[1, 2 : Affe und Keil] asti ka/s+cid* va.nijaka.h | nagara+sam-ipe tena devat-a+-ayatana.m* kriyate | tatra ye karmak-ar-as* sthapaty+-adaya.h ! madhy-ahna+vel-ay-am -ah-ara+nimitta.m* bhojana+ma.n.dapam anupravi.s.t-a.h | akasm-ac* ca*-anu.sa;ngika.m* deva+g.rhe v-anara+y-utham -agatam | atha tatra*ekasya /silpino* *ardha+spho.tita+k-a.s.tha+stambho* *arjuna+maya.h khadira+k-ilakena madhye yantra+nikh-atena*avastabdho* *avati.s.thate | tatra kad-a+cid* v-anara+y-utho* giri+/sikhar-ad* avat-irya svecchay-a taru/sikhara+pr-as-ada/s.r;nga+d-aru+nicaye.su prakr-i.ditum -arabdha.h | ekas* tu tatra*-asanna+vin-a/sa/s* c-apal-ad* upavi/sya stambhe yantra+c-aram uddi/sya*idam -aha | kena*ayam a+sth-ane k-ilako* nikh-ata.h | iti p-a.nibhy-am eva sa;ng.rhya*utp-a.titum -arabdha.h | sth-an-ac* calite k-ile yad* v.rttam ! tad* an+-akhyeyam ! evam eva bhavat-a j?n-atam iti | [1,2 Schakal und Trommel] asti ka/s+cid* gom-ayur* -ah-ara+vicched-at k.sut+k.s-ama+ka.n.tha* ita/s* ca * ita.h paribhramann* ubhaya+sainasya*-ayodhana+bh-umim apa/syat | tatra ca mah-anta.m* /sabdam a/s.r.not | tad+bhaya+sa.mk.subhita+h.rdaya.h kim idam ! vina.s.to* *asmi ! kasya*aya.m* /sabda.h ! kva v-a k-id.r/so* v-a*e.sa /sabda* iti ! cintayat-a d.r.s.t-a giri+/sikhara+-ak-ar-a bher-i | t-a.m* ca d.r.s.tv-a*acintayat | kim aya.m* /sabdo* *asy-as* sv-abh-avika.h ! uta para+prerita* iti | atha s-a yad-a v-ayu+preritair* v.rk.sa+agrais* sp.r/syate ! tad-a /sabda.m* karoti ! anyad-a na ! iti t-u.s.n-im -aste | sa tu tasy-as* s-ar-as-arat-a.m* j?n-atu.m* sa.mnikar.sam upa/sli.s.ta.h | svaya.m* ca kautuk-ad* ubhayor* mukhayor* at-a.dayat ! acintayac* ca| gamya.m* ca*etad* bhaksya.m* ca mama | ity* avadh-arya*eka+da.m.s.tray-a k.sudh+-avi.s.ta.h p-a.titav-an | paru.satv-ac* ca carma.na.h katham+api na da.m.s.tr-a+bha;ngam av-aptav-an | pratibaddh-a/s* ca punar* apy* acintayat | n-unam asy-a* antar* bhak.sya.m* bhavi.syati*iti | ity* adhyavasya bhery-a* mukha.m* vid-arya*anta.h pravi.s.ta.h | tasminn* api na ki?n+cid* -as-aditav-an | pratinivartitum a+/sakto* *antar+l-ina+ardha+k-ayo* vihasya*abrav-it | p-urvam eva may-a j?n-atam iti | [1,3 Drei selbstverschuldete Unf„lle] asti kasmi.m/s+cit prade/se parivr-a.d* deva/sarm-a n-ama | tasya*aneka+s-adhu+upap-adita+s-uk.sma+v-aso+vi/se.sa+upacay-an mahaty-* artha+m-atr-a sa.mv.rtt-a | sa ca na kasya+cid* api vi/sv-asa.m* y-ati | atha kad-a+cid* -a.s-a.dhabh-utir* n-ama para+vitta+apah.rt katham iyam artha+m-atr-a*asya may-a parihartavy-a*iti vitarkya*avalagana+r-upe.na * upagamya tat+k-alena ca vi/sv-asam anayat | atha kad-a+cid* asau parivr-ajakas* t-irtha+y-atr-a+prasa;nge tena * -a.s-a.dhabh-utin-a saha gantum -arabdha.h | tatra ca kasmi.m/s+cid* vana+udde/se nad-i+t-ire m-atr-a+antika* -a.s-a.dhabh-utim avasth-apya*ek-antam udaka+graha.na+artha.m* gata.h | apa/syac* ca mahan* me.sa+yuddham | an+avarata+yuddha+/sakti+sampannayo/s* ca tayo/s* /s.r;nga+pa?njara+antara+udbh-uta+s.rg* bahu bh-umau nipatita.m* d.r.s.tv-a * -a/s-a+pratibaddha+citta.h pi/sita+lobhatay-a gom-ayus* taj+jigh.rk.sus* samp-i.dita+udgh-at-at sadya.h pa?ncatvam agamat | atha parivr-a.d* vismaya+-avi.s.to* *abrav-it | jambuko* hu.du+yuddhena*iti | k.rta+/sauca/s* ca*-agatas* tam udde/sam -a.s-a.dhabh-umim api g.rh-ita+artha+m-atr-a+s-aram apakr-anta.m* na*apa/syad* deva/sarm-a | kevala.m* tv* apaviddha+trida.n.da+k-a.s.tha+ku.n.dik-a+parisr-ava.na+k-urcaka+-ady* apa/syat ! acintayac* ca | kva*as-av* -a.s-a.dhabh-uti.h | n-unam aha.m* tena mu.sita.h | ity* uktav-an | vaya.m* ca*-a.s-a.dhabh-utin-a*iti | atha*asau kap-ala+/sakala+granthik-a+ava/se.sa.h ka?n+cid* gr-amam asta.m* gacchati ravau pravi.s.ta.h | pravi/sann* ek-anta+v-asina.m* tantrav-ayam apa/syat ! -av-asaka.m* ca pr-arthitav-an | tena*api tasya*-atm-iya+g.rha+ekade/se sth-ana.m* nirdi/sya bh-ary-a * abhihit-a | y-avad* aha.m* nagara.m* gatv-a suh.rt+sameto* madhup-ana.m* krtv-a * -agacch-ami ! t-avad* a+pramattay-a g.rhe tvay-a bh-avyam | ity* -adi/sya gata.h | atha tasya bh-ary-a pu.m/scal-i d-utik-a+sa?ncodit-a /sar-ira+sa.msk-ara.m* k.rtv-a paricita+sak-a/sa.m* gantum -arabdh-a | abhimukha/s* ca*asy-a* bhart-a mada+vilopa+asam-apta+ak.sara+vacana.h pariskhalita+gatir* avasrasta+v-as-as* sam-ay-ata.h | ta.m* ca d.r.s.tv-a pratyutpanna+mati.h kau/sal-ad* -akalpam apan-iya p-urva+prak.rtam eva ve.sam -asth-aya p-ada+/sauca+/sayana+-ady+-arambham akarot | kaulikas* tu g.rha.m* pravi/sya nidr-a+va/sam agamat | supta+pratibuddha/s* ca*asau t-am -akro.s.tum -arabdha.h | pu.m/scali ! tvad+gatam apac-ara.m* suh.rdo* me var.nayanti | bhavatu | pu.s.ta.m* nigraha.m* kari.sy-ami*iti | as-av* api nirmary-ad-a prativacana.m* d-atum -arabdh-a | punar* api ca*asau pratibuddhas* t-a.m* madhya+st-u.n-ay-a.m* rajjv-a supratibaddh-a.m* k.rtv-a prasupta.h | d-utik-a*et-a.m* punar* gaman-aya pracoditavat-i | s-a tu*utpanna+pratibh-a d-utik-am -atm-iya+dar/sana+sa.mvidh-anena baddhv-a k-amuka+sak-a/sa.m* yayau | as-av* api pratibuddhas* tath-a*eva t-am -akro.s.tum -arabdha.h | d-utik-a tu /sa;nkita+h.rdaya+anucita+v-akya+ud-ahara.na+bh-it-a na ki?n+cid* uktavat-i | tantrav-ayas* tu /s-a.thy-ad* iya.m* na ki?n+cin* mama*uttara.m* prayacchati * ity* utth-aya tasy-as* t-ik.s.na+/sastre.na n-asik-a.m* chittv-a*abrav-it | ti.s.tha*eva.mlak.sa.n-a | kas* tv-am adhun-a v-artt-a.m* p.rcchati | ity* uktv-a nidr-a+va/sam up-agamat | -agat-a ca s-a tantrav-ay-i d-utik-am ap.rcchat | k-a te v-artt-a | kim aya.m* pratibuddho* *abhihitav-an | kathaya kathaya*iti | d-utik-a tu k.rta+nigrah-a n-asik-a.m* dar/sayant-i s-amar.sam -aha | /siv-as* te sarv-a* v-artt-a.h | mu?nca | gacch-ami*iti | tath-a tv* anu.s.thite n-asik-am -ad-aya*apakr-ant-a | tantrav-ayy-* apy* k.rtaka+baddham -atm-ana.m* tath-a*eva*akarot | kaulikas* tu yath-a+p-urvam eva pratibuddhas* t-am -akro/sat | as-av* api du.s.t-a bahu dh.r.s.taram -aha | dhig+ghato* *asi | ko* m-a.m* nir-agasa.m* vir-upayitu.m* samartha.h | /s.r.nvantu me lokap-al-a.h | yath-a*aha.m* kaum-ara.m* bhart-ara.m* muktv-a na*anya.m* para+puru.sa.m* manas-a*api vedmi ! tath-a mama*anena satyena*avya;ngya.m* mukham astv* iti | atha*asau m-urkha.h k.rtaka+vacana+vy-amohita+citta.h prajv-alya*ulk-am a+vya;nga+mukh-i.m* j-ay-a.m* d.r.s.tv-a protphulla+nayana.h paricumbya h.r.s.taman-a* bandhav-ad* avamucya p-i.dita.m* ca pari.svajya /sayy-am -aropitav-an | parivr-ajakas* tv* -adita* eva*-arabhya yath-a+v.rttam artham abhij?n-atav-an | d-utik-a*api hasta+k.rta+n-as-a+pu.t-a sva+g.rha.m* gatv-a*acintayat | kim adhun-a kartavyam iti | atha tasy-a* bhart-a n-apito* r-ajakul-at praty-u.sasy* -agatya t-a.m* bh-ary-am -aha | samarpaya ! bhadre ! k.sura+bh-a.n.dam | r-ajakule karma kartavyam iti | s-a ca du.s.t-a*abhyantarasth-a*eva k.suram eva pr-ahi.not | sa ca samasta+k.sura+bh-a.n.da+a+samarpa.n-at krodha+-avi.s.ta+citto* n-apitas* tam eva tasy-a.h k.sura.m* prat-ipa.m* pr-ahi.not | atha*as-av* -arta+ravam ucchai.h k.rtv-a p-a.nin-a n-as-a+pu.ta.m* pram.rjya * as.rk+p-ata+samet-a.m* n-asik-a.m* k.sitau prak.sipya*abrav-it | paritr-ayadhvam ! paritr-ayadhvam | anena*aham a+d.r.s.ta+do.s-a vir-upit-a*iti | tath-a*abhy-agatai* r-aja+puru.sai.h* pratyak.sa+dar/san-a.m* t-a.m* d.r.s.tv-a vir-up-a.m* k-ila+p-ar.s.ni+lagu.dair* at-iva hata.m* pa/sc-ad* b-ahu+bandha/s* ca tay-a saha dharma+sth-anam upan-ito* n-apita.h | p.rcchyam-ana/s* ca*adhik.rtai.h kim ida.m* mahad* vi/sasana.m* sva+d-are.su tvay-a k.rtam iti yad-a bahu/sa* ucyam-ano* na*uttara.m* prayacchati ! tad-a dharma+adhik.rt-a/s* /s-ule *avata.msyat-am ity* -aj?n-apitavanta.h | ni.sp-apa.m* ca parivr-a.t* cch-ula+sth-ana.m* n-iyam-ana.m* n-apita.m* d.r.s.tv-a sattva+anukampay-a ca*upalabdha+tattva+artho* *adhikara.nam upagamya dharma+sth-ana+adhik.rt-an abrav-it | na*arhatha*enam a+do.sa+kart-ara.m* n-apita.m* /s-ule sam-aropayitum | yat+k-ara.nam ! idam -a/scarya+traya.m* /sr-uyat-am | [ jambuko* hu.du+yuddhena vaya.m* ca*-a.s-a.dhabh-utin-a | d-utik-a tantrav-ayena trayo* *an+arth-as* svaya.m* k.rta.h ||55|| ] samupalabdha+tattva+arthai/s* ca*adhik.rtai.h* paritr-ayito* n-apita* iti | [1,4 Kr„he und Schlange] asti kasmi.m/s+cit prade/se v.rk.sa.h ! tasmi.m/s ca v-ayasau dampat-i prativasatas* sma | tayos* tu prasava+k-ale tad+v.rk.sa+vivara+anus-ary-* a+sa?nj-ata+kriy-a.ny* eva*apaty-ani k.r.s.na+sarpo* bhak.sayati sma | atha tena*apak-ara+nirvedan-ad* anya+v.rk.sa+m-ula+v-asina.m* priya+suh.rda.m* gom-ayum ap.rcchyata ! yath-a | bhadra ! kim eva.m* gate pr-aptak-ala.m* bhav-an manyate | b-ala+gh-atitv-ac* ca v.rddhayor* abh-ava* eva*-avayo.h | gom-ayu.h | [ bhak.sayitv-a bah-un matsy-an uttama+adhama+madhyam-an | atilauly-ad* baka.h pa/sc-an* m.rta.h karka.ta+vigrah-at ||60|| ] v-ayasa.h | katha.m* ca*etat | gom-ayu.h | [1,5 Reiher und Krebs] asti ! ka/s+cid* bako* v.rddha+bh-av-at sukha+up-ay-a.m* v.rttim -ak-a;nk.sam-a.na.h kasmi.m/s+cit sara.h+prade/se *adh.rti+par-itam iva * -atmano* r-upa.m* pradar/sayann* avasthita.h | tatra*aneka+matsya+pariv.rta* eka.h kul-irako* *abrav-it | m-ama ! kim adya*-ah-ara+k.rtya.m* na*anu.s.th-iyate yath-a pur-a*iti | baka.h | aha.m* matsy-ada.h | tena*up-adhin-a vin-a yu.sm-an brav-imi | may-a yu.sm-an -as-adya p-urva.m* pr-a.na+rak.s-a k.rt-a | sampr-apto* mama*adya v.rtti+viccheda.h | ato* *aha.m* viman-a.h | kul-iraka.h | m-ama ! kena k-ara.nena | baka.h | adya matsya+bandhair* etat+saras+sam-ipena*atikr-amadbhir* abhihitam | bahu+matsyo* *aya.m* hrada.h | asmi?n* j-ala.m* prak.sip-ama.h | nagara+samipe *anye hrad-a* an+-as-adit-a.h | t-an -as-adya punar* -agami.sy-ama* iti kathay-am -asu.h | tat ! bhadra ! vina.s.t-a* n-ama y-uyam | aham api v.rtti+cched-ad* utsanna* eva | tatas* tair* vij?napta.h ! yath-a | yata*eva*ap-aya/s* /sr-uyate ! tata* eva*up-ayo* *api labhyate | tad* arhasy* asm-an paritr-atum | baka.h | a.n.dajo* *aham a+samartho* m-anu.sa+virodhe | kintv* asm-ad* *dhrad-ad* anya.m* jala+-a/saya.m* yu.sm-an sa;nkr-amayi.sy-ami | tatas* tair* vi/sv-asam upagatais* t-ata ! bhr-atar ! m-atula ! m-atula ! m-a.m* naya ! m-a.m* naya ! prathamatara.m* nayasva*ity* abhihitam | as-av* api du.s.ta+mati.h krame.na n-itv-a kau/sal-ad* ajasra.m* t-an bhak.sayan para.m* parito.sam up-agata.h | kul-irakas* tu m.rtyu+bhaya+udvigno* muhur* muhus* ta.m* pr-arthitav-an | m-ama ! m-am api t-avad* arhasi m.rtyu+mukh-at paritr-atum iti | sa tu du.s.ta+-atm-a*acintayat | nirvi.n.no* *asmy* anena*eka+rasena