pebyll grwgnach trô,
ac arno ni wrandawent.
verse 26 Yno derchafodd Duw ei law,
iw cwympiaw drwy'r anialwch:
verse 27 Rhyd tiroedd a phobloedd anghû,
iw tanu mewn distyrwch.
verse 28 A Baal-Peor aent ynghŷd,
ymgredu i gŷd ag efo:
[Page]Ebyrth y meirwon a fwytênt,
a Duw a roddent heibio.
verse 29 Fal hyn digiasant f' Arglwydd Dduw,
â chyfryw goeg ddychmygion:
Yntau anfonodd blâ 'n eu mŷsg,
fal dyna derfysg greulon.
verse 30 Yna cyfododd Phinehes,
mewn cyfiawn wrês i ddial!
A phan roes hwn ei farn yn ddâ,
Duw ar y plâ roes attal.
verse 31 A chyfrifwyd y weithred hon,
yn weithred gyfion yntho,
O oes, i oes (drwy air Duw Iôn)
pan ddelai sôn am dano.
verse 32 Ac wrth lan dwfr Meribbah gynt,
yno cyffroynt gynnen,
Lle digient Dduw â'i crasder ffraeth,
am hyn bu'n waeth i Foesen.
verse 33 Wrth gythruddo ysprŷd y Sanct,
hwy a barasant hefyd
Iw enau draethu gair ar fai,
ar na pherthynai 'i ddwedyd.
verse 34 Ni laddent chwaith bobloedd y wlâd
wrth archiad Duw y lluoedd,
verse 35 Ond ymgy myscu â hwynt yn gu,
a dysgu eu gweithredoedd.
verse 36 Gwasanaethu eu duwiau gau,
y rhai su faglau iddyn.
verse 37 Aberthu eu plant, yn fâb, yn ferch,
o serch i'r cythraul eulyn.
verse 38 A thywalltasant wirion waed,
dan draed gau-dduwiau Canaan.
Y tir (wrth aberthu eu plant)
â gwaed llygrasant weithian.
verse 39 Felly o'i gweithredoedd eu hun,
yn vn ymhalogasant:
Putteinio wrth ei cwrs a'i brŷd,
ac felly cŷd-lygrasant.
verse 40 Wrthynt enynnodd Duw mewn dîg
am hyn â ffyrnig gyffro:
Câs a ffiaidd felly yraeth
ei etifeddiaeth gantho.
verse 41 O'r achos hyn eu rhoddi a wnaeth
dan bôb cen hedlaeth gyndyn,
Mewn cyflwr câs dan estron blaid,
a'i câsyn feistraid arnyn.
verse 42 Eu gelynion aethant yn ffrom,
a'i llaw fu drom a ffyrnig,
Felly y darostyngwyd hwy,
a mwyfwy fu eu dirmig.
verse 43 Mynŷch-waredodd Duw ei blant,
hwy a'i digiasant yntau
A'i cwrs eu hun: daeth cystudd hîr
am waith eu henwir feiau.
verse 44 Pan welai arnyn ing na thrais,
fo glywai lais eu gweddi,
verse 45 Gan gofio'i air, rhoi nawdd a wnaeth
o'i helaeth fawr ddaioni.
verse 46 A throi yn drugarog a wnaeth,
y gwŷr yn gaeth a'i cludynt,
Y rhai y buasei 'n fawr eu câs:
cael mwŷ cymwyn as ganthynt.
verse 47 Achub ninnau o blîth y rhai'n
i arwain d'enw hŷglod,
O Arglwydd Dduw, cymmel ni'n gu
i orfoleddu ynod.
verse 48 Duw Israel bendigaid fŷdd.
yn dragywydd Jehofah:
A dweded yr holl bobl Amên,
molwch Dduw llên gorucha.
PSAL. CVII.
MOlwch yr Arglwydd, can's dâ yw,
moliennwch Dduw ein llywydd,
Oblegid ei drugaredd frŷ
a bery yn dragywydd.
verse 2 Y gwaredigion canent fawl,
i Dduw gerdd nodawl gyson:
Y sawl a achubwyd, caned hyn.
o law y gelyn creulon.
verse 3 A gasclodd o bedwar-rhan bŷd,
dowch chwi i gŷd-ganeuau:
O dîr y dwyrain dowch mewn hêdd,
gorllewin, gogledd, deau.
verse 4 Drwy yr anialwch, ŵyrdraws hynt,
y buasent gynt yn crwydro
Allan o'r ffordd: heb drêf na llan,
lle caent hwy fan i drigo.
verse 5 Drwy newyn, syched bu'r daith hon,
a'i calon ar lewygu:
verse 6 Ar Dduw y galwent y prŷd hyn,
pan oeddyn ymron trengu.
Yna eu gwared hwynt a wnaeth,
o'i holl othrym-gaeth foddion,
verse 7 Rhyd yr iawn ffordd fe'i dug mewn hêdd
i drêf gyfannedd dirion.
verse 8 Addefant hwythau gar ei fron,
ei fwynion drugareddau:
Ac er plant dynion fel y gwnaeth
yn helaeth ryfeddodau:
verse 9 Ddiwallu honaw einioes dŷn.
rhag newyn a rhag syched:
Ac o'i fawr râs eu cadw i gŷd,
pan oedd y bŷd yn galed.
verse 10 Y rhai mewn tywyllwch a drîg,
ynghysgod llewig angau.
Yn rhwym mewn nychdod, ac mewn bâr,
a heyrn ar eu sod lau.
verse 11 A hyn o herwydd iddynt fôd,
mewn anufydd-dod eithat,
A llwyr ddirmygu gair Duw Iôr,
a chyngor y Goruchaf.
verse 12 A thrymder calon cwympiwyd hwy,
nid oedd nêb mwy a'i cododd.
verse 13 Ar Dduw mewn ing y rhoesan lêf,
ac yntef a'i gwaredodd.
verse 14 Ef a'i gwaredodd hwynt o'i drŵg,
sef o dywyllwch caeth-glud,
O gysgod angau eu rhyddhâu,
a thorri eu rhwymau hefyd.
verse 15 Addefent hwythau gar ei fron,
ei fwynion drugareddau,
Ac i blant dynion fel y gwnaeth
yn helaeth ryfeddodau.
verse 16 Can's y pyrth prês torrodd yn chwyrn
a'r barriau heyrn hefyd:
verse 17 Am eu bai a'i camwedd yn wîr,
y poenir y rhai ynfyd.
verse 18 A hwynt yn llaru ar bôb bwyd,
fe'i dygwyd at byrth angau.
verse 19 Ar Dduw mewn ing y rhoesant lêf,
achubodd êf hwynt hwythau:
verse 20 Gan ytru ei air iw iachâu,
ac iw rhyddhâ u yn fuan,
A hwynt â'i air tynnu a wnaeth
o'i methedigaeth allan,
verse 21 Addefant hwythru gor ei fron,
ei fwynion drugareddau:
Ac i blant dynion fel y gwnaeth
yn helaeth ryfeddodau.
verse 22 Aberthant hefyd aberth mawl,
iw ogoneddawl fow redd,
A mynegant ei waith a'i wyrth,
yn ei byrth mewn gorfoledd.
verse 23 Y rhai ânt mewn llongau i'r don,
a'i taith vwch mawrion ddyfroedd,
verse 24 A welsant ryfeddodau'r Iôn,
a hyn mewn eigion moroedd.
verse 25 A'i air c [...]ffroe dymestloedd gwynt,
y rhai'n a godynt donnau
verse 26 Hyd awyr fry, hyd eigion llawr,
ac ofn bôb awr rhag angau.
verse 27 Gan ysgwyd a phendroi, fel hyn,
dull meddwyn, synnai arnynt.
verse 28 Ar Dduw mewn ing y rhoesant lêf,
daeth êf a chymorth iddynt.
verse 29 Gwnaeth e'r ystorm yn dawel dêg,
a'r tonnau 'n osteg gwastad.
verse 30 Yn llawen ddistaw doen i'r lan,
i'r man y bai 'i dymuniad.
verse 31 Cyffesent hwythau gar ei fron
ei fwynion drugareddau,
Ac i blant dynîon fel y gwnaeth
yn helaeth ryfeddodau.
verse 32 Holl gynulleidfa ei bobl êf,
clôd Duw hyd nêf dy rchafant:
Holl eisteddfeydd pennaethiad hên;
yn llawen a'i moliannant.
verse 33 Y ffrydau'n ddy rys dîr a wnai,
fe sychai ddwfr lle tarddo.
verse 34 A thîr ffrwythlawd a wnai'n ddiffrwyth,
lle trig drwg dylwyth yntho.
verse 35 Troes yr anialwch yn llyn glâs,
a'r tîr crâs yn ffrynhonnydd,
verse 36 Lle gwnai êf drigfan i'r gwael ddŷn,
i dorri ei ewyn beunydd.
verse 37 Lle yr hauasant saefydd glân,
a llawer gwinllan dyner,
Y rhai a roddant lawnder ffrwyth,
a chnydlwyth yn ei amser.
verse 38 Can's cynyddasant hwy gan wlîth
grasol fendith vn Duw cun,
A'r hanifeiliaid hŷsb a blîth,
rhoes yr vn fendith arnun,
verse 39 Daeth caethder gwedi hyn i gŷd,
a drygfyd er eu gostwng:
Gadawodd eu gorthrymmu a'i plau,
cawsant flinderau teilwng.
verse 40 Eu dirmyg ar y beilchion troes,
ac êf a'i rhoes i grwydro
Mewn drysni heb lun ffordd i'w chael,
lle buant wael eu gortho.
verse 41 Yna rhoes y tlawd i well frî,
dug o'r trueni allan,
Gan lwyddo ei deulu, a'i holl blaid,
fel defaid wrth y gorlan.
verse 42 Y rhaî cysiawn a welant hyn,
a chanthyn bŷdd yn hyfryd:
A'r enwir ceuir eî ddwy ên
ar ei gynfigen fowlyd.
verse 43 Pa rai sy ddoeth i ddeall hyn,
fe roddir iddyn wybod
Faint yw daioni f' Arglwydd yn'
wrth hyn y cân gydnabod.
PSAL. CVIII.
PArod yw synghalon (ô Dduw)
o parod yw fynghalon,
Canaf yt a dadcanaf wawd,
o fawl fy nhafawd ffyddlon.
verse 2 Deftro dafod, a deffro dant,
a chân ogoniant beu nydd,
Y nabl ar delyn yn gytun,
deffrof fy hun ar lâs-ddŷdd.
verse 3 Mawl ytty f' Arglwydd, pan ddeffrôf,
a rôf ymmŷsc y bobloedd:
[Page]A chlodfori dy enw a wnâf,
lle amlaf y cenhedloedd.
verse 4 Can's cyrheuddyd y mae dy râs,
hyd yn nheyrnas nefoedd.
A'th wirionedd dy hyd at len
yr wybren a'i therfynoedd.
verse 5 Ymddercha Dduw y nêf vwchlaw,
oddiyno daw d'arwyddion.
A bydded dy ogoniant ar
y ddaiar a'i thrigolion.
verse 6 Fel y gwareder drwy hon hwyl,
bôb rhai o'th anwyl ddynion:
O achub hwynt â'th law ddehâu,
a gwrando finnau'n ffyddlon.
verse 7 Yn ei sancteiddrwydd dwedodd Duw
llawen yw fy nghyfamod.
Mi a rannaf Sichem rhyd y glyn,
mesuraf ddyffryn Succod.
verse 8 Myfi piau y ddwy dre-tâd,
sêf Gilead a Manasse:
Ac Ephraim yw nerth fy mhen,
a Juda wen fy neddf-le.
verse 9 Ym Moab ymolchi a wnâf,
dros Edom taflaff' esgid.
A chwardded Palestina gaeth,
ei chwerthin aeth yn rhybrid.
verse 10 Duw pwy a'm dŵg i'r ddinas grêf,
pwy a'm dŵg i drêf Edom?
verse 11 Er yt ein gwrthod, pwy ond ti,
ô Dduw, a'mleddi drosom?
verse 12 O vnig Dduw, bŷdd i'n yn borth,
mae'n ofer cymorth y nddyn.
verse 13 Yn Nuw y gwnawn wrolaeth fawr
fe sathr i lawr ein gelyn.
PSALM. CIX.
