Hysbys rwudd, a di honglad, am y blyny ddod pros buth wrth yppim ar arwudd ybo y flwuddyn yn dechre.

Author: Morgan, Einon, fl. 1693.1693

[Page]

Hysbys Rwudd, A Di HONGLAD, Am y blyny ddod pros buth wrth yppim Ar arwudd ybo y Flwuddyn yn Dechre.

[figure]

Novemb. 5th 1692. This may be Printed, Edmund Bohun.

London, Printed for the Author, 1693.

[Page]

[figure]

[Page]

[figure]

Dilin yr hod ffordd hyn
Gwel llythrene yr wythnos yneva,
Yma yn y vod or dydd ymis ynesa.
Ar ffeigir am y dydd ynes a aff hyny,
Ar vifedi yneva y mywn,
Sef yw hwnw y prif
Yno y kay y pasc dros fyth.

[Page]

AT fy nghid ladwnr y Cymru yr achos am dododd I mewn, wllus u breinto y llufur bychan yma uw er mwun ychelpis chwi u duallu Amruw o bethe ereill mogis y mau yn echre chai byuble am ddyddie y flguddyn a phenode bevyddiol uddu darllen bob dydd or flwuddun lle u gal y pasc dus guth wrth y preim fellu y Cewchi, yma fawu help am drouade y blyny ddold dros buth.

Os Cymerwch ychydig o ofal u gofio am y prif hawdd afudd darllen y llufur hwn a lll llyfre ereill a fo or un ger dedial.

Fell y terfyna

ych Gwa Snathwr EINON MORGAN.

AA B C CH D DD E E FF G H I L LL M N NG O P PH R S T TH U W Y

a b c ch d dd e f ff g h i l ll m n ng o p ph r s t th u w y

[Page]

Mis JONAUR Dyddie Yereiglys 1693.
8	a	Diidd Kalari do.	1	a
	b	Diidd drwg y ollwng gwaed.	2	b
16	c	dii.	3	c
	d	dii.	4	d
5	e	dii.	5	e
	f		6	f
13	g		7	g
	a	A3 Ystwyll.	8	h
2	b		9	i
	c	Yr hayl yny dyfwr.	10	k
10	d		11	l
18	e		12	m
	f	G. ilari sgob.	13	n
7	g	Kalan hwerfor dii.	14	o
	a	dii	15	p
16	b		16	a
	c		17	r
4	d	G. 6. antwn.	18	f
12	e		19	S
1	f		20	v
9	g	Mis dii. mawr.	21	n
	a	Os yma bydd tyrennau a gwunt	22	T
17	b	Amal ffrwth y fydd ac ymladd	23	Z
	c	au yn y flw llyn honno.	24	3
6	d	G. eli.	22	[...]
	e	G bawl pan trowsyriawn.	26	9
14	f		27	a
3	g		28	b
11	a		29	c
19	b	Orieii nob 16 or ieii y ddydd 8.	30	d
8	c	tri saint.	31

[Page]

Mis CHWEFROF. 1693.
	d		1	e
8	e	Gw fair y canhwulle.	2	f
16	f		3	g
	g		4	h
5	a		5	i
13	b		6	k
	c	Or ait prif gwedyr estwyll rif day	7	l
2	d	ddydd ar syl nesa vydd y fynta	8	m
10	e	dii or grawys yrhayl yn g dyilo	9	n
	f	esgob pypc.	10	o
18	g	Os tyranau ac gwunt mawr a fydd	11	b
7	a	y mis yma marwolath ar y	12	a
	b	cyfaethogion a fydd yflwuddyn	13	r
10	c	honno Kalan mawith.	14	p
19	d		15	S
4	e	dii.	16	♓
	f	dii	17	v
12	g	dii	18	n
1	a		19	[...]
9	b		20	Z
17	c		21	3
	d	G Beder dii.	22	[...]
	e	Vnpryd.	23	9
6	f	C. Fatheias naid.	24	a
	g		25	b
14	a	dii.	26	c
3	b		27	d
11	c		28	e

[Page]