matsya+pi/sitena | enam api t-avad* rasa+vi/se.sam -asv-adayi.sy-ami | tatas* samutk.sipya viyat sarva+ambhas+sth-an-ani parih.rtya*ekade/se tapta+/sil-ay-am avat-ir.na.h | kul-irako* *api p-urva+bhak.sita+matsya+/sar-ira+avayava+r-a/si.m* d.r.s.tv-a * eva*acintayat | nihat-a* anena dur-atman-a praj?n-a+p-urvaka.m* te m-in-a.h | tat kim adhun-a pr-aptak-alam | athav-a | [ abhiyukto* yad-a pa/syen* na k-a?n+cid* gatim -atmana.h | yudhyam-anas* tad-a pr-aj?no* mriyeta ripu.n-a saha ||61|| ] an+abhij?no* *api baka.h kul-iraka+sanda.m/sa+grahasya maurkhy-at kul-iraka+sak-a/s-ac* chira/s+chedam av-apnav-an | kul-irako* *api g.rh-itv-a baka+gr-iv-am utpala+n-ala+vad* -ak-a/sa+gamana+pras-adhita+cihna+m-argo* matsya+antikam eva pr-ay-at | tai/s* ca*abhihita.h | bhr-ata.h ! kva*asau m-ama* iti | atha*as-av* abrav-it | pa?ncatvam upagata.h | tasya*etad* dur-atmana/s* /sira.h | bhak.sit-as* tena*upadhin-a bahavas* sva+y-uthy-a* va.h | so* *api mat+sak-a/s-ad* vina.s.ta* iti | ato* *aha.m* brav-imi | bhak.sayitv-a bah-un matsy-an iti | atha v-ayaso* jambukam -aha | -avayo.h ki.m* pr-aptak-ala.m* manyase | gom-ayu.h | suvar.na+s-utram -ad-aya*atra*-av-asake sth-apyat-am | asa.m/saya.m* tat+sv-am-i ta.m* k.r.s.na+sarpa.m* gh-atayi.syati | ity* uktv-a sa s.rg-alo* *apakr-anta.h | atha v-ayasas* suvar.na+s-utra+anve.s-i r-aja+g.rha.m* pr-ay-at | d.r.s.ta.m* ca tena*anta.hpura+ekade/se dhauta+vastra+yugala+upari suvar.na+s-utram uttama+ma.ni+viracita.m* mah-a+arha.m* prak.s-alya ce.tikay-a sth-apitam | tac* ca*avasth-apya*anyay-a saha kath-a.m* kartum -arabdh-a | v-ayasas* tu tad* g.rh-itv-a viyat-a /sanair* -atm-ana.m* dar/sayan svam -alaya.m* prati pr-ay-at | atha*-arak.si+puru.sai.h* pr-asa+mudgara+tomara+p-a.nibhir* mahat-a javena gatv-a v.rk.so* *avalokita.h ! y-avat tena tat sva+n-i.de sth-apitam | tatra*ekena*-arohat-a d.r.s.tam ! k.r.s.na+bhuja;ngo* v-ayasa+pot-an bhak.sayitv-a nidr-a+va/sam agamat | tena ca*asau supta* eva gh-atita.h | tat k.rtv-a suvar.na+s-utram -ad-aya gata* iti | [1,6 L”we und Hase] asti ! kasmi.m/s+cid* vana+antare mah-an si.mha.h prativasati sma | so* *ajasra.m* m.rga+uts-ada.m* kurute | atha te m.rg-as* sarvae* eva*abhimukh-a.h pra.nata+citt-a* harita+t.r.na+a;nkura+vaktra+dh-ari.no* *avani+tal-a+sakta+j-anavas* ta.m* m.rga+r-aja.m* vij?n-apay-am -asu.h | bho m.rga+r-aja kim anena para+loka+viruddhena sv-amino* n.r/sa.msena ni.sk-ara.na.m* sarva+m.rga+uts-adana+karma.n-a k.rtena | vaya.m* t-avad* vina.s.t-a* eva ! tava*apy* -ah-arasya*abh-ava.h | tad* ubhaya+upadrava.h | tat prasida | vaya.m* tu sv-amina* eka+eka.m* vana+cara.m* v-are.na sva+j-ati+samuttha.m* pre.say-ama.h | tath-a k.rte k-ala+paryay-ac* *cha/sakasya v-aro* *abhy-agata.h | sa tu sarva+m.rga+-aj?n-apito* ru.sita+man-a/s* cintay-am -asa | antakaro* *aya.m* m.rtyu+mukha+prave/sa.h | kim adhun-a pr-aptak-ala.m* mama*iti | athav-a buddhimat-a.m* kim a+/sakyam | aham eva*up-ayena vy-ap-aday-ami si.mham | iti tasya*-ah-ara+vel-a.m* k.sapayitv-a gata.h | as-av* api k.sut+k.s-ama+ka.n.tha.h krodha+sa.mrakta+nayanas* sphurad+vadana+da/sana+sa;nghar.sa+da.m.s.tr-a+kar-alo* l-a;ng-ula+-asph-alana+-ak-ara+bhaya+k.rt tam -aha | su+kruddhair* api ki.m* kriyate *anyatra pr-a.na+viyog-at | sa tvam adya gat-asur* eva | ko* *aya.m* tava vel-a+atyaya.h | /sa/saka.h | na mama*-atma+va/sasya*atikr-ant-a ! sv-amin ! -ah-ara+vel-a | si.mha.h | kena vidh.rto* *asi | /sa/sa.h | si.mhena*iti | tac* *chrutv-a parama+udvigna+h.rdayas* si.mho* *abrav-it | katham anyo* *atra mad+bhuja+parirak.site vane si.mha* iti | /sa/so* b-a.dham ity* -aha | atha si.mho* vyacintayat | kim anena hatena k-ara.na.m* mama | ta.m* sa+patna.m* sandar/sayi.syati*iti | ta.m* ca vy-ap-adya*ena.m* bhak.sayi.sy-ami | iti tam -aha | mama ta.m* dur-atm-ana.m* dar/sayasva*iti | as-av* api /sa/so* *antarl-inam avahasya b.rhaspaty+u/sanasor* n-iti+/s-astra.m* pram-a.n-ik.rtya sva+artha+siddhaye vimala+jala+sa.mpanna.m* dvi+puru.sa+pr-apya+udakam i.s.tak-a+cita.m* mah-anta.m* k-upam adar/sayat | as-av* apy* -atma+k-aya+pratibimba+an+abhij?natay-a kum-arga+-apanna+citto* *ayam asau sa+patna* iti matv-a sahas-a*eva tasya * upari sannipatito* maurkhy-at pa?ncatvam agamat | [1,7 Laus und Floh] asti kasya+cid* r-aj?nas* sarva+gu.na+upetam ananya+sad.r/sa.m* /sayanam | tasmin pracchada+pa.ta+ekade/se mandavisarpi.n-i n-ama y-uk-a prativasati sma | atha tasmi.m.s .ti.n.tibho* n-ama matku.no* v-ayun-a preritas* sannipatita.h | sa tu tac* *chayanam atis-uk.sma+uttara+cchadam ubhaya+upadh-ana.m* j-ahnav-i+pulina+vipula.m* parama+m.rdu surabhi ca d.r.s.tv-a para.m* parito.sam upagata.h | tat+spar/sa+-ak.r.s.ta+man-a* ita/s* ca*ita.h paribhraman katham api tay-a mandavisarpi.ny-a sameta.h | tay-a*abhihita.h | kutas* tvam asminn* ayogya+adhiv-asa* -agata.h | apagamyat-am asm-ad* iti | matku.na.h | -arye ! may-a t-avad* iha*aneka+prak-ar-a.ni m-a.ms-any* -asv-adit-ani br-ahma.na+k.satriya+vi.t+ch-udra+antassth-ani rudhir-a.ni ca | t-ani tu r-uk.s-a.ni picchil-any* a+tu.s.ti+kar-a.ny* a+manoj?n-ani | ya.h punar asya /sayanasya*adhi.s.th-at-a ! tasya mano+ramam am.rta+upamam as.rg* bhavi.syati | ajasra.m* bhi.sagbhi.h