EƲROPA LACHRYMANS: Argumentum: EUROPA, FRANCIAE, HISPANIAE, MAGNAE BRITANNIAE, GERMANIAE, POLONIAE, HUNGARIAE, VENETIAE, & HOLLANDIAE Concilio convocato, Discordiae illarum causas arguit, & Dissentiones reprehendit; cui sigillatîm respondent.
EUROPA
loquitur.
QUid dabit immensum profundere flentis in aequor
Flumina, languentis passîm manantia luctu,
Sic postquam Oceanus maestis se impleverat undis,
Turgidus umbrantes superaret fluctibus Alpes?
Contemptam pacem violataque faedera, Gentes
Divisas dextris lacerantes viscera vidi,
Contusas acies, confusos sanguine Cives,
Arma, pares animos, & bella tonantia bellis.
Vestra soror quorsum conturbat Francia mundum,
Vos mea Progenies, vos celsa Trophaea petentes
Victrices Natae quibus ipsa potentia substat?
Roma tuum diadema vetus sit causa, resultans
Francia praetendis, tendens Hispania velles;
Altera in alterius nimium est prolapsa ruinas:
[Page 6]Perpetuumque times (forsan tibi Francia satum)
Quid nisi Martis opus pondus regnantis Iberi:
Hînc fertur tanto resonare Brabantia bello;
Surgat ut Austriacus clamas Germania Caesar;
Imperium periens vexasti Suecia clade;
Dania versata es Scyllam versusque Charibdim;
Pulchra Mahometo dominanti Hungaria servis;
Et servit tanquam tua Transilvania tecum;
Tu contenta tuis invicta Polonia constas;
Constas, at caveas paries dum proximus ardet;
Vestrae luctantis, mea nata Britannia rebus
Propria corda terit variis discordia Gentis;
Haec sunt nota tibi, tantorum Hollandia Nutrix;
Haeceine Religio (Natae?) mea pectora tundo.
Alloquitur
FRANCIA.
CElsa parens, vestri nos compressere dolores;
At non causa latere queat, dum Hispania quondam
Tum mihi cum mundo dixit terrore ruinam:
Haud repetam transacta diû, sed facta sororis,
Quae saeclo conata fuit (si fata tulissent)
Terrarumque, Marisque satîs ductura triumphos,
Praelia quae gessit Belgarum SPINOLA campis?
Quale [...] fulmen Martis Bucquoius Heros?
Qualis GONSALVUS? quis P [...]PEN [...]MIUS audax?
TILLIUS & qualis? quis fortis PICLOMINIIUS?
Faedera, bella simul, quae, qualia, quanta fuerunt,
Ac si sola futura, foret tunc Austria mundus?
Olim quam forsan numen memorabile dicam;
Ultima Germanae miretur Regio nomen:
Quid nisi nec condet sua proditione trophaea
Tota est Religio, & Pietas; Fraus nulla sororis;
Hinc Mediolanum retinet, Regnumque Navarrae,
Hinc Lusitanos tam marte atque arte subegit,
Quos cette cohibere queat, quin PERPIMIANUM.
[Page 7]Pulchre aget, hand dubium saltem MONTZANTIUS Heros
Si alter, vel RUPELLA potens bellare valeret:
Queis ne ingrata forem dicam Germana quot annis
Thesauri Indiaci transmisit Regia dona,
Nostri nonnullis notum est Regale REALE:
Transeat! ast Regni nostri pia Sceptra tenere
Progeniem nollet sacratam, fata datura
Francorum ingenti Genti majora, dederunt.
Alloquitur
HISPANIA.
ALma parens, magnos cogor renovare dolores,
Atque dare ingratae nimium responsa sorori:
Quae mea cura fuit fluctus resecare per aequor
Classibus, atque novum mundo subducere mundum;
Quae mea cura fuit Civiles condere Gentes,
Tollere Barbariem, sacras transmittere Leges;
Quae mea cura fuit diris opponere Mauris,
Saevas Turcarum pugnasque repellere pugnis;
Quae mea cura fuit tot fortia tollere castra,
Per quae vestra (Parens) confinia tuta manerent?
