Een CORT VERHAEL Van de Misdaden ende Crimen die de Schotse Bisschoppen te laste gheleyt vverden; Om 't vvelcke sy vervvorpen sijn uyt de Kercke van SCHOTLAND.
Met De Namen der gene die op de laetste Generale Vergaderinge waren, daer in de Bisschoppen ver worpen vvierden.
EDINBVRGH, Gedruckt by James Bryson. 1639.
DOordien het toe-gelaten was in een Generale Vergaederinghe (doch niet sonder groote oppositie van de beste verstanden van 't Predick-Ampt) dat Predicanten moghten hebben een stemme in't Parlament; Niet teghenstaende was op dien selven tydt besloten: Dat niemant soude stemmen hebben in 't Parlament, dan alleen sulcke die de Kercke nomineerde ende recommandeerde aen sijn Majesteyt, ende sulcke als souden geadmitteert sijn by hare Synoden waer die residerende waren. Maer sy en achteden niet de recommandatien van de Generale Assemblie, noch de admissien by haere Synoden.
2. Daer het verordonneert was by seeckere Caurien, dat de stemmen der Predicanten in 't Parlament, niet souden bestaen tot eenigen tydt te proponeren, in Parlamente, Concilie, ofte Conventie, eenigh dingh in den Name der kercke, sonder expres bevel ende directie van de kercke; Noch ooc niet consenteren tot eenigh ding, dat moghte [Page 3]strecken tot prejuditie der Previlegien van de kercke, onder de pene van depositie: Doch sy hebben toe-ghestemt ende geconsenteert vele Acten des Parlaments, tot prejuditie vande Vryigheydt der kercke, ende dit ghemeenlyck in elck Parlament 't welck gehouden geweest is sints hare admissie der stemmen in't Parlament.
3. Daer des predicants stemme was gebonden tot elcke Generale Assemblie reeckenschap te gheven, hoe hy sijn Commissie betracht hadde, ende te staen tot hare Censure ende determinatie, sonder eenigh appel, onder de pene van infamie ende excommunicatie. Niet tegenstaende sints sy hebben begonnen te stemmen in't Parlament, hebben sy wech ghenomen de Liberteyt der Generale Assemblie; ende hebben stoutlijck gere fuseert te gheven eenighe rekenschap van haer voornemen in't Parlament, Concilie, ofte Conventie.
4. Daer het was verordineert, dat in administratie van Discipline, Collatie van Benefitien, Visitatien, ende andere puncten van Geestelijck Governement: sy niet souden usurperen noch tot haer trecken eenige Macht ofte Iurisdictie verder dan eenige van de reste der Broederen; Niet tegen staende, sy hebben geusurpeert de Macht ende Iurisdisdictie over hare Broederen van het predick-Ampt; ja hebben doen swygen, af-gheset, op boete gestelt, ende inghevoert pastoren ende professoren na haer believen.
5. Daer verordineert was, dat geen predicants stemme in't parlament soude comen als een Commissioner tot eenige Generale Assemblie, ofte hebben eenigh seggen in het selve tot genen tydt, ten [...]y hy ware geauthoriseert met Commissie van sijn [Page 4]eygen Priesterschap: Sy met teghenstaende in haer laetste gepretendeerde Vergaderinghen, hebben plaetse genomen, ende Heerschappye ghebruyckt na haer wel gevallen.
6. Alhoe wel daer sijn sekere Acten en̄ Constitutien van onse kercke, voor de rechte Constitutie van de Generale Assemblie: Evenwel hebben sy gehouden hare Vergaderingen, niet na de institutien van onse kercke, maer na haer eygen opinie: ende principalijck tot voortplantinge van papisterye.
7. Daer het Officie van een provintiael Bisschop heeft gecondemneert geweest by onse kercke, als hebbende geen grondt in Gods Woordt. Niet tegenstaende, drie van haer getal ginghen na Engelandt, sonder wetenschap, directie, ofte consent van eenighe Assemblie, Wettelijck ofte waerschijnlijck: ende onthngen daer de Consecratie in het Officie van Bisschop. Tot haerder weder-comste consacreerden sy de reste van haere Complicen tot dat Pauselycke Officie, 't welck ghecondemneert was by onse kercke vanden beginne onser Reformatie.