Mis MWARTH 31 die. 1693.
8	d	Gwyl Hewi dii 10.	1	f
	e	dii	2	g
16	f	G. Non fam ddewi dii.	3	h
	g		4	i
1	a		5	k
	b	Yrhayl yn y myharen dii.	6	l
13	c	Ar arwydd yn y pen ar wyneb un.	7	m
2	d	a Enyr yno gravys a fydd dii.	8	n
	e	dii.	9	o
10	f	Gogyd nos a dydd.	10	b
18	g	Os tyranau Agwunt mawr, &c.	11	a
	a	Amal ffrwythe a fydd Diillonedd.	12	r
7	b	Rhwng y boboll yn y flwnn, hon.	13	S
	c		14	S
15	d		15	e
4	e	Kalan Ebrill dii.	16	v
	f	dii.	17	a
	g		18	g
1	a		19	h
9	b	dii.	20	3
	c		21	[...]
17	d	Or trydydd prif Rif bedwar, diw.	22	9
	e	Ar ddeg ar Syl nesa ar hyny y bydd	23	a
6	f	Diiw Pasc.	24	b
	g		22	c
14	a		26	d
3	b	Kyfodiad Christ or bedd.	27	e
11	c		28	f
19	d		29	g
8	e	Grie rnos 12. orie r dydd 12.	30	h
	f	B	31	i

[Page]

Mis EBRILL 30 die. 1693.
	g	Diidd kalan Ebril, y llor 29.	1	i
16	a		2	k
	b		3	l
5	c		4	m
13	d	G. Derfel gadarn▪	5	n
	e	dii.	6	o
2	f	dii.	7	b
10	g	dii.	8	a
	a		9	r
18	b		10	S
7	c	dii.	11	S
	d	Hoyl yn y tarw.	12	t
15	e		13	v
	f		14	n
4	g		15	x
12	a	Kalan mai, dii.	16	h
1	b		17	3
9	c		18	[...]
	d		19	9
17	e	dii.	20	a
	f	G. Beyno.	21	b
6	g		22	c
	a	G. S. Jorss.	23	d
14	b		24	e
3	c	G. Fark efengylwr.	25	f
	d	Os bydd lyranau ymis yma digrif, afudd.	26	g
11	e		27	h
19	f	Frwuthlawn a fudd yflwyddyn.	28	i
	g	A dynon Ifeic a fyddant feirw.	29	k
8	a	Unbryd.	30	l

[Page]

Mis MAI, 31 die. 1693.
16	b	G. Fylip a Jago. llor 30.	1	m
	c		2	n
5	d	G. y groc dii	3	o
	e		4	b
13	f		5	a
2	g	dii.	6	P
	a	[drwg or ffowythe.	7	S
10	b	Os tyranau fydd yn ymis yma	8	S
	c	Newun afydd yflwyddyn hono.	9	t
18	d		10	v
7	e		11	n
15	f	Havl yn y gefillon.	12	P
	g		13	h
4	a		14	3
12	b	Kalan my hefin dii.	15	[...]
	c		16	9
1	d		17	a
9	e		18	b
	f	dii.	19	c
17	g		20	d
6	a		21	e
	b		22	f
14	c		23	g
	d		24	h
2	e		25	i
11	f		26	k
19	g		27	l
	a		28	m
8	b		29	n
	c		30	o
19	d		31	b

[Page]

Mis MEHEFIN. 1693.
		Hor 29. Ydyddie pereiglys
	e	dii	1	a
5	f	os Mis yma ybydd tyranau drwg	2	f
23	g	Yfudd frwythu y coeddydd y	3	S
2	a	flwyddn honon.	4	S
	b		5	t
10	c		6	v
	d		7	n
18	e		8	♓
	f		9	h
7	g	dii	10	3
15	a	G Barnabas	11	[...]
4	b		12	9
	c	Hoyl yn y krangk	13	a
12	d		14	b
1	e		15	c
9	f		16	d
	g		17	e
17	a		18	f
	b		19	g
6	c		20	h
	d		21	i
14	e		22	k
3	f	Ymbryd.	23	l
	g	G. Ifan fawr.	24	m
11	a		25	n
19	b		26	o
	c		27	b
8	d	Ymbryd.	28	a
	e	G. Beder aboffol.	29	♓
16	f		30	S

[Page]