O Dduw fy moliant i na thaw,
verse 2 can's genau'r annuwiolion:
A'i tafod twyllgar, a'i safn rhŵth,
arnaf sy'n bygwth digon.
verse 3 Daethant i'm cylch â geiriau câs,
rhoent ddiflâs sen anynad.
verse 4 Fal hyn i'm talent ddrŵg dros ddâ,
a châs a gâf am gariad.
verse 5 Ac fel yr oeddynt hwy fal hyn,
i'm herbyn wedi codi,
Fy wyneb attad ti a drois
ac arnat rhois fy ngweddi.
verse 6 Bid Sathan ar ei ddehau law,
i'r swydd y daw yn barod,
verse 7 A phan roer barn, yn enog boed,
a'i weddi troed yn bechod.
verse 8 Bo ei oes yn fer, ac yn ddilŵydd,
a'i sŵydd arall iw chymryd,
verse 9 Poed yn ymddifaid y bô ei blant,
a'i weddw yn fethiant hefyd.
verse 10 A boed ei blant yn crwydro bŷd,
i gymryd mân gerdodau:
A cheisiant hyn rhyd ddyrys dir,
lle bytho hîr pridiau.
verse 11 Yn rhwyd y ceisied ei dda syrth
ai lafur pyrth ddieithriaidd:
verse 12 Ne ddêl iddo nawdd am ei fai,
na chwaith i'w rai ymddifaid.
verse 13 Doed distryw dial ar ei hîl,
a'i eppil a ddilêer,
verse 14 Am bechodau ei dâd a'i fam
y caiff êf lam ryw amser.
verse 15 A bydded hyn i gŷd gar bron
yr Arglwydd gyfion farnwr,
Yr hwn a'i torro, fel na bô
mwy gofio eu anghyflwr.
verse 16 Erioed ni cheifiodd wneuthur hêdd,
na thrugarddd i ddŷn gwan,
Ond erlid tlawd ar isel râdd,
a cheifio llâd y trurn.
verse 17 Hoffodd felldith a hi a ddaeth,
ag fel y gwnaeth bid iddo:
Casâodd fendith ac ni chai,
ond pell yr ai oddiwrtho.
verse 18 Gwisgodd felldith fel dillad gŵr,
a daw fel dŵr iw galon,
Fel olew doed iw esgyrn fô,
hyd oni chaffo ddigon.
verse 19 A'r felldith bid iw gylch yn dyn,
fel yn ddiledyn iddo:
A'i gwisgo hi bid iddo'n dâsg,
fel gwregys gwasg am dano.
verse 20 A hyn gân Dduw a gâf yn dâl,
i'r gelyn gwammal enbyd,
A ddweto neu a wnelo gam,
neu niwed am fy mywyd.
verse 21 Dithau Dduw er mwyn d' enw gwnâ,
herwydd mai dâ d'ymwared;
Gwna dy drugaredd a myfi:
a bryssia di i'm gwared.
verse 22 O herwydd tlawd a rheidus ŵyf,
a dirfawr glŵyf i'm calon.
verse 23 Symudiad cyscod a fai'n ffô,
hyn er na welo dynion.
Mor ansefydlog yw fy'stâd:
a'r mudiad geiliog rhodyn,
verse 24 Fy nghnawd yn gûl, fy ngliniau'n wan
a la sigan o dra newyn.
verse 25 Gwarth wyf i'm câs yn fy ngwael ddrŷch
a hwynt wrth edrych arnaf
A'm diystyrent dan droi trô,
a than bensiglo attaf.
verse 26 Cymorth di fi Arglwydd fy Nuw,
cadw fi'n fŷw a'th nodded:
verse 27 Fel y gwyper mai gwaith dy law,
yw'r llês a ddaw î'm gwared.
verse 28 Melldithiant nac eiriechant hwy,
dôd fendith fwy i minnau,
Bid gwarth i'm gwrthwynebwyr câs,
gorfoledd i'th wâs dithau.
verse 29 A gwarth a gwradwydd gwisger hwy
ac fwyfwy y dêl attynt:
A mantell laes o gwilydd mawr,
gwisg di hyd lawr am danynt.
verse 30 Ond fi, gan ddiolch i'm Iôr mau,
â'm genau mawl a ganaf:
Ac a rôf glôd iw enw cû,
lle bytho'r llû yn amlaf.
verse 31 O herwydd ar ddeheulaw'r tlawd
y saif ddŷdd brawd yn gefnog;
I gadw ei enaid êf yn gû,
rhag ei farnu yn euog.
PSALM. CX.
DWedai'r Arglwydd wrth f' Arglwydd mau
ar fy llaw ddeau eistedd:
Nes rhoddi rhai a gais dy waed
yn faingc-draed yt, i orwedd.
verse 2 'R Arglwydd denfyn ffrewyll dy nerth
o ddinas fowrwerth Seion,
Pan lywodraethech yn eu mŷsg,
gwna derfysg ar d' elynion.
verse 3 Yn nŷdd dy nerth dy bobl a ddaw,
ag aberth llaw'n wyllysgar,
Yn sanctaidd hardd daw'r cynnyrch tau
o wlîth y borau hawddgar,
verse 4 Yr Arglwydd tyngodd, ac ni wâd,
ti sy'n offeiriad bythol,
Wrth vrdd Melchisedech oddi frŷ
a beru yn dragwyddol.
verse 5 Yr Arglwydd ar dy ddehau law,
brenhinoedd draw a friwa,
Yn nŷdd ei ddig gwna'n archollion
frenhinoedd cryfion, meddaf
verse 6 Ar y cenhedloedd rhŷdd farn iawn,
a'i gwlâd gwna'n llawn celanedd:
A'llawer pen dros wledydd mawr,
a dyrr i lawr yn vnwedd.
verse 7 O wîr frŷs i'r gyflafan hon,
fe ŷf o'r afon nesaf,
A gaffo ar ei ffordd yn rhwydd,
a'r Arglwydd a'î derchafa.
PSALM. CXI.
CLodforaf fi fy Arglwydd Iôn,
o wyllys calon hollawl,
Mewn cynnulleidfa gar eu bron,
mewn tyrfa gyfion rasawl,
verse 2 Mawr iawn yw gwrthiau'n Arglwydd ni
hysbys i bawb a'i hoffant.
verse 3 Ei waith a'i iownder pery bŷth,
a'i wehelyth ogoniant.
verse 4 Yr Arglwydd a wnaeth ei goffâu,
am ryfeddodau nerthol:
Can's Arglwydd nawdd-fawr yw i ni,
llawn o dosturi grasol.
verse 5 Ef i bôb rhai a'i hofnant êf,
rhŷdd gyfran grêf at fywyd:
Ac yn dragywydd y myn fôd
côf o'i gyfammod hefyd:
verse 6 Mynegodd êf iw bobl i gŷd,
gadernyd ei weithredoedd:
A rhoddi iddynt hwy a wnaeth
'tifeddiaeth y cenhedloedd.
verse 7 Gwirionedd a barn ydyw gwaith
ei ddwy law berffaith efo:
A'i orchymynion sy ffyddlon iawn.
a da y gwnawn eu gwrando.
verse 8 Y rhai'n sy gwedi eu sicrhâu,
dros bŷth yn ddeddfau cyfion:
Gwedi eu gwneuthur hwy mewn hêdd
a thrwy wirionedd vnion.
verse 9 Anfonodd gymmorth iw bobl êf,
cyfammod grêf safadwy,
Archodd hyn: bo iw enw fawl,
sancteiddiawl ac ofnadwy.
verse 10 Dechreuad pôb doethineb ddofn
i bawb yw ofn yr Arglwydd,
Dâ yw deall y sawl a'i gwnai,
a'i ofn a sai'n dragywydd.
PSALM. CXII.
DEdwyddol yw mewn buchedd ddâ,
y sawl a ofna'r Arglwydd,
A'i orchmynion anwyl ŷnt,
bŷdd iddo helynt hylwydd.
verse 2 Ei hâd fŷdd nerthol yn y tîr,
bendithir hîl rhai vnion:
verse 3 Golud a chyfoeth yn ei dŷ,
tros bŷth y pery'n gyfion.
verse 4 Yr vnion yn y tywyll cau
caiff fôdd i olau weled:
Ystyriol, a thosturiol iawn,
a chyfiawn fŷdd ei weithred.
verse 5 Gŵr dâ a fŷdd trugarog fwyn,
rhŷdd echwyn a chymwynas.
A'i air mewn pwyll a barn a rŷdd,
a'i weithred fŷdd yn addas.
verse 6 Ni'sgogir bŷth y cyfiawn gwnâ,
ei coffa yn dragywydd;
verse 7 A chalon ddisigl, ddwys, ddiofn,
a sail ddofn yn yr Arglwydd.
verse 8 Hwn yn nerth Duw diofnog fŷdd,
ac atteg sŷdd iw galon:
Hyd oni chaffo drwy lawn wŷs,
ei wyllys o'i elynion.
verse 9 Rhannodd a rhoes i'r tlawd yn hŷ,
bŷth pery ei gyfiawnedd,
A chryfder ei goron yn wîr,
dyrchefir mewn gogonedd.
verse 10 Yr anwir edrych, ffromma o ddîg,
drwy ffyrnig ysgyrnygiad:
Yr annuwiol a dawdd: fal hyn
fŷdd terfyn eu dymuniad.
PSALM. CXIII.
CHwi weision Duw molwch yr Iôn,
Molwch ei enw a llafar dôn,
verse 2 Bendigaid fytho ei enw êf.
verse 3 O godiad haul hyd fachlud dŷdd,
Mawr enw yr Iôn moliannus fŷdd,
yn y bŷd hwn, ac yn y nêf.
verse 4 Derchafodd Duw vwch yr holl fŷd,
A'i foliant aeth vwch nêf i gŷd.
verse 5 pwy sy gyffelyb 'in Duw ni?
Yr hwn a breswyl yn y nêf,
verse 6 I'r ddaiar hon darostwng êf,
gwŷl êf ein cam clyw êf ein crî.
verse 7 Yr hwn sy'n codi'r tlawd o'r llŵch,
A'r rheidus o'i ddiystyrwch,
verse 8 iw gosod vwch pennaethiaid bŷd.
verse 9 I'r ammlhantadwy mae'n rhoi plant,
Hil têg, a thylwyth, a llwyddiant;
am hyn moliennwch Dduw i gŷd.
PSALM. CXIV.
PAn ddaeth Israel o'r Aipht faith,
A thŷ Iaco o estron iaith,
verse 2 Iuda oedd ei sancteiddrwydd êf,
Israel oedd benaethiaeth Iôr,
verse 3 Gwelodd hyn a chiliodd y môr,
a throes iw hôl Iorddonen grêf.
verse 4 Neidiai'r mynyddoedd megis hŷrdd,
A'r brynniau mal ŵyn llamment ffŷrdd,
cawsant wastad megis llawr dôl.
verse 5 Ciliaist (ô fôr) dywaid pa ham?
Tithau Iorddouen lathraidd lam.
pa'm y dadredaist dithau'n d'ôl?
verse 6 Chwychwi fynyddoedd pa'm y ffoech
Fel hyrddod? a pham nad arhoech
a chwithau frynniau fal ŵyn mân?
verse 7 Am mai rhaid ofni Duw Iago,
verse 8 Yr hwn sy'n troi'r graig yn llyn trô,
a'r callestr yn ffynnon ddwfr glân.
PSAL. CXV.
NId i ni Arglwydd, nid i ni,
y dodi y gogonedd,
Ond i'th enw dy hun yn hawdd,
er mwyn dy nawdd a'th wiredd.
verse 2 Pa'm y dwedant am danat ti
y cenhedlaethi estron:
A thrwy edliw hynny yn fwy,
ple y mae eu Duw hwy yr awron?
verse 3 Sêf ein Duw ni mae yn y nêf,
lle y gwnaeth êf a fynnodd.
verse 4 Eu delwau hwy, aur arian ŷn,
a dwylo dŷn a'i lluniodd.
verse 5 Safn heb draethu: llun llygaid glân,
y rhai'n ni welan ronyn:
verse 6 Trwyn heb arogl, clustiau ar llêd
heb glywed, y sŷdd ganthyn.
verse 7 Ac i bôb delw y mae dwy law
heb deimlaw, traed heb symmyd:
Mae mwnwgl iddynt heb rôi llais,
fal dyna ddyfais ynfyd.
verse 8 Fel hwyntwy ydyw rhai a'i gwnânt
a'r rhai a gredant iddynt:
Am hyn ni ddylai neb drwy grêd
roi mo'i ymddiried arnynt.
verse 9 O Israel, dôd ti yn rhwydd
ar yr Arglwydd dy hollfryd.
Ef ŷw eu nerth a'i dŵg i'r lan,
eu porth a'i tarian hefyd.
verse 10 O tŷ Aaron, dôd tithau'n rhŵydd,
ar yr Arglwydd dy hollfryd:
Ef yw eu nerth a'i dŵg i'r lan,
eu porth a'i tarlan hefyd.
verse 11 Rhai a ofnwch yr Arglwydd Iôn,
rhowch arno'ch vnion hollfryd:
Efe ywr' neb a'ch dŵg i'r lan,
eich porth a'ch tarian hefyd.
verse 12 Duw nâf a'n cofiodd, ac i'n plîth
fo roes ei fendith rhadlon,
I dŷ Israel rhŷdd ei hêdd,
ac vnwedd i dŷ Aaron.
verse 13 Sawl a'i hofnant bendithiant êf,
yr Arglwydd nêf canmolan,
A'i enw sanct o'r nêf i'r llawr,
bendithied mawr a bychan:
verse 14 Yr Arglwydd arnoch chwi,
a wna ddaioni amlach:
Ac a chwanega ar eich plant
ei fwyniant yn rymusach.
verse 15 Y mae ywch fendith a mawr lwydd
gan y gwîr Arglwydd cyfiawn:
Yr hwn a wnaeth y nefoedd fry,
a'r ddayar obry yn gyflawn.
verse 16 Y nêf, ie'r nefoedd vwchlaw;
fy yn eiddaw Duw yr Iôn,
A'r ddaiar, lle y preswyliant,
a roes ef î blant dynion,
verse 17 Pwy a folant yr Arglwydd? pwy?
gwn nad hwyntwy y meirwon,
Na'r rhai a ânt i'r bêdd yn rhwydd,
lle y mae distarwydd ddigon.
verse 18 Ond nyni daliwnyn ein côf
fŷth fŷth fendithio'r Arglwydd.
Molwch yr Arglwydd yn vn wêdd,
â mawl gyfanned ebrwydd.
PSALM. CXVI.
