EPITHALAMION IN NVPTIIS GENEROSISSIMORVM IACOBI COMITIS Perthani, Domini Drommondi, Baronis Stobhalliae, &c. & ISABELLAE, unicae ROBERTI COmitis Wintonij, Domini Setonii &c. filiae.
FVNDEBAM THOMAS DEMPSTERVS a Muresk. I. V. Doctor Scoto-Britannus.
H C
EDINBVRGI EXCVDEBAT ROBERTVS CHARTERIS Typographus Regis. MDCVIII.
IN THOMAE DEMPSTERI EPITHALAMION.
PEniculo Venerem Cois depinxit Apelles,
Attica Moeonidae quem aequiparavit apes.
Dempsterus Venerem redivivam carmine fingit,
Moeonidae ut cedat, cedat Apellis opus.
IOAN. ROSA.
EPITHALAMION IN NVPTIIS GENEROSISSIMORVM IACOBI COMITIS Perthani. Domini Drommondi, Baronis Stobhalliae, &c. & ISABELLAE, unicae ROBERTI COmitis Wintonij, Domini Setonii &c. filiae.
LAETA oculos, ornata comas, nudata papillas
Cypris, Acydalios lucos egressa, secundi
Regna Iovis, cunasque suas, rerumque parentem
Nerea, cognatasque parans invisere nymphas
Ibat, olorinis devecta per aera bigis.
Quas quondam insano nimium devinctus amore
Mulciber, uxori gemmis variarat, & auro,
Mirandaque ipsis divis caelarat ab arte.
Et quacunque volat currus, qua nubila signat
Orbita, fragrantes pingunt violaria campos,
Totaque paestano vestitur terra decore.
Fraena regit Levitas, & laeta fronte luventas
Ducit aves, & molle quatit per colla flagellum.
His Error, timidisque, favens Audacia votis
Accedunt comites, & spinoso, agmine juncto,
Curasatellitio, pressaque Silentia voce,
Spes cupidae, blandaeque Preces, Nutusque loquaces,
Et gravis Anxietas, & Luxusprodigus auri,
Oriaque, & spreto Perjuria numine divum,
Nec procul Insidiae, Pallorque, & Luctus amictus
Dilanians, pannosa gradus adiungit Egestas.
Ante rotas, pennata cohors, coit agmen Amorum,
[Page] Furtiuo occultae quos edunt pignore nymphae.
Hic telis nervoque minax, hic lampade pollens,
Captivam impellunt mentem, atque in retia ducunt,
Hic affatu blando inspirat in ossa furotem,
Mille aevo similes, uec forma dispare fratres,
Nudi omnes, alatiomnes, ac lumine cassi,
Vt matri placeant glomerata nube feruntur,
Et picturato describunt aera gyro.
Est tamen ante alios forma praestante Pyropus,
Ore nitens pulchro, collaudandusque juventa.
Hic speculum dominae praefert▪ quo saepe recurset
Oris honos, & saepe decens varietur imago,
Iamque erat ad littus ventum, cum molliafese
Marmora substernunt, nec jam Ceyce perempto
Ingemit Halcione, sed continet Aeolus auras,
Nec furit insanus Boreas memor Orithiyae.
Prasto erat & Triton, biiugo delphine super bus,
Neptuni liquidas dominam vecturus in aulas.
Colla iugo subduxit olor, paphiaeque volucre [...]
Exultant, passimque in sicco littore ludunt:
Cum subitus iuvenum plausus, laetique tumultus
Arge menta deam invitant, cum flamine crebro
Turbidus▪ apparet pictis argenteus alis
Filius, & iam verno Hymeneus flore revinctus.
Hunc comitem sacrorum, assertoremque pudoris
Cecropidae thalami numen fecere iugalis.
Illa prior, quae tam manifesto gaudia vultu
Apportas dilecte puer? num Latmia Phoeben
Rursus in antra trahis? fratrem aut fugiente puella
Praecipiti peneia rapis per deuia cursu?
An dominum coeli mutatum in cornua Tauri
Induis, aut Satyri faciem? stygiique latebras
Pertentans solii, manes, fortisque supremae
Here dem, in superas educis luminis auras,
[Page] Vt velit Ennaei genialia foedera lecti?
Certe aliquid magnum est, quod sic festinus anhelas,
Nec frustra vacuus telis, arcuque remisso
Nate venis. Fixo hic in terram lumine, mater
Nunquam laetitiae tanta, inquit, causa, nec unquam
Post bella, emeritus redii majore triumpho.
Progeniem nosti Drommondae stirpis honoram
Nec te antiqua fugit Setonae gloria gentis:
Has ego coniunxi, sparsisque in pectora telis,
Legibus ut thalami vellent parere coegi.