8. Dat het Hof van de Hooghe Commissie niet was opgherecht dan by consent van de Staten ofte goedt-vinden van eenige Assemblie; Doch zy hebben aenghenomen de macht van dat onwettelyck Hof, ende hier op getyranniseert over Predicanten ende andere Ondersaten.
9. Sy hebben aenghenomen civile ende temporale jurisdictien, Tytelen, ende Digniteyten: als te sijn Officieren van Staet, te sitten in den Raedr, Excequer, Sessien, &c. teghen de Acten van onse kercke.
10. Sy hebben oneenigheyt gemaeckt tusschen den Coning ende de Kercke, ende in de Kercke [Page 5]selve: op dat sy moghen dies te lichter volbrenghen hare intentie.
11. Sy hebben Godlooselijck by-gevoegt, ende somtyds gantsch uyt-gedaen de Acten ende Sententien vande Priesterschappen.
12. Sy hebben ghegeven Vryigheyt voor Heymelijck Trouwen, waer uyt hoererye ende bloetschande voort comt.
13. Sy hebben geabsolveert verworpen Papisten ende andere openbare zondaers, sonder eenige bekeeringe, tot haer playsier.
14. Sy hebben valschlijck onder haer gehouden groote sommen Gelts, die gegeven waren tot Godlijcke saken, als tot verlossinge der arme gevangenen, ende tot diergelycke dingen.
15. Sy hebben vele kercken vervult met onverstandighe ende schandelijcke Predicanten, corrumpeerders van de Religie, ende verleyders van het volck.
16. Sommige Iaren verleden brachten sy verscheyden nieuwigheydt in den Godsdienst, by een gepretendeerde Vergaderinghe; Ende sints, sonder de coleur van eenighe ghepretendeerde Assemblie, hebben sy ghesocht in te brenghen het Service-Boeck, 't Boeck van de Canons, 't Boeck van Ordination. Daer by de veranderinghe van de gheheele forme der Religie. Dat is, de Doctrine hebben zy vervult met dwalinghe, den Dienst met superstitie, ende de Discipline met Tyrannye.
17. Sy hebben in-gevoert de Puncten der Papisten ende Arminianen, als conditionele Electie, de Macht van vrye Wille, Machtigen teghenstant van effectuele gratie, dat Christus voor alle gestorven is, ja oock so wel voor de gene die ter Helle varen [Page 6]als voor de gezegende indē Hemel, Christus comste in de Wereldt clauso virginis utero, Auriculare Confessie, Paepsche Absolutie; Dat de Paus niet en is den Antichrist; Dat de kercke van Romen is de ware Kercke; Dat reconciliatie met de kercke van Romen is licht; Dat de kercke van Romen niet en dwaelt in fundamentalibus, noch niet en verscheelt van de Gereformeerde Kercken in't selve; Dat daer gheen meer verschil is tusschen ons ende haer dan tusschen de groene en̄ blauwe coleuren van Iustinians Armee, ofte dat het was gelijc een mont-vol vā de Maneschijn; dat de formele oorsake van onse Justificatie staet in onse eyghen gereehtigheyt; Dat Christus Lichaem is teghenwoordigh in 't Sacrament circumscriptive, ende veranderen het Sacrament des Avondmaels in een Sacrificie, de Tafel in een Au [...]aer, ende de Leeraers in Priesters; Dat God was de oorsake van Isaacks loghen, om dat hy niet en casty de synen Vader Abraham; Dat het was mogelyck de Wet te volbrengen; Dat de predestinatie was een Philosophye, nieuwlijcx uyt der Helle voort-ghecomen, als bewesen can werden uyt Gods Woordt; Dat het slimste der Roomsche Religie (ende der Iesuiten Leeringhe) was beter dan het alderbeste van onse Religie, al waer het gesuyvert door distileringhe; Dat absolute active obedientie behoort gegeven te werden alle de Geboden der Princen, 't sy recht oft onrecht; Dat zy hebben allerley vileynigheydt betoont teghen onse Reformeerders ende Reformatie, ende lasterlijck uyt-gesproken, dat de Opperste Reformeerders onser Religie waeren maer Deformeerders, ende meer dingen uyt-gheworpen dan zy in-gevoett hadden, vermindert de nootwendlgheydt [Page 7]ende profytelijckheydt van 't Predick-Ampt, ende hoogh ge-estimeert het Service-Boeck ende het Boeck van de Canons, ende dat ghevoeght by het Geloove van de Kercke van Schotlandt, verscheyden stucken van den rechten Godtsdienst waeren geabandonneert.