DA gennif wrando, or Arglwydd nêf
ar lais fy llêf a'm gweddi:
verse 2 Am iddo fy'nghlywed i'n hawdd,
bŷth archaf ei nawdd imi.
verse 3 Mae maglau anglau i'm cynllwyn.
ym mron fy nwyn i'm beddrod:
verse 4 Cefais ing. Ond galwaf fy Nêr
i'm hoes, moes dyner gymmod.
verse 5 Cyfion yw'r Iôn trugarog iawn,
ein Duw sy lawn o nodded.
verse 6 Duw a geidw'r gwirion: bum i,
mewn cyni, daeth i'm gwared.
verse 7 O f'enaid dadymchwel o'r llŵch,
dyrd i'th lonyddwch bellach:
Am i'r Arglwydd fôd i ti'n ddâ,
sêf i'th orphwysfa hauach.
verse 8 O herwydd i Dduw wared f'oes,
a'm cadw rhag gloes angau,
Fy nrhaed rhag llithro i lam drŵg,
a'm golwg i rhag dagrau.
verse 9 Yn y ffodd hŷn o flaen fy Nuw,
ym mŷsg gwŷr bŷw y rhodiaf.
verse 10 Fel y credais felly tystiais.
ar y testyn ymma
verse 11 Yn fy ffrŵst dwedais fel hyn,
mae pôb dŷn yn gelwyddog,
verse 12 Ond ô Duw, bêth a wnâf i ti,
am dy ddaioni cefnog?
verse 13 Mi a gymmeraf, gan roi mawl,
y phiawl iechydwriaeth,
Ac a alwaf, er mwyn fy llwydd,
ar enw yr Arglwydd bennaeth.
verse 14 I'r Arglwydd talaf yn forau,
fy addunedau sfyddlon,
Y prŷd h [...]n o flaen ei holl l [...],
y môdd y bu'n fy nghalon.
verse 15 Marwolaeth ei sainct gwerthfawr yw
yngolwg Duw: 16 O cenfydd,
Dy wâs, dy wâs wyf, mewn dirmyg,
mâb dy forwynig yfydd.
verse 16 Dattodaist fy rhymau yn rhŷdd,
fy offrwm fŷdd dy foliant.
verse 17 Enw'r Arglwydd nid â o'm cô,
i hwnnw bô gogoniant.
verse 18 I'r Arglwydd bellach tala'n frau
fy addunedau cyfion.
verse 19 Ynghaer Selem dŷ sanctaidd dŷ,
o flaen dy deulu ffyddlon.
PSALM. CXVII.
O Cenweh fawl i'r Arglwydd nêf,
moliennwch êf genhedloedd,
Molwch ei Enw êf drwy'r bŷd,
chwithau i gŷd y bobloedd.
verse 2 Am ei fôd i ni yn ddâ iawn,
yr Arglwydd llawn trugaredd,
A'i air êf fŷdd yn parhâu bŷth,
sêf ei ddilŷth wirionedd.
PSALM. CXVIII.
MOlwch yr Arglwydd, can's dâ yw
moliannu Duw y llywydd,
O herwyd ei drugareddau,
sŷdd yn parhâu'n dragywydd:
verse 2 Dweded Israel dâ yw êf,
a'i nawdd o nêf ni dderfydd,
verse 3 Dweded tŷ Aaron mai da yw,
trugaredd Duw'n dragywydd.
verse 4 Y rhai a'i hofnant êf yn lân,
a ganan yr vn cowydd,
Rhôn iw drugaredd yr vn glôd,
sêf ei bôd yn dragywydd.
verse 5 Im hing gelwais ar f' Arglwydd eu
hawdd gantho fu fy nghlywed:
Ef a'm gollyngodd i yn rhŷdd
o'i lân dragywydd nodded.
verse 6 Yr Arglwydd sŷdd i'm gyda mi,
nid rhaid ym, ofni dynion.
verse 7 Yr Arglwydd sŷdd ynghŷd â mi,
er cosbi fy ngelynion.
verse 8 Gwell yw gobeithio yn Nuw cûn,
nag mewn vn dŷn o'r aplas:
verse 9 Gwell yw gobeithio yn yr Iôn,
nâ'r tywysogion pennaf.
verse 10 Doed y cenhedloedd arna'i gŷd,
a'i brŷd ar wneuthur artaith:
Ond yn enw y gwîr Arglwydd Nâf,
myfi a'i torraf ymaith.
verse 11 Daethant i'm cylch ogylch i'm cau,
ac ar berwylau diffaith,
Ond yn enw yr Arglwydd Nâf,
myfi a'i torraf ymaith.
verse 12 Daethant i'm cylch fel gwenyn mân:
fel dîffodd tân mewn goddaith,
[Page]Yn enw yr Arglwydd yr wyf fi
yn eu diffoddi ymaith.
verse 13 Fy nghâs-ddŷn gwthiaist atta'n grŷf
i geisio gennyf syrthio.
verse 14 Duw a'm cadwodd, sêf Iôn fy ngrym,
fy iechyd i'm, ac etto.
verse 15 Am orfoledd Duw bŷdd sôn
yn nhai rhai cyfion dwyfol,
Mai'r Arglwydd Dduw a'i law ddehîu,
a wnaeth y gwrthiau nerthol
verse 16 Deheulaw 'r Arglwydd drwy ei nawdd
êf a'i derchafawdd arnom,
A dehau law yr Arglwydd nêr,
a wnaeth rymusder drosom.
verse 17 Nid marw onid bŷw a wnâf,
mynegaf waith yr Arglwydd,
verse 18 Hwn a'm cospodd, ond ni'm lladdodd
yn hytrach lluddiodd aflwydd.
verse 19 Agorwch ŷm byrth cyfiowndêr,
o'i mewn Duw nêr a folaf.
verse 20 Porth yr Arglwydd fal dyma fo,
ânt iddo'r rhai cyfiownaf.
verse 21 Minnau a'th folaf yn dy dŷ,
o herwydd i ti 'nghlywed,
Yno y canaf nefol glôd
yt, am dy fôd i'm gwared.
verse 22 Y maen sy ben congl-faen i ni,
a ddarfu i'r seiri ei wrthod.
verse 23 O'r Arglwydd Dduw y tyfodd hyn
sy ganddyn yn rhyfeddod.
Yr Arglwydd a'i gwnaeth, dyma'r dŷdd,
er mawr lawenydd i ny,
verse 24 Yntho clymrwn orfoledd llawn,
ymlawenhâwn am hynny.
verse 25 Attolwg Arglwydd y prŷd hyn
yr ŷm yn erfyn seibiant:
Adolwg Arglwydd Dduw pâr ŷ 'n,
y prŷd hyn gaffael llwyddiant.
verse 26 Bendigaid yw y sawl a ddêl
yn Enw yr vchel Arglwydd.
O dŷ Dduw bendithiasom chwi,
drwy weddi a sancteiddrwydd.
verse 27 Yr Arglwydd sŷdd yn Dduw i ni,
rhoes i'n oleuni ragor.
Deliwch yr oen a rhowch yn chwyrn
yn rhwym wrth gyrn yr allor.
verse 28 Tydi ô Dduw wyt Dduw i mi,
am hyn tydi a folaf:
(Da gwêdd it fawl, fy Nuw mau fi)
a thydi a ddyrchafaf.
verse 29 Molwch yr Arglwydd, can's da yw
moliannu Duw y llywŷdd,
O herwydd ei drugoredd frŷ,
a berŷ yn dragywŷdd.
PSALM. CXIX.
Aleph. Rhan. 1.
POb cyfryw ddŷn y sŷdd a'i daith,
yn berffaith, mae fe'n ddedwydd,
Y rhai 'n fucheddol a rodian
ynghyfraith lân yr Arglwydd.
verse 2 Y rna'i gŷd gwynfŷd a gânt,
a gadwant ei orchmynion:
Ac a'u ceisiant hwy 'n ddilŷs,
â holl ewyllys, calon.
verse 3 Diau yw nad â rhai hyn,
i galyn llwybrau gwammal,
verse 4 Ond cadw dy air (a erchaist i'n)
a dilyn hyn yn ddyfal.
verse 5 Och fi na chawn vnioni'n glau,
fy llwybrau at dy ddeddfod;
verse 6 Bŷth ni'm gwradwyddid y môdd hwn,
tra cadwn dy gyfammod.
verse 7 Mi a'th glodforaf di er nêb,
ac mewn vniondeb calon:
Pan ddysgwyf adnabod dy farn,
sy gadarn, ac sy gysion.
verse 8 Am dy farn mae fy holl amcan,
dy ddeddfau glân a gadwaf,
Na âd fŷth fi yn fy nŷch,
ô, tro i edrych arnaf.
Beth. Rhan. 2.
verse 9 Pa fôdd (ô Dduw) y ceidw llangc,
sŷdd ievangc, eu holl lwybrau?
Wrth ymgadw yn ôl dy air,
pôb llwybr a gair yn olau.
verse 10 Dy orchmynion â'm holl gâlon,
a'u dirgelwch ceisiais oll,
O lluddias fi ar ofer hynt,
oddiwrthynt ar gyfyrgoll.
verse 11 I'm calon cuddiais dy air cu,
rhag i mi bechu'n d'erbyd:
verse 12 O Arglwydd bendigaid y
ô dŷsg i mi d' orchymmyn, dwyt
verse 13 Dy gyfiawn feirn, a'r gwîr ai [...]au
a mawl gwefusau traethais,
verse 14 A'th dystiolaethau di i gŷd,
vwch holl dda 'r bŷd a hoffais.
verse 15 Dy ddeddf fy myfyr yw a'm drŷch,
dy ffyrdd rwy'n edrych arnyn.
verse 16 M [...]r ddigrif i mi yw dy air,
o'm côf nis cair vn gronyn.
Guimel Rhan. 3.
verse 17 Bŷdd dda i' [...] w [...], a byw a wna,
a'th air a gadwa'n berff [...]i [...]h:
verse 18 A'm llygaid eg [...]r diariêd,
i weled rhîn dy gyfraith,
verse 19 Dieithr ydwyfi'n y tîr,
dy ddeddf wîr na chudd rhagof,
verse 20 O wîr awydd i'r gyfraith hon,
mae'n don fy enaid ynof.
verse 21 Curaist feilch: daw dy felltith di
i'r rhai sy'n torri d' eirchion:
verse 22 Trô oddiwrthif fefl ar gais,
can's cedwais dy orchmynion.
verse 23 Ef i swyddogion roi barn gâs,
rhoes dy wâs ei fyfyrdod
verse 24 Yn dy ddeddf, honsŷdd ym i gŷd,
yn gyngor hyfryd ynod
Daleth. Rhan. 4.
verse 25 F' enaid ymron llŵch y bêdd yw:
o'th air gwna fi'n fŷw eilwaith;
verse 26 Mynegais fy ffyrdd clywaist fi,
ô dŷsg i mi dy gyfraith.
verse 27 Pâr i mi ddeall ffordd dy air,
ar hwnnw cair fy' myfŷr.
verse 28 Gan ofid f' enaid fu ar dawdd,
a'th air gwnai 'n hawdd fi'n bybŷr,
verse 29 O'th nawdd oddiwrthif tyn ffŷrdd gau
a dŷsg y'm ddeddfau crefydd.
verse 30 Dewisais ffordd gwirionedd, hon
sydd ger fy mron i beunydd.
verse 31 Glynais wrth dy air, ô Arglwydd,
ô llûdd i'm wradwydd digllon.
verse 32 Yn dy ddeddfau fy rhodiad fŷdd
pan wneych yn rhŷdd fy nghalon.
He. Rhan. 5.
verse 33 Duw, ffordd dy ddeddfau dŷsg i mi,
dros f' einioes mi a gadwaf.
verse 34 O par i'm ddeall y ddeddf hon,
o'm calon mi a'i cyflownaf.
verse 35 Pâr i'm fynd lwybr dy ddeddf ar frŷs,
hyn yw fy 'wyllys deilwng:
verse 36 A'm calon at dystiolaeth ddâ,
nid at gybydd-dra gostwng.
verse 37 Trô fi rhag gweled gwagedd gwael,
bŷwhâ fi i gael dy ffordd di.
verse 38 Cyflowna d' air â mi dy wâs,
yna câf râs i'th ofni.
verse 39 Ofnais warth, ô trô heibio hon,
da yw d' orchmynion tyner.
verse 40 Wele, f'awydd i'th gyfraith yw
gwnâ ym fyw o'th gyfiownder.
Vau. Rhan. 6.
verse 41 Arglwydd dôd dy drugaredd ŷm,
a hyn o rym d' addewid
verse 42 Drwy gred un'd air rhôf atteb crwn
i'm cablwr hwn a'm dilid.
verse 43 O'm genau na ddŵg dy air gwîr,
i'th farnau hîr yw 'ngobaith.
verse 44 Minnau'n wastadol cadwaf bŷth
dy lân wehelyth gyfraith.
verse 45 Mewn rhyddid mawr rhodio a wnâf
a cheisiaf dy orchmynion.
verse 46 A'th dystiolaethau rhôf ar goedd,
o flaen brenhinoedd cryfion.
verse 47 Heb wradwydd llawen iawn i'm cair
yn d'air yr hwn a hoffais.
verse 48 Codaf fy nwylo at dy ddeddf
drwy fyfŷr, greddf a gredais.
Zain. Bhan. 7.
verse 49 Cofia i'th wâs dy air a' [...]h raith,
lle rhois fy ngobaith arno,
verse 50 Yn d'air mae nghysur i i gŷd,
yr hwn mae mywŷd yntho.
verse 51 Er gwatwar beilch ni throis ychwaith,
oddiwrth dy gyfraith hoŷw-bur.
verse 52 Cofiais (O Dduw) dy ddeddf erioed
yn honno rhoed i'm gysur.
verse 53 Y trowsion a ofnais yn faith,
sy'n torri'r gyfraith eiddod,
verse 54 O'th ddeddf y cenais gerdd yn hŷ,
yn nhŷ fy mhererindod.
verse 55 Cofiais d'enw (fy Iôn) bôb nôs,
o serch i'th ddiddos gyfraith.
verse 56 Cefais hynny am gadw o'm bron
dy ddeddf: sef hon sŷdd berffaith.