prayatn-ad* au.sadha+-ady+upakram-ad* v-ata+pitta+/sle.sma+nirodh-ad* an+-amayatay-a snigdha+pe/sala+dravais* sa+kha.n.da+gu.da+d-a.dima+trika.tuka+pa.tubhis* sthalaja+jalaja+khecara+balavat+pradh-ana+pi/sita+upabr.mhitair* -ah-arair* upacita.m* rudhira.m* ras-ayanam iva manye | tac* ca surabhi pu.s.ti+kara.m* ca*icch-amy* aha.m* tvat+pras-ad-ad* -asv-adayitum iti | ato* *asau mandavisarpi.ny-* -aha | a+sambh-avyam etat tvad+vidh-an-am agni+mukh-an-a.m* da.m/sa+v.rtt-in-am | apagamyat-am asm-ac* *chayan-at | tato* *asau tasy-a.h p-adayor* nipatita.h | s-a tu d-ak.si.ny-at tath-a n-ama*iti pratipann-a | kintu na*eva*a+k-ale na ca*atim.rdu+bh-age tvay-a*asya prahartavyam iti | so* *abrav-it | ko* *asya k-ala.h | an+abhij?no* *aham a+paricitatv-at | s-a tv* akathayat | madhu+p-ana+/srama+-agata+nidrasya rati+vil-asa+nirbhara+suptasya ca /sanair* m.rdutay-a bhavat-a vic-ara.n-iyam | mada+/srama+nidr-a+par-ita+k-ayo* na*-a/su prabudhyatae*iti | evam avasth-apite prathama+prado.sae* eva*a+k-alaj?nena da.s.ta.h | as-av* api parthiva* ulmuka+dagdha* iva sa.ml-ina+kuk.si+prade/sas* sa+sambhramam utth-aya*-aha | aho ! da.s.to* *asmi kena*api | atha matku.na/s* cakitatv-ad* r-aja+vacana.m* /srutv-a /sayan-ad* avat-irya * anyad* vivaram -a/srita.h | /sayy-a+p-alair* api sv-amy+-ade/s-at su+nipu.nam anvi.sadbhir* vastra.m* parivartayadbhir* antarl-in-a mandavisarpi.n-i sam-as-adit-a vy-ap-adit-a ca | [1,8 Der blaue Schakal] asti kasmi.m/s+cin* nagara+sam-ipe sannik.r.s.ta+vivara+abhyantara+/s-ay-i jambuka/s* ca.n.daravo* n-ama | sa kad-a+cid* -ah-aram anve.sam-a.na.h k.sap-am -as-adya k.sut+k.s-ama+galas* samm-ilita+locana.h paribhraman nagara.m* pravi.s.ta.h | tan+nagara+v-asibhi/s* ca s-arameyais* t-ik.s.na+da/sana+ko.ti+vilupyam-ana+avayavo* bhaya+bhairava+phetk-ara+rava+p-urita+dig+vivara* itas* tata.h praskhalan pal-ayam-ana.h kasmi.m/s+cid* a+j?n-an-an* n-il-i+kala/se sannipatita.h | /sva+ga.na/s* ca yath-a+gata.m* pr-ay-at | as-av* api k.rcchre.na*-ayu/s+/se.satay-a*asm-an* n-il-i+kala/s-at samuttasthau | atha*asya tac+char-ira.m* n-il-i+rasa+ra?njita.m* d.r.s.tv-a sam-ipa+vartina.h kro.s.tuka+ga.n-a.h ko* *ayam iti bhaya+tarala+d.r/sas* sarv-a* di/sa.h pradudruvu.h | as-av* apy* acintayat | n-unam im-a.m* sva+r-upa+vik.rti.m* d.r.s.tv-a*ete pal-ayantae* iti | atha dh-ira+cittas* t-a.m/s chanair* av-ad-it | ala.m* sambhrame.na | aham -akha.n.dala+-aj?nay-a sakala+/sv-apada+kula+p-alana+k.sama.h k.siti+talam -agata* iti | atha tad+vacanam -akar.nya si.mha+vy-aghra+citraka+v-anara+/sa/sa+hari.na+v.r.sa+da.m/sa+jambuka+-a daya/s* /sv-apada+ga.n-as* ta.m* pra.nemu.h | pratidina.m* ca kesari+karaja+kuli/sa+d-arita+matta+ibha+pi/sitair* -ap-uryam-a.na+kuk.si.h kak.sam iva ta.m* jambuka+p-uga.m* bahi.h k.rtv-a si.mha+vy-aghra+-ad-in -asanna+vartina/s* cak-ara | ekad-a tv* asau vividha+pi/sita+n-a/sita+k.sud* dik.su sthit-an-a.m* kro.s.tuk-an-a.m* kro/sat-a.m* nin-ada.m* /srutv-a tvaritataram uccair* ninan-ada | atas* te si.mha+-adayas* trapay-a bh-u+bh-aga+d.r.s.ti+bh-aja.h ka.s.tam aho ! va?ncit-as* sma.h ! kro.s.t-a*ayam ity* avadh-arya ru.s-a ta.m* paru.sa+gira.m* n-a/sitavanta* iti | [1,9 Kamel, L”we, Panther, Kr„he und Schakal] asti ! kasmi.m/s+cid* vana+udde/se madotka.to* n-ama si.mha.h prativasati sma | tasya*anucar-as* traya.h pi/sita+a/sino* dv-ipi+v-ayasa+gom-ayava.h | atha tair* bhramadbhir* d.r.s.tas* s-arthav-aha+paribhra.s.ta* u.s.tra.h | ta.m* ca*a+j?n-ata+p-urva+r-upa.m* h-asya+janana.m* d.r.s.tv-a si.mha.h p.r.s.tav-an | idam a+p-urva.m* sattvam iha vane p.rcchyat-am | kas* tvam iti | tato* *avagata+tattva+artho* v-ayaso* *abrav-it | -akhy-ata+n-ama+u.s.tro* *ayam iti | tatas* tena si.mha+sak-a/sa.m* vi/sv-asya*-an-ita.h | tena*api yath-av.rttam -atmano* viyogas* s-arthav-ah-at sam-akhy-ata.h | si.mhena ca*asya*abhyavapattir* abhaya+prad-ana.m* ca dattam | eva.m* ca vartam-ane kad-a+cit si.mho* vanya+gaja+yuddha+radana+k.sata+/sar-iro* guh-a+v-as-i sa.mv.rtta.h | pa?nca+.sa.d+divasa+atikr-ante ca k-ale sarvae* eva tae* -ah-ara+vaikaly-ad* -atyayikam -apatit-a.h | yato* *avasann-a.h ! tatas* si.mhena*abhihit-a.h | aham anay-a ruj-a na k.sama.h p-urvavad* -ah-ara.m* bhavat-am utp-adayitum | te y-uyam -atma+arthe *api t-avad* abhyudgama.m* kuruta | te tam -ahu.h | eva.m* gate kim asm-akam -atma+pu.s.ty+arthena*iti | si.mha.h | s-adhv* anuj-ivi+v.rtta.m* mad+upari bhakti/s* ca bhavat-am | ati/sobhanam abhihitam | /sakt-a* bhavanta.h ! sa+ruja/s* ca*aham | tan* mama*etad+avasthasya*upanayata*-ah-aram iti | yad-a ca na ki?n+cid* -ucu.h ! tad-a tena*abhihit-a.h | kim anay-a vr-i.day-a | anvi.syat-a.m* ki?n+cit sattvam | aham etad+avastho* *api yu.sm-akam -atmana/s* ca*utp-adayi.sye pr-a.na+y-atr-a+artham iti | evam uktv-a te *apy* utth-aya saha krathanakena vana+antara.m* pravi.s.t-a.h | vyudasya krathanaka.m* du.s.ta+mantram -arabdh-a.h | tatra v-ayasa* -aha | vin-a/sit-a* vayam anena sv-amin-a sv-adh-ine *apy* arthe | t-av* -ahatu.h | katham | so* *abrav-it | nanv* aya.m* krathanaka* iti | tae* -ahu.h | ayam asm-aka.m* vi/sv-asa+upagata+/sara.na+-agato* vayasyatve *anuj?n-ata.h | sa -aha | /sa.spa+bhuja.h pi/sita+a/sina/s* ca vi.sama+sambandh-a.h | tatas* t-av* -ucatu.h | sv-amin-a*ayam abhaya+prad-anena