Mis GORPHEMAF 30 die. 1693.
5	g		1	S
13	a	G. Fayr achewydd.	2	t
	b	Os ymis yma ebydd taranau.	3	[...]
2	c	Da'Afyd, Frwuthe y ddauar.	4	[...]
	d	Y flwyddyn honos	5	X
10	e		6	h
	f	G. Thomas.	7	3
18	g	Gorffenaf dros haf, pedwar ysydd arddeg	8	[...]
7	a		9	9
15	b	Dros ddeigen a dderfydd.	10	a
4	c	Hyd bymb o fedi y bydd.	11	b
	d	Dyddier kwn deyddeg kyfydd.	12	c
12	e	Dechre ddyddie r kwnn.	13	d
	f	Hoyl yn y flew.	14	e
1	g	Krin, dii.	15	f
	a	Kalan awst.	16	g
9	b		17	h
	c		18	i
17	d	Trin.	19	k
6	e	G. Farged.	20	l
14	f		21	m
	g	G. Fayr Fagdalen.	22	n
3	a		23	o
11	b	Ynbryd.	24	b
	c	G. Jago Apostol.	25	a
19	d		26	X
8	e		27	h
	f		28	S
16	g		29	t
5	a		30	v
	b		31	n

[Page]

Mis AWST 31 die. 1693.
13	c	G. Beder yn Awst, llor 30.	1	I
2	d		2	h
	e	dii	3	3
10	f	Os yn ymis hwn bydd tyronau.	4	[...]
	g	Lawer o ddynion y glefythant.	5	9
18	a	yn yflwuddyn honno.	6	a
7	b		7	b
	c		8	c
15	d		9	d
4	e	G. Lawrens.	10	e
12	f		11	f
	g		12	g
1	a		13	h
	b	Kalan medi unbryd.	14	i
9	c	G. Fayr fawr.	15	k
	d	yr Hoyl yn y forwyn.	16	l
17	e		17	m
6	f		18	n
	g	dii.	19	o
14	a	dii.	20	b
3	b		21	I
	c		22	S
11	d	Un bryd.	23	S
	e	G. Bartholomews Abostol.	24	I
19	f		25	v
8	g		26	n
16	a		27	I
	b		28	h
5	c		29	3
13	d		30	☾
	e		31

[Page]

Mis MEDI 30 die. 1693.
2	f	O Bydd tyranau yn Mis hwn.	1	9
	g	Amal a fudd y frwythe.	2	a
10	a	yn y flwuddyn honno.	3	b
	b		4	c
18	c	Diwedd dyddie r kwnn dii	5	d
7	d		6	c
15	e	Un Pbryd	7	f
4	f	G. Fayr ymedi dii.	8	g
	g		9	h
12	a		10	i
	b		11	k
1	c	Gogyd dydd a nos.	12	l
	d		13	m
9	e	G. y groge kalan hydref	14	n
17	f		15	o
6	g		16	b
	a		17	a
14	b		18	r
	c		19	S
3	d		20	S
11	e	G. Fathe Abostol.	21	I
	f		22	v
19	g		23	n
8	a		24	t
	b		25	h
16	c		26	3
5	d		27	☾
	e		28	9
13	f	G. Fiangel Arch-Angel.	29	a
	g		30	b

[Page]

Mis HYDREF 31 die. 1693.
2	a	Os bydd, taranau ymis hwn llor 30	1	c
10	b	A gwynt mawr yr hade.	2	d
	c	A fudd prid ar.	3	e
18	d	Frwythe yn anamal.	4	f
	e	Yflwyuddyn hono.	5	g
7	f		6	h
15	g		7	i
4	a		8	k
12	b		9	l
	c		10	m
1	d		11	n
	e		12	o
9	f		13	b
	g	Hoyl yn y Sarff.	14	a
17	a		15	r
6	b	Kalan Tachwedd.	16	S
14	c		17	S
	d		18	t
3	e		19	v
	f		20	n
11	g	G. Yr uu filar ddeg wyr.	21	X
	a		22	h
19	b		23	3
8	c		24	☾
16	d		25	9
5	e		26	a
	f	Un yaryd.	27	b
13	g	G. Syimon a Syd.	28	c
	a		29	d
2	b		30	e
	c		31	f

[Page]