Sit testes sanguis noster, sudorque, laborque.
Ast soror in me quid? mea quondam Hollandia caepit
(Nota est causa volensque, valensque) tumescere bellis:
Hane reducem volui (repetat sua propria quaeque)
Per Mare, per terras, hinc tanta clade tot annis
Opprimor, atque premo, voluens discrimina Martis,
AETERNUM SIC VELLE POTENS —
Haud desunt fraudes asturae, haud pacta dolosa
Quae (tanquam Eloquium Francorum suave venenum)
Optima pacati corrumpunt faedera mundi.
Vestrum, sic nostri quamvis sacrata fuerunt,
Sancta & jure suo: dicat contacta rubore
(Christocola est novi quin maxima, prima sororum)
Suecorum turbas quaenam instigavit at illa,
Undique Germanos immensa clade prementes?
[Page 8]Quosnam progressus fecit Germana quot aunis,
Orbis & imperii moderatrix nuper habenda?
Quid nisi I sed sistat; nondum spoliata trophaeis
Austria celsa patet, nec Iberia tota subacta est.
Ast Rupellanis dedimus: sic fertur; at aurum
An profertur sic, tanquam fiducia Franco?
Turcarum turmas non littora nostra tenebant
Accersas,
Tempore Francisci primi.
celsae tunc deridere parenti
Non placuit magnas voluenti pectore curas.
Nec dare convenit discordia semina cunctis
Christocolis belli; sed magna Brittannia forsan
Immemor haud maneat; nobis componere nostra
Praestat, & ingratae discernere facta sororis;
Quam posthac! celsae saltem Genitrieis honorem
Vellit ut interea mecum per saecula sacrum
Conservare, foret demum memorabile nomen.
Alloquitur
MAGNA BRITANIA.
ENdicam graviora, Parens, meliora sed inde
Expectanda mihi, Augustissima fata supersunt:
Candida sed nostri producent gaudia luctus,
Quae spero [Deus omne bonum] hac aetate novanda.
Volvitur interea mecum discordia Gentis;
Quanta suae, sic tanta meae, quin Francia dicat
Quondam causa sui nostri nunc causa doloris.
Hujus enim nuper RICHELAEUS Scoto Britannes
[Religionis opus clarum quis credat?] in Anglos
Instimulans odio dixit; Sic vultis amici
Francorum fortes robustam perdere Gentem?
Insigne Anglorum jam parto Rege wiumphans
Crescit ad astra decus, vestro (que) teguntur honore;
Amplins & vestrum restat vix nomen in orbe:
Nuper & elatos Praelatos nostis corum
In Calvinistas; hostes qui quamvis habentur,
Vos tamen immenso nostri mansictis amore:
[Page 9] Inde jugum vestrae cervici imponere nellem Anglos, pectore vos optarem opponere firmo:
Quod valet; inter eos plures novi (que) paratos
Ense manu stricto, dum vultis, vestra tueri
Dogmata, jam (que) potens dominatur factio plebis:
Nunquam ut deficient Franci cognoscitis omnes,
Nec deero ipse modo vobis quocun (que) valebo.
Talia multa ferens verbis, animoque recondens
Insidias turpes saevo, transmisit ad Anglos:
Sic dolor, atque dolus simul invasere (feroces
Irae cognati dementis) viscera nostra;
Albion alba meo pateo subtincta cruore:
Hinc antiquus honos, hinc vis longaeva resultans
In Francos quondam, tanquam moritura perirent;
Excelsam si non munirem faedere Gentem
(Artis opus magnum) venturo ut clareat aevo;
Hoc conabor ovans, alto sint caetera fato.
Alloquitur
GERMANIA.
CAesarea quamvis, Genitrix, orbata viderer
Majestate, tamen veteres retinere licebit
Relliquias, aquilasque pares, & nomen honoris:
His, & Majestate frui certamine magno
Nisa laboravi, confuso Marte per Urbes
Praeclaras grassante meas; dum machina jactat
Collegae patres dicti, dum fulmina belli
Horrendi evolvunt resonantia Calvinistae.
His furor instimulans (an fas sit dicere zelum?)
