Eidem PRINCIPI [...]

CResce Britanniacae germen praenobile Cedri,
Vsq (que) virescentes sparge re-sparge Comas.
Te, Patre, nec Patruo, nec Avis, Atavisq (que) minorem,
Famigerante Tuba Sera iuventa canat.
Cresque serisq (que) ausis superos ingentibus Orbes,
Orbis vt admirans stet stupeà (que) Minor
AD
CanDIDos
seVerIores
VIros.

PRosperanos habeant Satrap [...]n nos ora seren [...]t; Spreta abeant Satyr [...]n aspera, IVDICIVUM.

VILLIMVꝰ
ChICC
C. C.

Anno ter praenotato.

Dono PrInCIpIbVs gratarI ne InsIMa-

FINIS

Emenda

Leg. (Ortas) pro (Aedis) in versione Latina Regis disticchi, &c. fave.

[Page]DVELLVM POETICVM.

Contendentibus, GEORGIO EGLISEMMIO MEDICO REGIO, & GEORGIO BVCHANANO REGIO PRAECEPTORE.

Pro Dignitate paraphrase os Psalmi centesimi Quarti.

Adiectis prophylacticis aduersus Andreae Meluini Cauillum in Aram Regiam, aliis (que) Epigrammatis.

[figure]

LONDINI Excudebat Eduardus Aldaeus, Anno Dom. 1618.

IACOBO TRISMEGISTO MAGNAE BRITANNIAE Regi.

PLaeri (que) omnes (Rex max­ime, Rex optime) te vt Regem colunt, ego te vt regno dignissimum. Si quandò menti obuersa­ris meae, simul quo te sa­lutem, id Maronis occurrit.

Nulla meis sine te quaeretur gloria rebus
Seupacem seu bella geram, tibi maxima rerum
Verborúm (que) fides.

Quantùm aequitate in regnis temperan­dis, tantùm ingenij acumine, dicendi lepo­re, arcanorum scientiâ, & praesentium opi­nionem, & superiorum gloriam vicisti.

Cui ergo Phaebaeum hoc duellum aptiùs quàm tuae Majestati sacrabitur? tuorum est [Page] subditorum, tuorum famulorum, non pari fide tuorum. Fidem erga te meam, priua­bo hìc pot [...]ùs debito testimonio (vt de se Tullius) quàm id cum mea laude commu­nicem. At pessimè dispeream nî optimè prob [...]uero antagonistam Buchananum, im­pietatem in Deum, perfidiam in Principem, tyraunidem in Musas exercuisse, quantum­uis ab impuro puritanorum caetu laudibus ad caelos [...]eratur. Impietatis notam an de­clinabit, qui Baccho priscorum ritu seriò sacrificium [...]b [...]ulit? Qui Ronae insulae cul­tores describens, homines appellat rudes ac omnis propè religionis expertes: eiusmodi tamen solos esle illos censet, solos (inquam) quibus nec aliud quid quam, praeterquàm quod suae conditionis commoditatem non intelligant, ad summā faelicitatem deesse vi­deatur? Piusne an impius iste qui in homi­nibꝰ omnis propè religionis expertibꝰ, ijs (que) solis, summam faelicitatem collocaui [...]? Num Christicola probus, qui concionatorem fa­miliare ientaculum pro sacramento, ex im­prouiso vsurpantem collaudauit? An Prin­cipi fidus, qui Reginam insontem optimè [Page] de se meritam, tot mendacijs, tot calumnijs insecta [...]s, Reges deponendos, plectendos, necā [...]o [...] populo substernit? Innumera hūc spectanti [...] maioris otij, grauioris negotij, [...]empori, & volumini oportuniori seruanda p [...]ae [...]ereo, solā [...]j is poësin suo saeculo ma­g [...]i habitam nunc attingam. Vna centesimi quart Psalmi poëtica paraphrasis, ornatis­sima poëmatum Buchanani temerè hacte­nù i [...]dicata est. Verùm si elegantiae poëticae regulis, non imperitorum opinionibus nitē ­dum, licet nominati carminis materies le­ctissima sit, ipsum tamen carmen non vs (que) adeò politum esse, adnitar demōstrare. Ad neglectae poëseos cultum, nescio quo fato Dij superi, quo consilio homines, altiora moliencem reuocârunt. Postulatus num re­citatum Buchanani poëma incomparabile arbitrarer; vbi negaslem, incomparabilis quidam Buchanani admirator & buccina­tor, vt publicis certaminum praemijs qua­lemcun (que) famam mihi partam & mihi spre­ [...]ā, non suis sed alienis viribus imminueret, statim proposi o pretio: deposito pignore, praefixo die, exhibitâ chartâ, parato calamo, [Page] me ad fidem, ad syngraphum, ad certamen cum Buchanano, nihil minùs cogitantē pro­uocauit. Quod equidem eò suscepi luben­tiùs, quò ardentiùs, perniciosam multorum opinionem, Buchananum historiae veritate & scribendi nitore, cunctis praecellere, non solùm viuis sed etiam mortuis inuidendo existimantium, cunctorum animis extirpa­tam cupiebam. Mihi praetereà gaudebam, tàm praeclaram occasionem oblatam, quâ ad intermissa poëseos studia recolenda tan­dèm aliquandò adstringerer. Vt olìm pue­ro mihi apud Majestatē tuam & apud pro­pinquos Musae gratiolam conciliârunt; vt (que) ad honorem solennem mihi peregrè per inuidorum,

——Medias acies, mediós (que) per ignes
Inuenere viam:—————

Ità si fors iuuerit, posse modò lauream au­gere conijciens, mecū tacitus concinebam.

———Possit quid viuida virtus
Experiare licet, non longè scilicet hostes
Quarendi nobis.—————

Nec longè quo (que) Majestatem Regiam ante datum susceptae velitationis specimē, verbis detinebo.

[Page] Ergo Rex serenissime, tàm animo quàm vultu sereno, quâ soles benignitate aucto­rem, eâdem tibi dicatam hanc luctam con­templeris.

Vale, flore, viue, Regum Rex optime.

Majestatis tuae, Subditus humilis, Seruus fidelis, Propugnator acerrimus, GEORGIVS EGLISEMMIVS.

EIDEM EIVSDEM De INGENIO REGIO, BVCHANANI Praeceptoris sui toxicis intacto, & illibato.

Epigramma.
CVrarum labor est ignes, IACOBE, tuarum,
Cunarum est angues exuper are labor.
Surgenti è cunis, agitans tibi subdola curas
Te Buchananeiae sepsit Echidna scholae.
Ne caperet tenerum mellito felle Monarcham,
Musarum donis [...] eras.
Ille parens Diuûm nutu vaga syder a torquens
Te docuit, rerum qui tibi fraena dedit.
Certiùs à veris docuit secludere falsa,
Quàm Buchananaei te potuere sales.

[Page] DVELLUM POETICVM PRO Dignitate paraphraseos Psalmi Centesimi quarti.

Decertantibus.

GEORGIO REGIO.EGLISEMMIO MEDICO
 BVCHANANO PAEDONOMO

Cuiannexa Epigrammata, Nec-non

Astrologicum de causis & effectibus noui Cometae Iudicium.

☿
♀

LONDINI Typis Eduardi Aldaei, Anno Dom. 1619.

IACOBO MAGNO, MAGNAE BRITAN­NIAE Regi, Author Consilij sui rationem reddit.

I meis mihi vitam auspi­cijs trāsigere liceret, (po­tentissime Rex, Regum decus, literatorum deli­ciae) dignâ eorum com­mendatione, qui literis penè labentibus gnauiter conati sunt pristinum restituere splendo­rem, nihil antiquius, nihil iucundius duce­rem. E quibus Georgium Buchananum [Page] faelicissimo illustratum ingenio, nî tanto Deorum munere abuti maluisset, tota lite­ratorum cohors diù multúm (que) fuisset ve­nerata. O ancipitem casum! o quàm cu­perem viri huius famam sartam tectám (que)!