Cheth. Rhan. 8.
verse 57 Ti Arglwydd wyt i mi yn rhan,
ar d'air maef'amcan innau.
verse 58 Gweddiais am nawdd gar dy fron
o'm calon yn ôl d'eiriau.
verse 59 Meddyliais am ffŷrdd dy ddedfau.
a throis fy nghamrau attynt.
verse 60 Dy eirchion ar frŷs a gedwais,
nid oedais ddim o honynt.
verse 61 Er i draws drôf fy' speilio i,
dy gyfraith ni anghofiais.
verse 62 Gan godi ganol nôs yn frau,
dy farnau a gyffessais.
verse 63 Cyfaill wyf i'r rhai a'th ofnant,
ac a gadwant dy eiriau.
verse 64 Dy nawdd drwy'r tîr sy lawn i'n mŷsg,
Duw dysg i mi dy ddeddfau.
Teth. Rhan. 9.
verse 65 Arglwydd gwnaethost yn dda a'th wâs
yn ôl dy râs yn addo:
verse 66 Dŷsg i'm ddeall dy air yn iawn,
'r wy'n credu'n gyflawn yntho.
verse 67 Cyn fy ngostwng euthym ar gam,
yn awr wyf ddinam eilwaith.
verse 68 Da iawn a graslawn y dwyt ti,
ô dŷsg i mi dy gyfraith.
verse 69 Dy air er beilch yn clyttio ffug
a'm calon orug cadwaf.
verse 70 Breision ŷnt hwy, er hyn myfi,
dy gyfraith di a hoffaf.
verse 71 Fy mlinder maith da iawn i'm fu,
i ddysgu dy statusoedd.
verse 72 Gwell fu î'm gyfraith d'enau glân,
nag aur ac arian filoedd:
Jod. Rhan. 10.
verse 73 A'th ddwylaw gwnaethost fi dy hûn
a rhoist i'm lun yn berffaith:
O pâr i'm ddeall dy air di,
a dyscaf firdy gyfraith.
verse 74 Y sawl a'th ofnant gwelant hyn,
bŷdd llawen genthyn weled,
Am fôd fy ngobaith yn dy air,
yr hwn a gair ei glywed.
verse 75 Duw gwn fôd dy farnau 'n deilwng
a'm gostwng i yn ffyddlon:
verse 76 Dôd nawdd er cyssur i'm dy wâs,
o'th râs a'th addewidion.
verse 77 Dôd i'm dy nawdd, a byddaf byw,
dy gŷfraith yw yn felŷs.
verse 78 Gwradwydder beilch a'm plŷg ar gam
myfyriaf am d'ewyllys.
verse 79 Y rhai ô Dduw a'th afnant di,
troer y rheini attaf:
A'r rhai adwaenant er eu maeth,
dystiolaeth y Goruchaf.
verse 80 Bydded fy nghalon yn berffaith,
yn dy lân gyfraith Arglwydd,
Fel nas gorchuddier yn y bŷd,
fy wyneb-prŷd â gwradwydd.
Caph. Rhan. 11.
verse 81 Gan ddisgwil am dy iechyd di,
mae f'enaid i mewn diffig:
Yn Gwilied beunydd wrth dy air,
ô Arglwydd cair fi'n ddiddig.
verse 82 Y mae fy llygaid mewn pall ddrŷch
yn edrych am d'addewŷd,
Pa brŷd (ô Arglwydd, dwedais i)
i'm didd eni a'th iechyd?
verse 83 Can's [...]f fel costrel mewn mŵg cau
cofiais dy eiriau cyfion.
verse 84 Pa hŷd yw amser dy wâs di?
pa brŷd y berni'r trowsion?
verse 85 Cloddiai'r beilchion i'm byllau: hyn
sy'n erbyn dy gyfreithiau.
verse 86 Gwirionedd yw d'orchmynion di,
cymmorth fi rhag cam faglau.
verse 87 Braidd na'm dif [...]nt o'r tîr ar gais:
ond glynais wrth d'orchmynion.
verse 88 Bŷwhâ fi Dduw, i gadw'n glau,
dystiolaeth d'enau ffyddlon.
Lamed. Rhan. 12.
verse 89 Bŷth yn y nêf y pery d'air,
ô Dduw cair dy wirionedd
O oes i oes: siccrhest y tîr
na siglir mo'r amgylchedd.
verse 90 Safant bŷth wrth dy farnau di
maent i ti'n weision usudd.
verse 91 Oni bai fôd dy ddeddf yn dda,
i'n difa buasai gystudd.
verse 92 A'th orchmynion y bŷwheist fi,
am hyn y rheini a goffais:
verse 93 Eiddo ti wyf, Duw achub fi,
dy ddeddfau di a geisiais.
verse 94 Disgwylfy llâdd mae'r anwir sur
'r wy'n ystyr dy dystiolaeth.
verse 95 Ar bôb perffeithrwydd mae terfyn,
ond ar d'orchymmyn helaeth.
Mem. Rhan. 13.
verse 96 Mor gu (ô Arglwydd) gennyf fi,
dy ddeddf di a'th gyfammod:
Ac ar y rhain o ddŷdd i ddŷdd,
y bŷdd fy holl fyfyrdod.
verse 97 Gwnaethost fi a'th orchmynion iâch,
yn ddoethach na'm gelynion:
Can's gydâ mi yn dragywŷdd,
y bŷdd dy holl orchmynion.
verse 98 Gwnaethost fi'n ddoethach (ô Dduw Iôn)
nâ'r athrawon a'm dyscynt,
Oblegid fy' myfrydod mau,
dy dystiolaethau oeddynt.
verse 99 Rhag dryg-lwybr, fel y cadwn d'air
fy nhraed yn ddiwair cedwais.
verse 100 Am gadw o honof dy ddeddf di,
mwy na'm rhieni dealldais:
verse 101 Rhag dy farnau ni chiliais i,
can's ti a'm dysgaist ynthynt.
verse 102 Mor beraidd gennif d' eiriau iâch,
nâ'r mêl melusach ydynt.
verse 103 O Arglwydd â'th orchmynîon di,
y gwnaethost fi yn bwyllawg,
Am hynny 'r ydwyf yn casâu
pôb cyfryw lwybrau genawg.
Nun. Rhan. 14.
verse 104 Dy air i'm traed i llusern iw,
a llewyrth gwiw i'm llwybrau.
verse 105 Tyngais, a chyflawni a wnâf,
y cadwaf dy lân ddeddfau:
verse 106 Cystuddiwyd fi'n fawr, Arglwydd dâ:
bŷwhâ fi'n ôl d'addewyd:
verse 107 Bedloner di, ô Arglwydd mau,
ag offrwm genau diwyd.
A dŷsg i'm dy holl farnau draw,
verse 108 F'naid fy' im llaw'n wastadol:
Am hynny nid anghofiais chwaith,
dy lân gyfraith sancteiddiol.
verse 109 Yr annuwolion i'r ffordd fau,
rhoddasant faglau geirwon:
Ni chyfeiliornais i er hyn,
ond dilyn dy orchmynion.
verse 110 Cymrais yn etifeddiaeth lân,
bŷth weithian dy orchmynion,
O herwydd mai hwyntwy y sŷdd,
lawenydd mawr i'm calon.
verse 111 Gostyngais i fy nghalon bûr,
i wneuthur drwy orfoledd.
Dy ddeddfau di tra fwy'n y bŷd,
a hynny hŷd y dîwedd.
Samec. Rhan. 15.
verse 112 Dychmygion ofer caseis i,
a'th gyfraith dî a hoffais.
verse 113 Lloones a tharian i'm yw dair:
with dy air y disgwyliais.
verse 114 Ciliwch rai drŵg oddiwrthi fi,
fy Nuw cadwaf ei gyfraith,
verse 115 Cynnal fi â'th air, a bŷw a wnâf,
ni wridaf am fy ngobaith.
verse 116 O cynnal fi, fy' Arglwydd Nâf,
a byddafiich dragwyddol:
Ac yn dy ddeddfau iâch y bŷdd
fy llawenydd gwastadol.
verse 117 Sethraist O Arglwydd, yr holl rai
a ai oddiwrth dy ddeddfau:
Am mai oferedd gar dy fron
oedd eu dychmygion hwythau.
verse 118 Difethaist holl rai drŵg y tir,
fel y difethir sothach.
Am hyn dy dystiolaethau di,
a gerais i'n anwŷlach.
verse 119 O Arglwydd Dduw rhag ofn dy ddig,
fy gnhawd am cîg a synnodd.
verse 120 Rhag dy farnedegaethau di,
fy yspryd i a ofnodd.
Ain Rhan. 16.
verse 121 Barn a thrugaredd a wneuthym,
na ddod fi ŷm caseion:
verse 122 O Arglwydd, dŷsg ddaioni i'th wâs,
achub Rhag câs y beilchion.
verse 123 Pallai'n golwg yn disgwyl llawn
iechyd o'th gyfiawn eiriau.
verse 124 Yn ôl trugaredd â'th wâs gwna,
dŷsg im'in ddâ dy ddeddfau.
verse 125 Dy wâs wyf fi, deall i'm dôd,
i wybod dy ammodau.
verse 126 Madws it (Arglwydd) roddi barn,
torwyd dy gadarn ddeddfau.
verse 127 Mwy nag aur hoffais dy ddeddf di,
pe rhôn a'i goethi yn berffaith.
verse 128 Yn vniawn oll y cyfrifais,
caseais lwybrau diffaith.
Pe. Rhan. 17.
verse 129 Rhyfedd yw dy dystiolaethau,
fy enaid innau a'i cadwodd.
verse 130 Egoriad d'air yn olau caid,
i weiniaid pwyll a ddysgodd.
verse 131 Dyheais gan chwant (O Dduw Iôn)
i'th lân orchmynion Croyw.
verse 132 Edrych di arnaf megis ar
y rhai a gâr dy enw.
verse 133 Yn ôl d'air oyfarwydda 'nrhoed,
anwiredd na ddoed arnaf.
verse 134 O gwared fi rhag trowsedd dŷn,
a'th orchymmyn a gadwaf,
verse 135 Llewyrcha d'wyneb ar dy wâs:
dŷsg i mi flâs dy ddeddfau.
verse 136 Dagrau o'm golwg llifo' a wnânt,
nas cadwant dy gyfreithiau.
Tsade. Rhan. 18.
verse 137 Cyfiawn ydwyt (ô Arglwydd Dduw)
ac vniawn yw dy farnau.
verse 138 Dy dystiolaethau yr vn wêdd,
ŷnt mewn gwirionedd hwythau.
verse 139 Fy serch i'th air a'm difaodd,
pan anghofiodd y gelyn.
verse 140 Dy'madrodd purwyd drwy fawr râs,
hoffodd dy wâs d'orchymyn.
verse 141 Nid anghofiais dy gyfraith lân,
er bod yn fychan f'agwedd.
verse 142 Dy gyfiawnder di cyfiawn fŷdd:
a'th ddeddf di sŷdd wirionedd.
verse 143 Adsŷd cefais, a chystudd maith:
dy gyfraith yw 'nig [...]ifwch.
verse 144 Gwna i'm ddeall cysiawnder gwiw
a byddaf fŷw mewn heddwch.
Koph. Rhan. 19
verse 145 Llefais â'm holl galon, ô clŷw,
a'th ddeddfau Dduw a gadwaf.
verse 146 Arnatillefais, achub fi,
a'th lwybrau dî a rodiaf.
verse 147 Gwaeddais. achubais flaen y dŷdd,
wrth d'air yn vfydd gwiliais.
verse 148 Deffroe fy llygaid ganol nôs,
o achos d'air a hoffais.
verse 149 Clyw fi'n ôl dy drugaredd dda,
bŷwhâ fi'n ôl dy farnau.
verse 150 Arnaf rhai sceler a nessânt:
troseddant dy gyfreithiau.
verse 151 Tithau bŷdd agos. Arglwydd Dduw:
gwirionedd yw d'orchmynion,
verse 152 Gwyddwn fôd dy dystiolaethau,
gwedi eu siccrhâu yn gryfion.
Resh. Rhan. 20.
verse 153 Gwêl fy nghystudd, gwared ar gais,
can's cofiais dy gyfreithiau.
verse 154 Dadleu fy nadi, rhyddhâ fi'n rhôdd,
yn ôl ymadrodd d'enau.
verse 155 Ffordd iechydwriaeth sŷdd bell iawn,
oddiwrth anghyfiawn ddynion,
Am nad ydynt yn ceifio'n glau,
mo lwybr dy ddeddfau vnion.
verse 156 Dy Drugaredd Arglwydd aml yw,
gwna i'm fŷw'n ôl dy farnau.
verse 157 Llawer sy'm herlid, 'rwyf er hyn,
yn dilyn dy lân ddeddfau.
verse 158 Gwelais y traws, a gresyn fu,
iddynt ddirmy gu d'eiriau.
verse 159 Hoffais dy ddeddf, bywhâ fi' Arglwydd
o herwydd dy drugareddau.
verse 160 Dechrau dy air gwirionedd yw,
ô Arglwydd Dduw y llywŷdd:
A'th gyfiawn farnedigaethau,
sŷdd yn parhâu 'n dragywŷdd.
Schin. Rhan. 21.
verse 161 Y crŷf a'r gam f' erlid a wnai:
rhag d'ofn y crynai 'nghalon.
verse 162 O blegid d'air wyf lawen iawn,
fel pe cawn dlysau mowrion.
verse 163 Celwydd ffieidd-dra a gasaîs,
a hoffais dy gyfreithiau:
verse 164 Saith waith bôb dŷdd y rhôf ŷt glôd,
am fôd yn dda dy farnau.
verse 165 Y sawl a gâr dy air, cânt hêdd.
drŵg nis goddiwedd monyn.
verse 166 Gwiliais Arglwydd wrth dy iechyd,
gan wneuthyd dy orchymmyn.
verse 167 Dy ddeddf cadwodd fy'enaid i,
a hi yn fawr a hoffais
verse 168 Am fôd fy llwy brau gar dy fron,
d'orchymynion nid angnofiais.