Arma ministravit, nomenque intentio habendi
Illis extensum in terris per saecula cuncta:
HASSIACOS Mavorte feros, Suecosque rapces
Instigarunt hi torrentes nempe furoris:
Austriacos illi validos, fortesque Bavaros
Propugnatores Romae, movere salutis
Spe (sic arte valent) acies inferre cruentas
Principibus, populisque meis, sic sanguine nostro
[Page 10]Danubii arva madent, ampli & confinla Rheni.
Infandi armipotens complevit Francia belli
[Ira superba vorat] passimque incendia fomes:
Imperii Diadema petit, petat illa sed altum,
Et praelustre decus mecum remanebit in aevum:
(In terris, donec perfecto temporis Orbe,
Iste ferox hostis divolvitur Antichristus)
Illius at Sceptrum dominans ALSATIA sensit,
Francorum Suecis immisit & illa cohortes:
Sanguine CAPETIO solium decorare laborat,
In nihil HASPURGI nomenque reducere tendit:
Pluribus at pacem simulans videatur amica,
Unquam necne foret credenda sinonia proles?
Germanae caveant, caveat Germania secum,
Et domus Austriaca, ipsam sustentare trophaeis
Praestabit celsis, dum brachia fortia tollit,
Quo minus insidiae Francorum bella per Orbem
Inducant, turpes cunctisque sororibus iras.
Alloquitur
POLONIA.
UNdique, chara Parens, subeunda pericula rerum
Sunt mihi magnarum, dum sanguinolenta manebit
TURCIA, dumque ferox Tartaria bella parabit,
Et vastis agitabit equos Muscovia Campis.
Rara quies, si pace fruar, sit mentis inermes
Haud monstro juvenes, comites sed Martis habere
Cogor; ago, sic fata volunt: miseranda potentum
Funera nunc doleo discernere strata per Orbem,
Nedum causa fui, Bellatrix prona nec ullas
Suppetias misi, queis nostra clade perempti
Sanguine Christicolae vitam expirare gementes.
Agmina versantur Mavortia nostra quot annis
Perque domos, villasque meas, umbrosaque rura,
Atque meos tantum contenta gravare colonos:
[Page 11]Jurgia multoties culpavi saeva sororum,
Ut quae bella gerunt de Religione tot omnes,
Cum sint fallibiles, nimiumque errore laborant:
[Ens nihil AETERNO sic discerneturab ACTU]
Nostris alma parens concedo libera mentis
Amplecti, modo pace fruar, modo lege fruantur:
Francia nulla movet, nec Iberia celsa movebit
De Regno mecum, vel de pietate tumultus
In me Russorum nisi Graeca caterva rebellet:
Armipotente manu confinia sacra tueri
Si vellent, animosa darem, satis altaque corda
Tela OTOMANIS nunc quae inferre & ferre valerent:
Haec mea cura fuit pacemque sororibus optans.
Alloquitur
SUECIA.
DE me, clara parens, sunt plurima dicta per Orbem,
Atque a me nuper complurima facta fuerunt;
Quae Gentes, quae saecla canant: Romana ruina
Destinor a fato: quot terrae clade Gothorum,
Nec non Vandalico perierunt gurgite Regna?
Nec mutor: Romae nomen dissolvere conor,
(Duresco, Borealis enim, sic sanguine, caede)
Caesareumque decus satis extirpare laboro.
Ad quid relliquias condet Germania secum
Monstri, quodque triplex quondam produxerat Orbis?
Nonne patebit? enim dum consummatio saecli,
Instat & occasus? gaudebit & illa tenere
Ac si pondus iners magnum sine corpore nomen
Haud paterer; sed tela manu tentare juvaret,
Et lustrare intus penetralia Germanorum:
Nec mihi defecere ipsi; quin Francia amica
Tam turmas equitum, quam belli munera nummos
Invitavit, & illa fuit pars maxima mecum:
Austriacis sociale jugum convenit utrique
[Page 12]Vel dare, vel si non, saltem saevire liceret:
Aequum nec ne foret, dicat Calvinia proles,
Et queis sufficiat nomen pietatis habere;
At nobis etiam constaret nomen honoris,
Quemque sequor; petat alta potens altissima rerum
Sique cadam, nostri tamen insit gloria casus;
Sin sistam, claris gradior decorata triumphis.