———— Nec enim benefacta, maligne
Detrectare meum est.—————

Quàm lubenti animo lassatis ejus mani­bus parcerem, si vel ipse tantillùm Regi­bus, Reginae innocuae, veris heroïbus pe­percisser. Non sic Althaea mater, ob caesos Toxea & Plexippum fratres, in filium Me­leagrum vltionem meditata, num funere­um fatalis stipitis torrem in ignes conij­ceret, dubitabat.

Tum conata quatèr flammis imponere ramum,
Caepta quatèr tenuit, pugnat matér (que) sorór (que)
Et diuersa trahunt vnum duo nomina pectus.

Non sic inquam illa secum luctata.

Et cupio, & nequeo, quid agam? modò vulnerasta­trū,
Ante oculos mihi sunt, & tanta caedis imago,
Nunc animum pietas, materná (que) nomina frangunt.

Non sic angitur, vt me solicita [...], hinc pie­tas in patriam & Principem, illinc in Bu­chanani genium & ingenium charitas, hic vindicta in hostem, illic commiseratio in [Page] demortuum. Sed vinces o Patria, vincetis Principes, nec patiar vel Principes ab ip­so, vel me ab ejus asseclis vlteriùs voce scriptóue lacessiri. Quarè si quid in hi­storia sinistro praeter veritatem affectu, si quid in poësi praepostero contra eleganti­am lapsu ab eo vitiatum deprehendi, nunc prouocatus cùm hic tùm alibì recludam. At (que) innumera, quae, alioqui per me non stetisset, quin delituissent intacta, castiga­tioni subijciam. Frustrà in posterum Bucha­nani sectatores suis erroribus ceu auream gnomen praetexent,

Authore magno desipere, penè sapere est.

Authoribus fidem, gratiam, magnitu­dinem adstruens causa, probitas est, scien­tia est; in Buchanano, vtram (que) si non totam desiderari, mutilam saltèm claudám (que) in­cedere vtram (que) demonstrabo: fine p [...]aeser­tìm eo, nè posteritas authore hoc irretita idem faciat quod teste Tullio seditiosi ciues solent. Cum aliquos ex antiquis claros viros pro­ferunt, quos dicunt fuisse populares, vt corum ipsi similes esse videan [...]ur. Temerarium certè [...]a­cinus videbor patraturus, tanti viri samam [Page] longè laté (que) diffusam labefactando, nostra­tibus potissimùm intemerandam, citra maculam, supra reprehension is nixum col­locatam. At opinionis istius cultores ij ferè sunt, quilibrorum titulos solos perlustrant, libros ipsos non perlegunt, multò minùs examinando discutiunt, vel discutere pos­sunt. Ne hos pigeat pudeátue cum elo­quij parente candidè proloqui, Quam multa vident pictores in vmbris & eminentiâ, quae n [...]s non videmus? Quam multa quae nos fugiunt, in cantu, exaudiunt in eo genere exercitati? Mihi Deus testis, nihil a Buchanano seu sermo­ne vincto seu soluto euulgatum, quod à me non perlectum & cum eloquentiae vtri­us (que) Coryphaeis collatum. Multa licet ni­tidè, multa verè, multa politè, imò ingeni­osè quamplurima expresserit; plurima ta­men spurcè, falso, rudiùs, hebetiùs, profu­dit. Nec quidquam in illo redarguam, seu veritatem, seu ornatum spectes, quod non authoribus fide dignissimis comprobem. Proh Iupiter, quam saepè ille sibi dissimilis, stilo nunc graui, nunc puerili, modò veris­sima, modò à vero alienissima suffarcinansl

———Necplura sinit tempús (que) pudór (que)
Dic [...]re: maius opus magni certaminis vrget

Opus magni quidèm certaminis, mihi in expectanti, sed non inuito indictum. Quod Majestati tuae sacratum volui, non vt indè quidquam tuis laudibus adijcerem: (tibi enim abundè omnia suppetunt, quae conse­qui naturâ, fortunâ, ingenio, aut diligentiâ homines possunt,) ne (que) vt tui nominis splendore tanquam sole inuidorum oculos obtundam (nam ab inuidorum toruo aspe­ctu, diro latratu, vano morsu, ne sol qui­dem lunâ tutior, multò minùs Reges, si te­stis deesset, Buchananus esset) sed vt anno­rum & animorum renouatione, obsequij erga te mei renouatam tesseram offerrem.

Vale Regum & virorum spectatissime.

Majestati tuae, Addictissimus Famulus, Georgius Eglisemmius Medicus.

In clarissimum suorum ciuium, Georgij Eglisemmij & Georgij Buchanani Agonem. Thomae Dempsteri I. C. Historici Regij & Pisani legum interpret is.

Epigramma.
NVlla Albanus Agon posthac certamina iactet,
Nec Capitolinâ qui sedet arce pater.
Non arae Lugdunensis renouentur honores,
Non aurata hircus cornua Bacche ferat.
Fictum argumentum vos traxerat arte furentes,
Dum colitis caecos ambitione Duces.
Sacri Regis opus citat in praeconia vates,
Quos tulit egregijs Scotia faeta viris.
Hic patriae lumen Regis rexisse iuuentam,
Gaudet, & Historijs nobile nomen habet.
Delicias cui Musa suas donauit abundè,
Ingenium (que) colunt Galliae & Hesperiae.
Splendor at hic gentis qui natus Apolline dextro,
Vatis (que) & Medici Regij honore valet.
Quem cathedrae Parisiacae stupuere tona [...]tem,
Explicat vt nodos docta Stagira tuos.
Sumite lemniscos, & palmas sumite vter (que)
Quos vltrò virtus i [...]geniosa dedit.
Ite pares ambo, meritis & honoribus ambo,
Laudibus & sacri carminis ite pares.

GEORGII EGLISEMMII

De BVCHANANAEA CIIII. Psalmi poetica para­phrasi, iudicium.

QVisquis Buchana­ni genium ritè nouerit, eiusdem in Musas tyranni­cae licentiae defendendae gratiâ, prosodiam ab illo exaratam animaduertet; non minùs quàm Histori­m Scotorum ad dialogos de iure regni perpe­àm confirmandos. Adeò tamen in arte sua cae­utijt vt erroribus omni excusatione maioribus ibil solidè potuerit vnquàm praetendere.

In primis syllabam illustrium omnium (ob­curiores nil moror) grammaticorum regulis [...]ngā, hìc insulsè corripuit, nempè vltimam in enuò à nomine (purà de nouo) deductam.

[Page] Secundò solaecismum turpiter commisit, his versibus.

Néue iterùm immissa tellus stagnaret ab vnda,
Limitibus compressa suis resonantia plangit
Littora, praescriptas metuens transcendere met as.

Si enim epithetum (compressa) attribuat tel­luri, falsam reddet orationem: & vt loquitur Iu­lius Scaliger solaecismus erit in Philosophia. Sin attribuat vndae, solaecon dabit in grāmatica, sub­iectū & substantiuum collocans in obliquo ca­su, epithetum in recto. Nec licebit eise defen­dere subaudiendo subiectum repetitū in recto, sola enim impersonalia hoc admittunt.

Tertiò carmina solutam potiùs orationem quàm heroici versus maiestatem redolentia ef­fudit ibidèm, haec scilicet.

Pollenti stabilita manu terra obruta quondam &c.
Ueliferas circumnant puppes, grandia cete &c.
Exultant tot monstra ingentia & horrida visu &c.

Necnonista,

Te Tollente animam subitò exanimat a recurrunt,
In cinerem, inspirante animam te denuò, surgit &c.

Etilla,

At verò impietas planè extirpetur ab ima
Radice, & scelerum stirps nulla repullulet, ac nos &c.

Nec vrgebo admodùm carmina quamprox­imè ad ridiculam leoninorum naturam acce­dentia, quorum medio & penthemimeri finis resonat. Nam etsi non inuenusta sit quando (que) li­terae vnius resonantia, vt.

Fluctibus vt fuso super ardua culmina velo,
Item,
Néue iterùm immissa tellus stagnaret ab vnda.