18. Neffens al dese offencen, (notabel in sich selven, ende bewesen voor de Assemblie) de ongeregheltheyt ende het ongoddelijck leven van haer was also voor de Assemblie bekent ghemaeckt: Als dat sy geneygt sijn tot overstallige dronckenschap, onmanierlijc danssen, schandelijck gespreck, openbare ontheyliginge van den Sabbath, met speelreysen, ofte met drincken, dobbelen, ende Caertspelen te huys, haters van alle publijcke Ordonnantien; Dieven, Woeckenaers, oneerlijcke Dienstplegers; Calumniateurs vande Kercke; Verdruckers vande Godsalige, door hare Logentalen ende Calumnien, &c.
Daer sijn noch meer andere grooter Crimen haer te laste geleyt, maer den tijdt wil sulex niet lyden die alle te verhalen. Alleenlyck de voorgaende dinghen syn haer ten vollen bewesen, ende om dat sy niet van vermogen waren haer stuck te defenderen, daerom wilden sy niet comen voor de Assemblie, maer protesteerden daer teghen; Niet tegenstaende (dewyle haer doente sulex vereyschte) sy wierden gerechtelijc verworpen uyt de Kercke van Schotlandt (na de Acte van de Generale Assemblie, ghehouden in April 1552.) by de personen wiens namen hier na volghen.
Commissaris voor sijn Coninglijcke Majesteyt, JAMES Marquis van HAMILTON.
Commissarisen uyt de Priesterschap van SCHOTLANDT, beyde van het Predick-Ampt ende regeerende Ouderlinghen, ende van de Burger-Regeerders, so die in 't Priesterschap sijn.
- MEester Alexander Carse, Predicant tot Polwart
- Mr. Iohn Hume. Predicant tot Eccles.
- Mr. Thomas Suintoun, Predicant tot S. Barthanes.
- Sir David Hume of Werderburne, Ridder, Ouderl.
- Mr. George Roul▪ Predicant tot Mordingtoun.
- Mr. Thomas Ramsay, Predicant tot Foldoun.
- Mr. Walter Swintoun, Predicant tot Swintoun.
- Iames, Grave van Hume, Ouderling.
- Mr Richard Sympson, Predicant tot Sproustoun.
- Mr. William Penman, Predicant tot Morbuck.
- Andrew Ker van Lintoun, Ouderling.
- Mr. Robert Brounley, Predicant tot Kirktoun.
- Mr. Iames Wilkie, Predicant tot Creling.
- Mr. Robert Cunninghame, Predicant tot Hawick.
- Sir William Dowglas van Cavers, Ouderling.
- Robert Simpson, Burger-regeerder van Iedburgh.
- Mr. Iohn Matland, Predicant tot Glenkirke.
- [Page 9]Mr. Harie Cockburne, Predicant tot Gingilkirk.
- Iohn Heer Cranstoun, Ouderling.
- Mr. Alexander Hume, Bailieu van Lawde.
- Mr. William Iameson, Predicant tot Langnewtoun
- M. Robert Martin, pred. tot de new-kirk vā Ettrick
- Mr. Iohn Knox, predicant tot Bowdoun.
- Sir Iohn Ker van Cavers, Ouderling.
- Mr. Patrick Hammiltoun, predicant tot Innerweek
- Mr. Iohn Lawde, predicant tot Tuning hame.
- Mr. Iohn Dalyel, predicant tot Prestoun Kirk.