Mis E TACHWEDD 30 die. 1693.
10	d	G. yr holl Saint, y llor 29.	1	e
	e	G. yr enelde.	2	f
18	f	Os bydd taranau ymis hwn.	3	g
7	g	Amal y fudd y frwuthay.	4	h
15	a	Y flwuddyn hono.	5	i
	b		6	k
4	c		7	l
	d		8	m
12	e		9	n
1	f		10	o
	g	G. Farthin.	11	b
9	a		12	a
17	b		13	r
	c	Kalan Kagfyr.	14	S
6	d	dii.	15	S
	e	dii.	16	t
14	f	Hoyl yn y seythydd.	17	v
3	g		18	n
	a		19	x
11	b		20	h
19	c		21	3
8	d		22	[...]
	e	G. S. Katrin.	23	9
16	f	G. Lini ferthyr.	24	a
5	g		25	b
	a		26	c
13	b		27	d
2	c		28	e
	d		29	f
10	e	G. Andras Abostol.	30	g
		C

[Page]

Mis RHAGFYR 31 die. 1693.
	f	Os byd tranau yn mis hwn.	1	h
18	g	Amel y fudd ffrwthau y.	2	i
	a	DDauar y flwuddun hono.	3	k
7	b		4	l
15	c		5	m
	d	G. Eigolas	6	n
4	e	G. Wenfel.	7	o
12	f	G. Fuyr achynyd.	8	b
	g		9	a
1	a	Y dydd byhra.	10	r
	b		11	S
9	c		12	S
17	d		13	I
6	e		14	v
	f	dii.	15	n
4	g	Kalan Jonawr.	16	t
	a	dii.	17	h
3	b		18	3
	c	dii.	19	☾
11	d	Unpryd.	20	9
	e	G. Thomas Abostol.	21	a
19	f		22	b
8	g		23	c
16	a		24	d
	b	G. y Genadigath mab duw.	25	e
5	c	G. Ysteffaa.	26	f
	d	G. Joan.	27	g
13	e	G. Y Fil Fyibon.	28	h
2	f	G. Thomas.	29	i
	g		30	k
10	a		31	l

[Page]

Y Prif.

☽

[...]a

Y Pen.

☽

♃

[...]

Y Pen.

☽

♃

[...]

Tarw.

♄

Tarw.

☽

[...]

Tarw.

☽

♃

♄

Geffillon.

♄

Geffillon.

♃

☽

Krangk.

☽

♃

♄

Krangk.

♃

♄

LLew.

♃

☽

LLew.

♄

☽

LLew.

♄

Morwyn.

☽

Morwyn.

♃

♄

☽

Tafal.

☽

♃

♄

Tafal.

Sarff.

♈

☽

Sarff.

☽

♃

Seythydd.

♄

Seythydd.

♃

Seythydd.

♄

☽

Gafar.

☽

♃

Gafar.

Pyst.

♃

☽

♄

Pyst.

☽

♈

♄

♃

Pyst.

☽

[Page 20]

AM newidiod y lleyad dros fyth kais prif, y flwyddyn agedrych tiar llaw dde yn gymws gogyfer ar yrif ti gay weld fyigir am y ddydd or mis a llythyren yr awyr y dydd y bor llor yn gal y dydd ag felly ymhob mis dros fyth wrth y prif felly dyma Prif y flwydd hyn Uw, Oed Orith 1691.

Y wybod ble boyrarwyddod trwyr flwn edreih y dydd y mynych or mis edrech ywy lythyren, y fo ynghyfer y feigir or dydd hyny ganog Ywny ddydd or mis y foee dal y llythyren yth g gof ar llythyren nesa etti ney y seigir atltro att y ddalen lle y may Y [...]r. arwyddon g kais afel yn y prifar hyd y lein y hynan uys keffeych, y llythyren ag ynghyfer hono digay weld yr arwydd y fo ar y dydd hwnw hwrdd, y Yenn Tarw y gwddwg gefillon y breyche krangk y brep llew y galon morwyn y kolyddion Tafal y bogeil Sarff y dirgeledd sythydd y bordd whdydd gafar yen, y glin dyfwr y koyse Pysc karne y trad ag felly y dodws Sionly kentt hwy yn gymrag dros fyth: R. W. R. D. o Sir frecheinog o blayt Lan hianel nant bran Lyma dai y Saith planed.