Tamen quò plurium literarum & quò pluri­bus versibus haec resonantia fit, eò deformius carmen redditur. An qui venustatem assequi potest, naeuis gaudebit hujusmodi?

Aetheris aeternas rector moliris habenas &c.
Te decor auratis, ambit te gloria pennis &c.
Littora, praescriptas metuens transcendere metas &c.
Pascua, qui (que) feris onager saxa inuia syluis &c.
Tutus vt abstrusis habitaret echinus in antris &c.
Ducis ad occiduas constanti tramite metas &c.
Indè superfusis cuncta inuoluentibus vmbris &c.
Praedator vacuis errare leunculus aruis &c.
Abditur occultis praedatrix turba cauernis &c.
Fluctibus immensas circumplectentia terras &c.
Squamigerae tremulâ per stagna liquentia caudâ &c.
Quae (que) suo proprium poscunt in tempore victum &c.
Et desolatas gens incolit aurea terras &c.

Sapiunt haec ferè incultū id seculū quo senes & circulatores rythmicis hexametris vnicè de­lectabantur; cuiusmodi celebratur illud mar­moreae cathedrae Westmonasterij appensum.

Ni fallat fatum, Scoti quocun (que) locatum,
Inuenient lapidem regnare tenentur ibidèm.

Quartò coniunctiones &, at (que) que, ac, toties iteratas posuit nempe 34. vt nauseam pariant: vt dominum (que) patrē (que) & circumfusum, & liquidas, & leuibus, flammae (que) tonitrù (que) sensim (que) in (que) qui (que) [Page] mulcent (que) syluis (que) campos (que) faecunda (que) quae (que) quae (que) qui (que) puro (que) & è coelo, in (que) hominum (que) boum (que) sed & aequora, & horridae, at (que) adeò, te (que) quae (que) & desolatas suum (que) facilis (que) bonus (que) & scelerum, ac nos, domi­numque.

Q [...]intò elisiones plures, puta 35. quae in car­mine polito parciùs vsurpādae sunt, Vt ventorum alis, accinctae aurae, iussae accipiant, terra obruta, insonuere aurae, cernere erat, néue iterúm immissâ, saxa inuia, vnde olus, geniale assurgat, quae (que) hila­rent, qui (que) hilaret, vbi implumes, lunae incertos, puró­que accensum, cuncta inuoluentibus, patrem exposcit, monstra ingentia & horrida, at (que) adeò, a te vno, tol­lente animam, subitò exanimata, in cinerem inspi­rante animam, suum (que) in saecula, tantùm ille, nempe illo oblector, at vero impietas, planè extirpetur, ra­dice & scelerum.

Inter quas omnium durissimae sunt quae in quintum pedem proximè incidunt, vt

————Torra obruta quondam,
————Saxa inuia syluis.

Sextò congessit omnia supplementa-miserè laborantis ingenij, nempe, tùm, tantùm, sic, vndè, indè, tam, tot, tu, te, tibi. His locis, tùm liquidi fontes, tùm fera prorepit, nec tantùm, tantùm ille, sic pater, sic eat, tam varijs, tam laxo, tot millia, tot monstra, Inde sitim sedent, inde pec [...]s, vnde olus, inde super­fus [...]s, te rerum, te decor, tu tibi, tu pater, tu timidis, tu lunae, te patrem, te didis, à te vno, te magnam, te rursus vultum, te tollente, te (que) quae (que) &c. Quae ab [Page] elegantia iterationis poeticae longè distant, ob multorum carminum moram interiectam.

Septimò nugationes vt deinrursùs sole renato, item, nullo cum fine per aeuum. Patrem, parens, pa­ter, patrem, genitor, pater, & pater optime, deni (que) patrem.

Vt phrasium duarum priorum nugationes perspicuae reddantur, obseruetur particulam (re) in vocum compositarum structura idem penitùs designare, quod rursùs. Ergo renato id est rursùs nato, proindè cum dixit, dein rursùs sole renato, idem praestitit ac si dixisser, deinrursùs sole rursùs nato. Similiter nullo cum fine, idem valet quod per auum. Idcircò dùm protulit, nullo cum fine per aeuum, sensu perinde est ac si protulisset, per aeuum per aeuum. Deindè per aeuum id est nullo cum fine, quare qui dixerit nullo cum fine per aeuum, [...]erinde loquetur, ac si diceret, nullo cum fine, nullo cum fine, Caetera seipsis patent.

Quìn imò eorundem epithetorum reiteratio & diuersis subiectis applicatio exibilanda est in tam exiguo poemate. Per virides campos, viri­des ram [...]s, viridis faeni, viridantis oliui, faecunda se­mina, faecunda tellus, leuibus alis, leuibus pennis.

Octauò resonantia literarū finalium in voci­ [...]us similiter desinentiꝰ in (a) indigna est erudi­ [...]o poetâ. Vt in hoc poemate aliquotiès, nempe,

Squamigerae tremulâ per stagna liquentia caudâ.

Item,

Exultan [...] tot monstra ingentia & horrida visu.

Etinae

Apparent accinctae aurae flammae (que) ministrae.

Nonò integrorum penè versuum, in alijs authoribus, & in ipso alibì positorum, mutua­tio egestatem denotat, vt horum.

Aetheris aeternas rector moliris habenas,

Item,

Donec sera rubens accendat lumina vesper.

Deni (que) digressiones à sensu textus & omissi­ones partium textus, minùs rectam arguunt paraphrasin, vt collatione versuum cum sacro codice liquidò constabit.

Alia verò plurima Buchanani errata casti­gatione dignissima, ipsis tyronibus puluerem grammaticum versantibus obuia, vt plangit, ne­stagnaret, item [...]ugitus leunculi & similia, lu­bens praetereo; cuncta haec limatissimo celi­berrimae Parisiensis Academiae iudicio submit­tens, haec enim vtrique nostrum benigna fuit parens studiorum.

His peractis obseruatiunculis de illius & no­stro poemate iudicet qui volet; si qui volet, iu­dicio valet incorrupto.

CARMINIS MATERIES. PSALMVS CIIII. aliàs CIII. Versio Diui Hieronymi.

1 BEnedic anima mea domino: Domine Deus meus magnificatus es vehementer.

2 Confessionem & decorem induisti: amictus lumine si­cut vestimento.

3 Extendens coelum sicut pellem: qui tegis aquis superi­ora eius.

Qui ponis nubem ascensum tuum: qui ambulas super pennas ventorum.

4 Qui facis angelos tuos Spiritus; & ministros tuos ig­nem vrentem.

5 Qui fundasti terram super stabilitatem suam: non in­clinabitur in seculum seculi.

6 Abyssus sicut vestimentum amictus eius: super mon­tes stabunt aquae.

7 Ab increpatione tua fugient: à voce tonitrui tui formi­dabunt.

8 Ascendunt montes & descendunt [...]ampi: in locum quem fundasti eis.

9 Terminum posuisti quem non transgredientur: ne (que) conuertentur operire terram.

10 Qui emittis fontes in conuallibus: inter medium monti­um pertransibunt aquae.

[Page] 11 Potabunt omnes bestiae agri: expectabunt [...]nagri in siti sua.

12 Super ea volucres coeli habitabunt: de medio petrarum dabunt voces.

13 Rigans montes de superioribus suis: de fructu operum tuorum satiabitur terra.

14 Producens foenum iument is: & herbam seruitutiho­minum.

15 Vt educas panem de terra: & vinum laetificet cor ho­minis.

16 Vt exhilar [...]et faciem in oleo: & panis cor hominis con­firmet.

17 Saturabuntur ligna campi, & cedri Libani quas plan­tauit: illic passeres nidificabunt.

18 Herodij domus dux est eorum: montes excelsi ceruis, petra refugium herinacijs.

19 Fecit lunam in tempora: sol cognouit occasum suum.

20 Posuisti tenebras, & facta est nox: in ipsa pertransibun [...] omnes bestiae syluae.

21 Catuli Leonum rugientes vt rapiant: & quaerant à Deo escam sibi.

22 Ortus est sol & congregati sunt: & in cubilibus suis collocabuntur.

23 Exibit homo ad opus suum, & ad operationem suam vs (que) ad vesperam.

24 Quàm magnificata sunt opera tua domine! omnia in­sapientia fecisti: impleta est terra possessione tua.

25 Hoc mare magnum' & spatiosum in anibus: illic reptilia quorum non est numerus.

26 Animalia pusilla cum magnis, illic naues pertransi­bunt.

27 Draco iste quem formasti ad illudendum ei: omnia à [...] expectant vt des illis escam in tempore.

28 Dante te illis colligent: aperiente te manum tuam om­nia implebuntur bonitate.

[Page] 29 A vertente autem te faciem, turbabuntur: auferes ritum eorum & deficient, & in puluerem suum nertentur.