- Sir Patrick Hephurn van Waghtoun, Ridder, Oud.
- George Purves, Burger-regeerder van Dumbarre.
- M. Patrick Hume, Burger-reg. van Northberwick.
- M. Iohn Ker predicant tot Salt-prestoun.
- M. Iames Fleeming, predicant tot Bathans.
- M. Iohn Oswald, predicant tot Pencaitland.
- Iohn Heer Hay van Yester, Ouderling.
- M. George Gray, gemeen Clerc-Staet vā Hadingt.
- M. James Porteous, predicant tot Lesswade.
- M. James Robertson, predicant tot Cranstoun.
- M. Olivhar Colt, predicant tot Inneresk.
- William Grave van Louthian, Ouderling.
- M. Andrew Ramsay, predicant in Edinburgh.
- Mr. William Corvinu, predicant tot Crachmount.
- Iohn, Heer van Balmerino, Ouderling.
- Iames Cochran, Prebend van Gild in Edinburg.
- Thomas Paterson, Burger-regeerder van Edinburg
- Mr. Iohn Adamson, Opperste van de Universiteyt van Edinburgh.
- Mr. Richard Dickson, predicant tot Kinneill.
- Mr. Andrew Keir, predicant tot Carrin.
- Mr. James Symson, predicant tot Bathgate.
- George Dundas, van de selfde plaets, Ouderling.
- James Glen, Provest van Linlithgow.
- M. Iames Edmistoun predicant tot S. Ninians.
- M. William Iustice, predicant tot Gargunnock.
- M. Edward Wright, predicant tot Clackmannan.
- Sir William Murray van Tought adame, Ouderling
- Thomas Bruce, Provest van Stirling.
- M. Iohn Bennet, predicant tot Kirkurde.
- M. Robert Levingstoun, predicant tot Skirling.
- M. Hew Ker, predicant tot Traquare.
- Iames Williamson, Provest van Peebles.
- M. Simeon Iohnstoun, predicant tot Annan.
- M. John Hammiltoun, predicant tot Wasters.
- Iames Heer Iohnstoun, Ouderling.
- M. Robert Henderson, predicant tot Lochmaban.
- M. David Roger, predicant tot Vndergarth.
- James Dowglasse van Moussell, Ouderling.
- M. George Cleland, predicant tot Durisdeir.
- M. Samuel Austine, predicant tot Penpont.
- William Ferguson van Craigdarrot, Ouderling.
- M. Iames Hammiltoun, Predicant tot Drumfreis.
- M. William Makjore, predicant tot Carlaverock.
- M. Alexander Tran, predicant tot Lochroytoun.
- Iohn Charteris younger van Empiffield, Ouderling
- Iohn Irwing laerst Provest van Dumfreis.
- M. Samuel Rutherford, predicant tot Anweth.
- M. William Dalglish, predicant tot Kirkmabright.
- Mr. Iohn Makleland, predicant tot Kirkcudbright.
- Alexander Gordoun van Earlstoun, Ouderling.
- William Glendinning, Provest van Kirkcubright.
- Robert Gordoun van Knokbrox, Burger-Regeerder van new-Galloway.
- M. Andrew Anderson, predicant tot Kirkinner.
- M. Andrew Lawder, predicant tot Whitherne.
- Andrew Agnew van Lochnaw, Ouderling.
- Alexander Makghie, Burger-Reg: van Wightoun.
- M: Iohn Levingstoun, predicant tot Stranrawer.
- M: Iames Blair, predicant tot Portmontgomerie.
- M: Alexander Turnbull, predicant tot Kirmaden.
- Robert Adair van Kinhilt, Ouderling.
- James Glover, Clerck van Stranrawer.
- M James Bonar, predicant tot Mayboll.
- M: Iohn Fergushill, predicant tot Vchiltrie.
- M: Robert Blair, predicant tot Air.
- Iohn, Grave van Cassils, Ouderling.
- Iohn Stewart, laetste Provest van Air.
- M: Robert Bailie, predicant tot Kilwinning.
- M: William Russel, predicant tot Kilwinning.