Tau. Rhan. 22.
verse 169 O'th flaen Arglwydd nessaed fy nghri
dŷsg i mi ddeall d'eiriau,
verse 170 Gwared fi'n ôl dy' madrodd rhâd,
dêl att [...]d fy ngweddiau.
verse 171 Dy fawl a draetha 'ngenau'n wŷch
pan ddysgych ym' dy ddeddfan.
verse 172 Datgan fy nhafod d'air yn rhwydd,
herwydd dy gyfiawn eiriau.
verse 173 Gymhorthed dy law fi ar gais,
Dewisais dy orchmynion.
verse 174 Cerais dy rechyd, a'th ddeddf sydd
lawenydd mawr i'm calon.
verse 175 Bo f'enaid bŷw, a mawl it rhoed:
dy farn boed i'm amd diffyu.
verse 176 Crwydrais fel oen, dy was o cais,
can's cofiais dy orchymmyn.
PSALM. CXX.
IM ing y gelwais ar f' Arglwydd.
ac ef yn thwydd a'm clybu.
verse 2 Duw gwared fi rhag tafod gau,
a genau yn bradychu.
verse 3 Dywaid i mi oes lês neu fael,
iw gael, oh dafod distryw?
verse 4 Geiriau fel llymmion saethau cawr,
ynghŷd a marwawr merŷw.
verse 5 Gwae fi aros honof yn llêch,
ynghŷd â Mesech dwyllgar:
A chyfannedd a'm gwersyll,
yn nrhowsron bebyll Cedar.
verse 6 Hîr y bu f' enaid l sut hon
ymŷsg caseion heddwch.
verse 7 Os sôn am lonŷdd a wnawn i,
rhyfelai rheini 'n rhy fflwch.
PSALM. CXXI.
DIsgwyliaf o'r mynyddoedd draw,
lle y daw i'm help wy llysgar.
verse 2 Yr Arglwydd rhŷdd i'm gymmorth grêf,
hwn a wnaeth nêf a daiar.
verse 3 Dy droed i lithro êf nis gâd,
a'th geidwad fŷdd heb huno:
verse 4 Wele, ceidwad Israel lân,
heb hun na heppian arno.
verse 5 Ar dy law ddeau mae dy Dduw.
yr Arglwydd yw dy geidwad,
verse 6 Dy lygru ni chaiff haul y dŷdd,
ar nôs nid rhŷdd i'r lleuad.
verse 7 Yr Iôn a'th geidw rhag pôb drŵg,
a rhag pôb cilwg anfad:
verse 8 Cai fynd a dyfod bŷth yn rhwydd,
yr Arglwydd fŷdd dy geidwad,
PSALM. CXXII.
I Dŷ'r Arglwydd (pan ddwedent) awn,
i'm llawen iawn oedd wrando:
verse 2 Sain traed o fewn 'C [...]er-Salem byrth,
yr vn ni syrth oddiyno.
verse 3 Caersalem lân ein dinas ni,
ei sail sŷdd ynddi ei hunan,
A'i phobl sŷdd ynddi yn gytûn,
a Duw ei hun a'i drigfan.
verse 4 Can's yno y daw y llwythau 'nghŷd,
yn vnfryd, llwythau'r Arglwydd:
Tystiolaeth Israel a'i drig-fod,
a chlôd iw fawr sancteiddrwydd.
verse 5 Can's yno cadair y farn sŷdd:
eisteddfod Dafydd yno.
verse 6 Erchwch i'r ddinas hêdd a mawl:
a llwydd i'r sawl a'th garo.
verse 7 O fewn dy g [...]erau heddwch boed,
i'th lysoedd doed yr hawddfyd.
verse 8 Er mwyn fy'mrodyr mae'r Arch hon;
a'm cymydogion hefyd.
verse 9 Ac er mwyh tŷ'r Arglwydd ein Duw,
hwn ynot yw'n rhagorol:
O achos hyn yr archaf fi,
i ti ddaioni rhadol.
PSALM. CXXIII.
TVedda 'ngolwg at y ne'
(fy Nuw) dy lê trigiannol.
verse 2 Fel y trŷ gweision eu llygaid
at ddwylo i meistraid bydol.
Llygaid llaw-forwyn ar bôb trô,
a ddilyn ddwylo'i meistres,
Disgwyliwn arnat (Dduw) 'r vn wêdd,
am dy drugaredd gynnes,
verse 3 Dy nawdd Arglwydd, dy nawdd yn rhôdd
dygasom ormodd dirmig.
verse 4 Gan watwar y tynn a'r balch iawn,
yr ŷm yn llawn boenedîg.
PSALM. CXXIV.
DYma'r amser yn ddiymgêl,
gall Israel, fynegi,
Yr Arglwydd nêf oni bai ei fôd,
a'i arfod gydâ nyni.
verse 2 Gydâ ni oni bai ei fôd,
pan ddaeth gwrth-drafod dynion:
verse 3 Pan gododd llîd i'n a phoeni,
llyngcasent ni yn fŷwion.
verse 4 Y dyfroedd a'n boddasent ni,
a'n hoes dan gefnlli buan:
verse 5 Chŵyddasent drosom, fel chŵydd dŵr;
fel dyna gyflwr truan.
verse 6 Bendigaid Iôr ei law a droes:
ac êf ni roes mo honom
Yn ysglyfaeth i'n rhwy go'n frau,
iw gwâg efeiliau llymion.
verse 7 Ein henaid aeth yn rhŷdd o lŷn,
sal yr aderyn gwirion,
Rhwyd yr adarwr torri a wnaeth,
a ninnau aeth yn rhyddion.
verse 8 Ein holl gynnorthwy ni a'n llwydd,
sy'n nerth yr Arglwydd howddgar,
Yr hwn drwy waith ei ddwylaw êf,
a greawdd nêf a daiar.
PSALM. CXXV.
SAwl a'mddiriedant yn Nuw Iôn,
byddant fel Scion fynŷdd,
Yr hwn ni syfl: a'i sylwedd frŷ
a beru yn dragywydd.
verse 2 Fel y saif sail Caersalem frŷ,
a'i chylchu mae mynyddoedd:
Felly yr Arglwydd yn gaer sŷdd,
dragywydd cylch eî bobloedd.
verse 3 Er na orphwys rhwysg clêdd hîr
yr enwir ar gyfiowniaid,
Rhag i'r rhai cyfiawn ystyn llaw.
i deimlaw campaw dirlaid.
verse 4 O Arglwydd Dduw yn brysur gwm
i bôb dŷn da ddaioni;
Sêf vnion attad ti yn glau
y bŷdd calonnau rheim.
verse 5 Onid y dryg-ddŷn Duw a'i gyr
gydâ gweithwyr anwiredd;
Mewn drŵg ymdroes, felly ymdroed,
ar Israel boed tangnhefedd.
PSALM. CXXVI.
PAn ddychwelodd ein gwir Dduw Iôn
gaethiwed Seion sanctaidd;
Mor hyfryd gennym hyn bôb vn,
a rhai mewn hun nefolaidd,
verse 2 Nyni â'n genau yn dda'n gwêdd,
gorfoledd ar ein tafod:
verse 3 Ymhlîth cenhedloedd dwedent hyn,
fe wnaeth Duw drostyn ystod.
verse 4 Ystod fawr a wnaeth Duw yn wîr,
ein dwyn i'n tîr cynnefin:
O gaethiwed y gelyn llym,
am hyn yr ŷm yn chwerthin.
verse 5 O cynnull ein gweddillion ni,
trô adre' rheini eilwaith,
Gan dy lif ddyfroedd fel y gwlŷch,
y dehau sŷch a diffaith.
verse 6 Y rhai sy'n hau mewn dagrau blîn,
hwyntwy dan chwerthin medant:
[Page]Felly f' Arglwydd dan droi y bŷd,
dŵg ni i gŷd i'r meddiant.
verse 7 Y rhai dan wylo aeth o'r wlâd,
fel taflu hâd rhyd gryniau;
Drwy lawenydd y dônt ŷnghŷd,
fel casglu ŷd yn dyrrau.
PSALM. CXXVII.
Y Tŷ ni adeilado 'r Nêr,
ai'n ofer gwaith y saeri;
A'r ddinas hon nis ceidw efo,
ni thyccia gwilio ynthi.
verse 2 Os borau godi, os hun hŵyr,
a byw drwy lwyr ofidio,
Ofer i gŷd: Duw a rŷdd hûn
i bôb rhyw vn a'i caro.
verse 3 Wele, y plant a roir i ddŷn,
hiliogaeth ŷn i'r Arglwydd:
Ac o'i rôdd êf daw ffrwyth y brû,
iw magu mewn sancteiddrwydd.
verse 4 Fel gŵr crŷf, ple bynnag y daw,
ac yn ei law ei saethau:
Plant yr ieuengctyd felly y maen
yn barch o flaen y tadau.
verse 5 Sawl honynt sŷdd a'i gwifr yn llawn,
mae 'n ddedwydd iawn ei foddion;
Hwy nis gwradwyddir pan ddêl man.
i'mddiddan â'u gelynion.
PSALM. CXXVIII.
A Ofno'r Arglwydd gwyn ei fŷd,
a rhodiaw rhyd ei lwybrau.
verse 2 Bwyttei o ynnill gwaith dy law,
a blîth y daw i tithau.
verse 3 Dy wraig ar dû dy dŷ is nen,
fel pêr winwydden ffrwythlon,
Dy blant ynghylch dy fwrdd a fŷdd
fel olewydd blanhigion:
verse 4 Wele, fel dyma'r môdd yn wîr
bendithlr y gŵr cyfion,
A ofno'r Arglwydd Dduw yn ddwys,
rhŷdd arno bwys ei galon.
verse 5 Cei gyflawn fendith gan Dduw Iôn,
bŷdd dithau Seion ddedwydd.
Fel y gwelych â golau drem.
Gaersalem mewn llawenydd.
verse 6 Holl ddŷddiau d'einioes. Plant dy blant,
cei weled llwyddiant iddynt,
Ac ar holl deulu Israel,
daw hêdd diogel arnynt.
PSAL. CXXIX.
LLawer gwaith cefais gystudd mawr,
Israel yn awr dyweded,
O'm hieuengctyd hyd yr awr hon
fe ŵyr fy mron eu trymmed.
verse 2 A llawer gwaith y cefais lîd,
o'm gwan ieuergctid allan,
A blîn gystudd ar lawer trô,
ac etto ni'm gorfuan'.
verse 3 Yr Arddwyr arddent y cefn mau,
drwy rwygo cwysau hirion:
verse 4 Y cyfion Nêr torrodd yn frau,
blêth-didau'r annuwiolion.
verse 5 Pa rai bynnag a roesant gâs
ar degwch dinas Seion,
Gwradwydder hwynt, cilient iw hôl,
y rhai annuwiol creulon.
verse 6 Byddant fel y glâs wellt a fai
ar bennau tai yn tyfu,
Yr hwn fŷdd, cyn y tynner fô,
yn gwywo, ac yn methu.
verse 7 Ni leinw'r medelwr ei law,
ni chair o honaw ronyn:
I'r casclwr nis tâl ddim mo'i droi,
na'i drîn, nai roi mewn rhwymyn:
verse 8 Fel na bai bŷth gwiw gan y rhai
ar a dramwyai heibio,
Ddwedyd vnwaith, Duw a rô llwydd,
ueu'r, Arglwydd a'ch bendithio.
PSAL. CXXX.
O'R dyfnder gelwais arnat Iôn,
verse 2 O Arglwydd tirion gostwng
Dy glust, ystyria y llais mau,
clyw fy ngweddiau teilwng.
verse 3 Duw, pwy a saif yn d'wyneb di,
os creffi ar anwiredd?
verse 4 Ond fel i'th ofner di yn iawn,
yr wyd yn llawn trugaredd.
verse 5 Disgwyliais f' Arglwydd, wrth fy rhaid,
disgwyliodd f' enaid arno.
Rhois fy holl obaith yn ei air.
verse 6 f' enaid a gair yn effro.
Ac am yr Arglwydd, gwilio 'y dŷdd,
fwy na gwiliedydd difri,
A edrych blygain bôb pen awr.
a welo'r wawr yn codi.
verse 7 Vn wêdd disgwylied Israel,
yn ddirgel am yr Arglwydd,
Can's mae nawdd gydâ'r Arglwydd nêf,
mae yntho êf rywiowgrwydd.
Ei drugareddau ânt ar lêd,
fe rŷdd ymwared i ni,
verse 8 Fe weryd Israel: fel hyn,
fo'i tyn o'i holl ddrygioni.
PSAL. CXXXI.
YN fy nghalon ni bŷ falch chŵydd.
ô Arglwydd, na dim tynder,
Ni chodais chwaith drahaus ŵg
[...]c i'm golwg o dra vchder.
verse 2 Ac ni rodiais yma a thraw,
i dreiglaw pethau mowrion:
Ni sanwl chwiliais am wybod,
rhyfeddod a dirgelion.
verse 3 Gostyngais f'enaid i mewn prŷd,
fel pan ddiddyfnŷd herlod:
Fy enaid sŷdd fel vn a fu
gwedi ei ddiddyfnu'n barod.
verse 4 Ond disgwilied tŷ Israel
wrth wîr Imanuel beunydd,
Sêf wrth yr Arglwydd o'r prŷd hyn,
heb derfyn yn dragywydd.
PSALM. CXXXII.