30 Emittes spiritum tuum & creabuntur, & renouab [...] ciem terrae.

31 Sit gloria Domini in seculum: laetabitur Domini operibus suis.

32 Qui respicit terram, & facit eam tremere: qui [...] montes, & fumigant.

33 Cantabo Domino in vita mea: psallam Deo meo [...] diu sum.

34 Incundum sit ei [...]loquium meum: [...]go verò dele [...] in Domino.

35 Deficient peccatores à terr [...], & iniqui, ita vt [...] benedic anima mea Domino, Halcluia.

VERSIO B. ARIAE MONTANI.

1 Benedic anima mea Domino. Do­mine Deus mi magnificatus es ve [...]ementer: g [...]oriam & deco [...]m in [...]utus [...]es.

2 Amict [...]s lumine sicut vestimen­to, extendens coelum sicut corti­n [...]n.

3 Cont [...]gn [...]ns in aquis coenacula sua: ponen [...] nubes currum suum, ambulans super alas ven [...]i.

4 Faciens angelos su [...]s sp [...]ritus, [...]stros suos [...]gnem slagrantem.

5 Fundauit terram super bases e­ius, n [...] m [...]tet in scculum & per­petu [...]m.

6 Abysso sicut vestimento operu­isti eam: super montes stabant a­quae.

7 Ab increpatione tua fugient: a voce tonitrui tu [...] ferentur praci­p [...]e [...].

8 Ascendent montes, descendent vall [...]s ad locum quem sormasti­e [...]s.

9 Terminum posuistine transeant, ne reuertantur ad operiendum terram.

10 Mittens fontes in conuallibus [...]ter [...]onies [...]bunt.

[Page] 11 Propinabunt omni bestiae agri, frangent onagri s [...]im suam.

12 Super cos volatilia coeli habi­tab [...]nt, ex inter frondes dabunt vocem.

13 Adaequans montes de caenaculis suis, de fructu operum tuorum satiab [...]tur terra.

14 Germinare faciens herbas iu­mento, & herbas ad obsequium hominum, ad educendum panem de terra.

15 Et vinum exhilarabit cor ho­minis, ad nitere faciendum faci­es ab oleo & panem qui cor ho­minis sustentabit.

16 Saturabun [...]nr ligna Domini, ce­dri Libani quas plantauit.

17 Vt ibi aues nidificent, ciconia abietes domus eius.

18 Montes ex [...]lsi ibicibus, petrae vefugium lepo [...]ibus.

19 Fecit lunam in stata tempora, sol cognouit occasum suum.

20 Ponis tenebrositatem & fuit nox, inipsa repet omnis bes [...]ia syluestris.

21 L [...]un [...]uli rugientes ad praedam, & ad quaerendam a Deo escam suam.

22 Orieturful, congregabunt se, & [...] [...]abitacul [...]s suis accubabunt.

[Page] 23 Egr [...]dietur [...]o [...]o ad opus suum & ad culturam suam vs (que) ad vesperam.

24 Quàm multiplicata sunt opera tua Domine! ipsa omnia in sapi­entia fec [...]sti, impleta est terra pos­sessione tua.

25 Hoc mare magnā & lat [...]m [...]na­n [...]bus: ibi reptile. & non est nu­merus bestiae pusillae cum magnis.

26 Ibi naues ambulabunt leuia­than iste quem formasti ad lu­dend [...]in in eo.

27 Vniuers [...] ipsa ad te sperabunt ad dandum escam in temporesuo.

28 Dabis eis coll [...]gent, aperies ma­num tuam saturabuntur bono.

29 Abscondes facies tuas terrebun­tur; colliges sp [...]ritum corum expi­rabunt: & in puluerem suum reuertentur.

30 Emittes spiritum tuum crea­b [...]ntur & innouab [...]s facies t [...]ae.

31 Erit [...]loria Domini in seculum: [...]aetabitar Dominus in operibus suis.

32 Aspiciens ad terram & tremet, larg [...]t [...]n montes & fumabunt.

33 Cantabo Domino in [...]itis m [...]is, canaem D [...]o [...]ea quand [...] fuero.

34 Dulcescet super eo [...]oquium [...]un [...]ego laetabor in Domino.

35 Cons [...]men [...]ur p [...]ator [...]s de ter­ra & [...] vitra non [...]runt: Benedic anima mea Donino Halelu-Iah.

PARAPHRASIS PSALMI CIIII. AVTHORE EGLISEMMIO.

MEns age, depositâ curarum nube, canoras
Pange Deo laudes. O inuiolabile Numen
Imperio penetrans magni sacraria mundi,
Te niueae cinctum radianti lucis amictu
Splendor, & aurato velamine gloria vestit.
Tendis vt aulaeum rutili flammantia coeli
Culmina, mobilibus caenacula ponis in vndis.
Temones densis (que) rotas è nubibus aptans,
Ventorum alato peragras sublimia curru.
Seruitum properat flammâ comitante voraci
Spirituum pēnata cohors. Ne sedibus vnquàm
Pulsa datis abeat tellus compage solutâ,
Libratur grauitate sui; ceù veste fluenti
Alta superfuso velante cacumina ponto,
Delitnit quondàm; tua vox vbì sacra profundū
Increpuit, tonitrú (que) poli sonuere fragosa
Murmura, praecipites fugiunt in caerula fluctus.
Conspicui nudata leuant fastigia montes,
Subsidente cauis humili cum vallibus agro,
Labitur ad priscos aqua per decliuia fines.
In varios collecta sinus, transuoluier illinc
Nescia, plangendo resonantia saxa lacessit,
Nè liquido rursùm latitet sub marmore tellus,
[Page] Fontibus è nitidis valles, argenteus, implet
Per tumidos riuus flectens vestigia colles.
Libabit latices campis quae cun (que) vagatur
Bellua, qui syluis onager se tristibus abdit
Eximat ille sitim: volucris quaecun (que) strepenti
Verbere pennarum vacuas nitetur in auras,
Hospitio frondente toros structura loquaces,
Mulceat hic vocum tremulo discrimina cantu.
Ambrosio montes irrorant astra liquore,
Muneribus satiata tuis pecorique viris (que)
Aptas obsequijs, alimentis dulcibus aptas,
Promit humus teneris gēmantes florib' herbas;
Pampineos animis nectentes gaudia succos,
Et baccas oleae fragrantis vt ora serenent,
Et cererem valido firmantem corda vigore.
Arboreos faetus, tineis imperuia cedri
Robora tu saturas, Libani quae consita celso
Vertice, progeniem volucrum nidós (que) tuentur.
Nec minùs est faelix abies, hâc vimine texta
Pendula castra nouat clangente ciconia rostro.
At lepori silices, pauidis iuga senta recessum
Concilias damis: constanti temporis ortu
Inconstans lunare decus renouare figuras,
Occiduó (que) tubes pelago decumbere solem.
Tecta soporiferos piceâ caligine vultus
Nubila diffundis tacitam ducentia noctem.
Proruit intereà speluncis acre ferarum
Agmen, & auxilium coeleste leunculus escam
In praedam exorans, rugitibus aethera pulsat.
Sole recens orto latebrosis inuia dumis
[Page] Antra subit: remeāt alacres ad plaustra coloni,
Donec purpureus det sera crepuscula vesper.
Sancte opifex quanto moliris cuncta decore,
Consilió (que) struis! Moles terrena tuarum
Diues opum exultat; latè circumsonat ingens
Oceanus; seu parua lubet, seu magna ciere
Corpora squamigerûm, vitreâ cōplectitur aluo
Innumer as pinnâ fluitantes remige turbas.
Pandentes leuibus naues cita carbasa ventis,
Marmoreó (que) sinis balaenas gurgite pass [...]m
Carpere iucundos placido molimine saltus.
In te summe parens haec inclinata recumbunt
Omnia, temporibus victum poscentia certis.
Te dante accumulant, dextrā laxante renident
Exaturata bonis, vultum celante pauescunt.
Vitales resecante moras animae (que) nitorem,
Protinùs in tenuem vertūtur pulueris vmbram.
Asperso rediui [...]a tuo spiramine surgunt,
Squallenti (que) redit facies laetissima terrae.
Compleat aeterno venientia saecula plausu
Fama Iouae: charas, operū monumenta suorū
Delicias rex vs (que) vocet, cui visa repentè
Terra tremit, rupes tactâ radice vacillans
Exudat refugos dorso fumante vapores.
Carmē erit Deus iste mihi, quoàd vltima vitae
Linea succedet, mihi pars quoàd vlla superstes,
Illi sacra canam memori praeconia cultu.
Dulce melos meditatus ei, laetabor eodem;
Rapta sed in nihilū terras gens praua relinquat.
Pange Deo laudes positis mens libera curis.
FINIS.