Illa rudi iaculo perstricta, hic lampade tota
Accepit gratum resolutis ossibus ignem.
Qualiter Aequaevo religatam palmite vitem
Vlmus obit, iungensque nemus, complectitur arct [...]
Brachia dilecti trunci, dum fertilis adsit
Autumnus, socios gaudens gestare racemos,
Talis erit Iuvenum certo concordia nexu,
Non hederae amplexus, non vincent basia conchae,
Vtraque digna domus, titulisque insignis auitis
Praeradiat splendore pari, nec dicere promptum,
Quae prior aut meriti mensura, aut temporis aevo.
Drommondos erexit avos quondam inclyta virtus
Casibus in duris, tum cum truculentior hostis
Arma Caledonios inferret iniqua per agros,
Sanguineas Bellona faces, hastasque vibraret
Insano Mavors strepitu, fluviosque cruore
Mutans, caeruleo misisset nuntia patri,
Heu! saeva, infectis truncata cadavera rivis,
Inde favor certus longinqua in saecula regum.
Ecce autem quaerenda fuit, quae ventre beato
Ederet haeredem sceptri, iam certa per omnes
Vt mos, Europae discurrit cera potentes,
Nuntia formosi vultus, tabulaeque loquaces
[Page] Nativum exhibuere decus, sed principis ardor
Non ultra Oceani fines, sua regna, vagatur.
Digna Anabella thoris legitur regalibus una,
Olim Fergusio magnos paritura nepotes,
Ardentes quorum velarent tempora gemmae,
Quas neque Septimius princeps, neque bellicus horror
Saxonis, aut motis temeravit Pictus in armis.
Ex hac invictum ducis genus inclyte princeps,
A quo magna petit jamdudum Europa, Britannus
Cui primo mundus juncta ditione cohaeret,
Qui Scotum atque Anglum nullo discrimine nectis,
Vt laetata suum submittat Iernia sceptrum,
Forsitan & fines also sub sole jacentes.
Qui si doctrinam spectes, contendis Homero.
Si magnos animi motus, non cedis Achilli.
Se reliquae jactent gentes quod nomina adornet
Sola virum virtus, cum saev us praelia Mavors
Poscit, & alterno tuba clangit tristia cantu;
Vnica faemineo domus haec decorata pudore
Clara per Arctoas diffundit semina gentes;
Atque ideo, genitrix, charum hoc mihi stēma, tuisque
Militat obsequijs, paphioque inservit honori.
Setonos manifesta fides, cladesque suorum
Erigit, & proceres inter locat ordine primo,
Ex quo Malcolmus distinxit nomine certo
Magnates, terras illis, & jura daturus.
Illi arces Drumfrisa tuas, finesque Brigantum,
Invicti tumulum Galdi, tractusque Silurum,
Virtute eximia defendere fortiter ausi,
Dum quateret praeceps nostrum discordia mundum,
Ante duces alios, & tum unica fulmina belli.
Dicite Clydsdalij putres ut vomeris unci
Dissiliant ictu galeae? rastrisque retusis
Ossa peremptorum resonent? haec funera Scotus,
[Page] Setono ductore dedit, scit Glotta cruore
Decolor, & Scoticae pridem Tueda arbiter ore.
Illius ad ripas, dum regis jussa capessit
Indubitata sui, dum muros strenuus olim
Propugnat Bervica tuos, duo pignora junctim
Ante oculos, crucibus figi videre sub altis
Infoelix pater, infortunatissima mater,
Lumine ni sicco facinus spectasset uterque,
Illa prior pariturum uterum, divosque secundos
Clamabat, viridemque sibi superesse iuventam,
Nectanti prodenda ideo commercia regni.
Ille studens misero civem praeponere patri,
Servavitque urbem, servataque urbe, coronam.
I am Brutum conferre file superata vetustas.
Enecatille suos, meritos, ne perderet urbem.
Innocuos hic occidir, ne proderet urbem,
Longa dehinc series comitum, longusque nepotum
Ordo fluit, dum [...]ura domus, & frena recepit
Sponsae avus, ante alios tanta virtute relucens,
Astra minora premit quanto fulgore Diana,
Cum pleno cornu fraternis aemula flammis
Emicat, & socium jam tum partitur olympum.