O Cofia Ddafydd, fy Nuw Nêr,
a'i holl wrth-flinder hefyd;
verse 2 Pa lŵ adduned a roes fo
i Dd [...] Iago, gan ddwedyd,
verse 3 Nid âf o fewn pabell fy nhŷ,
a'm gwelŷ mwy nis dringa [...]:
verse 4 Ni roddafi'm dau lygad hun,
amrantun chwaith ni chysgaf.
verse 5 Nes 'caffwyf gyfle yn ddi rûs,
i Arglwydd grymmus Iago.
verse 6 Wele'n Ephrata clywsom fôd
lle o breswylfod iddo.
Cawsom hi ym me [...]sydd y coed.
verse 7 pawb doed iw bebyll tirion,
Awn ymgrymmwn, pawb vfydhaed,
wrth ei faingc draed yn vnion.
verse 8 F' arglwydd, cyfod i'th esmwyth lŷs,
a'th arch o rymmus fowredd.
verse 9 Gwisged d'offeiriaid gyfion fraint,
gwisged dy Sainct wirionedd.
verse 10 Er mwyn Dafydd dy ffyddlon wâs,
na thyn-dy râs yn llidiog:
Ac na wrthneba di er nêb,
mo wyneb dy enneiniog.
verse 11 I Ddafydd rhoes yr Iôn iŵ gwîr,
a chedwir hwn heb ŵyredd
O ff [...]wyth dy gorph rhôf ar dy faingc,
yt iraidd gaingc i eistedd.
verse 12 Fy neddlau a'm cyfammod i,
dy feibion di os cadwant,
O blan i blan, o gaingc i gaingc
nwy ar dy faingc a farnant.
verse 13 C [...]s fy Arglwydd, o serch a bôdd,
a [...]g ddewisodd Se [...]on:
I drigo ynthi rhoes ei frŷdd,
gan ddwedydd geiriau tirion;
verse 14 Hon fŷth fŷdd fy ngorphwysfa i,
o hoffder ynthi trigaf.
verse 15 Bendithiaf hî â bwyd di ball,
a': thlawd diwall o fara.
verse 16 Ag iechydwriaeth, mêdd Duw nâf,
y gwisgaf ei heglwŷswŷr,
A rhoddaf yngenau pôb Sanct
o'i mewn, ogoniant psallwŷr.
verse 17 Paraf hyn oll, ac felly bŷdd,
corn Dafydd yn goronog:
Felly da [...]perais, gan fy mhwŷll,
brîf ganwyll i'm eneiniog.
verse 18 Am ei elynion, o bôb parth,
y gwiscaf warth a gwradwydd,
Paraf hefyd iw goron fo
flodeuo: mêdd yr Arglwydd.
PSALM. CXXXIII.
WEle, fôd brodŷr yn bŷw 'nghŷd,
mor ddâ, mor hyfryd ydoedd.
verse 2 Tebyg i olew o fawr werth,
mor brydferth ar y gwisgoedd:
Fel pe discynnai draw o'r nen,
rhyd barf a phen offeiriad,
Sêf barf Aaron a'i wîsg i gŷd,
yn hyfryd ei arogliad.
verse 3 Fel pe discynnai gwlîth Hermon
yn dô dros Seion fynydd,
Lle rhwymodd Duw fywŷd, a gwlîth
ei fendith, yn dragywydd.
PSAL. CXXXIV.
WEle, holl weision Arglwydd nêf,
bendithiwch êf, lle 'r ydŷch
Yn sefyll yn nhŷ Dduw y nôs,
a'i gyntedd diddos trefn wŷch.
verse 2 Derchefwch chwi eich dwylo glân
yn ei gyssegr-lân annedd:
A bendithiwch â chalon rwydd,
yr Arglwydd yn gyfannedd.
verse 3 Yr Arglwydd, a'i ddeheulaw gref,
hwn a wnaeth nêf a daiar,
A rotho ei fendith a'i râs,
i Seion ddinas howddgar.
PSALM. CXXXV.
O Molwch enw'r Arglwydd nêf,
ei weision êf moliennwch,
verse 2 Y rhai a saif iw dŷ a'i byrth,
i'n Duw a'i faw [...]wyrth cenwch.
verse 3 Molwch yr Arglwydd can's d [...] yw,
clôd i'r Iôr bŷw a berthyn:
[Page]Cenwch ei glôd dros yr holl fŷd,
a hyfryd yw y testyn.
verse 4 Oblegid yr Arglwydd, a'i nawdd,
êf a etholawdd Iago,
Ac Israel, iw mŷsg y trig.
yn deulu vnig iddo.
verse 5 Can's mawr yw'r Arglwydd yn ei lŷs,
mi a wn yn hysbys hynny:
Ym mhell vwchlaw'r holl dduwiau mân,
mae'r Arglwydd glân a'î allu.
verse 6 Hyn oll a fynnodd a wnaeth êf,
yn vchder nêf eithafon:
Ar ddaiar, ac yn y môr cau,
a holl ddyfnderau 'r eigion.
verse 7 O eithaf daiar cyfyd tarth,
daw'r mellt o bôb parth hwythau,
Ac oer dymestloedd, glaw, a gwynt,
a godynt o'i drysorau.
verse 8 Yn nhîr yr Aipht dynion, a dâ,
a llawer plâ y trawodd,
Cyntaf-anedig o bôb vn,
â'i law ei hun a laddodd.
verse 9 l'th ganol di, ô'r Aipht greulon,
rhoes Duw arwyddion rhyfedd,
Ar Pharo' a'i holl weision i gŷd:
dug drwy'r holl fyd orfoledd.
verse 10 O nerth ei fraich efe a wnaeth,
lawer cenhedlaeth feirwon:
A lladdodd lawer yr vn wêdd
o ben brenhinoedd cryfion.
verse 11 Sef o'r Amoriaid Sehon fawr,
ac Og, y cawr o Basan:
A'r vn ddinistriad arnynt aeth,
a holl frenhiniaeth Canaan.
verse 12 A'i holl diroedd hwyntwy i gŷd:
gŷda 'i holl fywŷd bydol,
I Israel i roi a wnaeth,
yn etifeddiaeth nerthol.
verse 13 Dy Enw (ô Arglwydd) a'th nerth cry,
a bery yn dragywydd,
Ac o genedl i genedlaeth
dy goffadwriaeth, lywydd,
verse 14 Can's ar ei bobl y rhydd êf farn.
yr Arglwydd cadarn cyfion,
Ac yn ei holl lywodraeth bur,
bydd dostur wrth ei weision.
verse 15 Y delwau oll, gwaith dwylaw ŷn,
a dyfais dŷn anffyddlon;
O aur ac arian dŷn a'u gwnaeth.
o hîl cenhedla [...]th weigion.
verse 16 O waith dŷn, genau rhŵth y sŷdd,
heb ddim llyferŷdd iddyn:
Ac mae llun llygaid mawr ei llêd,
a'r rhain heb weled gronyn,
verse 17 Dwy glust dynion sydd i bôb vn,
heh glywed mymryn etto,
Eu safn yn eheng, ac ni chaid
na chwŷth nag enaid yntho.
verse 18 Vn fôdd a'r delwau fydd y rhai
a'i gwnelai hwynt â'i dwylo,
Ac nid yw well nâ'r rhain yr vn,
ynthyn a ymddirietto.
verse 19 Ty Israel na choeliwch chwi:
Tŷ Aaron: Lesi vfŷdd,
verse 20 I'r rhain ddim, ond i'r Arglwydd nêf
bendithiwch e'n dragywydd.
verse 21 Bendithier fyth mawr Enw'r Iôn,
o Seion hên a barchem,
Bendithier moler ei enw fô,
sy'n trigo ynghaer Selem.
PSAL. CXXXVI.
MOlwch yr Arglwydd. can's dâ yw,
molienhwch Dduw y llywŷdd,
Can's ei drugaredd oddi frŷ,
a berŷ yn dragywydd.
verse 2 Molwch chwi Dduw y duwiau'n rhwydd
verse 3 ac Arglwydd yr arglwyddi,
verse 4 Hwn vnig a wnaeth wrthiau mawr,
drwy ei ddirfawr ddaioni.
verse 5 Gwnaeth â'i ddoethineb nêf wchben,
verse 6 a'r ddaiaren a'r dyfredd,
Y rhai yw prîf sylwedd y bŷd,
ac i gyd o'i drugaredd.
verse 7 R' hwn a wnaeth oleuadan mawr;
o'r nêf hyd, lawr a'i fowredd.
verse 8 Haul y dŷdd 9 â'r lleuad y nôs,
i ddangos ei drugaredd.
verse 10 'Rhwn a drawodd yr Aipht iw ddîg
a'r blaen-anedig ynthi.
verse 11 Ac a ddug Israel i'r daith,
ac ymmaith o'u holl gyni.
verse 12 A hyn drwy law grêf a braich hîr,
o rym ei wîr ogonedd:
verse 13 a hollti'r môr côch yn ddwy ran,
o anian ei drugaredd.
verse 14 Dug Israel i'r lan yn wŷch,
fel dyna ddrŷch gorfoledd:
verse 15 Yscyttia Pharo, a'i holl lu,
a hyn a fu'i drugaredd.
verse 16 A dwyn ei bobloedd yn ddichwys,
drwy wledydd dyrŷs anian:
verse 17 Taro brenhinoedd er eu mwyn,
ac felly eu dwyn hwy allan.
verse 18 Llâdd llawer brennin cadarn llon,
verse 19 sef Séhon yr Amoriaid:
verse 20 Ac Og o Basan yn vn wêdd,
o'i fawr drugaredd dibaid,
verse 21 A'i holl diroedd hwynt i gŷd,
eu rhoi yn fywŷd bydol
verse 22 I Israel ei wâs a wnaeth,
yn ettifeddiaeth nerthol.
verse 23 Hwn i'n cystudd a'n cofiodd ni,
o'i fawr ddaioni tirion.
verse 24 Ac a'n hachubodd yn ddiswrth
oddiwrth ein holl elynion.
verse 25 Yr hwn a ymbyrth bôb rhyw gnawd,
yn ddidlawd o'i drugaredd,
verse 26 Clodforwch Dduw brenin y nêf,
rhowch iddo êf ogonedd.
verse 27 Molwch Arglwydd yr arglwyddi,
vwchben pôb rhi o fowredd
Duw'r duwiau, Iôr vwchben pôb Iôn.
a ffynnon y drugaredd.
PSALM. CXXXVII.
PAn oeddym gaeth yn Babilon,
ar lan prîf afon groyw,
Mewn coffadwriaeth am Seion,
hidlason ddagrau'n loyw.
verse 2 Rhoddasom ein telynau 'nghrôg,
ar goed canghennog îrion,
Lle yr oedd prenniau helyg plan,
o ddeutu glan yr afon.
verse 3 Y rhai a'n dug i garchar caeth,
i ni yn ffraeth gofynnen,
(A ni'n bruddion) gerdd i Seion,
sywaith pêth nis gallen.
verse 4 O Dduw pa fôdd y canai nêb,
(rhoem atteb yn ystyriol)
I chwi o gerdd ein Harglwydd Dâd,
a ni mewn gwlâd estronol?
verse 5 Os â Caersalem or côf mau,
angofied dehau gani:
verse 6 Na throed fy nhafod, oni bŷdd,
hi'n ben llawenydd i mi.
verse 7 Cofia di Dduw, blaut Edom lemm,
yn nŷdd Caersalem howddgar:
Noethwch dinoethwch (meddei rhain)
ei mur a'i main i'r ddaiar.
verse 8 Bŷdd gwyn eu bŷd i'r sawl a wnêl
i ti, merch Babel rydost,
Yr vnrhyw fesur, gan dy blau,
i ninnau fel y gwnaethost.
verse 9 Y sawl a gymro dy blant di,
bô'r rheini fendigedig,
Ac a darawo'r eppil tau,
a'i pennau wrth y cerrig.
PSALM. CXXXVIII.
RHôf fawrglod i ti, fy Nuw Iôn,
o ddyfnder calon canaf:
Yngŵydd holl Angylion nêf,
a'm hôff lêf i'th foliannaf.
verse 2 Ymgrymmaf tua'th sanctaidd dŷ,
dan ganu o'th drugaredd,
A'th enw mawr vchlaw pôb pêth,
a'th air difeth wirionedd.
verse 3 Y dŷdd y gelwais arnat ti,
gwrandewch fi yn fuan:
Yno y nerthaist â chrêf blaid,
fy enaid i oedd egwan.
verse 4 Doed brenhinoedd y ddaiar hon,
a rhoen ŷt vnion foliant:
Addolent oll ein gwîr-dduw ni,
can's d'eiriau di â glywsant.
verse 5 Yn ffyrdd yr Arglwydd yr vn wêdd,
ac am ei fowredd canant:
Gan ddangos drwy'r hollfŷd ei fraint,
a maint yw ei ogoniant.
verse 6 Vchel yw'r Iôn, etto fe wêl
yr ufŷdd isel ddynion:
A gwêl o hirbell, er eu plau,
y beilch a'r gwarrau sythion.
verse 7 Pe bai yn gyfyng arna'r bŷd,
ti a'm bŷwhêyd eilwaith:
Gan ystyn llaw i ddwyn dy wâs
oddiwrth rai atcas ymaith.
verse 8 Yr Arglwydd a gyflowna â mi,
Duw dy ddaioni rhag llaw,
Ac yn dragywydd i mi dôd:
na wrthod waith dy ddwylaw.
PSAL. CXXXIX.
ARglwydd, manwl y chwilaist fi,
da i'm adwaeni hefyd:
verse 2 Eisteddiad, codiad, gŵyddost hyn,
a'm meddwl cyn ei ddwedyd.
verse 3 Yr wyt ynghylch fy lloches i,
a'm ffyrdd sŷdd itti'n hysbŷs:
verse 4 Nid oes air nas gwyddost ei fôd
ar flaen fy nhafod ofnŷs.
verse 5 O'm hôl ac o'm blaen i'm lluniaist,
dy law a ddodaist arnaf:
verse 6 Gwybodaeth ddieithr yw i mi,
a'i deall hi nis medraf:
verse 7 I ba le r'af fi i roi trô,
i'mguddio rhag dy Yspryd?