- M: David Dickson, predicant tot Irwing.
- Iohn Heer Lowdoun, Ouderling.
- M. Robert Barclay, Provest van Irwing.
- Matthew Spense, Provest van Roysay.
- M: Donald Makilvorie, predicant tot In [...]aray.
- [Page 12]M: Nicol Makcalman, predicant tot Kilmow.
- M: Iames Kampbell, predicant tot Kilsman.
- Archbald Campbel van Kilmun, Ouderling.
- M: David Elphinstoun, predicant tot Dumbartan.
- M: Robert Watson, predicant tot Cardrosse.
- M: Iohn Stirling, predicant tot Badernock.
- Walter Mackalley van Ardincapill, Ouderling.
- Iohn Sempell, Provest van Dumbartan.
- M: William Brisbane, predicant tot Erskine.
- M: Iohn Hammiltoun, predicant tot Innerkip.
- M: Matthew Brisbane, predicant tot Killellan.
- John Brisban van Bishoptoun, Ouderling.
- Iohn Spreul, Burger-Regeerder van Ranfrew.
- M: Iohn Bellelder, predicant tot Glasgow.
- M: Zacharie Boyd, predicant inde Baronny-kerck.
- M: Iames Sharpe, predicant tot Goven.
- De Grave van Eglingtoun Ouderling.
- Patrick Bell, Provest van Glasgow.
- David Spence, Clerck van Rutherglane.
- M: Patrick Hammiltoun, predicant tot Cābuslang.
- M: James Iohnstoun, predicant tot Stenhouse.
- M: Iohn Heriot, predicant tot Blantyre.
- William Bailzie van Carphin, Ouderling.
- M: William Livingstoun, predicant tot Lanerk.
- M: Alexander Somervel, predicāt tot Daulsingtoū:
- M: Richard Ingles, predicant tot Westoun.
- Sir William Bailzie van Lammintoun, Ouderling.
- Gideon Iack Bailieu van Lanerk.
- M: Alexander Henderson, predicant tot Luchers.
- M: Andrew Auchinleck, predicant tot Lergo.
- M James Bruce, predicant tot Kingsbarnes.
- Iohn Heer Sinclar, Ouderling.
- Iames Sword, Burger-Regeerder van S. Andrews▪
- Ninian Hamiltoun, Burger-Reg: van Carail
- Thomas Symson, Stede-klerck van Kilrinnie.
- Williā Hamiltoun, Burg: Reg: van Austruther easter
- Iohn Tullous, Clerck van Austruther wester.
- James Airth, Clerck van Pittenweeme.
- M: David Dalgleish, predicant tot Cowper.
- M: Iohn Moncreiffe, predicant tot Collessie.
- M: Walter Buchannan, predicant tot Seres.
- Iohn Heer Lindsay, Ouderling.
- George Jameson Coopman, Burg: Reg: vā Cowper
- M: Robert Dowglasse, predicant tot Kirkaldie.
- M: Fredrick Carmichael, predicant tot Kennoway
- M: Robert Cranstoun, predicant tot Scoonie.
- John, Grave van Rothes, Ouderling.
- Iohn Williamson, Burger-Reg: ven Kirkaldie.
- David Symson vā Monturpie, Burg: Reg: vā Dysart
- M: Robert Cunyghame, Burg: Reg: vā Kinghorne,
- George Gairdine, Burger-Reg: van Bruntiland.
- M: John Row, predicant tot Carnok.
- M: John Duncan, predicant tot Culrosse.
- M: Iames Sibbald, predicant tot Torrie.
- Robert Heer Burley, Ouderling.
- Iames Reid, Provest van Dumfermline.
- Gilbert Gourley, Bailieu van Culrosse.
- Iohn Bardie, Burger-Reg: van Innerkethin.
- M: Harie Livinstoun, predicant tot Kipping.
- M: Andrew Rind, predicant tot Tullicutrie.
- M: William Edmistoun, predicant tot Kilmadock.
- Sir George Stirling van Keir (Ridder) Ouderling.
- M: George Muschet, predicant tot Doning.
- M: Iames Row, predicant tot Muthill.