PARAPHRASIS PSALMI CIIII. AVTHORE BVCHANANO.

TErer [...]m Deus alme canam dominism (que) patrem (que)
Magne parens, sanctâ quàm maiestate verendus,
Aetheris aeternas rector moliris habenas!
Te decor, auratis ambit te gloria pennis,
Et circumsusum vestit protegmine lumen.
Tu tibi pro velo nitidi tentoria coeli,
Et liquidas cur [...] suspendis fornice lymphas:
Et leuibus ventorum alis per inania vectus,
Fraenas cèu celeres volitantia nubila currus.
Apparent accinct ae aurae flammae (que) ministrae,
Vt iussa accipiant. Stat nullo mobilis aeuo
Terra, super solidae nitens fundamina molis,
Pollenti stabilita man [...], terra obruta quondàm
Fluctibus, vt fuso super ardua culmina velo:
Sed simulincrepuit tua vox, tonitrú (que) tremendo,
Insonuere aurae, paulatìm a scendere montes
Cernere erat, sensim (que) cauas subsidere valles,
In (que) cauas valles trepidas decurrere lymphas.
Neue iterùm immissâ tellus stag [...]aret ab vnda,
Limitibus compressa suis resonantia plangit
Littora, praescriptas metuens transcendere metas:
Tùm liquidi fontes imis de collibus augent
Flumina, pervirides vndas voluentia campos.
[Page] Vndè sitim sedent pecudes quae pinguia tondent
Pascua, qui (que) fer is onager saxa inuia syluis
Incolit. Hicleuibus quae tranant aëra pennis,
Per virides passìm ramos suos tecta volucres
Concelebrant, mulcént (que) vagis loca sola querelis.
Tupater aerios montes, compós (que) iacentes
Nectare coelesti saturas, faecunda (que) rerum
Semina vitales in luminis elicis oras.
Vndè pecus carpat viridis noua pabula faeni,
Vnde olus humanos geniale assurgatin vsus;
Quae (que) nouent fessas cerealia munera vires,
Quae (que) hilarent mentes iucundipocula vini,
Qui (que) hilaret vultum succus viridantis oliui.
Nec minùs arboribus succi genitabilis humor
Sufficitur. Cedro libanum frondente coronas
Alitibus nidos: abies tibi consita surgit,
Nutrit vbi implumes peregrina ciconia faetus.
Tutimidis montes damis, caua saxa dedisti,
Tutus vt abstrusis habitaret echinus in antris.
Tulunae incertos vultus per tempora certa
Circumagis, purò (que) accensum lumine solem
Ducis ad occiduas constanti tramite metas.
Inde superfusis cunctainuoluentibus [...]mbris,
Per tacitas spargis nocturna silentia terras.
Tum fera prorepit latebris, sylu [...]s (que) relictis
Praedator vacuis errare leunculus aruis
Audet, & ecoelo mugitu pabula rauco
Tepatrem exposcit: dein rursus solerenato,
Abditur occultis praedatrix turba cauernis:
In (que) vicem subeunt hominúm (que) boúm (que) labores,
[Page] Donec ser a rubens accendat lumina vesper.
Sicpater in cunctos didis te commodus vsus;
Nec tantùm tellus, genitor tua munera sentit,
Tam varijs saecunda bonis: sed & aequora ponti
Fluctibus immensas circumplectentia terras
Tam laxo spatio sa finu: tot millia gentis
Squammigerae tremulâ per stagna liquentia candâ▪
Exultant: tot monstra ingentia & horrida visu
V [...]liferas circumnant puppes; grandia cete
Effingunt molles vitreo sub marmore lusus.
At (que) adeò quae terra aruis, quae fl [...]ctibus aequor
Educat, à te vno pendent, pater optime, téque
Quae (que) suo proprium poscunt in tempore victum.
Te magnam pandente manum saturantur abundè
Omnia: terur sùs vultum condente satiscunt.
Te tollente animam, subitò exanimata, recurrunt
In cinerem, inspirante animam te denuò, surgit
Illicò fae [...]undae sobolis generosa propago,
Et desolatas gens incol it aurea terras.
Sic eat, ò nullo regnet cum fine per aeuum
Maiestas diuina, suum (que) in secula laetus
Seruet opus Deus, ille Deus, quo territa tellus
Coucutiente tremit, montes tangente vaporant.
Fumiferâ trepidum nebulâ testante pauorem.
Huncego, dum viuam, dum spiritus hos reget artus,
Vs (que) colam, tantùm ille meas facilis (que) bonús (que)
Accipiat voces: nempè illo oblector in vno.
At verò impietas planè extirpetur abima
Radice, & scelerum stirps nulla repullulet, ac nos
Te rerum Deus alme patrem dominúm (que) canemus.
FINIS.

VERSIO TREMELLII. &. IVNII.

1 Benedic anima mea Iehouae, Iehoua Deus mi, magnus es valde, magnificentiam & de­corem induisti.

2 Amiciens te luce tanquam panno, extendens coelostan­quam aulaeum,

3 Qui contignat aquis coe­naculasua, qui dispo [...]it den­sas nubes in vehiculū suum, qui itat super alas venti.

4 Qui facit angelos suos ven­tos, ministros suos ignem [...]ā ­mantem.

5 Fundauit terram super bases eius, ne dimoueretur in secu­lum & perpetuum.

6 Abysso vt indumento ope­rueras eam supra mōtes stan­tibus aquis.

7 Ex increpatione tua diffu­gerunt: a vocetonit [...]ui tui accelerarunt sugam.

8 Condescende [...]unt per mon­tes, descenderūt per valles in locum quem fundauerasipsis.

9 Terminum posuistine tran­seant, ne reuertantur ad ope­riendum terram.

10 Qui emittis fonees per ual­les, vt inter montes ambu­lent.

[Page] 11 Potū praebeant omnibus a nimantibus agri: frangran [...] onagrisitim suam.