Tai sadwrn yw yr afar or dyfwr.
Tai Sywbitter Pysc ar feeythydd.
Tai mars y sarff ar myharen.
Yr hayl y may vn ty a hwnw yw r llew.
Tai fenws y yr tarw an dafal.
tai meerkiwriws yw r gefilliod ar forwn.
Tai yr Loyad hono yw lywnayw r Orank.
[Page 21]Ag felly dyma yr faith blaned ar doyddeg.
Harwydd ay tai.

Dyma yr arwyddon sydd yn wrthwyneb y gilidd ncyharen fydd ynerbyn y dafal ar Tarw sydd ynerbyn, y farff gefillon fydd wrth wyneb yr feythydd ar Crank sydd wrthwyneb yr afar or Lew sydd wrthwyneb yr dyfwr ar forwyn syyd yn wrth wyneb, r sysc ag felly o bydd dyenedigath yn y forwn gwachel ddechre dim yn arwydd y pyst: kanys gwwrthwyneb yw pob vn yddy gilidd ag felly ynipob vn ag y fydd yn wrthwyneb yn, gilidd.

Os dydd sul y budd tyrysay marwolach gwyr eglwysig uw os dydd llyn y bydd trysau marwolath hen wragede uw os dydd mawrth trysan amal, Fpwucne a fudd os dydd mercher colledigath gwad uw os dydd sau amal ydau a llifyireint mawr uw os dydd gwener lladd brnhiniodd oc Arlwyddi mawr uw os dudd gadwrn marwolath ar bob gran yduwpan del calan sonawr or y [...]l gaua ya cidnaws a gresog a da dag ar y gwinltanody aEnwey Ydeyddege Arwydd Ay▪ markeeia Hwrdd. ♈ 1. Tarw ♉ 2. Gefyllon ♊ 3. Crams ♋ 4. Llew ♌ 5. Forwyw ♍ 6. Tafal ♎ 7. Sarff ♏ 8. Seythvdd ♐ 9. Gafw ♑ 10. Gdyswr ♒ 11. Pyfc ♓ 12. Enwe y vij bla [...]e eii ay marke, Satwrn ♄ 1. Jubiter ♃ 2. Mars ♂ 3. Hayl ☉ 4. Fenus ♀ 5. Mercury ☿ 6. Leyad ☽ 7. Yen yddraig ☊ ○. Cynfonydd ☋ ○. gwanwyn gwyog a haf da, such tesag ar y gwin llanodd a defeid a gynyddant amal a fuddymel ar hen ddynon a fyddant meirw.

Os dudd llin y budd y calan duor awn arhew ac eira a a gwanwun da a haf such a [Page 22] gwinllanodd da a dynonn y glefychant mewn amruw fane ar gwenun afyyant meirw.

Os yydd mawrth y budd y calan gaia teg gwanwyn glawog a haf da a gwrae a fyydant meirw ar llongev yn beriglus A gwinllanodd da fudd.

Os dudd mercver y budd caian gava garw a gwenwun duwg a haf da a gwinllanodd Frwuthlon a marwolath ar Jenntuyd.

Os dudd fau y budd y colan gava da a gwanwun gwnog a haf da a brenhinio dd a fyddant meirw a thywysogion hefud.

Os dudd gwenern bud y calen eira mawr a fudd y flwuddun hono a gwanwun ya a haf la dolyrues a fudd llygaid dynan a da fudd y gwinllanodd ar defaid ar gwenun a fyddaut myirw a drwg a fudd Frwuthe rhai prene.

Os dudd salwrn y ybudd y calan gaua tywull nnwlog a drud r fudd y bwud a ffrwuthe y coed y fethant ar hen ddymon yn llawen a gwenun fyddant meirw a gwin llanodd da fudd at fellu yterfyna yin mo.