rak.syate | tena ca*a+yuktam a+/sakya.m* ca*etad* iti | punar* api v-ayaso* *abrav-it | ti.s.thata y-uya.m* y-avad* aham eva*etad* artha.m* sampratip-adayi.sy-ami | ity* uktv-a si.mha+sak-a/sam agamat | si.mhena ca*abhihitam | anvi.s.ta.m* yu.sm-abhi.h ki?n+cit sattvam iti | k-aka.h | yasya cak.sur bala.m* v-a sy-at ! so* *anvi.syatu | vaya.m* tu sarvae* eva*-ah-ara+vaikaly-ad* andh-a.h parik.s-i.na+/saktaya/s* ca| kintu pr-aptak-alam ava/sya.m* vij?napyase | sv-amin-a vin-a/sitas* sva+-atman-a*-atm-a sv-adh-ine *apy* arthe | si.mha.h | katham | k-aka.h | nanv* aya.m* krathanaka* iti | si.mha.h | ka.s.tam | n.r/sa.msam etat | may-a*asya*abhyavapattir* abhaya.m* ca pras-ad-ik.rtam | api ca | [ na go+prad-ana.m* na mah-i+prad-ana.m* na ca*anna+d-ana.m* hi tath-a pradh-anam | yath-a vadanti*iha mah-a+pradh-ana.m* sarva+pradh-ane.sv* abhaya+prad-anam ||117|| ] k-aka.h | aho sv-amino* dharma+/s-astra.m* prati pratibh-a | etad* anyad* api pradh-ana.m* mahar.si+vacanam ! yath-a /sreyas-am arthe p-ap-iy-an -arambha.h | api ca*uktam | [ tyajed* eka.m* kulasya*arthe gr-amasya*arthe kula.m* tyajet | gr-ama.m* janapadasya*arthe sv-atma+arthe p.rthiv-i.m* tyajet ||118|| ] puna/s* ca*-aha | m-a sv-am-i svaya.m* vy-ap-adayatu | may-a*asya*upadhin-a vadha* -arabdha.h | si.mha.h | katham iva | k-aka.h | aya.m* t-avad* etad+avastha.m* sv-aminam asm-a.m/s ca d.r.s.tv-a svayam -atm-anam anya+pu.s.ty+artha.m* svarga+gaman-aya sattva+hit-aya nivedayati | evam abhihitavati v-ayase si.mho* mati+bhramam iva*arpito* na ki?n+cid* apy* ud-ah.rtav-an | as-av* api punas* tat+sak-a/sa.m* gatv-a k.rtaka+vacanai.h* pratyeka.m* vij?n-apitav-an | si.mha+antika.m* gatair* yu.sm-abhir* eva.m* vaktavyam iti | tata.h k.rta+sa.mvidas* saha krathanakena si.mha+sak-a/sa.m* gat-a.h | atha v-ayasa.h pra.namya si.mha.m* vij?n-apitav-an | deva ! sv-ami+/sar-ira.m* sarvath-a rak.syam asmac+char-ire.na*iti | atha*as-av* -aha | a+kalpa+k-ayo* bhav-an | na yu.smac+char-ira+upabhoge k.rte *apy* asm-aka.m* ki?n+cit t.rpti+k-ara.na.m* bhavati | tasmi.m/s ca*apay-ate gom-ayur* abhihitav-an | asm-an* mama vi/si.s.tatara.m* /sar-iram | tan* mat+pr-a.nai.h kriyat-a.m* pr-a.na+y-atr-a*iti | tam api tath-a*eva*abhihitav-an | apay-ate ca tasmin dv-ipy-* -aha | -abhy-a.m* mama vi/si.s.tatara.m* /sar-iram idam upayujyat-am iti | tam apy* as-av* -aha | a+kalpa+k-ayo* bhav-an api*iti | tac* *chrutv-a krathanako* *acintayat | na*eva*atra ka/s* cid* vin-a/syate | tad* aham apy* evam eva brav-imi | tata* utth-aya si.mha+antikam upagamya*abrav-it | deva ! ebhyo* mama vi/si.s.tatara.m* /sar-iram | tasm-an* mac+char-ire.na*-atmana.h pr-a.na+y-atr-a kriyat-am iti | evam abhivadann* eva dv-ipi+gom-ayubhy-a.m* vid-arita+ubhaya+kuk.sis* sadya.h pa?ncatvam upagato* bhak.sita/s* ca*iti | [1,10 Strandl„ufer und Meer] asti ! samudra+t-ira+eka+de/se .t-i.tibha+dampat-i prativasatas* sma | atha kad-a+cit praso.syam-a.nay-a .t-i.tibhy-a bhart-a*abhihita.h | ki?n+cit sth-anam anvi.syat-am ! yatra*aha.m* prasuve | as-av* akathayat | nanv* etad* eva sth-ana.m* v.rddhi+karam | atra*eva pras-u.sva*iti | s-a*abrav-it | alam anena s-ap-ayena | ava/syam eva samudra+jala+vel-a+plavan-an* mama*apatya+vin-a/so* bhavati | as-av* -aha | bhadre ! na /sakto* mah-a+udadhir* may-a s-ardham -id.r/sa.m* vaira+anubandha.m* kartum iti | s-a*abrav-it | bahv* a+sad.r/sa.m* tava samudre.na balam | katham -atmano* j?n-ayate s-ar-as-arat-a | ukta.m* ca | [ du.hkham -atm-a paricchettum eva.m* yogyo* na v-a*iti v-a | eva.mvid* yasya vij?n-ana.m* saphal-as* tasya buddhaya.h ||126|| ] api ca | [ mitr-a.n-a.m* hita+k-am-an-a.m* yo* v-akya.m* na*abhinandati | sa k-urma* iva durbuddhi.h k-a.s.th-ad* bhra.s.to* vina/syati ||127|| ] .t-i.tibha.h | katha.m* ca*etat | .t-i.tibh-i | [1,11 Ha.msas und Schildkr”te] asti ! kasmi.m/s+cit sarasi kambugr-ivo* n-ama kacchapa.h prativasati sma | tasya dvau suh.rdau vika.ta+sa.mka.ta+n-am-anau ha.msau | atha k-ala+viparyaye dv-ada/sa+v-ar.siky-* an-av.r.s.tir* -apatit-a | tatas* tayor* matir* utpann-a | k.s-i.na+toyam ida.m* sara.h | anya.m* jala+-a/saya.m* gacch-ava*iti | ki.m* puna/s* cira+u.sita.m* priya+mitra.m* kambugr-ivam -amantray-avahe | tath-a ca*anu.s.thite kacchapena*abhihitau | kasm-an* mama*-amantra.na.m* kriyate | yadi tu sneho* *asti ! tato* m-am apy* asm-an* m.rtyu+mukh-at tr-atum arhatha.h | yat+k-ara.nam ! yuvayos* t-avad* -ah-ara+vaikalya.m* kevalam asmin sv+alpa+udake sarasi ! mama*atra tu mara.nam eva | tad* vicintyat-am ! -ah-ara+suh.rd+viyogayo.h ko* gar-iy-an | t-abhy-am abhihitam | yuktam -attha | evam etat | ki.m* puna.h pr-aptak-ala.m* bhav-a?n* j-an-ati | ava/sya.m* nay-ava*-av-a.m* bhavantam | tvay-a puna/s* c-apal-an* na ki?n+cid* vaktavyam | im-a.m* tu ya.s.ti.m* madhye da/sanair* -ap-i.daya | evam anay-a*eva*uddh.rtya .sa.s.ti+m-atr-a.ni yojan-ani mahat saro* bhavanta.m* nay-ava.h | tatra sukha.m* y-apayi.sy-ama* iti | eva.m* ca ni.spanne taj+jala+-a/saya+sannik.r.s.ta+nagarasya*upari.s.t-an* n-iyam-ana.m* d.r.s.tv-a ! kim ida.m* /saka.ta+cakra+pram-a.na.m* viyat-a n-iyatae* iti janas* sakalakalas* samv.rtta.h | tac* ca /srutv-a*-asanna+vin-a/sa.h kacchapo* ya.s.ti.m* tyaktv-a*abhihitav-an | aha.m* kacchapa.h | c-apal-ad* e.sa loka.h pralapati ! iti bruvan vacana+sama+k-alam eva*-a/sray-at paribhra.s.to* bh-umau nipatita.h ! m-a.msa+arthin-a ca lokena p-ata+sama+k-alam eva t-ik.s.na+/sastrai.h kha.n.da/so* vibhakta* iti | [1,12 Die drei Fische] asti ! kasmi.m/s+cin* mah-a+hrade mah-a+k-ay-as* trayo* matsy-a.h prativasanti sma ! tad* yath-a | an-agatavidh-at-a pratyutpannamatir* yadbhavi.sya/s* ca*iti | tatra*an-agatavidh-atr-a tad+udaka+antargatena kad-a+cit tat+sam-ipe matsya+bandh-an-am atikr-amat-a.m* vacana.m* /srutam | bahu+matsyo* *aya.m* hrada.h | atra matsya+bandha.m* kurma.h | tac* ca /srutv-a*an-agatavidh-atr-a cintitam | ava/syam etae* -agant-ara.h | tad* aha.m* pratyutpannamati.m* yadbhavi.sya.m* ca g.rh-itv-a*anyam a+cchinna+srotaska.m* hrada.m* sa.m/sray-ami*iti | tatas* t-av* -ah-uya p.r.s.tav-an gaman-aya | tatra pratyutpannamatir* mati+niv-arito* *a+bhaya+citta.h katham api pram-ad-an* na*anuy-ata.h | yadbhavi.syas* tv* -asanna+vin-a/sas* tad+vacanam an+-ad.rtya nir-arambha* eva * -as-it | anyedyu/s* ca*apay-ate *an-agatavidh-atari matsya+bandhair* antas+sroto* nirudhya prak.sipta.m* samvarta+j-alam | apak.r.s.te ca j-ale tasmin hrade na*apy* ekataro* *ava/si.s.ta.h | eva.m* gate pratyutpannamatir* m.rta+r-upa.m* k.rtv-a*-atm-ana.m* jalasya * upari dar/sitav-an | tair* api svayam eva m.rto* mah-a+matsya* iti k.rtv-a parisrotasi sth-apita.h | tasm-ad* utplutya*anya.m* jala+-a/saya.m* gata.h | yadbhavi.syas* tv* aneka+lagu.da+prah-ara+jarjarita+/sar-ira.h pa?ncatvam upan-ita* iti | ato* *aha.m* brav-imi | an-agatavidh-at-a ca*iti | atha kad-a+cit pras-ut-ay-a.m* .t-i.tibhy-a.m* tad+bhart.r+jij?n-asay-a samudre.na * apah.rt-as* te *a.n.dak-a.h ! pa/sy-ami t-avat ! aya.m* kim -arambhatae* iti | atha .t-i.tibh-i /s-unyam apatya+sth-ana.m* d.r.s.tv-a parama+-avigna+h.rday-a bhart-aram -aha | ida.m* tad* -apatita.m* manda+bh-agy-ay-a.h | as-av* antarl-inam avahasya t-am -aha | mama*api t-avat ! bhadre ! d.r/syat-a.m* s-amarthyam iti | tatas* tena pak.si+sam-aja.m* k.rtv-a nivedita.m* tad+apatya+hara.na+ja.m* du.hkham | tatra*ekena*abhihitam | a+samarth-a* vaya.m* mahodadhi+vigrah-aya | ki.m* punar atra pr-aptak-alam | sarvae* eva vayam -akrandena garutmantam udvejay-ama.h | sa*eva no* du.hkham apane.syati | ity* avadh-arya tat+sak-a/sa.m* gat-a.h | as-av* api deva+asura+ra.na+nimittam -ah-uto* vi.s.nun-a garu.das* tat svay-uthya+vyasana.m* d.r.s.tv-a manyum -ajag-ama | devo* *api vi.s.nus* traik-alya+dar/sana+s-amak.sy-at tasya*antargata.m* matv-a svayam eva tat+sak-a/sam agamat | atha deva.m* d.r.s.tv-a sutar-am -avigna+h.rdayo* *abrav-it | yukta.m* tvay-a n-athena sat-a samudra+apasad-an* mama*aya.m* paribhava* iti | j?n-atv-a ca deva.h parihasya samudrasya*idam uv-aca | samarpaya*adhun-a*apaty-ani .t-i.tibhasya*iti | anyath-a tv-am -agneya+astra+prat-apitam aneka+va.dav-a+mukha+sahasra+parik.s-i.na+toya.m* sadya.h kari.sy-ami*iti | evam ukto* mahodadhi/s* cintay-am -asa | mama*a.n.dajena sarva+n-a/sa* eva pr-arabdha.h | iti matv-a pra.namya deva.m* samarpitav-an iti | [1,13 Der listige Schakal] asti ! kasmi.m/s+cid* vana+udde/se v.rka+jambuka+karabha+sahito* vajradanto* n-ama si.mha.h prativasati sma | kad-a+cid* asau vanya+dvipa+radana+ko.ti+p-a.tita+vak.s-a* eka+de/sa+stha.h k.sut+k.s-ama+tanu.h k.sudh-a parigat-an t-an saciv-an -aha | ki?n+cid* anvi.syat-a.m* vane sattva+j-atam ! yena*aham etad+avastho* *api bhavat-a.m* v.rttim -ap-adayi.sy-ami | atha tad+-aj?n-a+sama+k-alam eva te *ara.nye parya.tanto* yad-a na ki?n+cid* -asedu.h ! tad-a*asau jambukas* ta.m* /sa;nkukar.na+n-am-ana.m* karabha.m* vivikte *abhihitav-an | kim atra pr-aptak-ala.m* manyate bhav-an | sv-am-i vajradanto* *asmad-iya+parya.tanam an+arthaka.m* /srutv-a kad-a+cid* vin-a/s-aya pravartate | tad* aha.m* ki?n+cid* bhavata.h pr-arthaye ! yadi prat-icchasi*iti | sa -aha | ki.m* mama*asti ! vayasya ! yat pr-arthyate | /sar-iram api me tvad+-ayattam | yath-a+abhimatam upayujyat-am iti | atha jambuko* *abrav-it | etad* eva*atra k-ara.nam | aha.m* te dvi+gu.na.m* /sar-ira.m* si.mha+sak-a/s-ad* d-apayi.sye | tvay-a*apy* eva.m* vayam -atm-a ca sa.mvardhit-as* syur* iti | pratipanna/s* ca*asau | evam abhidh-aya si.mha+sak-a/sa.m* gatv-a tam -aha | sv-amin ! na ki?n+cit sattvam -as-aditam | e.sa puna/s* /sa;nkukar.no* *abhidhatte | b.rhat+prasthena dvi+gu.nay-a tulay-a*ujj-asya.m* /sar-ira.m* samprayacch-ami * iti | tac* *chrutv-a si.mha.h prah.r.s.ta* -aha | eva.m* kriyat-am | atha pratipanne /sa;nkukar.na.h pap-ata bh-umau ! kha.n.da/sa/s* ca k.rta.h | tata/s* caturakas* ta.m* si.mha.m* rudhira+rakta+sarva+g-atra.m* d.r.s.tv-a * abrav-it | gacchatu sv-am-i sn-anam -acaritum ! y-avad* aha.m* kravyamukha+sahitas* ti.s.th-ami | gate ca tasmi.m/s caturakas* ta.m* kravyamukham -aha | bhak.saya t-avad* ata.h pi/sitam ! y-avad* asau sn-atu.m* gata.h | so* *abrav-it | bhak.sayitv-a kim uttara.m* d-asy-ami | jambuko* *abrav-it | ki.m* tava*anena vic-are.na | aham etasya prativacana.m* d-asy-ami | tvay-a punar mama mukham eva*avalokitavyam iti | evam ukte t-abhy-a.m* kravyam atibahu bhak.sitam | atra*antare si.mhas* sampr-apto* y-avat pa/syati sakala.m* ja.thara+pi/sitam upabhuktam ! tata/s* caturakam -aha | m-ama ! kva taj* jathara+pi/sitam | eva.m* vadati si.mhe kravyamukho* mukha.m* caturakasya*avalokitav-an | caturako* *abrav-it | kim adhun-a man+mukham avalokayasi | sv-amin | bhak.sitam anena*iti | atha si.mha.h kuli/sa+khara+nakaro* bhr-u+ku.tila+mukha.h praka.tita+ro.sas* ta.m* hantum aicchat | atha*as-av* api v.rko* mukha+vaivar.nya+vepathu+vy-apta+tanur* a+tanu+pada+vik.sepa.h k.sipra+pal-ayana+pa.tur* a.tav-im uddi/sya jag-ama | si.mho* *api ki?n+cid* anus.rtya pratiniv.rtta.h | etasmi.m/s ca*antare katham+api ca tat+sam-ipam atha ka/s+cit s-arthav-aho* *anena path-a*-ay-ata.h | tasya ca s-artha+agre+sara.m* ka.t-ahena gala+baddhena karabham -agacchanta.m* d.r.s.tv-a k.rtaka+vi.s-ado* jambukas* ta.m* si.mham -aha | deva ! vina.s.t-av* -av-am | m-a khalu ka/s+cid* vana.m* dh-arayatu | y-avad* adya*api pi/sita.m* na*upabhujyate ! t-avad* b.rhat+prastham -ad-aya dhanika+-ac-are.na*aya.m* karabhakas* sampr-apta.h | tat kim atra pr-aptak-alam | gacchatu sv-am-i dig+antaram anyat ! y-avad* aham ena.m* labdha+citta+abhipr-aya.m* karomi*iti | evam abhihite si.mhas* tasm-ad* apay-ata.h | caturako* *api bahu+din-ani tat pi/sitam upabhuktav-an | [1,14 šbel angebrachter Rat] asti kasmi.m/s+cid* vana+udde/se mah-an v-anara+y-utha.h | sa kad-a+cid* *dhemanta+k-ale *a+sukha+-as-ino* *ativihvalatay-a kha+dyota.m* d.r.s.tv-a*agnir* ayam ity* -ah-aryai/s* /su.ska+t.r.na+par.nair* -acch-adya pras-arita+bhuja.h kak.sa+kuk.si+vak.sa.h+prade/s-an ka.n.d-uyam-ana.h prat-apa+manoratha+sukh-ani kila*anubhavati | tatra*eka/s* /s-akh-a+m.rgas* tad+gata+man-a* muhur+muhus* tam eva mukhena*up-adhamat | atha s-uc-imukho* n-ama**** | tena v.rk.s-ad* avat-irya*abhihita.h | m-a kli/sa.h | na*aya.m* vahni.h ! kha+dyoto* *ayam iti | atha*as-av* adhamat tasya tad* vacanam avamanya*eva | puna/s* ca tena*a+sak.rd* v-aryam-a.no* na*eva /s-amyati | ki.m* bahun-a ! t-avat tena kar.na+abh-a/sam -agatya*-agatya prabalam udvejita.h ! y-avat tena sahas-a g.rh-itv-a /sil-ay-am -avidhya vigata+pr-a.na.h k.rto* *as-av* iti | [1,15 Du.s.tabuddhi und Abuddhi] asti ! kasmi.m/s+cid* adhi.s.th-ane va.nik+sutau suh.rdau sta.h | eko* du.s.tabuddhir* aparo* dharmabuddhi.h | t-av* artha+up-arjana+nimitta.m* vi/si.s.ta.m* de/sa+antara.m* gatau | atha tatra dharmabuddhir* n-ama*ekas* s-arthav-aha+suto* yas* tena kasya+cit s-adho.h p-urva+sth-apita.m* kala/sik-a+-agata.m* sva+bh-agya+pracodita.m* raupya+d-in-ara+sahasra.m* pr-aptam | sa du.s.tabuddhin-a saha sampradh-arya k.rta+arth-av* -av-a.m* sva+de/sa.m* gacch-ava* iti praty-agatau | adhi.s.th-ana+sam-ipe dharmabuddhin-a*abhihitam | d-in-ar-a* ardha+vibh-agena vibhajyant-am | sva+g.rh-an pravi/s-ava.h | adhun-a su.hrt+svajana+-adi+samak.sam ujjvala.m* vatsy-ava.h | atha du.s.tabuddhir* anta.h+ka.thina+h.rdayas* sva+artha+siddhaye tam -aha | bhadra ! vitta+/se.so* y-avad* -avayos* s-am-anya.h ! t-avad* a+vicchinnas* sneha+sadbh-ava.h | kintv* ekam eka.m* /sata.m* g.rh-itv-a pravi/s-ava.h | yat+k-ara.nam ! pu.nya+par-ik.s-a hr-asa+v.rddhibhy-a.m* bhavi.syaty* eka+arthat-a ca jana+sp.rha.n-iy-a | tath-a ca*anu.s.thite /se.sa.m* kutra+cit su+gupta.m* k.rtv-a pravi.s.tau | atha tad+var.sa+abhyantare du.s.tabuddhir* asad+vyaya+vyasanitv-ad* bh-agya+cchidratay-a ca k.s-i.na+pratya.m/sa.h punar api ca nidhito* dharmabuddhin-a saha*apara+/sata.m* vibhaktav-an | tad* api dvit-iya+var.sa+abhyantare tath-a*eva k.s-i.nam | eva.m* gate du.s.tabuddhi/s* cintay-am -asa | yadi puna/s* /sata+vibh-agena vibhaj-ava.h ! tat ki.m* may-a k.rta.m* bhavati | /se.sai.s .sa.dbhir* apah.rtais* samast-any* eva*-as-aday-ami | eva.m* matv-a*ek-ak-i bh-utv-a t-am artha+m-atr-am apan-iya prade/sa.m* sam-ik.rtya m-asa+atikr-ante k-ale dharmabuddhim abhihitav-an | bhadra ! samavibh-aga.m* /se.sa+vittasya kurva* iti | pratipanne ca dharmabuddhin-a saha gatv-a tam eva*udde/sa.m* kh-ata+karma kartum -arabdha.h | khanyam-ane ca yad-a na d.r/syate ! tad-a prathamatara.m* dh.r.s.tatay-a du.s.tabuddhi.h p-a.s-a.nena*-atmana/s* /siro* *at-a.dayad* abrav-ic* ca sa+sambhramam | kva tad* brahma+h.rdayam ! dharmabuddhe | n-una.m* tvay-a*apah.rtam iti | eva.m* paraspara+/sa;nkay-a vivadam-anau dharma+sth-anam up-agatau | -avedite ca tasminn* arthe *avagate *avyakta+vyavah-ara+du/schedatay-a sanniruddhau | pa?nca+r-atra+abhyantar-ac* ca du.s.tabuddhin-a*adhik.rt-an-a.m* pratij?n-atam | s-ak.si.no* mama santy* atra+vyavah-ara+d-in-ar-a.n-am iti | tais* tu vyavah-ara+nivartana+artha.m* p.r.s.ta.h | kas* te s-ak.s-i | dar/sayasva*iti | so* *abrav-it | yasya*eva v.rk.sasya*adhast-at sth-apita.m* dravyam ! tena*eva vibh-avay-ami * iti | atha te vismayam upagat-a.h ! katha.m* vanaspatir* mantrayi.syati*iti | k.rta+pratibhuvau sva+g.rha.m* visarjitau | atha du.s.tabuddhin-a sva+g.rha.m* gatena pit-a*abhihita.h | t-ata ! mad+dhasta+gat-as* te pa.n-a.h | kintu v-a;n+m-atra+avabaddh-as* ti.s.thanti | aha.m* tu tv-am adya r-atrau v.rk.sa+vivare *asmin sth-apay-ami | prabh-ate dharma+adhik.rta+samak.sa.m* p.r.s.tas* ta.m* vibh-avaya*iti | tatas* tena*abhihitam | putra ! vina.s.t-av* -av-am | ki.m* k-ara.nam ! anup-aya* e.sa.h | tath-a ca | [ up-aya.m* cintayet pr-aj?no* hy* ap-ayam api cintayet | pa/syato* baka+m-urkhasya nakulair* bhak.sit-as* sut-a.h ||168 || ] so* *abrav-it | katham etat | as-av* -aha | [1,16 Reiher und Ichneumon] asti ! kasmi.m/s+cid* arjuna+v.rk.se baka+dampat-i prativasatas* sma | tatra ca v.rk.sa+vivara+anus-ar-i mah-a+k-ayo* *ahir* a+sa?nj-ata+kriy-a.ny* eva * apaty-ani bhak.sayati sma | tena ca nirvedena na.s.ta+sa?nj?n-av* -ah-ara+kriy-am uts.rjya jala+-a/saya+eka+de/se vimanask-av* -as-ate | atha tatra*eka.h kul-irakas* tam -aha | m-ama ! kim adya*apy* -ah-aro* anu.s.th-iyatae* iti | baka.h | adh.rti+par-itasya me kuta* -ah-ara+abhil-a.sa* iti | yato* *as-av* -aha | ki.m+lak.sa.na+samutth-a*adh.rti.h | sa tu tasmai yath-a+v.rttam apatya+bhak.sa.nam -akhy-atav-an | kul-irakas* tu ta.m* samarthitav-an | aham up-aya.m* tad+vadh-aya kathay-ami | y-a*iya.m* nakula+vasatir* etat+prabh.rty+a+vicchinna+paramparay-a matsya+pi/sita.m* prak-iryat-am ! y-avat+sarpa+vasati.h | tatas* tae* eva*ena.m* gh-atayi.syanti | tath-a ca*anu.s.thite nakulai.h* pi/sita+m-arga+anus-aribhi.h p-urva+vaira+kriy-am anusmaradbhi.h kha.n.da/so* *ahi.m* kurvadbhi.h p-urva+d.r.s.ta+m-argam -adh-avadbhir* baka+-av-asa.m* gatv-a bakasya /se.sa+apatya+bhak.sa.na.m* k.rtam iti | [1,15] ato* *aha.m* brav-imi | up-aya.m* cintayet pr-aj?no* hy* ap-ayam api cintayet | iti bruvann* api tena*asau n-itv-a sth-apito* v.rk.sa+vivare | atha prabh-ata+samaye *adhikara.na+prak.rti+pratyak.sa.m* dharma+/s-astra+vacana+abhi/sr-avitena vanaspatin-a yath-a+prastutam abhihitam | dharmabuddhin-a*artho* *apah.rta* iti | tac* ca /srutv-a dharmabuddi/s* cintay-am -asa | katham a+v-ak p-adapo* v-aca.m* vy-ahari.syati | tat k-ara.nena*atra bhavitavyam | sarvath-a buddhi+s-adhyam etat | atha dharma+sth-an-iy-an -aha | aho vismaya.h | adya*apy* aviplutae* eva loke dharmabuddir* aha.m* vijane *asmin vanae* ek-aky-* -agamya tad* dravya.m* g.rh-itav-an | atha*apa/syam ahim atik-ayam -ay-antam | cintita.m* ca may-a | ka.s.tam idam -apatitam | abhihita.m* ca | punar api vi.say-a* labhyante ! na tu pr-a.n-a.h | punar* -agami.sy-ami | ity* atra*eva v.rk.sa+m-ule *avasth-apitam | adhun-a*ava/sya.m* r-aja+va/s-at samarpitavyam | kintv* asm-at sth-an-ad* ek-ante *avasth-ana.m* kurudhvam ! y-avad* aham ena.m* nidhi+p-ala.m* k.r.s.na+sarpa.m* par-ajay-ami | ity* uktv-a*-ah-aryai/s* /su.ska+d-aru+par.na+nicayair* v.rk.sa+vivaram -ap-urya*agnim -ad-ipayitum -arabdha.h | du.s.tabuddhis* tv* adhomukhena*ak.s.n-a vilokya v.rk.sa+vivara+antargata.m* va.nik+putra.m* d.r.s.tv-a vyathita+man-a* abhavat | prad-ipte ca vahnau samantata* ujjval-ibh-ut-ad* v.rk.sa+vivar-at spha.tita+tanu.h plu.s.ta+ke/sas* srasta+tvag* yad-a j-ato* va.nik ! tad-a bh-umau nipatita.h | tat tu mahad* vaik-arika.m* d.r.s.tv-a kim idam iti para.m* vismayam upagat-a.h | ki?n+cij* j-ivita.m* ca pratyak.sam abhij?n-aya va.nik+putra.m* papracchu.h | kim idam -id.r/sam agni+patanam adhyavasita.m* bhavat-a*iti | tato* *as-av* abrav-it | anena du.sputre.na*aham avasth-am im-a.m* pr-apita* iti | evam abhivadan pa?ncatvam upagata.h | anantara.m* dharma+adhik.rt-as* tam artha.m* j?n-atv-a*abhihitavanta.h | du.s.tabuddhir* aya.m* p-apa/s* /s-ule *avata.msyat-am iti | [1,17] asti kasmi.m/s+cid* adhi.s.th-ane k.s-i.na+b-andhavo* va.nik+suta.h | sa de/sa+antaram artha+up-arjana+nimitta.m* prasthita.h | tasya tul-a loha+sahasra+k.rt-a vidyate | so* *anyasmin va.nik+putrake t-a.m* nik.sipya de/sa+antaram artha+up-arjan-aya pr-ay-at | k.s-i.na+bh-agyatv-ac* ca tena bahun-a*api k-alena na ki?n+cid* -as-aditam | praty-agata/s* ca t-a.m* tul-a.m* tasm-at pr-arthitav-an | tena*ukta.m* ca | s-a m-u.sakair* bhak.sit-a*iti | atha*as-av* acintayat | vismayan-iyam etat | katha.m* loha+sahasra+may-i.m* tul-a.m* m-u.sak-a* bhak.sayi.syanti*iti | antarl-inam avahasya*abrav-it ! ava/syam etad* evam ! yat+k-ara.nam | v.r.sya.m* sv-adu m.rdu ca loha.m* katham -akhavo* na bhak.sayi.syanti ! iti pratipanna+v-ak | as-av* api su+parih.r.s.ta+h.rdaya.h p-adya+-adi+puras+sar-a.m* tasya p-uj-a.m* kartum -arabdhav-an bhojane ca pr-arthitav-an | tasya ca na*atidure nad-i | tatra sn-ana+abhyudyatasya ca tasya sv-iya.m* putram ekam -amalaka+sn-ana+/s-a.tik-a+sameta.m* p.r.s.tata.h pre.sitav-an | as-av* api praty-agacchan d-arakam anyasmin mitra+g.rhe su+gupta.m* k.rtv-a pravi.s.ta.h | atha bhojana+samaye s-arthav-aho* d-arakam a+d.r.s.tv-a sam-akula+man-a/s* /sa;nkita+h.rdaya/s* ca tam ap.rcchat | kva*asau d-arakas* tava*anupada+pre.sita.h | iha na pravi.s.ta* iti | atha so* *abrav-it | /syenena*apah.rta.h | tac* *chrutv-a parama+-avigno* nirday-i+bh-uta/s* ca ta.m* b-ahau g.rh-itv-a dharma+sth-ana.m* n-itav-an ! -aha ca | paritr-ayadhvam | anena me d-araka.h kva*api gopita* iti | p.r.s.ta/s* ca*asau pr-a.d+viv-akai.h | kim etat | kathyat-am iti | sa vihasya*abrav-it | /syenena*apah.rta* iti | tatas* tair* vismita+manobhir* abhihita.h | katha.m* /syeno* d-arakam apahari.syati*iti | dharma+adhik.rtais* tathya.m* p.rcchyam-ano* *abrav-it | kim atra citram | yatra tul-a loha+sahasrasya*asya gehe mad-iy-a m-u.sakair* bhak.sit-a ! tatra katha.m* d-araka/s* /syenena na*apahriyatae* iti | tac* ca /srutv-a pratip-aditavantas* te pr-a.d+viv-ak-a.h parasparasya tat+tul-a+tad+d-araka+d-anam iti |