12 Iuxta Illos volatilia coeli habitent, e medio frondium edentia vocem.

13 Qui irrigat montes e coe­naculis suis, vt a fructu ope­rum tuorum sarietur terra.

14 Faciens vt germinet fae­num ad iumenti, & herba ad hominis vsum, vt depromant cibum de terra.

15 Qui vino laetificat cor mor­talis, nitidam efficit faciem oleo, & cibo cor mortalis ful­cit.

16 Satiantur arbores Iehouae, cedri Libani quas plantauit.

17 Vbiauiculae nidificent, abi­etes domicilia ciconiae.

18 Montes excelsissimi rupi­caprarum, petrae montano­rum murium perfugium.

19 Statuit lunam in stata tem­pora, solem agnoscentem oc. casum suum.

20 Disponis tenebras vesit nox, qua erumpunt omnia anim ā ­tia syluae.

21 Iuuenes leones rugientes ad praedam; & quidem quae­rendo a Deo forti escam su­arn.

22 Exorto sole recipiunt se, & in lustris suis recubant.

23 Prodit homo ad opus suum [Page] & ad culturam suam vs (que) a vesperam.

24 Quàm ampla sunt oper­tua ô Iehoua! quàm ea om­nia sapienter fecisti! quà [...] ­plena est terra à possession tua!

25 In ipso mari magno & sp [...] ­tioso, illic reptilia sunt, a [...] innumera animantia paru [...] ­cum magnis

26 Illic naues ambulant, ba­laena quam formasti ludend [...] in eo.

27 Omnia ista in te expectati­onem habent, vt des escan­corum in tempo [...]e suo

28 Te dante ipsis collig [...]nt a­periente manum tuam satian­tur bono.

29 Abscondente faciem tuam conturbantur, recipiente spi­ritum eorum expirant, & i [...] ­puluerem suum reuertuntur.

30 Emittente spiritum tuum recreantur: deni (que) renoua [...] faciem terrae.

31 Sit honor Iehouae in secu­lum laetetur Iehoua in operi­bus su [...]s.

32 Quo intuente terram, tre­mit ill [...]; attingente ipso [...] montes fumant.

33 Canam Iehouae in vitame­a: Psallam Deo meo quantis­pèr ero.

34 Suauis erit de co meditatio­mea, ego laetabor in Iehoua.

35 Deficiant p [...]cca [...]ores à [...]ter­ra, & improbi amplius non­si [...]t: Benedic anima mea Ie­houae Halclu-Iab.

GEORGII EGLISEMMII Aduersùs Andreae Meluini cauillum in aram regiam Epigrammata Prophylactica.

MELVINI Cauillum.
CVr stant clause Anglis duo libri Regis in ara,
Lumina caeca duo, pollubra sicca duo?
An sensum cultúm (que) Dei tenet Anglia clausum,
Lumine caeca suo, sorde s [...]pulta suâ?
Romano ritu Regalem dùm instrnit aram,
Romanam pingit relligiosa lupam.
EGLISEMMII Prophylacti­cum primum.
Quid sine luce faces, sine flumine pollubra, clausos
Regia Brutiadûm sustinet Ara libros?
Caelica num fragiles fugiunt mysteria sensus,
Lumina pura Dei, flumina sacra Dei?
Si pius es, clausas reserabunt Biblia portas,
Lumina pura videns, flumina sacra bibes.
2.
Frustráne Ara gerit, sine lumine Lumina bina,
Biblia clausa duo, Pollubra sicca duo?
Tutum strauit iter clauso de limine Christus,
De salebris lympham, de tenebris (que) diem.
Sedula mens precibꝰ, pręclusa volumina voluet,
Cui tenebrosa micant, pollubra sicca madent.
3
Fax, peluis, codex, non stridula, sicca, seratus,
Pist [...]n, baptismum, mystica sacra notat.
Clauditur arca Dei, clauduntur Biblia, signant
Pollub [...]a baptismum, fax taciturna fidem.
Pollutis oculis, manibúsue oracula tanta,
Non adeunda homini Principis Ara monet.
4
Stat Liber occlusus, lanx arida, lumen adelum,
Faederis ista noui pignora prisca manent.
Clausa reluctanti, properantibꝰ alma patescunt
Biblia, de Christi vulnere lympha cadit.
Subiiciat guttis animam caelestibus aeger,
Sensious occultum lumen ab axe feret.
5
Anglia te monitis Regalibus instruit Ara,
Pollubris, libris, luminibús (que) sacra.
Lumina non oculo, sed concipe mente, profanis
Claude Libros, lachrymis Pollubra sicca reple.
Ara licet Latios imitetur Regia cultus,
Diceris Latiam non imitata Lupam.
6.
Milue rapax, fecit quē mens malesana dicacem,
Sensa Dei haud Anglis sed tibi clausa latent.
Lumen inaccessum, praeclusá (que) Biblia pandet,
Lustrali quisquis fonte lauacra petit.
Qui sensum haec cultúm (que) Dei spirantia temnit,
Sordidus est, tumido caecus amore sui.

EIVSDEM EGLISEMMII Epigrammata Miscellanea.

MAIESTATI REGIAE Câ [...]men AVREVM.
ANloquar? an sileam? rudis hinc mihi Musa labellum
Obstrui [...], h [...]nc Mulas Aureus vrg [...]tamor.
Quid non vincit amor, Superos qui vicit, vt vni
Cuncta IACOBE simul dent sua dona tibi?
Quicquid in arcanis Auri ornati (que) reclusum,
Id pater omnipotens inserit omne tibi.
Cum tua te genetrix orientem redderet orbi,
O bi surgebant Aurea signa tuo.
O ter selicem quem protulit Aurea Diua,
Aureus vnde tui sanguinis ordo fluit!
Non hic laudis apex, Parcae fatalia nentes
Stamina, donâtunt Aurea fata tibi.
Aspirant te Rege, tuis modò saecla Britannis
Aurea, cum Diuis Aurea saecla tibi.
[Page] Aurea vis animi, dulcis decor Aureus oris,
Dùm vocem exerces, Aurea lingua tibi.
Aurea Musa tibi, calamo fluor Aureus exit,
De (que) tuis populis Aurea cura tibi.
Aureolam sobolem Regina dat Aurea Regi,
Aurea nam coniunx Aurea Nympha tibi.
Aurea regna tibi, vigor Aureus, Aurea forma,
Aureolis digitis Aurea sceptra moues.
E [...] quae pertuleras quondàm discrimina vitae,
Non mala sunt, sed sunt Aurea mala tibi.
Aurea Maiestas rutilante potentior Auro,
Muneribus pollens Aurea dextra tibi.
Aurea terra tibi, polus Aureus, Aureus orbis,
Aurea dat virtus Aurea cuncta tibi.
Aurea vita tibi, post facta tot Aurea, serò
Finiat Auratos, Aurea Parca dies.
Periocha faceta.
Ergo tibi Aurato cùm sint simul omnia Regi
Aurea, num tribues Aurea dona mihi?
Tuae Maiestati deuotis [...] simus ad aras, G. Eglisemmius.

EIDEM EIVSDEM.

Infantis Genius.
VErsabam celeres pulsato turbine gyros,
Infanti nondùm lingua triennis erat.
[Page] Area nobilium turbâ regni (que) dynastis,
Milleviris, vno Rege decora stetit.
Vt video! vt salio! despecto turbine, rectam
Ad Regem pandunt fata serena viam.
Per medios Comites genio ducente Deó (que),
Regis ad amplexum cor oculús (que) rapit.
Dextra femur Regale tenet, vocat alteta fidum
Custodem, laudes lingula blaesa sonat.
Haereo sic digitis Regalibus oscula figens,
Vt mora nec Regi, nec mihi dura fluat.
Quod posco, obtineo, sonipes me Regius auro
Ostró (que) insignis, per loca tuta vehit.
Regali infantis genio laudés (que) canenti
Principis, applaudit Rex procerúm (que) cohors.
Omina si valeant, celebret fauus ore Platonem,
Regia det laudem lingua manús (que) mihi.

EIDEMEIVSDEM MNE MOSYNON.

Dum Regij Medici locum Ambiret.
RExanimae pars magna meae, qui iura Britāno
Das populo, Musis spes Iacobe me is.
Qualis Hamiltoniâ tua vox spirauit in arce,
Saepè mihi talem Regia facta sonent.
Ne patris in tumulo Musas mihi Parca locaret,
Iurâsti patrem te fore velle mihi.
Dicta fidem accipiant, patrē vel tolle sepulchro
Vel mihi te patrem redde Monarcha nouum.
[Page] Oquater! ô nimium Musas te patre beatas,
Si Medicum statuant me tua iussa tuum!

EIDEM GRATIAE.