Ille fagacem animum, magnique capacia gestans
Pectora consilij, dignus cui pondera regni
Credenda, & tantae commendarentur habenae,
Vnus erat, cui rex partiri gaudia suetus
Partirique metus, legati nomine, francas
Intravit, mandata ferens regalia, terras,
Liligeri renovaturus concordia regni
Faederanobiscum, nam magnis pronubus actis
Francisco iūxit Mariam, plenoque favore
Inde redit regum. Socium comitemque laborum
Duxit Alexandrum, qui magna mente diserti
Spem patris implevit natus, quem Daunias ora,
[Page] Et septem geminas muro quae protegit arces,
Saepe admirata est, patriae columenque futurum,
Splendoremque domus quondam, cui prima senatus
Munera purpureus digno deferret honoris,
Et primum a magno veneretur Scotia rege,
Tanto alios virtute parantem vincere, quanto
Nobilitate premit reliquos, & sanguinis ortu.
Nec jam patre minor, qui vinci gaudet ab illo.
Aegea sic Theseus sic Pelea vincit Achilles.
Quidni ergo, genitrix, jungas, quos stemmata jungū [...]
Quos aetas formaeque tenor? namque hujus, & hujus
Gratia tanta beat vultus, ut talia priscis
Corpora semideis dederit non pagina vatum.
Illa pedes Thetidis, ulnas Iunonis, ocellos
Poene tuos superat, collecta modestia frontis
Dianae non succumbit, mollisque decorae
Margo comae, & blando suffusus sanguine candor
Praeterit antiqui cunctas heroidas aevi.
Ingenuos taceo mores, & amabile mentis
Submissae studium, qualem si saecla tulissent
Pristina, non blandas pastor tentasset Amyclas
Dardanus, egregiosque ad bella citasset Achivos.
Nec tua securo caepisses praemia voto
Laudatae formae, nec dura lege, procorum
Concilium celebraretur, Pisisque tremendus
Curreret Oenomaus, nec te Hippodamia superbo
Axe Pelops veheret, nec te jam Atalanta fugacem
Falleret Hippomanes pomo, nec vellet lason
Colchida ab irato raptam divellere patre
Nec pulchri Herodice peteret certamina cursus,
Sorderet roseis Tithono Aurora quadrigis.
Nec Phrygiae cuperet connubia perdite Achilles,
Laertes dominum caperet nec forma Calypsus.
Spectandae huic etiam formae contingit & oris
[Page] Pulcher honor, placidaque armatur fronte, virili
Lege pudor, terrore genus, sexumque fatenti,
Cynthia ut Hippolytum posset damnare reductum,
Sive fugacis equi expertis moderetur habaenis
In gyro studium, superat non Thessalus illum,
Non gemmata niger qui fert velamina Medus.
Sive fagittandi vocet area, Parthus inanem
Traderet huic arcum, Susisque silentibus, iret
Victus Achaemenius, nec Cretes nomen haberent.
Sive lubet blandum alternis errare choraeis,
Etmotu trepidare levi, terramque tenello
Sollicirate pede, seu libera nexibus, unâ
Virgo eat, aut solus spatio decurrat aperto,
Aut junctim, capreas, saliens, imitetur in altum,
Gloria prima illuscit fulvo concolor auro
Hoc Tagus, & juvenem jam tum mirate Philippe es,
Ad te cum regis ferret mandata Britanni
Multa super pacis leges, & foedera dictans
Legatus: comes hic dignus datur unus cunti,
Cum nondum lanugo tenella investijtora,
Vt junctum credas bromium radiare tonanti.
Hic quoties nymphae stupuistis Iberides, illum
Lento saepe gradu, celerique volumine saepe,
Huc illuc varijs errantem ambagibus, oris
Turbine confusum, & pulchro sudore madentem,
Quando blanda hilares iteraret tibia cantus.
Multae illic, memini sponsum optavere, Britannae
Multae illum cupiere procum, sed mente pudica
Restitit, & patrio se conservavit amori,
Amplexuque ISABELLA tuo, nec vile laboris
Est fateor, meriti pretium, te propter, & aurum,
Te propter contempsit opes, quas Angla dedisset
Maiores, ante has te vel cupiisset inanem.
Martiatela manu, simulachraque ludicra belli.
[Page] Armatosque choros tenret, iuraveris esse
Mar [...]em ipsum, tanta est doctae experientia dextrae,
Sive ictus vitare paret, ceu reddere certos.
Talis erat Pollux, talis Tyrinthius, orbem
Edomuit, primae ut se [...]psit lanugo iuventae.
Non referam, ut, sectis qua lata Lutetia muris
Gyratas spectat mediis penetralibus undas
Torrentis Sequanae, sub praeceptore diserto
Duravit ferratam hyemem, & sudavit ibidem
Aestatem fervore pari, nullumque remisit
Officium. Stagyraeas victura latebras
Mens avida, ingeniumque capax. Hic quicquid honoro
Carmine, vel Smyrnae nobis mandavit alumnus,
Divite vel latii vena cecinere Poetae,
Hauserat, & primos Musis sacraverat annos.