I ba le ffoaf rhag dy ŵŷdd,
drwy gael ffordd rwŷdd i lathlyd?
verse 8 Os dringaf tua'r nefoedd frŷ,
wyt yno i'th dŷ perffaith:
Os tua'r dyfndwr, gostwng trô,
yr wyt ti yno eilwaith.
verse 9 Pe cawn adenŷdd borau wawr,
a mynd i fôr mowr anial.
verse 10 Yno bŷdd dy ddeheu-law di,
i'm tywys i a'm cynnal.
verse 11 A phe meddyliwn, yr ail tro,
ymguddio mewn tywyllwg,
Canol y nôs fel hanner dŷdd,
mor olau fŷdd yn d' olwg.
verse 12 Nid dim tywyllach nôs i ti
nag yw goleuni haf-ddŷdd:
A'r ddau i ti maent yr vn ddull,
y tywyll a'r golau dŷdd.
verse 13 Da gwyddost y dirgelwch mau,
fy'rennau a feddiennaist,
Ynghrôth fy mam pan oeddwn i,
ynody di a'm cuddiaist.
verse 14 Can's rhyfedd iawn y gwnaethbwyd fi
a'th waith di sŷ ryfeddod,
A'm henaid a wyr hynny'n dda,
a hon a wna yt fawrglod:
verse 15 Ni chuddwyd fy ngrym rhagot ti,
pan wnaethost fi yn ddirgel,
Fel llunio dŷn o'r ddaiar hon,
o fewn pridd eigion isel.
verse 16 Dy lygaid gwelsant fy nhrefn wael,
cyn i mi gael perffeith-lun
Roedd pôb peth yn dy lyfr yn llawn,
cyn bod yn iawn vn gronun.
verse 17 Mor anwyl dy feddyliau ym,
mor fawr yw sum y rheini:
verse 18 Wrth fwrw, amlach gwn eu bôd
na'r tywod o rifedi.
Myfyrio pan ddeffrowyf fi,
'r wyf gyd'â thi yn gwblol.
verse 19 O Dduw, ba achos yn dy lîd,
na leddid yr annuwiol?
O Dduw pe cospid rhai o'r rhain
y sydd yn arwain traha,
Wrth y gwaedlyd fo gaid dwedyd,
dydi dos oddiymmy.
verse 20 Y rhai am danaf f' Arglwydd eu,
sy'n treuthu pethau sceler,
A'th elynion dibrys eu llw,
cymrasant d'enw'n ofer.
verse 21 Ond câs yw gennif, o Dduw Iôn,
dy holl gaseion gwaedlyd?
Ond ffiaidd gennyf fi bôb dŷn,
a ai yn d'erbyn hefyd?
verse 22 A llawn gâs y caseais hwynt,
ynt fel ar bwynt gelynion.
verse 23 O chwilia fi o Dduw yn hŷ,
cei hynny yn fy nghalon.
Duw prawf fy meddwl i'n fy mol,
verse 24 Oes ffordd annuwiol genni;
Gwêl fi, tywys, dwg fi yn f'ol,
dod ffordd dragwyddol i mi.
PSAL. CXL.
RHag y gŵr drwg gwared fi (Nêr)
rhag gwr y trowsder efrydd,
verse 2 Rhai sy yn bradythu yn ddirgel,
a chasglu rhyfel beunydd.
verse 3 Fel colyn sarph yn llithrig wau,
yw eu tafodau llymion:
Gwenwyn yr asp sydd yn parhau
dan eu gwefusau creulon.
verse 4 Rhag y dŷn drŵg, rhag y gŵr traws
sy'n myfyr lliaws faglau.
Duw gwared fi, rhag gosod brâd,
ynghylch fy ngwastad lwybrau.
verse 5 Y beilch cuddiasant fagl a rhwyd,
wrth hon gosodwyd tannau;
Ar draws fy ffyrdd i ddal fy'nhroed:
ynghudd, y rhoed llinynnau.
verse 6 Dwedais wrth f'Arglwydd fy Nuw wyd,
tyn fi o'i rhwyd a'i maglau:
O gwrando'n fuan f' Arglwydd nêf,
ar brudd lêf fy ngweddiau.
verse 7 Fy Arglwydd yw fy nerth i gŷd,
a'm coel a'm iechyd calon;
Ti a roist gudd tros fy mhen mau,
yn nŷdd yr arfau gloywon:
verse 8 I'r dŷn annuwiol, Duw, na âd
ddymmuniad drŵg ei'wyllys;
Rhag ei wneuthur ef yn grŷ,
a'i fynd yn rhŷ drahâus.
verse 9 A'i holl ddymnniad drŵg i mi,
a'i rhegen weddi greulon,
Y rhai'n yn llwyr a ddônt ymmhen
y capten o'm caseion.
verse 10 Syrthied arnynt y marwor tân,
ac felly llosgan ymaith.
Bwrier hwynt mewn ceuffosydd nant,
fel na chyfodant eilwaith.
verse 11 Dŷn llawn siarad fŷdd anwastad,
ni eistedd ef yn gryno:
A drŵg a ymlid y gŵr traws,
o hyn mae'n haws ei gwympo.
verse 12 Da gwn y rhŷdd yr Arglwydd dâl
i ddial cam y truan,
Ac yr iawn farna y dŷn tlawd
sy'n bŷw ar gerdawd fechan.
verse 13 Y rhai cyflawn drwy yr holl fŷd,
dy enw a gŷd foliannant.
A'r holl rai vnion heb ofn nêb,
o flaen dy wyneb trigant.
PSAL. CXLI.
O Bryssia Arglwydd clŷw fy llais,
o brysur gelwais arnad;
[Page]O'r man lle bwyf, gwrando fy llêf,
a doed i'r nêfhyd attad.
verse 2 Fy ngweddi gar dy fron a ddaw,
gan godi dwylaw'n vchel,
Yn argol darth ac aberth hwyr,
fel vnion ddiŵyr lefel.
verse 3 O Arglwydd gosod, rhag gair ffraeth;
gadwriaeth ar fy ngenau,
Rhag i'm gam-ddwedyd, gosod ddôr
ar gyfor fy ngwefusau.
verse 4 Na phwysa 'nghalon ar ddrŵg bêth,
ynghyd-blêth a'r an nuwiol:
Nag mewn cydfwriad gwaith neu wêdd,
rhag twyll eu gwlêdd ddaintethol.
verse 5 Boed côsp a cherydd y cyfiawn,
fel olew gwerthlawn arnaf;
Ni friw fy mhen, bo mwyaf fô,
mwy trosto a wêddiaf.
verse 6 Eu barnwyr pe bwrrid i'r llawr,
ar greigiau dirfawr dyrŷs:
Gwrandawent ar f'ymadrodd i,
a chlywent hi yn felys.
verse 7 Fel darnau cynnyd o goed mân,
a fwrian rhyd y ddaiar,
Mae'n hesgyrn ni [...]nau yr vn wêdd,
ym mron y bêdd ar wasgar.
verse 8 Mae 'ngolwg â'm holl obaith i,
Duw arnat ti dy hunan:
Duw bŷdd di'n vnig yn fy mhlaid,
na fwrw f'enaid allan.
verse 9 Cadw fi Arglwydd rhag y rhwyd,
hon a osodwyd i my,
Telm yr an nuwiol, hoenyn main,
rhag ofn i'r rhain fy maglŷ
verse 10 Yr anwireddwŷr heb ado vn,
cwympant eu hun iw rhwydau,
Ymddiried ynot ti a wnâf,
ac felly diangaf finnau.
PSALM. CXLII.
RHois weddî ar yr Arglwydd nêf,
yn llym fy llêf ymbiliais;
verse 2 A'm holl fyfyrdod gar ei fron,
o'm calon y tywelltais.
verse 3 Ond pan fynegais it fy nghur,
a'm dolur o'm meddyliau,
Dâ gwyddit ti bôb ffordd a'r man,
y rhoesan i mi faglau.
verse 4 O'r tu deau nid oedd ŷm' neb,
trown f'wyneb, a'm hadwaenai,
Na nawdd, na nêb, o du'n y bŷd.
fy mywyd a'ymgleddai.
verse 5 Arnad llefais wrthyt dwelais,
Duw, di a ydwyd vnion:
Fy nghwbl obaîth wyt ti yn wîr,
a'm ran yn n hîr y bŷwion.
verse 6 O ystyr Arglwydd, faint fy nghrî,
wyf mewn trueni digllon:
Rhag fy erlidwŷr gwared fi,
mae rheinî yn rhŷ gryfion.
verse 7 O garchar caeth fy enaid tynn,
dy enw am hyn a folaf:
Pan weler dy fôd ar fy rhan,
y cyfion twysan attaf.
PSAL. CXLIII.
ERglyw fy arch, ô Arglwydd mâd,
wyf arnad yn gweddio:
O'th wirionedd, a'th gyfiownedd,
gofynnaf yt fy ngwrando.
verse 2 Ac na ddôs i'r farn a'th wâs gwael,
(pa lês i'm gael cyfiownder:)
Am nad oes dyn bŷw gar dy fron
yn gyfion pan ei teimler.
verse 3 Y gelyn a erlidiodd f'oes;
n ewn llŵch i'm rhoes i orwedd:
Fal y rhai meirwon a fai'n hîr,
is tywyll dîr a'i hannedd,
verse 4 Yna fy yspryd mewn blîn ing.
a fu mewn cyfing-gyngor:
verse 5 Ac ar fy nghalon drom daeth braw:
ond wrth fyfyriaw rhagor.
Mi a gofiais y dyddiau gynt,
a helynt gwaith dy ddwylo,
Am hyn myfyriais, fy Nuw Nâf,
am hyn myfyriaf etto.
verse 6 Fy nwylaw attad rhois ar lêd,
lle y mae [...]'ymddiried vnig,
Am danad f'enaid sŷdd yn wîr,
vn wêdd â'r tîr sychedig.
verse 7 Yn ebrwydd gwrando fi yn rhôdd,
ô Arglwydd, pallodd f'ysprŷd:
Rhag i mi fyned i'r pwll du,
fel rhai a ddarfu eu bywŷd.
verse 8 Pâr i'm ar frŷs glywed dy nawdd,
can's ynot hawdd y credais:
A dŷsg i m rodio dy ffyrdd rhâd,
can's f'enaidd attad codais.
verse 9 A gwared fi fy Nuw, a'm Iôn,
rhag fy ngelynion astrys,
Am fôd fy lloches gyd â thi:
verse 10 O dŷsg i mi d'ewyllys:
Can's tydi ydwyt y Duw mau,
boed d'Yspryd tau i'm tywys
Ar yr vniondeb yn y tîr,
dyna dy wîr ewyllys.
verse 11 Duw, er mwyn d'enw fi by whâ,
a helpa f'enaid tyner,
[Page]Allan o ing Duw cair ei ddwyn,
ac er mwyn dy gyfiownder.
verse 12 A gwna ar yr elynol blaid,
caseion f'enaid, gerydd:
Difetha hwynt er mwyn dy râs,
can's mi wyf dy wâs vfydd.
PSAL. CXLIV.
BEndigaid fo'r Arglwydd fy nerth,
mor brydferth yr athrawa
Fy nwylo i ymladd, a'r vn wêdd,
fy mysedd i ryfela.
verse 2 Fy nawdd, fy nerth, fy nuw, fy nghrêd,
fy nhŵr, f'ymwared vnig:
Canys trwyddo êf fy mhobl a gâf
tanaf yn ostyngedig.
verse 3 Pa bêth yw dŷn, dywaid ô Dduw,
pan fyddyt iw gydnabod?
A mâb dŷn pa bêth ydyw fo,
pan fych o hono'n darbod?
verse 4 Pa bêth yw dŷn? pêth yr vn wêdd
a gwagedd heb ddim hono;
A'i ddyddiau'n cerdded ar y rhôd.
fel cysgod yn mynd heibio.
verse 5 Gostwng y nefoedd, Arglwydd dâ,
ac edrych draha dynion:
Duw cyffrwdd a'r mynyddoedd frŷ,
gwna iddynt fygu digon.
verse 6 Iw gwasgar hwynt gyrr fellt i wau,
iw llâdd gyrr saethau tanbaid.
verse 7 Discyn, tyn fi o'r dyfroedd mawr:
hyn yw, o law'r estroniaid.
verse 8 Duw gwared fi. Geneuau'r rhain
a fŷdd yn arwain gwegi:
A'i ddehau-law sy yr vn bwyll,
ddeheu law twyll, a choegni.
verse 9 I ti Dduw, canaf o fawrhâd,
yn llafar ganiad newydd,
Ar nabl, ac ar y dêg-tant,
cei gerdd o foliant beunydd.
verse 10 Duw i frenhinoedd rhoi a wnaeth,
ei swccraeth at iawn reol:
Dan ymwared Dafydd ei wâs,
rhag cleddyf câs neweidiol.
verse 11 Duw gwared, achub fi wrth raid,
rhag plant estroniaid digus,
A'i sasn yn llawn o ffalsder gau,
a'i dehau yn dwyllodrus.
verse 12 Bŷdd ein meibion fel plan-wŷdd cu
o'r bôn yn tyfu'n iraidd:
A'n merched ni fel cerrig nâdd.
mewn conglau neuadd sanctaidd.
verse 13 A'n congiau'n llawnion obôb pêth,
a'n defaid, difeth gynnŷdd.