Q Vas tibi persoluam, Regum Rex optime, grates?
Nec mihi vota satis, nec mihi verba placēt.
Quaelibet in votis in verbis gratia quae [...]is
Soluitur, est maior gratia danda tibi.
Munera nulla mihi tanto sunt Principe digna,
Aequa tuis donis munera nulla mihi.
Musa tamen superest, si quae donata supersunt,
Haec tua sit sempèr, quae tua sempèr erat.
Sed minor est bonitate tuâ, si dona rependi
Magna cupis, magnum da mihi posse diù.

DE REGIBVS MAGNAE Britanniae & Daniae, in publicum simul prodeuntibus.

Epigramma.
NVlla duos iunctìm viderunt saecula soles,
Laeta videt Reges terra Britanna duos.
Dum simili binos Reges veneratur honore,
Quis Regum est noster plebs comitata rogat?
Scilicet amborum faelix concordia, nullis
Discrimen digitis inter vtrum (que) notat.
[...]
[...]
[...]
[...]

DE MONARCHIA MEGALO­britannica, & legatione Gallica illustris­simi Ducis, Ludouici Stewarti, Ducis Lennoxij, &c. Encomiasticon.

QVà Cynosura micat, medio iacet or be fretó (que)
Insula regnatrix pelagi, cui fortia condit
Maenia Neptunus, pictis (que) onerata carinis
Littora cōcelebrant, hominū Diuûm (que) labores,
Insula bellatrix, Cereri gratissima sedes;
Rerūhominúm (que) ferax, ter nobilis insula, pas­sim
Faecundis cumulata bonis, cui diuitis auri
Argenti (que) fluunt, viridi sub gramine venae.
Non vna sub gente priùs, tranquilla nec vno
Principe, sed Dominis sempèr discordibus acta.
Perpetuis lassata malis, sua viscera flammis
Et ferro lacerans, in mutua vulnera fratres
Vicinós (que) trahens, venerandae nescia pacis;
Donec discutiens radijs fulgentibus vmbras,
Ceu nouus exoritur Titan IACOBVS ab Arcto,
Qui centum & septem Scotis è Regibus ortus
Imperij triplicis triplici diademate gaudet.
Illius auspicio, spectacula saeua furentis
Inuidiae Martis (que) ruunt. O mitia terris
Numina! Certârunt Latii (que) ▪ alii (que) Monarchae
Caedibus innumeris solio tot secptra sub vno
Iungere, quod trucibus renuit Bellona tyrānis;
Vnicus hic Regnitotas sorti [...]us habenas
Aptauit triplices capiti sine caede coronas.
Oceano terrâ (que) potens, modò proximus astris,
[Page] Solis vtras (que) plagas vigili compleuit honore.
Eius ad arbitrium totus iam pendulus haeret
Orbis, & humanis concordia publica rebus,
Dissidiúmue ferox, cuius sacra dextera mundū
Turbare aut sedare queat. Sed mente suprema
Despiciens Martem, placidae iucunda quietis
Munera syderco spargit fulgore per orbē.
Dúm (que) apud externas peragit noua foedera gē ­tes,
Iuuenit haùd alium quāte Ludouice Dynastam,
Qui ferat ad Regem solij mysteria Gallum.
Tu prestans animi, tu sanguinis inclytus ortu,
Regia Celtarum Scoto cum stemmate iungis
Stemmata, non vlli nitidâ virtute secundus.
Solus ad alta volans tantae fastigia laudis,
Mitteris, ante alios Iacobo gratior omnes.
Sictuus astricolae Darlaeus patruus olim
Reginae dilectus erat, quem legeratilla
Regalis thalami socium, voluit (que) sacrati
Principis esse patrē, totus quem suspicit orbis.
Ergo age Numinibus dic Regia verba secundis,
Et Regi Ludouice refer sua vota, nec vnquàm
Corporis aut animi succumbe laboribus vllis,
Gratanti donec reducem te spectet in aula.

DE SERENISSIMO REGE praecauente ignes puluereos.

ISacius vates IACOBVS certa futuri
Symbola, diuino p [...]rcitus igne dedit.
Magnanimus Princeps IACOBVS, caelitùs ignes
Puluereos sacro praescius igne fugat.

Serenissimo Magnae Britanniae Principi, CAROLO IACOBI Magni Filio;

DE GENEALOGIA REGIA, Stndio literatissimi Antiquarij, Iacobi Maxuelli collecta, Eglise [...]mij

Epigramma.
QVi genus, & radio proauos tibi Carole Diuos
Describet, nunquid Maximus ille tuis?
Maximus & Maxuellus erit, qui sera nepotum
Saecula mulcendo, te proauós (que) ca [...]et.
Dat decies quinos, bis quin (que) dat ille Monar­chas
Caesareo Augustos fasce tuâ (que) domo.
Bis centum Reges, decies septém (que) recludit
Nectentes generis stemmata dia tui.
Hinc tibi regna suum tricena dedere nitorem,
Hinc tibi regnorum seeptra gerenda trium.
Principibꝰ, Ducibꝰ, quibꝰ est & Marchio nomē
Ex octingentis te vetus ambit honos.
Ter denas centúm (que) domos ab origine prima
Heroum serie, stirps tuasacra beat.
Caelo nobilitas, caelo tenobilis aequat,
Extremum virtus non habitura diem.

EIDEM Aliud eiusdem de Carolis à Maxuello notatis.

VIc [...]ni & septem Caroli celebrantur in vna
Stirpe tuâ Heroes Carole care Dijs.
[Page] Carolus hâc Pulcher, Carolus quo (que) Malleus exit,
Carolus & Magnus praelia magna gerens.
Carolus & Doctus, simul est & Carolus Audax
Te nono accedens Carole vtrin (que) gtadu.
Carolus hâc Sanctus, Sapiens hâc Carolus, alter
Est Benè qui Natus, qui vel Amatus, abit.
Hâc alij plures digno cognomine clari,
Clarior in te vno quilibet vs (que) viget.
Pulcher, Martellus, Magnus, tu Doctus, & Audax,
Tu Sanctus, Sapiens, sempèr Amatus eris.

De Maxuelliana deductione Genealogiae CAROLI principis per vtrum (que) parentem ab Augu­stissima domo Austriaca.

Epigramma.
EXultet Iunone Samos, iactét (que) Dianam,
Aut Phaebum Delos, caerula Creta Iouem.
Exuperat Cretam, Delon, domus vna, Samón (que)
Austria, quâ nusquàm clarior vlla domus.
Austria Iunonem, parit Austria saepè Dianam,
Cum Phaebo enitens Austria saepè Iouem.
Austria Diuorū, Procerum domus Austria faelix,
Regnorum faelix, Imperii (que) parens.
Vt rerum dominos, sic te quo (que) Carole nobis,
Sit longin qua licet, protulit illa tamen.
Bis senis vicibus, tibi promit vtrúm (que) parentē;
Rodolphum, Albertum, conspicis inter auos.
[Page] Siue Triumphator validis Albertus in armis,
Si vel Honoratus dictus, vter (que) tuus.
Reddat Honoratum, te faelix Austria patrem,
Te (que) Triumphantem reddat (vt optat) auum.

EIDEM EIVSDEM De Maxuelliana deductione ge­nealogiae Carolinae ab Alberto Brandeburgico, Principe prudentissimo, fortissimo, fortunatissimo, cognomēto Achille & Ulysse Germanico.

Epigramma.
SEptimus Alberto nodus te iungit Achilli,
Natalis simili mense dié (que) parit.
Carole te similem Mars & Sapientia praestent,
Voto succedens vitá (que) sórs (que) tuo.

Potentissimi Monarchae Iacobi Magnae Britanniae Regis,

Ana­grā ­ma. CAROLVS IACOBVS STEVARTVS SALVVS CVEO, SACRA RESTITVO

Epigramma.
INnostram insidias crudelis turba ruinam
Struxerat, huic dirâ non nisi morte quies.
[Page] Iam propè lux aderat tanto opportuna furori,
Regalem in cineres penè datura domum.
Cura Dei literis nostros exercet ocellos,
At (que) animos, flāmis damna cauenda monens.
Panditur extemplò necis horrida semita, qui (que)
Fata aliis voluit proditor, ipse tulit.
Indè CVBO SALVVS, pro regno, prole, domó (que)
Sospite, R [...]STITVO SACRA trophaea Iouae.