Indomitae Pelidae irae, vis nescia flecti,
Invictusque Aiax, & dux Agamemno, potentis
Infoelix aurum Priami, pugnaeque deorum,
Bellaque, & exhausti fatali Marte labores,
Quatriplici monstranda iugo latet insula ponto,
Cyclopum domus, & Cereri gratissima rellus,
Qua iacet arentes denudans Africa campos,
Qua Numidae reserant tractus sitientis arenas,
Qua colitur duris Hispania nota triumphis,
Qua rigor aeternus montes contristat, & ora
Danubii longe ostentat, qua Gallia pugnax
Indigenas ditat foelici messe colonos,
Quaque habitat longi fraenator Sarmata conti,
Pannoniusque redit defosso concolor auro,
Omnia nota illi, tenerae vel flore iuventae.
Nec satis, unde tonent nubes? quae ducat origo
Fulgura? cur pontus prescriptis aestuet horis?
Quae causa obscuret Phoebum? quonam igne Cometa
Ardeat, & pavidis feralia gentibus arma
[Page] Inferat, & medijs acies committat in astris?
Vnde fluant venti? fluvios an viscere mittat
Terra suo? quo fit pacto vix nube soluta?
Ludus erat puero, haec, & scire, & voce referre.
Quid cessas igitur, juvenum quid vota moraris?
Dignus uterque tuo praesenti numine certe est.
Dixit, & amplexae surrexit ad oscula matris.
Subijcit haec, optata quidem mihi, nate reportas
Nuntia, & ipsa adero quantam me turba per aras
Humana Idalias veneratur supplice cultu,
Aut videt in magno quae clauditur aequore Cypros.
Et vos, qui matris pharetras optatis habere,
Munera, vos pueri, diversis partibus ite,
Ite citi, volucrique Euros praevertite penna.
Et nymphas quocunque latent sub gurgite, nostris
Excite imperijs, festo huic & adesse iubete,
Quo non in terris melior, ceu marmore dulci
Claudant stagna illas, ceu lympha lene fluente
Possideant fluvii, ceu fons argenteus orbe
Detineat puro, aut salsis Euripus in undis
Tergeminus. Vos occiduae penetrate recessus
Tethyos, unde genus genti, qua nutrit Ierne
Foelices Cereri glebas, vos ite sub ortum
Belligeri qua regna soli crescentibus undis
Verberat Oceanus, vos qua gravis Vrsa nivali
Parrhasis aspectu contristat frigore pontum,
Et prius ignotam Romano milite Thulen.
Efficite ut coeant, quas glauco Speius antro,
Quas Ithanus habent, quas Bogius, & freta sacra
Pictorum, quas Deuranus non ultima regni
Gloria, sed prineeps undarum in partibus illis,
Arcibus impositis foelix, portuque decorus:
Quae Donam Deiamque habitant, ubi divite cultu
Regnat, & una sibi fecit sacraria Pallas,
[Page] Et gemina aereas arces Abredonia tollit,
Quae non Massiliae, quae non succumbat Athaenis,
Escorum quas ripa tenet, quas irvenis urna,
Devehit ingenti quas Forthius amne quietus,
Quas Tueda, & quas Glotta humentibus educat ulvis,
Et si quae invento perfundunt ora metallo,
Argenti qua vena fluit, qua Scotia gaudet
Ditior, & Lydij fontes iam provocat Hermi,
Quas aluere sua lymphae Setonides aula,
Quae placido tractu convallem, hortosque pererrant
Alcinous quos miretur, blandoque susurro
Praetereunt Francam referentia maenia formam,
Quae concessa tenes virtute & stirpe Georgi,
Germanus sponsae, & tantae spes optima gentis.
Praecipue ante alias adsint, quas Taius audit
Caerulus, & glauca vittatus arundine frontem
Ludentes spectat, qua sponsi maenia multis
Exurgunt possessa atavis, ubi nomine honoro
Pertha potens, apicem turritum ad sidera tollit,
Atque hince muris campos speculatur amaenos,
Hinc, gratam Neptune tibi, navalia, sedem.
Interea geminas tu Gratia necte coronas,
Pinea fax vobis, pueri gestetur, & ignem
Iungite aquae, vos sollicitum tectura pudorem
Flammea virgineis, ricamque aptate capillis,
Ipsa ego confessu medio procerum populique
Non dissolvendo firmabo foedera nexu,
Inque domum sponsi trepidantem pronuba dueam.
In coelis, decimo cum Luna refulserit orbe,
Vt Drommontiades genibus considere patris
Possit, & haeredem tantae promittere genti,
Aetate & viridi, formaeque manente decore
Viven do superent hic Nestora, & illa Sybillam.
FINIS.