Yn filoedd (mawr yw'r llwyddiant hwn)
a myrddîwn i'n heolydd.
verse 14 A'n hychen cryfion dan y wêdd,
yn hywedd, ac yn llonydd:
Heb dorr na soriant i'n mŷsg ni,
na gweiddi i'n heolydd.
verse 15 Dedwydd ydyw y bobly sŷ,
a phôb pêth felly ganthynt:
Bendigaid yw'r bobl y rhain yw,
a'r Arglwydd yn Dduw iddynt.
PSALM. CXLV.
MI a'th fawrygaf di, fy Nuw,
can's tydi yw fy llywŷdd,
Bendithio dy enw bŷth a wnâf,
mi a'i molaf yn dragywŷdd.
verse 2 Dy enw a folaf fi bôb dŷdd,
a'th glôd â fŷdd heb orphen,
verse 3 Yr Arglwydd sŷdd glôd fawr heb wêdd,
a'i fowredd sŷdd heb ddiben.
verse 4 Cenedl wrth genedl a rônt fawl
i'th ogoneddawl wrthiau;
Gan danu dy nerth rhyd y bŷd,
a dwedyd dy gynneddfau,
verse 5 Am dy ogonedd mawr, fy Nâf,
mynegaf, a'th gadernyd.
verse 6 Sôn am dy bethau ofnadwy,
gwnânt hwy a minnau hefyd.
verse 7 Llwyr goffadwriaeth honot ti,
a'th fawr ddaioni a draethant:
Ac o'th gyfiownder fy Nuw Iôn,
a llafar dôn y canant:
verse 8 Sef graslawn yw ein Arglwydd ni,
ac o dosturi rhyfedd:
Hŵyr ac anniben yw i ddîg:
llawn frydig i drugaredd.
verse 9 Da yw yr A [...]glwydd i bôb dyn,
a'i nodded y'n dycciannol:
Ac ar ei holl [...]eithredoedd êf
daw nawdd o'r nêf yn rasol,
verse 10 Dy holl we [...]rhredoedd di i'th lwydd,
ô Arglwydd i'th glodforant:
Dy wyrth pan [...]elo dy Sainct di,
y rheini a'th rendithiant:
verse 11 Gan sôn am drugaredd a grâs
dy dyrnas, a'i chadernyd:
Fel dyna'r gerdd sydd yn parhâu,
yn eu geneuau hyfryd.
verse 12 Fel y parent trwy hyfryd glôd,
gydnabod â'th dyrnassiad,
A'th nerth ym mysg holl ddynol blant,
a'th lawn ogoniant gwastad.
verse 13 Brenhiniaeth dy dyrnas di frŷ,
a berrŷ yn wastadol,
[Page]A'th lywodraeth o oed i oed,
hon a roed yn dragwyddol.
verse 14 Yr Arglwydd cynnal êf yn llonn,
y rhai sy 'mron eu cwympod.
Ac êf a gyfyd bawb yn wîr,
ar a ostyngir isod.
verse 15 Wele, mae llygad yr holl fŷd
yn disgwyl wrthyd Arglwydd,
Dithau a'i porthi hwynt i gŷd,
bawb yn ei brŷd yn ebrwydd.
verse 16 A phan agorech di dy law,
o honi daw diwall-faeth?
D'ewyllys da yw ymborth bŷw,
a hynny yw eu llŷniaeth.
verse 17 Holl ffyrdd yr Arglwydd cyfion ŷnt
a'i wrthiau ydynt sanctaidd:
verse 18 Agos iawn i bawb ydyw fo,
a eilw arno'n buraidd.
verse 19 Sêf ar y gwŷr a'i hofnant êf,
fe glŷw eu llêf iw gwared,
Fe rŷdd eu hwyllys hwynt a'i harch,
o'i wîr barch, Iôn gogoned.
verse 20 Pôb dŷn a garo'r Arglwydd nêf,
caiff gantho êf ei 'mddiffyn:
A chan ddifetha rhŷdd oes ferr,
i bôb ysceler cyndyn.
verse 21 Fy enaid traethed fendith rhwydd,
a mawl yr Arglwydd nefol:
A phôb cnawd rhoed iw enw, y Sanct,
ogoniant yn dragwyddol.
PSALM. CXLVI.
FY enaid mola'r Arglwydd nêf,
verse 2 Mi a'i molaf êf i'm bywyd:
Dang osaf glôd i'm Harglwydd Dduw,
tra gallwyf fŷw na symmyd,
verse 3 Na wnewch hyder ar dwysogion,
nac arblant dynion bydol:
Am nad oes ynthynt hwy i gŷd,
na help nac iechyd nerthol.
verse 4 Pan êl y ffun o'r genau gwael,
a'r corph i gael daiar-lan;
Felly dychwel, fel dyna'r dŷdd
y derfydd ei holl amcan.
verse 5 Y prŷd hwn gwŷn ei fŷd efô
a rotho ei holl obaith
Ar Dduw Iago yn gymorth dâ,
pan êl oddi yma ymaith.
Hwn Dduw a wnaeth nêf, daiar, môr,
a'r holl ystôr fŷdd ynthynt:
verse 6 Hwn a saif yn ei wîr eî hun,
prŷd na bo vn o honynt.
verse 7 Yr hwn i'r gwael a rŷdd farn dda,
a bara i'r newynllyd,
Fe ollwng Duw y rheidus gwâr,
o'i garchar ac o'i gaethfyd.
verse 8 Yr Arglwydd egyr lygaid dall,
ef a dyr wall gwael ddynion:
Ymgleddu'r gwam mae'n Harglwydd ni,
a hoffi y rhai cyfion,
verse 9 Dieithraid, a'r ymddifad gwan,
a'r wedd yw druan vnig,
Duw a'i pyrth: ond dyrysu wnai
holl ffyrdd pôb rhai cythreulig:
verse 10 Yr Arglwydd yn teyrnasu a fŷdd,
dy Dduw tragywydd Seion:
O oes i oes pery dy lwŷdd;
molwch yr Arglwydd tirion.
PSAL. CXLVII.
MOlwch yr Arglwydd, can's da yw,
canu i Dduw yn llafar:
O herwydd hyfryd, yw ei glôd,
a da yw bôd yn ddiolchgar.
verse 2 Caersalem dinas gyflawn fŷdd,
yr Arglwyd sŷdd iw darpar:
Gan gasglu Israel ynghŷd,
a fu drwy'r bŷd ar wasgar.
verse 3 Yr vnig Arglwydd sy'n iachâu,
yn rhŷdd o friwiau'r galon;
Yr Arglwydd rhwym 'eu briwiau'n iawn
y rhai dolur lawn cleifion.
verse 4 Yr Arglwydd sydd yn rhifo'r sêr.
a phôb rhyw nifer honynt:
Ef a'u geilw hwynt oll yn glau,
wrth briod enwau eiddynt.
verse 5 Mawr yw ein Arglwydd ni o nerth,
a phrydferth o rasoldeb;
Ac mae'n bell iawn uwch ben pôb rhîf,
sôn am ei brîf ddoethineb.
verse 6 Yr Arglwydd vnig sydd yn dal
i gynnal y rhai gweiniaid,
Ac êf a ostwng hyd y llawr
y dorf fawr annuwioliaid.
verse 7 Cenwch i'r Arglwydd fel y gwêdd,
clodforedd iddo a berthyn:
O cenwch, cenwch gerdd i'n Duw,
da ydyw gydâ'r delyn:
verse 8 Hwn â chymylau toes y nen,
â glaw'r ddayaren gwlychodd,
I wellt gwnaeth dyfu ar y fron.
a llysiau'i ddynion parodd.
verse 9 Hwn i'r anifail ar y bryn
a rŷdd yr hyn a'i portho:
Fe bortha gywion y cigfrain,
pan fo'n llefain arno.
verse 10 Nid oes gantho mewn grym vn march,
na serch, na phârch, na phleser:
[Page]Nac mewn esgair, neu forddwyd gŵr,
fel dyna gyfiwr ofer.
verse 11 Yr Arglwydd rhoes ei serch ar ddŷn
yr hwn y sŷn ei hoffi?
Ac sydd yn disgwyl cael ei nawdd,
caiff hwn yn hawdd ddaioni.
verse 12 O Caersalem gyflawn o lwydd
molianna'r Arglwydd eiddod;
O Seion sanctaidd, dôd vn wêdd
i'th Dduw glodforedd barod;
verse 13 Herwydd yr Arglwydd â'i fawr wyrth
a wnaeth dy byrth yn gryfion:
A rhoes i fendith, a thycciant,
ymlhîth dy blant a'th wyrîon.
verse 14 Hwn a roes heddwch yn dy frô,
fel y cynnyddo llwyddiant,
Ac a ddiwallodd yn eich plîth,
o frasder gwenith, borthiant.
verse 15 Ei orchymmyn êf a ddenfyn,
o'i ddowan-fawr air cymhesur,
Hwn ar y ddaiar â ar lêd,
ac yno rhêd yn brysur.
verse 16 Firch i'r eira ddisgyn fel gwlân:
eirch rew, fel tân, fel lludw,
verse 17 Eirch iâ, fe ddaw yn defyll cri,
pwy'erys oerni hwnnw?
verse 18 Wrth ei air eilwaith ar ei hynt,
fe bair i'r gwynt ochneidio
I doddi'r rhain, ac felly bŷdd
i'r holl afonydd lifo.
verse 19 Grym eî air, a'i ddeheu law grêf,
a ddengys êf i Iago,
A'i ffyrdd a'i farn i Israel,
a'r rhai a ddêl o hono.
verse 20 Ni wnaeth efe yn y dull hwn,
â neb rhyw nassiwn arall:
Ni wyddent farnau'r Arglwydd nêf,
O molwch êf yn ddiball.
PSAL. CXLVIII.
O Molwch yr Arglwydd o'r nêf,
rhowch lêf i'r vchel-leoedd.
verse 2 Molwch hwn holl angylion nêf,
molwch êf ei holl luoedd.
verse 3 Yr haul, a'r lleuad, a'r holl sër,
y gloywder, a'r goleuni.
verse 4 Nêf y nefoedd, a'r ffurfafen,
a'r deifr vwh ben y rheini.
verse 5 Moliannant enw'r Arglwydd nêf,
hwynt â'i air êf a wnaethbwyd.
Dwedodd y gair, a hwy fal hyn
ar ei orchymmyn crewyd.
verse 6 Rhoes reol iddynt i berhâu.
fel deddfau bŷth iw dilyn:
Rhoes bôb pêth yn ei le'n ddi os,
nad elo dros ei derfyn.
verse 7 Molwch yr Arglwydd o'r ddaiar,
chwychwi ystrywgar ddreigiau,
verse 8 Y tân, a'r cenllysg, eira, a tharth,
a'r gwynt o bôb parth yntau,
verse 9 Mynny ddoedd, bryniau, ffrwythlon wŷdd
a'r tirion gedrwŷdd brigog,
verse 10 An'feilieid, ac ymglusgiaid maes
ac adar llaes asgellog.
verse 11 Brenhinoed daiar, barnwŷr-bŷd,
swyddwŷr ynghŷd â'r bobloedd,
verse 12 Gwŷr ievaingc, gwŷryfon, gwŷr hên,
pôb bachgen ym mhôb oesoedd.
verse 13 Molant ei enw êf ynghŷd,
vchel a hyfryd ydoedd,
Ei enw êf sydd vchel ar
y ddaiar oll, a'r nefoedd.
verse 14 Can's corn ei bobl a dderchafawdd,
yn fawl a nawdd i'r eiddo,
I Israel ei etholedig,
a drîg yn agos atto.
PSAL. CXLIX.
CEnwch i'r Arglwydd, ac iawn fŷdd,
ryw ganiad newydd rhyfedd:
A chlywer ynghynlleidfa 'r Sainct,
ei fawr fraint a'i orfoledd.
verse 2 Boed Israel lawen a ffraeth,
yn Nuw a'i gwnaeth yn ddibrin:
A byddant hyfryd blant Seion,
yn Nuw eu tirion frenin.
verse 3 Molant ei Enw ar y bibell,
a thympanell, a thelyn;
verse 4 Can's bodlon yw iw bobl i gŷd,
rhŷdd iechyd i'r lledneis-ddŷn.
verse 5 Iw Sainct êf doed gorfoledd iawn,
a hon yn llawn gogoniant,
Yn eu gwlâu, (yn llawen ddull)
ac yn eu stefyll canant.
verse 6 Yn eu genu bŷdd cerdd bôb awr,
ein Duw a'i fawr ryfeddod,
Ac yn eu dwylaw bŷdd iw drîn,
y cleddyf deufin parod;
verse 7 Ar estroniaid i'n dial ni,
ac i gosp boeni'r bobloedd:
verse 8 I roi mewn caethder cadwyn drô,
i rwymo ei brenhinoedd.
I roi eu pendefigion chwyrn,
mewn gefyn heyrn ffyrnig.
verse 9 I wneuthur arnynt vnion farn,
yn gadarn scrifennedig.
Dymma 'r glân ardderchowgrwydd fŷdd
iw sainct y sŷdd yn credu;
[Page]Clodforwch oll yr Arglwydd nêf,
ô molwch êf am hynny.
PSAL. CL.
MOlwch Dduw yn ei gyssegr len,
sef ei ffurfafen nerthol,
verse 2 Molwch êf iw gadernid llym,
ac amlder grym rhagorol.
verse 3 Ar lais vdcorn rhowch y mawl hyn,
ar nabl, telyn, tympan.
verse 4 Molwch chwi êf â llawn glôd glau,
a thannau, pibell, organ.
verse 5 Ar y symbalau molwch êf,
ar rhain â'u llêf yn sein-gar:
O molwch êf â moliant clâu,
ar y Symbalau llafar.
verse 6 Holl bethau (molent vn Duw bŷth)
sydd ynthynt chwŷth y bywŷd.
Rhoent gyd-gerdd foliant i barhâu:
clodforwn ninnau hefyd.
DIWEDD.