Aliud. Ana­grā ­ma. CAROLVS IACOBVS STEVART SCOTI LAVS VERA SVB ARCTO

Epigramma.
ARctoo propior residet gens nobilis axi,
Sempèr ab externo libera sola iugo.
Marte viris (que) potens, quā nemo impunè lacessit,
Victrices referens hoste furente manus.
Diues opum, diues clausis tellure metallis,
Commoda finitimis non onerosa locis.
Pectore veraci ducibus fidissima, cunctis
Artibus ingenuis nobilitata viget.
Haec te laeta dedit cunctis Iacobe verendum,
Haec tacitè memorem te monet esse sui.
Sis quamuìs alibì fultus cultús (que), SVB ARCTO
VERA tamen SCOTILAVS columén (que) manet.

Aliud. Ana­grā ­matis­mus. CAROLVS IACOBVS STEVARTVS ALATVS AC VER VS ORBI CVSTOS

Epigramma.
ATlantis domitor Perseus, domitór (que) Medusae
Peruolat alato nubila celsa pede.
Conspicit Andromedam lethalia vincla geren­tem,
Esset vt aequoreae praeda cruenta ferae.
Ingemit, & fato dignam meliore tueri
Ardens, squamigero victor ab hoste redit.
Haud secùs ad duras religata Britannia cautes,
Finitimis dudùm praeda futura locis.
Ante tuū aduentū, Rex maxime, vincla gerebat,
Vincula maeroris, vincula Martis erant.
Laus tua, ceu Perseus, totum supereuolat orbē,
Et tua ceu Perseus, dextera, monstra necat.
Quod fuit Andromedae Perseus, ALATVS es ORB [...]
AC VERVS CVSTOS, semideús (que) pater.

DE EIVSDEM NATALI DI [...] 19. IVN 11. Augurio iungendorum reg­norum 19.

Epigramma.
VAllia tres Regum, bis quatuor Anglia sedes,
Hibernus quinas, Scotia trés (que) dedit.
Si numero coëant, si Principe, dena nouém (que)
Regna dabunt, vno Rege beata simul.
Qui nonâ & Iunî decimâ sub luce Monarcha
Nascitur, ille nouem regna decém (que) tenet.
O longùm teneat, caelum dùm sydera voluet,
Dum fluidos voluet pontus & aura sinus.
[Page] Hoc si fata negent, miserum si deserat orbem,
Angelicos orbes vt Patriarcha regat.

EIDEM EIVSDEM. De Genealogia Regis ac Principis studio doctissimi Antiquarij Iacobi Maxuelli a Carolo Magno inter 27. Carolos rationi­bus 100. delineata, intér (que) Iacobos 19. a Iacobo fortunato 52. modis ducta.

Epigramma.
NOn mage textilibꝰ victrix diffusa corymbis,
Quercū hedera in viridi lambit & ambit agro:
Sed ne (que) viuaces hederae magis implicat artus,
Multiplices vitis, ducta, reducta, vias:
Quā te Magne Pater Carolo cum Principe, Magnum
Ad Carolum generis clara propago trahit.
Maxuello retegente diem, fluit ordine, centum
Distinctis in te Carolus ille modis.
Per (que) nouem ac denos Iacobi nomine patres,
A Fortunato stat tibi Rege decus.
Bis tibi vicenis, bis senis tractibus ortum
Suggerit, auspicio nobilitante genus.
Hunc iuncta Hesperiae generosa Valentia primum
Regni vnitorem nomine, fassa colit.
Te Fortunato, Caroló (que) Britannia Magno,
Maiorem vt seruet maxima vota facit.

EIDEM EIVSDEM De serenissimo Principe ENNONE, Frisiae Orientalis Comite, Domino in Esens, Estendorf & Witmond, &c.

Epigramma.
TEtotus licet orbis amet, Rex maxime, toto
Non minor est Princeps [...]risius orbe tibi.
Exerit vt cunctos opali noua gemma colores,
Virtutum cunctas sic gerit Enno vices.
Enno tuas totiès in laudes ora resoluit,
Certat & officijs exuperare tuos.
Omnia sic peragit, sic omnia fatur, vt ori
Aut auri nil te gratius esse putet.
Tantis pro meritis Comiti Regalia fata
Donares, voto si Themis aequa foret.

EIVSDEM. In obitum viri praestantissimi.
Epitaphium.

ORTV, VITA, FAMA, LIBERIS, ILLV­STRI, SEV BELLO, SEV PACE, SVSPICI­ENDO, DOMINO THOMAE HAMILTO­NIO A PREISTFEILDE, REGII CON­SESSVS SENATORI, FEBRE SVBRE PTO, ANNO 1615. MAII, 15. AETATIS 78. MNEMOSYNON HOC LVGENTES POSTERI STATVERVNT.

EPICEDIV M.
STirpis Hamiltoniae germen praenobile, Thomas,
Hoc tumulo, patriae lucida gemma, latet.
[Page] Deliciae Procerum, populi spes, Martis alumnus,
Dextera Musarum, pacis ocellus adest.
Consilijs Regem, fulciuit lege Senatum,
Exemplo cunctis profuit ille suo.
ALIVD.
Flos Hamiltonidum beate Thoma,
Faelix nobilitate, Marte faelix,
Faelix iudicio, bonis (que) faelix,
Faelix consilijs, honore faelix,
Faelix coniuge, prole, morte faelix,
Dulces exuuias dicans sepulchro
Nec vitam, ne (que) terminas honorem.

Eruditionis Eximiae Uirgini Bathsuae Reginaldae.

Epigramma.
REginalda sacrae vatum Regina choreiae,
Dissimilem Daphnes te tua fata volunt.
Obtusâ Daphnen, sed acutâ cuspide Phaebum
Fixit Amor, Musis inuidiosus Amor.
Indoluit tandèm, Phaebaeà (que) vulnera tollens,
Te simul auratâ cuspide (Virgo) ferit.
Spreuit Apollineas Daphne Peneïa voces
Blanditias fugiens, delitias (que) Dei.
Tu Phaebum sequeris, te Bathsua [...]aetus ab alto
Vertice Parnassi Phaebus in astra vehit.
Versa est in laurum Daphne, sed vertitur in te
Laurus, & in celebrem verteris ipsa Deam.

In obitum lectis [...]imae Virginis Mariae Candidae, ex amici odio simulato, morbo & morte correptae.

Epitapbium.
MVltorum Virgo spes inuidiosa procorum,
Ambiguum fecit cui placitura foret.
Mors dubium soluit, supremae victima sorti,
Candida quae fuerat, pallida facta iacet.
Iram ne simulet, ne candida pectora fallat,
Quem Mariae occasu mortis imago subit.

EIVSDEM In lauream Doctoralem Henrici Blacuodei iunioris carmen augurale.
Anagram­matism [...]s. HENRICVS BLACVODEVS EN HOC DVCE SALVS VRBI

Epigramma.
ROmuleas arces olìm temerauit & auras,
Dira lues pecudum strage virûm (que) ferox.
Funeribus lassi Phaebaea oracula ciues,
Supplicibus votis consuluere diù.
Sacra Deus responsa tulit, non numine nostro
Est opus, a nostra prole petenda salus.
Parrisij haud alitèr Proceres decus vrbis & orbis,
Numen vt in morbos auxiliare vocent;
A Blacuodaeo poscunt oracula patre,
Ille refert, proli cuncta remitto meae.

This keyboarded and encoded edition of the work described above is co-owned by the institutions providing financial support to the Text Creation Partnership. This Phase I text is available for reuse, according to the terms of Creative Commons 0 1.0 Universal. The text can be copied, modified, distributed and performed, even for commercial purposes, all without asking permission.