Alloquitur
DANIA.
GErmanam certè, Genitrix, septentrio solam
Haud genuit, quamvis validas animosa loquelas
Jactat, dum nuper victricia limina figens,
Vix tamen Imperii crescentia culmina condet.
Quas res antiquas monstravit Suecia gestas,
Dum quondam in Turcas licuit fabricare Trophaea?
Quid nisi lethiferas instruxit prava catervas,
Quas (bene confessa est) sustentat Francia, & amplos
Per Germanorum campos fera turba vagatur?
Italiam penetrare cupit. penetravit ut audax
(Haud videatur opus magnum) confinia nostra,
Dum subito nec tela tuli, nec bella paravi.
Ast quorsum soror arma capit? num Regia Virgo,
Vel Conjux si forte foret, diademate cincta,
Imperium (simul & Regnum) moderabitur ingens?
Francia praepollet, cujusque pedissequa forsan
Suecia (nec decus exiguum) remanere cupivit:
Prosit! at illa diu saevis asperima bellis
Imperii tandem spoliis desistat onusta:
Si modo respiciat claros sincera triumphos,
Temneret indignos Gentis de sanguine nummos;
TURCIA, vel talem peperit Tartaria morem.
Cedat; fama volat; cito jam discedat ab illa:
Aut nunc, aut nunquam tumulum cumulabit honoris.
HUNGARIA.
DIva Parens, spoliata nimis tua filia supplex
A'te suppetias nativo jure petendas
Postulat, & lachrymis orat relevare dolores.
Dum robur nostrum vignit, dum à Marte valerem,
Splendida dum Regina domi mea Sceptra tenerem,
Saeva MAHOMETI confregi praelia pugnis:
Et pugnare queo, validis quin viribus audax
Conservare mihi quae propugnacula restant
Conor, & irrumpens Turcas infesto cruentos.
Langueo quotidie at diris lacerata ruinis;
Ni mihi praesidium Germania, nulla sororum
Praebuit, aut tantis curis occurrit amica.
Nec mirum, mundum dum Francia vexat avara
Imperii, & famae pietatisque immemor omnis
Sola sibi acquirit Terras, Urbesque sororum.
Nec rebus servare modum, nec jura fidemque
Quaerit at insidiis, vel vi superare sit unum.
Conjecit postquam RICHELAEI semina Erinnys
Intuleritque odium populis & Regibus atrum;
Antequam in Austriacos fera publica bella movebat,
HIC LOTHORINGOS, mox aliosquesubegit amicos,
Fancorum & flores statuit prope flumina Rheni:
Praeterea Belgis, & Taraconensibus iste
Seditionis clam transmisit turpe venenum,
Sanguine quo nimium sudavit Iberia fuso.
Hisce modis, tam grande nefas, divisio facta est
Christicolas inter; nostrisque doloribus addit
Calvinistarum rabies inimica dolorem.
Tu succurre, Parens, firmata pace per Orbem;
Saeva nec incedat tantis vestita triumphis
TURCIA, jacturam demum reparare juvabit.
VENETIA.
SAcra Parens, nostros liceat narrare labores,
Quos tam fama canit, quam claris gloria substat.
Armipotens postquam caelestia sidera adivit
CASTRIOTES, Gentemque suam commisit, & arma
Tutelae nostrae, quae bella cruenta peregi
Contra OTOMANOS tunc toties peritura periclis?
Nec sisto; insignem statuo super aequora classem,
Cui vastas hodie Neptunus subjicit undas,
Quam fugiunt Turcae velisque, virisque potentem.
Instruo per terras validas animosa cohortes,
Quarum saepe madet pugnando sanguine tellus,
Dum campis certant fortes, vel maenia servant
Praevaluere mihi, verum est, innimica CANAEAE
Agmina, sed rursum vici certamine CLISSAM:
Et majora, Parens, alto a Mavorte valerem,
Alma at opes vestras nostris concede secundas,
Praestet & auxilium clarissima quaeque sororum:
Illud opus praelustre decus, memorabile munus,
Militiae tantae constaret fama perennis.