- M: John Grahame, predicant tot Auchterardour.
- Iames Grave van Montro [...]e Ouderling.
- M: Robert Murray, predicant tot Methven.
- M. Iohn Robertson predicant tot Perth.
- M: Alexander Petri predicant tot Rind.
- Iohn, Grave van Weemes, Ouderling.
- Thomas Durhame, Prebend van Gold in Perth.
- M: William Menries, predicant tot Kenmure.
- M: [...]o [...]n Anderson, predicant tot Cargill.
- Mungo Campbel ear van Lawers, Ouderling.
- M: George S [...]mmer predicant tot Meggill.
- M: George Haly burtoun, predicant tot Glenyla.
- Iames Heer Cowper, Ouderling.
- M: Andrew Wood, predicant tot Monyfooth.
- M: Iohn Robertson, predicant tot Achterhouse.
- David Grahame van Fentrie, Ouderling.
- Iames Fletcher Provest van Dundie.
- M: Iohn Lindesay, prediicant tot Aberlemno.
- M: Silvester Lammy predicant tot Glames.
- M: Alexander Kynmin, predicant tot Killimure.
- Iames Lyon van Aldharre, Ouderling.
- [Page 15]David Hunter, Provest van Forfar.
- John Grahame Ballieu van Montrose.
- Robert Demster Ballieu van Brechen.
- M: Iames Sibbold, predicant tot Benholme.
- M: Andrew Mill, predicant tot Petteresse.
- M: Alexander Symson, predicant tot Conveth.
- Sir Gilbert Ramsay van Balmam, Ouderling.
- M: David Lindesay, predicant tot Balhelvie.
- M: William Guild, predicant tot Aberdene.
- Iames Skien, Ouderling van Aberdene.
- M: Iohn Lundie Humanist voor de Vniv. vā Aberd.
- M: Andrew Cant, predicant tot pitsligo.
- M: Iames Martine, predicant tot Peterhead.
- M: Alexander Martine, predicant tot Deir.
- Alexander Fraser van Pillorth, Ouderling.
- M: Iohn Young, predicant tot Keig.
- M: Iohn Ridfurd, predicant tot Kinbettock.
- M: Andrew Strachan, predicant tot Tillineshill.
- M: Michaell Elphinstoun van Balabeg, Ouderling.
- M: Thomas Michell, predicant tot Turreffe.
- M: William Dowglasse, predicant tot Forg.
- M: George Sharpe, predicant tot Fyvie.
- Walter Barclay van Iowie, Ouderling.
- M: Alexander Robertson, predicant tot Clunie.
- M: William Wedderburn, predicant tot Bathelnie.
- Andrew Baird, Burger-Regeerder van Bamfe.
- M: William Falconer, predicant tot Dyke.
- M: Iohn Hay, predicant tot Raffert.
- M: David Dumbar, predicant tot Edinkaylly.
- William Rosse van Clava Ouderling.
- M: Iohn Dumbar, Bailieu van Forresse.
- M: John Howistoun, predicant tot Wartlaw.
- M: Patrick Dumbar, predicant tot Durris.
- Iames Fraser van Bray, Ouderling.
- Robert Bailie, Bailieu van Innernesse.
- M: Gilbert Murray, predicant tot Tain.
- M: William Mackein yie, predicant tot Tarbet.
- M: Hector Monro, predicant in neder-Taine.
- Sir Iohn Mackeinzie van Tarbet, Ouderling.
- M: Thomas Mackculloch, Bailieu van Taine.
- M: David Monro, predicant tot Kiltairne.
- M: Murdoch Macheinvie, predicant tot Containe.
- Iohn Monro van Lumlair, Ouderling.
- M: Alexander Monro, predicant tot Gospie.
- M: William Gray, predicant tot Clyne.
- George Gordō broeder vandē Grave vā Sutherland Ouderl.
- M: George Lesly, predicant tot Bower.
- M: John Smairt. Iohn Murray van Penland, ouderl.
- David Watson pred: der kercke van Yle Walstrey.
- Walter Stewart, pred [...]er kerc vā Sutherow-old say