[Page 23]
bonddigion Achyphredtn os neswch atai u frav.
mau yn fymeddwl draythu y dult armodd y mau.
llawerodd yn camsyneid wrth fwarw gormodd srud.
O drychwant wllu. cynawdol u glasgu pethe r bud.
Mar bud yn llawn o dduchell yn twullo llawen dun.
Ʋ rydeg arno yn rhu bell heb fedru nabod pun.
Ʋ drwg Au de uw hynnv os cauph feddiane marer.
Maen tybeid yn u feddwl u fod e yn anfad gawr.
er cal meddianne cewri ac enw mawr mewn lluss.
Ouer ac arrian ddigon seinede ar bob bus.
Os Fav la cal y fen dith man ddigon gwir y gaur.
meu yrhainuw r bryne ychel medd duw nhnu wasdod haur.
Fen gwasdad haur meu achos petaeri yn gweld yn llun
A awyddiani yr aniwiol suntwullo llawer dun.
Ʋ redeg mor awydus ur budol bet he brwut.
Or achas sudd anghenrain nud uni yn gwnethur b [...]nt
Swnto yr anuiolion marn seuthur wrth eu gradd.
Iry da y droyr ir adledd ac erbyn gawa eulladd.
Y mae nhwy`n gael eu meddwl dros amser yma eu fyw.
Nes bo nhwy`n aufed ddigon eu ddwyn dialedd dyw.
Duw roddo ner eu nine eweedeieib grafyn daer.
Yn wrefog ywr ysbrud nyd arfer bod yn glaer.
Dymnodd r Apostel gael naill abrwdacoer.
Y glaer be hwydodd allen heb wnethur fawr stor.
Na nawn ys doe o bechod fel rhai yn mued ynfal.
Ʋ gynal hen gamsyneiv au drachu`eu mas yn dal.
Fel hvn fe ofun llawer wrth fynd ddudd sul ur llan.
Am hunt ywlad o bobtu bud apun a chruf a gwan.
Bvdd cruf a gwan yn barod u ofun hun ar nall.
Am hunt y wlad 'o bophdu dan farnu llebo gwall.
[Page 24]Y gwnwn ar cynaha os budd u gwaith ar ol,
A budd bagad yn u gwatwar au gadel megis Fol.
Folineb mawr y sdyriwch u [...] foneid ar y sul.
Am bet [...]e y bud rhyfygus ni ddylen fod yn ful.
Y gwanwun gore u [...]ddynon uw gweicho yn ddi sbar▪
Am ddodi bwd ur enaid yn wroiddol yn yddar.
Yr ddar pan bwrer gwenith ne farlis yn ddi drain.
Budd pawb`au yfling au harfe u gadwe rag y brain.
Paham na baen mor garcus am gaw gyire duw.
sun porthi r coraph ar enaid heb ddi Fig buth u fuw.
buw wrth far a yn inig medd duw nu all un dun.
Na ron on brud mor ofer u serchu ar beth di lun.
Trusto ur peth y dderfudd sudd fywd blin mewn haint.
Ymrown u set lo yn tryfor mewn lle sudd uwch o fraint▪
mewn braint a parch trwu gariad dilynwn ew llus duw.
Sant pal at y rhyfeinieid y wheched benod uw.
Yr unfed fers ar bymtheg su n dweud yn amlwg iawn▪
Mae gweison ur hwn yduch lle maeu ch u fuddhd llawn▪
Yn llawn yn yr un llufur maer wuthsed benod bur.
Craus os buw y fyddwni n ol y cynawd yn glur.
Cawn weled hun yn eglvi yr unfed fens ar ddeg.
Yn suwr meu vyirw y fyddwn wrth berchu y eynawd mor deg.
Yahai su yn y cyngwd ny▪ ollan hwu ryn gv bodd duw nef.
O waith y syinen gynawdol su el yniath uddo of.
Ac ond y rhai ar weinur gan ysbrvd duw yn dd hwant.
Ʋ Serchu ar bethe bydol svdd uddo yn adwul blant.
Pladt duw nuchd un hwuyn serchu yn fawr ar bethev bud.
Aar helpu u brodur gwana maen hwu yn bwrw u brud.
Trwn gariad ac amhunedd cydghori pawb ur iawn.

DIWEDD.

This keyboarded and encoded edition of the work described above is co-owned by the institutions providing financial support to the Text Creation Partnership. This Phase I text is available for reuse, according to the terms of Creative Commons 0 1.0 Universal. The text can be copied, modified, distributed and performed, even for commercial purposes, all without asking permission.