Ut foret hoc, credo; ni multas Francia Gentes
Plena dolo, nimium implacidas ad bella citaret,
Ex queis sola suam fabricaret maxima molem
Mansuram Imperii, mundi dum terminet aevum.
Possidet iste metus, vel saltem conscia cura
Italiae Dominos; possint, qui & plurima vellent
Ferre, mihi & conferre, animis, opibusque parati,
At fiat melius Genitrix moderamine vestro,
Sit contenta suits bellatrix Francia terris;
Vestra MAHOMETI & confringant bracchia nervos.
HOLLANDIA.
ARma, virosque, Parens, & dicere bella tot annis
Si coner, mentem vestras auresque fatigem,
Forsan & ingratum munus videatur amicis.
At vestro auditu referam dignissima quaedam,
Quae (modo culpa fuit) sincera piacula habentur
Germanas inter plures per faecula nostra.
Cum quondam Imperii statuisset Iberia secum
Ignoti, & noti circumvoluentis ad astra
(FLUSquE ULTRA) immensam molem complere trophaeis:
Tunc Fabricata fui Borealis machina ad usum
Hujus, me nimiumque dolis torquebat iniquis.
Dejeci inde jugum Hispanum, certavit at illa
Armis multoties nostrates subdare Sceptro:
Martis inane fuit, tantis agitata periclis
Hispanos, Belgas; Germanos, inter & Anglos
(A quibus auxilium) fateor me semina belli
Saepius incecisse, & eis alimenta dedisse.
Hisce modis gessi tot praelia laeta tot annis
Victrix, & vastum lustravi classibus Orbem.
His mihi complures Indos utrosque subegi
Auspiciis Bellona tuis, his fama potentem
Undique declarat; nec desit Regia pompa,
Dummodo nomen abest, titulo non ornor inani:
Fiam mercatrix saltem ditissima mundi,
Sufficit & demum nos jam subsistere nobis.
EUROPA
Loquitur.
SUfficit! audivi! praeclarae sistite natae,
Respicite & vestrum, si non Genetricis honorem:
Parcant fata diu, ne extinctum ventris habebo
[Page 16]Divino insignem, & florentem munere fructum?
Inquas deduxit discordia dira ruinas?
Turcia saeva furens in vos, & barbarus Afer
Non raptis solum spoliis onerantur opimis,
Quotidie at certant turmis subducere terras.
Agminibus Natae consurgite, copia praestat
(Unio sola deest) immanes vincere Gentes.
Ast tua defecit pietas, tua, Francia, culpa est;
Ut tua culpa fuit, dominans Hispania quondam,
Quod non conjungat cunctas concordia dextras:
Error ubique patet: caelestia dona supersunt,
Queis sitis bello invictae, queis pace beatae;
His date conamen validum, his attollite palmas;
Quin si fata velint, natae, sit sessio nostra
Candida, pacificis tandem finita triumphis.
AD MAONAM BRITANNIAM PERORANtem Votum Syllepticum.
ARtificem tandem tantorum effare dolorum,
Cujus opus tua sunt quae sentis vulnera (Mater)
Bellum, Barbaries, Rabies, sitibunda cruoris
Ingluvies, miseris insultans saeva Tyrannis
Nullaque Relligio, tamen omnes Relligiones.
Haec opera unius (sed vis reticere) Sinonis
Qui innumeros Marios, Syllas, Cinnas Carilinas
Alter Equus veluti Trojanus continet alvo
Hunc vestra o superi, feriant malè sulmina, in issum
Caelicolae proceres vestrum convertite ferrum
Sic Britonum tellus rediviva pace vigebit
Quzque diu nostras aedes Astraea reliquit
Jura dabit populis solitum conscensa Tribunal,
Antiquisque suis gaudebit sedibus Hospes
Relligio nova, quaeque exharrent Templa revisent
Laeti Christicolae; tutus Mercator ad Indos
Prospera vela dabit tutus Merrator ab Indis
Importabit opes: Londinum denique pleno
(Et bene promeruit) ditabit COPIA CORNU.
FINIS.